Τα κράτη μέλη της ΕΕ πρέπει να βελτιώσουν τις συνθήκες των φυλακών τους, προκειμένου να προστατεύσουν την υγεία και την καλή διαβίωση των κρατουμένων και του προσωπικού των φυλακών, να ενισχύσουν την κοινωνική τους επανένταξη και να μειώσουν τον κίνδυνο ριζοσπαστικοποίησης. Αυτά αναφέρουν οι ευρωβουλευτές στο ψήφισμα που υιοθέτησαν την Πέμπτη.
Για την πρόληψη των φαινομένων ριζοσπαστικοποίησης, οι ευρωβουλευτές συστήνουν επίσης την εκπαίδευση του προσωπικού, τη βελτίωση της συλλογής πληροφοριών στις φυλακές, την υποστήριξη του διαθρησκευτικού διαλόγου και τη βελτίωση της καθοδήγησης και της ψυχιατρικής περίθαλψης.
Το ΕΚ υποστηρίζει ότι η φυλάκιση και η προσωρινή κράτηση πρέπει να αποτελεί μέτρο έσχατης ανάγκης, το οποίο θα λαμβάνεται στις περιπτώσεις όπου κρίνεται απολύτως απαραίτητο και για όσο το δυνατόν βραχύτερο χρονικό διάστημα, και τονίζει ότι τη θεωρεί ιδιαίτερα ακατάλληλη μέθοδο για ευάλωτα άτομα όπως οι ανήλικοι, οι ηλικιωμένοι, οι έγκυοι και τα άτομα με σοβαρές ασθένειες.
Εναλλακτικές λύσεις
Για τους καταδίκους που δεν παρουσιάζουν σοβαρό κίνδυνο για την κοινωνία, οι ευρωβουλευτές υποστηρίζουν την εφαρμογή εναλλακτικών κυρώσεων, όπως ο κατ’ οίκον περιορισμός, η κοινωνική εργασία ή η ηλεκτρονική παρακολούθηση.
Το ΕΚ παροτρύνει τα κράτη μέλη να διαθέσουν επαρκείς πόρους για την ανακαίνιση και τον εκσυγχρονισμό των φυλακών, να διαφοροποιήσουν τα καθεστώτα κράτησης ανάλογα με τους κρατούμενους και την επικινδυνότητά τους και να παράσχουν στους κρατούμενους ένα ισορροπημένο πρόγραμμα δραστηριοτήτων. Οι ειδικές ανάγκες των γυναικών κρατουμένων θα πρέπει επίσης να λαμβάνονται υπόψη, ειδικά κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και μετά τον τοκετό, προσθέτει το ψήφισμα.
Οι ευρωβουλευτές προειδοποιούν ότι η αυξανόμενη ιδιωτικοποίηση των σωφρονιστικών συστημάτων μπορεί να επιδεινώσει τις συνθήκες κράτησης και να υπονομεύσει τον σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων. Επισημαίνουν τα υψηλά ποσοστά αυτοκτονιών κρατουμένων και καταδικάζουν την πολιτική διασκορπισμού σε φυλακές που εφαρμόζουν μερικά κράτη μέλη, δεδομένου ότι «αντιπροσωπεύει μια πρόσθετη κύρωση εις βάρος των οικογενειών των κρατουμένων». Το μη νομοθετικό ψήφισμα εγκρίθηκε με 474 ψήφους υπέρ, 109 κατά και 34 αποχές.
Ιστορικό
Το 2014, στις φυλακές της ΕΕ κρατούνταν περισσότερα από μισό εκατομμύριο άτομα – τόσο καταδικασθέντες που εξέτιαν την τελεσίδικη ποινή τους όσο και κατηγορούμενοι για τη διάπραξη αξιόποινης πράξης που τελούσαν σε προσωρινή κράτηση. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, το 20% του συνολικού πληθυσμού των φυλακών το 2014 ήταν προσωρινά κρατούμενοι.
Σύμφωνα με τα ετήσια στατιστικά στοιχεία του Συμβουλίου της Ευρώπης, τα οποία καλύπτουν ολόκληρη την Ευρώπη και όχι μόνο την ΕΕ, ο αριθμός των ατόμων που κρατούνται στις ευρωπαϊκές φυλακές μειώθηκε κατά 6,8% από το 2014 έως το 2015, αν και ο υπερπληθυσμός των φυλακών παραμένει πρόβλημα σε 15 χώρες.