ΚΥΠΡΟΣ : ΔΕΚΑ ΚΑΙ ΠΛΕΟΝ ΥΠΟΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΡΡΕΥΣΗ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΒΡΙΣΚΟΝΤΑΙ ΥΠΟ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΑΠΟ ΤΙΣ ΑΡΧΕΣ
Όχι μόνο υπάρχουν ευθύνες για την κατάρρευση της κυπριακής οικονομίας ως αποτέλεσμα της καταστροφής του τραπεζικού συστήματος, αλλά υπάρχουν επίσης και αίτια και υπαίτιοι. Αυτήν τη φρασεολογία χρησιμοποίησε ο Γενικός Εισαγγελέας, Κώστας Κληρίδης, ενημερώνοντας το Σώμα της Βουλής για τις υποθέσεις που βρίσκονται υπό διερεύνηση και αφορούν την κατάρρευση των τραπεζών. Το σημαντικό, όμως, για την κοινή γνώμη και ειδικότερα τα στρώματα της κοινωνίας που υπέστησαν το μεγαλύτερο, αν όχι αδιόρθωτο, πλήγμα από τις συνέπειες της οικονομικής καταστροφής, είναι, αν αυτές οι υποθέσεις που οδηγήθηκαν ενώπιον της δικαιοσύνης και αυτές που βρίσκονται στο στάδιο της διερεύνησης τελικά καταδείξουν και οδηγήσουν σε παραδειγματική τιμωρία τους πραγματικούς ενόχους που έφεραν τον τόπο σε αυτή την κατάσταση. Επίσης, κρίσιμο ερώτημα της κυπριακής κοινωνίας είναι, αν αυτοί που θα κριθούν ένοχοι, θα επιστρέψουν ολόκληρα ή μέρη αυτών των ποσών που με δόλιο τρόπο απέκτησαν στις πλάτες των ανυποψίαστων πολιτών.
Άλλη υπόθεση που βρίσκεται υψηλά και ολοκληρώνεται είναι οι διαγραφές δεδομένων από ηλεκτρονικούς υπολογιστές στελεχών της Τράπεζας Κύπρου που αφορούν στοιχεία για την αγορά των ομολόγων του ελληνικού δημοσίου.
Ο Γενικός Εισαγγελέας Κώστας Κληρίδης με τον επικεφαλής των ποινικών ανακρίσεων Ανώτερο Αστυνόμο, Χριστόφορο Μαυρομμάτη, με στοιχεία και αριθμούς ενημέρωσαν τη Βουλή για τις 10 και πλέον υποθέσεις που διερευνώνται από τις κυπριακές Αρχές και σχετίζονται με την καταστροφή της οικονομίας, αναφερόμενοι στην κάθε υπόθεση ξεχωριστά. Η μεγάλη πλειοψηφία των υποθέσεων που βρίσκονται αυτήν τη στιγμή υπό διερεύνηση αφορά χειρισμούς μεγαλοστελεχών τραπεζών, οι οποίοι ελέγχονται για τη νομιμότητά τους. Όπως προκύπτει, η διερεύνηση των μισών εξ αυτών των υποθέσεων βρίσκεται στο τελικό στάδιο και θα οδηγηθούν σύντομα στα δικαστήρια.
Δάνεια όσα όσα…
Η πρώτη υπόθεση αφορά την παραχώρηση δανείων εκατομμυρίων ευρώ σε συγκεκριμένα πρόσωπα με πολύ ευνοϊκούς όρους από τη Λαϊκή, την Τράπεζα Κύπρου και τον Συνεργατισμό. Το αξιοσημείωτο είναι ότι ούτε καν υπήρχαν οι ελάχιστες εξασφαλίσεις. Όσον αφορά τον Συνεργατισμό, ερευνώνται άνω των 150 δανείων τα οποία παραχωρήθηκαν σε 14 εταιρείες και 24 πρόσωπα. Σε αυτά τα δάνεια παραχωρήθηκε μεγάλος αριθμός αναστολών δόσεων και, ως εκ τούτου, εκ πρώτης όψεως δεν παρουσιάζονταν καθυστερήσεις στην αποπληρωμή τους. Στο επίκεντρο βρίσκεται η ΣΠΕ Στροβόλου, η οποία, όπως φαίνεται, παρείχε πιστωτικές διευκολύνσεις σε πρώην υψηλόβαθμο στέλεχος του Συνεργατισμού. Η υπόθεση αυτή είναι πολύ κοντά στο να πάρει τον δρόμο της δικαιοσύνης.
