Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο
Επειτα από έρευνα διάρκειας δυόμισι χρόνων, ο ευρωπαϊκός ελεγκτικός μηχανισμός, που έβαλε στο μικροσκόπιό του τα μνημόνια, αναμένεται να δημοσιοποιήσει περί τα μέσα Νοεμβρίου τα συμπεράσματά του για την ελληνική κρίση και το πώς κινήθηκε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Ουσιαστικά, το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο αξιολόγησε τους χειρισμούς της ΕΕ και κρίνει εάν και κατά πόσον ήταν αποτελεσματική στις ενέργειές της έναντι της Ελλάδας και εάν με την πολιτική που άσκησε ενίσχυσε την εμπιστοσύνη των αγορών στην ελληνική οικονομία. Η έρευνα έχει εξετάσει και τα τρία μνημόνια, (2010, 2012 και 2015), ενώ γίνεται εκτενής αναφορά και στο τραπεζικό σύστημα που βρίσκεται και τώρα, εν μέσω τρίτης αξιολόγησης, στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος, για το εάν και πώς θα εξυγιανθούν τα χαρτοφυλάκιά τους.
Στην έκθεση θα υπάρχει ειδική αναφορά και στη διαδικασία ανακεφαλαιοποίησης των ελληνικών τραπεζών. Σύμφωνα με πληροφορίες, είναι πολύ πιθανόν να υπάρχει η σημείωση για πολλά και πολύπλοκα προβλήματα στην ανακεφαλαιοποίηση κατά την περίοδο 2011-2015 με επισήμανση και στις ευθύνες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ανταγωνισμού.
Τα προγράμματα
Το Συνέδριο είχε διαγνώσει σε άλλη έκθεσή του, αξιολογώντας τα προγράμματα βοήθειας για τις χώρες Ουγγαρία, Ρουμανία, Λετονία, Ιρλανδία και Πορτογαλία, ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν ήταν προετοιμασμένη για τις πρώτες αιτήσεις χρηματοδοτικής συνδρομής κατά τη δημοσιονομική κρίση του 2008. Μάλιστα, οι ελεγκτές σημείωσαν με έμφαση ότι η αντιμετώπιση της κρίσης ήταν «γενικώς ελλιπής» από την Επιτροπή. Οι περιπτώσεις της Ελλάδας και της Κύπρου εξετάστηκαν ξεχωριστά και ειδικά για τη χώρα μας η έκθεση εστιάζεται στην αξιολόγηση του σχεδιασμού, της παρακολούθησης και των αποτελεσμάτων του προγράμματος οικονομικής προσαρμογής.
Το Ελεγκτικό Συνέδριο εξέτασε και την εφαρμογή της διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος για το χρονικό διάστημα 2009-2015 στην Ιταλία, στη Γαλλία, στη Γερμανία, στην Τσεχία, στη Μάλτα και στην Κύπρο. Ειδικά για την Ιταλία και τη Γαλλία έβγαλε το συμπέρασμα ότι η Κομισιόν χρησιμοποίησε «υψηλό βαθμό ευελιξίας και διακριτικότητας» και για την πρώτη δεν εκκίνησε τη διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος και έδωσε χρόνο στη δεύτερη να μειώσει το έλλειμμά της κάτω από το 3%.
Οπως και στις προηγούμενες χώρες που εξετάστηκαν, και για την Ελλάδα, σύμφωνα με πληροφορίες, θα υπάρχει η σημείωση ότι η Επιτροπή, αν και διαχειρίστηκε επιτυχώς τα προγράμματα στήριξης, δεν ήταν κατάλληλα προετοιμασμένη για τη δημοσιονομική κρίση του 2008, καθώς δεν αξιολογήθηκαν όπως έπρεπε ορισμένα «σημάδια» και στοιχεία.
Τα λάθη
Επί της ουσίας, όπως και το ΔΝΤ στηρίχθηκε σε λανθασμένους πολλαπλασιαστές για τη σύνταξη του πρώτου μνημονίου, έτσι και το Ελεγκτικό Συνέδριο, που ελέγχει τα έσοδα και τις δαπάνες της ΕΕ για να εξακριβώσει αν οι κοινοτικοί πόροι δαπανώνται και αξιοποιούνται με ορθό τρόπο, δεν θα κλείνει τα μάτια σε λάθη και παραλείψεις έναντι της Ελλάδας.
Στις σελίδες της έκθεσης θα υπάρχει αναφορά για την επίτευξη των στόχων για το έλλειμμα, επισήμανση για τις καθυστερήσεις που υπήρξαν στην προώθηση των μεταρρυθμίσεων που συμφωνήθηκαν μεταξύ Ελλάδας και πιστωτών και ψηφίστηκαν από την Βουλή.
Παράλληλα, θα υπάρχει και αναφορά για τον βαθμό συμμόρφωσης της Ελλάδας στους όρους του προγράμματος. Π.χ., στην περίπτωση της Πορτογαλίας, αυτοί οι όροι είχαν προσεγγίσει τους 400. Βέβαια, όπως επισημαίνει μιλώντας προς «Το Βήμα» οικονομολόγος με μακρά εμπειρία επί των ευρωπαϊκών θεσμών, δεν μπορεί να υπάρξει αναφορά με βεβαιότητα για το κατά πόσον η Ελλάδα συμμορφώθηκε με τον στόχο για το έλλειμμα.
Για τη σύνταξη της έκθεσης ευρωπαίοι τεχνοκράτες συναντήθηκαν με δεκάδες έλληνες και ευρωπαίους αξιωματούχους που βρίσκονται σε θέσεις-κλειδιά σε υπουργεία, οργανισμούς και φορείς.