Ο βαλκανικός προσφυγικός διάδρομος έστειλε στην καγκελαρία της Αυστρίας και στα υψηλά δώματα της ευρωπαϊκής πολιτικής τον Σεμπάστιαν Κουρτς. Ηταν ο νεαρός Αυστριακός ΥΠΕΞ, ο εμπνευστής και αρχιτέκτονας της οχύρωσης –με συρμάτινους αγκαθωτούς φράχτες, σκύλους και ένοπλους συμπατριώτες του αστυνομικούς– των συνόρων των χωρών από την Ειδομένη μέχρι και τη μεθόριο της χώρας του με τη Σλοβενία και την Ουγγαρία και το κεφαλαιοποίησε πολιτικά, καθιστώντας το προεκλογικό υπερόπλο, με την άνετη νίκη του στις πρόσφατες βουλευτικές εκλογές.
Δεν το πέτυχε, αντιθέτως, ο Γκρούεφσκι στις δημοτικές εκλογές, όταν επιχείρησε να εκλέξει δημάρχους εξάπτοντας φοβίες των πολιτών περί προετοιμασίας της σημερινής κυβέρνησης Ζάεφ για εγκατάσταση στην ΠΓΔΜ προσφύγων που κατ’ εκείνον αναμένονται μέσω της Ελλάδας. Αξίωνε μάλιστα, χωρίς να το πετύχει, να διενεργηθούν και τοπικά δημοψηφίσματα, τα οποία απέρριψε η κυβέρνηση, γύρω από το εάν επιθυμούν οι κάτοικοι την παρουσία μεταναστών και προσφύγων.
Μπορεί όμως να τον χρησιμοποιήσει ως εργαλείο για τη βελτίωση των σχέσεων με την Ελλάδα ο νέος πρωθυπουργός της FYROM Ζόραφ Ζάεφ, καθώς, όπως αναφέρει η γερμανική εφημερίδα Frankfurter Algemaine Zeitoung (FAZ), θεωρείται πολύ πιθανό ότι θα συμπεριλάβει το ξήλωμα του φράχτη στην Ειδομένη στο «πακέτο» με τα ανταλλάγματα προς την Αθήνα για να μην μπλοκάρει την ένταξη της χώρας του στο ΝΑΤΟ.
Παρότι ανενεργή τον τελευταίο καιρό, η βαλκανική οδός, που πριν από δύο χρόνια έφερε κατά κύματα στην Κεντρική Ευρώπη πρόσφυγες και παράτυπους μετανάστες, δεν έπαψε να θεωρείται από τους Ευρωπαίους η «κερκόπορτα» λαθραίας εισόδου στη Γηραιά Ηπειρο. Τις ανησυχίες των Ευρωπαίων εντείνει η αυξανόμενη κινητικότητα στα νησιά του Αιγαίου, όπου καταφθάνουν από την Τουρκία σχεδόν καθημερινά ανθρώπινες ομάδες αλλά και η εξαφάνιση από τα ανά την επικράτεια κέντρα φιλοξενίας προσφύγων και παράτυπων μεταναστών, κάτι που η Αθήνα διαψεύδει.
Συνεχείς περιπολίες
Οι ενδιάμεσες χώρες του βαλκανικού διαδρόμου επιμένουν ότι οι ροές μέσω των εδαφών τους έχουν στερέψει σε σχέση με το προ διετίας συνεχές κύμα και μάλιστα δηλώνουν ότι τα μέτρα ασφαλείας στις μεθορίους δεν έχουν χαλαρώσει.
Στην Ειδομένη, η αστυνομία της ΠΓΔΜ ενισχυμένη με Αυστριακούς και Ούγγρους συνοριοφύλακες και άντρες του Frontex περιπολεί νυχθημερόν πίσω από τα αγκαθωτά συρματοπλέγματα του φράχτη και στο ελληνικό έδαφος περίπολοι της ΕΛ.ΑΣ. ελέγχουν κάθε πρόσβαση, από το ύψος του Πολυκάστρου μέχρι την συνοριογραμμή.
«Δεν μπορώ να γνωρίζω αν φεύγουν από αλλού, εδώ όμως δεν μπορούν να περάσουν, ούτε έχουμε δει ανθρώπους να καταφθάνουν, κάτι που παλαιότερα ήταν καθημερινό φαινόμενο», λέει στην «Κ» η πρόεδρος της κοινότητας Ειδομένης Ξανθή Σουπλή.
Αξιωματούχος της ΕΛ.ΑΣ. στη Βόρεια Ελλάδα, ερωτηθείς από την «Κ» για το εάν παρατηρείται κινητικότητα στα σύνορα με τη Βουλγαρία και την ΠΓΔΜ, απάντησε πως δεν υπάρχει κάτι αξιοσημείωτο υπογραμμίζοντας την άψογη διασυνοριακή συνεργασία με τις γειτονικές χώρες στο θέμα αυτό. Αναφερθείς, δε, στη χερσαία πύλη εισόδου, τα ελληνοτουρκικά σύνορα στον Εβρο, είπε ότι η ελληνική αστυνομία έχει αναπτύξει την «άμυνά της σε βάθος, με ζώνες περιπολιών τόσο στην όχθη του ποταμού όσο και στα ενδότερα».
Βορειότερα, η Βουλγαρία που φιλοξενεί λιγότερους από χίλιους πρόσφυγες και μετανάστες σε ειδικά κέντρα, έχει σχεδόν ολοκληρώσει την κατασκευή του μήκους 200 χιλιομέτρων φράχτη στα σύνορά της με την Τουρκία, στην ΠΓΔΜ παραμένουν περίπου εκατό άτομα, στη Σερβία περί τις 4.000, όλοι τους με την προσδοκία πως κάποια στιγμή, νόμιμα ή παράνομα θα μπορέσουν να συνεχίσουν το ταξίδι προς τον επιθυμητό προορισμό.
Λαθραία διακίνηση
«Ουδέν νεότερον» από τον βαλκανικό προσφυγικό διάδρομο, λοιπόν; Αν υπάρχει κάτι, αυτό αναζητείται από τις Αρχές στη «βιομηχανία» της λαθραίας διακίνησης ανθρώπων που μετέρχεται των πλέον σύγχρονων μέσων και μεθόδων για να μεταφέρει με ασφάλεια την «πελατεία», φτάνει να μπορούν οι ενδιαφερόμενοι να πληρώνουν καλά.
Εχουν περιπέσει λοιπόν σε αχρηστία και απλώς χρησιμοποιούνται στο πολιτικό και διπλωματικό πεδίο οι συνοριακές οχυρώσεις και τα αγκαθωτά τείχη στη βαλκανική διαδρομή; Οσο η Τουρκία κρατάει κλειστές τις πύλες εξόδου στα παράλια της για τα τρία εκατομμύρια πρόσφυγες και μετανάστες που, με το αζημίωτο, φιλοξενεί στο εσωτερικό της, τα γνωστά φρουρούμενα περάσματα θα έχουν την «ησυχία» τους. Οχι όμως και εκείνα τα (πολλά) μονοπάτια, που έχουν χαραγμένα στους δικούς τους «χάρτες» οι διακινητές και τα οποία τείνουν να καταστούν «εναλλακτικές διαδρομές», προς την «Ευρώπη της Επαγγελίας».