Διέγραψαν δεδομένα
Άλλη υπόθεση που βρίσκεται υψηλά και ολοκληρώνεται είναι οι διαγραφές δεδομένων από ηλεκτρονικούς υπολογιστές στελεχών της Τράπεζας Κύπρου που αφορούν στοιχεία για την αγορά των ομολόγων του ελληνικού δημοσίου. Εντοπίστηκαν δύο στελέχη τα οποία χρησιμοποιούσαν εξειδικευμένο λογισμικό διαγραφής δεδομένων, ξεχωριστό από αυτό που χρησιμοποιούσε η Τράπεζα, με σκοπό να μην αφήσουν ίχνη.
Η κομπίνα με την Commerzbank
Άλλη μια υπόθεση που διερευνάται είναι πιθανή χειραγώγηση της αγοράς μέσω ομολόγων της Commerzbank, την περίοδο 2008-2012. Η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς που διερεύνησε το θέμα κατέληξε σε ένα ογκωδέστατο πόρισμα το οποίο προωθήθηκε στη Νομική Υπηρεσία για διερεύνηση πιθανής διάπραξης ποινικών αδικημάτων. Με απλά λόγια, η κομπίνα που φέρεται να γινόταν ξεκινούσε από τη διοίκηση της Marfin Λαϊκής Τράπεζας και σκοπός ήταν η έμμεση αγορά μετοχών της ίδιας της Marfin Λαϊκής Τράπεζας, καθώς και μετοχών εταιρειών του Ομίλου Marfin Investment Group, ιδιοκτησίας του Ανδρέα Βγενόπουλου, όπως το νοσοκομείο Υγεία και η Delta Singular, πολλών εκατομμυρίων ευρώ.
Μπόνους σε όλους!
Στο μικροσκόπιο των ερευνών βρίσκονται και τα «παχυλά» μπόνους που λάμβαναν στελέχη της Λαϊκής και της Τράπεζας Κύπρου. Στην τριετία 2006-2009 δόθηκαν μπόνους σε στελέχη της Marfin Λαϊκής ύψους €52 εκ. σε Κύπρο και Ελλάδα. Από τα μπόνους αυτά, τα €17,7 εκ δόθηκαν στην Κύπρο και τα υπόλοιπα στην Ελλάδα. Επίσης, το 2011 δόθηκαν €1,1 εκ μπόνους σε δωρεάν μετοχές με τη φορολογία να αγγίζει τα 223 χιλιάδες ευρώ, ποσό που καταβλήθηκε από την Τράπεζα και όχι από αυτούς που τα έλαβαν, κάτι που υπολογίστηκε ως έξοδο της Τράπεζας. Στέλεχος της Marfin στην Ελλάδα έλαβε μπόνους ύψους 3,3 εκ. ευρώ.
Eξαγορά Uniastrum
Οι ανακριτές διερευνούν επίσης την εξαγορά της ρωσικής τράπεζας Uniastrum από την Τράπεζα Κύπρου το 2008. Πρόκειται για πολύκροτη υπόθεση, η οποία, μεταξύ άλλων, περιλαμβάνει παράνομες πληρωμές και δωροδοκίες άνω των €50 εκ. που έλαβαν τουλάχιστον πέντε πρόσωπα στην Κύπρο. Η έκθεση της Alvarez & Marsal που δημοσιεύτηκε τον Απρίλιο του 2013 έδειξε ότι η συναλλαγή ύψους €447 εκ., αν και παρουσιάζεται στις λογιστικές καταστάσεις της Τράπεζας, εν τούτοις άλλα €50 εκ., στη βάση πάντα της εν λόγω πράξης, κατατέθηκαν σε υπεράκτια εταιρεία στην Αρμενία εγγεγραμμένη στο Μπελίζ.
