Όλα τα σενάρια για την ακριβότερη κιλοβατώρα του κόσμου και το επίδομα πετρελαίου θέρμανσης
Από αύριο σηκώνεται –ημερολογιακά τουλάχιστον- η αυλαία της φετινής χειμερινής περιόδου αλλά η κυβέρνηση επιμένει να κρατά εκατομμύρια νοικοκυριά στο σκοτάδι όσον αφορά στο κόστος της θέρμανσης κατά τη φετινή σεζόν. Δύο μνημονιακές υποχρεώσεις από τις οποίες εξαρτάται σε πολύ μεγάλο βαθμό το τελικό κόστος για τα νοικοκυριά –ο προσδιορισμός του τιμολογίου υπηρεσιών κοινωνικής ωφέλειας στη ΔΕΗ και τα κριτήρια καταβολής του επιδόματος αγοράς πετρελαίου θέρμανσης- δεν έχουν ακόμη εκπληρωθεί με αποτέλεσμα τα νοικοκυριά να μην μπορούν να απαντήσουν στο ερώτημα «καλοριφέρ, aircondition ή κάτι άλλο».
Η «ακριβότερη κιλοβατώρα του κόσμου» προς το παρόν απειλεί και φέτος εκατοντάδες χιλιάδες νοικοκυριά που θα αφήσουν τα κλιματιστικά ή τα ηλεκτρικά καλοριφέρ αναμμένα για περισσότερες ώρες. Υποτίθεται ότι η κυβέρνηση θα έπαιρνε μέτρα ώστε να μην επαναληφθεί το περυσινό φαινόμενο των παραφουσκωμένων λογαριασμών, κάτι τέτοιο όμως δεν έχει γίνει ακόμη. Επίσης, εκατοντάδες χιλιάδες δικαιούχοι του επιδόματος θέρμανσης πιθανότατα θα χρειαστεί να περιμένουν μέχρι το τέλος Νοεμβρίου για να πληροφορηθούν όχι για το ποιο θα είναι το ύψος του επιδόματος θέρμανσης αλλά για το αν θα είναι δικαιούχοι ή όχι. Ως τότε, απλώς θα ευχόμαστε για ένα ήπιο φθινόπωρο ακόμη και στα ορεινά της χώρας.
Επισήμως, η περίοδος διάθεσης του πετρελαίου θέρμανσης ξεκινάει αύριο αλλά στην πράξη τα βυτιοφόρα θα βγουν στους δρόμους από Δευτέρα. Με βάση τα δεδομένα που διαμορφώνονταν στις διεθνείς αγορές μέχρι και την περασμένη Τετάρτη, η τιμή λιανικής του πετρελαίου θέρμανσης θα κινηθεί στα ίδια επίπεδα με πέρυσι, ενδεχομένως και λίγο χαμηλότερα. Έτσι, ένα λίτρο πετρελαίου θέρμανσης εκτιμάται ότι θα πωλείται προς περίπου 90 λεπτά το λίτρο στα μεγάλα αστικά κέντρα Αθηνών και Θεσσαλονίκης ενώ στα νησιά και στις απομακρυσμένες περιοχές η τιμή αναμένεται να διαμορφωθεί ακόμη και στα 95 λεπτά ανά λίτρο.
Το θέμα του επιδόματος πετρελαίου θέρμανσης που «καίει» περίπου 700.000 νοικοκυριά δεν αναμένεται να αποσαφηνιστεί άμεσα καθώς συνδέεται έμμεσα και άμεσα με την κατάρτιση του οριστικού σχεδίου του προϋπολογισμού. Το σίγουρο είναι ότι θα υπάρξει περικοπή της δαπάνης του επιδόματος κατά 50%. Δεν αποκλείεται όμως, αν πιεστούμε για νέα μέτρα προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος του πρωτογενούς πλεονάσματος να υπάρξει και πλήρης κατάργηση. Για να επιτευχθεί ο στόχος της περικοπής του επιδόματος κατά 50% υπάρχουν δύο επιλογές:
- Να περικοπεί το ποσό της επιδότησης ανά λίτρο από τα 25 λεπτά που είναι σήμερα στα 12 λεπτά. Αυτό θα μοιράσει τα βάρη ανάμεσα στα πλουσιότερα και στα φτωχότερα νοικοκυριά
- Να αλλάξουν τα εισοδηματικά κριτήρια ώστε να καταβληθεί το επίδομα των 25 λεπτών ανά λίτρο μόνο στα φτωχότερα νοικοκυριά. Για να γίνει όμως αυτό, θα πρέπει ο αριθμός των δικαιούχων να περιοριστεί από τα 700.000 νοικοκυριά, στα μισά. Πρακτικά, το εισοδηματικό όριο, από τις 12.000 ευρώ που είναι σήμερα για τον άγαμο (και 20.000 ευρώ για τον έγγαμο με προσαύξηση κατά 2000 ευρώ για κάθε παιδί) θα πρέπει να ψαλιδιστεί στις 9000 ευρώ τουλάχιστον. Έτσι, ο εργαζόμενος των 700 ευρώ τον μήνα, θα χάσει ακόμη και 500 ευρώ (ανάλογα με τον τόπο κατοικίας του) δηλαδή πάνω από ένα 15νθήμερο.
Ακόμη πιο θολό είναι το τοπίο με τους λογαριασμούς του ηλεκτρικού ρεύματος. Ο παράγοντας που «έκαψε» πέρυσι εκατοντάδες χιλιάδες νοικοκυριά εξακολουθεί να υπάρχει και δεν είναι άλλος από το τιμολόγιο ΥΚΩ. Όσοι πέρασαν κατά τη διάρκεια του περυσινού χειμώνα τις 2000 κιλοβατώρες, είδαν τον λογαριασμό να εκτοξεύεται λόγω του παράλογου τρόπου υπολογισμού του ΥΚΩ. Έτσι:
- Στις 1999 κιλοβατώρες ο λογαριασμός διαμορφώνεται στα 330,28 ευρώ χωρίς τα δημοτικά τέλη και την ΕΡΤ
- Στις 2001 κιλοβατώρες, το κόστος εκτινάσσεται στα 385,49 ευρώ κάτι που σημαίνει ότι μια και μόνο κιλοβατώρα φτάνει να κοστίζει 55 ευρώ. Εννοείται πως είναι η ακριβότερη στον πλανήτη.
Το κακό της περυσινής χρονιάς μπορεί να γίνει χειρότερο φέτος καθώς με βάση την μνημονιακή υποχρέωση το τιμολόγιο ΥΚΩ θα πρέπει να αναπροσαρμοστεί ώστε η ΔΕΗ να καλύψει μια «τρύπα» εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ στα οικονομικά της. Για να διορθωθεί το φαινόμενο της ακριβότερης κιλοβατώρας του κόσμου και ταυτόχρονα να εξοικονομηθούν εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ για τη ΔΕΗ, θα πρέπει να φορτωθούν πρόσθετα βάρη στα νοικοκυριά που κάνουν και τη χαμηλότερη κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας. Η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας έχει επεξεργαστεί διάφορα «ήπια» σενάρια αλλά τον τελικό λόγο θα τον έχουν οι δανειστές.