Transilvania
Υπό διερεύνηση βρίσκεται και η χειραγώγηση της αγοράς μέσω της ρουμανικής τράπεζας Τransilvania. Συγκεκριμένα, διερευνάται ενδεχόμενη παράβαση από την Τράπεζα Κύπρου του άρθρου 19 σε σχέση με την τιμή της μετοχής της Τράπεζας. Η περίοδος που διερευνάται είναι από την 1/11/2009 μέχρι 30/06/2010. Τέλος του 2015 είχαν διοριστεί ερευνώντες λειτουργοί, οι οποίοι πέρσι τον Ιούνιο ολοκλήρωσαν το πόρισμα. Τον περασμένο Μάρτιο η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς αποφάσισε να καλέσει την εταιρεία για παραστάσεις.
Η Focus πάει δικαστήριο
Σημαντική υπόθεση είναι αυτή της εταιρείας Focus, ιδιοκτησίας του Μιχάλη Ζολώτα, στενού συνεργάτη του Ανδρέα Βγενόπουλου. Η υπόθεση έχει προωθηθεί πρόσφατα στο δικαστήριο με τους κατηγορουμένους να αντιμετωπίζουν συνολικά 24 κατηγορίες που αφορούν επτά διαφορετικά αδικήματα, μεταξύ των οποίων συναλλαγές με αντιπροσώπους, οι οποίες υποδηλώνουν διαφθορά, δεκασμό δημόσιου λειτουργού, ενεργό δωροδοκία οικείων δημόσιων αξιωματούχων, κατάχρηση εξουσίας και κατάχρηση εμπιστοσύνης από δημόσιο λειτουργό. Η έναρξη εκδίκασης της ουσίας της υπόθεσης ορίστηκε για τις 20 Νοεμβρίου.
Θα ψάξουν για τις εκροές
Υπό διερεύνηση παραμένουν ο δανεισμός της Λαϊκής Τράπεζας από τον μηχανισμό ELA, ενώ υπό διερεύνηση θα τεθούν και οι εκροές καταθέσεων κατά την περίοδο που ήταν κλειστές οι τράπεζες, δηλαδή από τις 16 έως τις 27 Μαρτίου. Δεν διερευνώνται οι υποθέσεις των τραπεζικών αξιογράφων που αφορούν την Τράπεζα Κύπρου και τη Λαϊκή, καθώς πρόκειται πλέον για ιδιωτικές.
Δικάζονται πέντε
Ενώπιον δικαστηρίου έφτασαν πέντε υποθέσεις, ανάμεσά τους και τρεις της Τράπεζας Κύπρου. Η πρώτη αφορά την κατηγορία της χειραγώγησης της αγοράς σε σχέση με το κεφαλαιακό έλλειμμα της τράπεζας και η οποία βρίσκεται στο στάδιο των τελικών αγορεύσεων πριν από την τελική απόφαση του δικαστηρίου. Η δεύτερη αφορά την εξαγορά των ελληνικών ομολόγων και την παράλειψη της Τράπεζας Κύπρου να ενημερώσει τους μετόχους για τους κινδύνους της εν λόγω επένδυσης. Η 3η υπόθεση αφορά στην επαναταξινόμηση των ομολόγων της Τράπεζας.
Δεν διερευνώνται
Ταυτόχρονα, υπάρχουν υποθέσεις οι οποίες διερευνήθηκαν, όμως δεν προέκυψε οτιδήποτε. Αναλυτικά, δεν βρέθηκε κάτι μεμπτόν στο μπόνους που προσέφερε στον διεθνή οίκο Alvarez & Marsal ο τέως Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας, Πανίκος Δημητριάδης, προκειμένου να ερευνήσει τις τράπεζες Λαϊκή και Κύπρου. Κανένα αδίκημα δεν προέκυψε στην υπόθεση παραχώρησης δανείου €1 εκ. από τη Marfin Λαϊκή προς τον έμπορο όπλων με κυπριακή υπηκοότητα Φουάτ αλ Ζαγιάτ. Στο ράφι μπήκε και η παραχώρηση δανείων σε εταιρεία αιολικών πάρκων από τη Λαϊκή Τράπεζα, όπως και η συγχώνευση της Marfin Εγνατίας με τη Λαϊκή Τράπεζα με έδρα την Κύπρο.
