Σχετικά με την στράτευση διακρίνουμε τις εξής δύο περιπτώσεις:
του Βασίλη Πρασσά-Εξειδικευμένου Σύμβουλου Εργασιακών Θεμάτων
Κανονική θητεία
Οι μισθωτοί οι οποίοι καλούνται να υπηρετήσουν τη στρατιωτική τους θητεία τυγχάνουν ειδικής προστασίας από την νομοθεσία τόσο κατά το χρόνο στράτευσής τους όσο και μετά την αποστράτευση του.
- Βασική προϋπόθεση για την προστασία αυτών αποτελεί η συμπλήρωση 6μηνης υπηρεσίας στον εργοδότη στον οποίο ο εργαζόμενος παρέχει την εργασία του τη στιγμή που καλείται σε στράτευση. Σημειώνεται ότι ο υπολογισμός της 6μηνης υπηρεσίας του μισθωτού έχει ως χρονικό σημείο εκκίνησης την ημέρα πρόσληψης αυτού και σημείο λήξης την ημέρα κατά την οποία καλείται στις τάξεις του στρατού (και όχι την ημέρα που παρουσιάζεται στις τάξεις του στρατού). Σε περίπτωση απόλυσης μετά την κλήση για στράτευση και πριν την κατάταξη στον στρατό η απόλυση θεωρείται άκυρη ακόμη κι αν ο εργοδότης δεν γνώριζε για την στράτευση. Αν ο εργαζόμενος ο οποίος στρατεύεται δεν έχει συμπληρώσει 6 μήνες υπηρεσίας στον εργοδότη του, η σύμβαση εργασίας του λύεται κατά το χρονικό σημείο που παρουσιάζεται στις τάξεις του στρατού χωρίς αυτός να δικαιούται αποζημίωση απόλυσης.
- Κατά την αποστράτευση του εργαζομένου και μέσα σε διάστημα ενός μήνα από αυτήν ο εργοδότης υποχρεούται σε επαναπρόσληψη αυτού αρκεί ο εργαζόμενος να έχει δηλώσει τη διάθεση του για επανένταξη στην εργασία του.
- Η επαναπρόσληψη γίνεται εντός 15 ημερών από την αίτηση του εργαζόμενου.
- Απαγορεύεται η απόλυση αυτού για διάστημα ενός έτους από την επαναπρόσληψη του. Σε περίπτωση απόλυσης χορηγείται πέραν της κανονικής αποζημίωσης και επιπλέον ειδική αποζημίωση 6 μηνών (χωρίς προσαύξηση 1/6).
- Σε περίπτωση σύμβασης ορισμένου χρόνου η διάρκεια της οποίας λήγει κατά το χρονικό διάστημα στο οποίο τελεί υπό στράτευση, τονίζεται ότι ο εργοδότης που τον απασχολούσε προ της στράτευσής του δεν είναι υποχρεωμένος να τον επαναπροσλάβει μετά την αποστράτευση του, για το λόγο ότι η σύμβαση εργασίας του έχει λήξει. Υποχρεούται, όμως, να του καταβάλει ποσό αποζημίωσης αδείας και επιδόματος αδείας ανάλογο με τους μήνες απασχόλησής του. Στην περίπτωση που η ατομική σύμβαση εργασίας μισθωτού, η οποία είναι ορισμένου χρόνου ή έργου, δεν έχει λήξει κατά το χρόνο που ο μισθωτός αποστρατεύεται, τότε συνεχίζεται και μετά την αποστρατεία του, για όσο χρόνο φυσικά υπολείπεται.
- Ο χρόνος της στράτευσης λογίζεται ως χρόνος πραγματικής υπηρεσίας για τον ίδιο εργοδότη.
- Ο εργαζόμενος μετά την αποστράτευση του δικαιούται κανονικά πλήρη άδεια και επίδομα αδείας για το έτος της επαναπρόσληψης του ακόμη κι αν αυτό βρίσκεται στο τέλος του. Σε περίπτωση που πριν τη στράτευση του δεν του είχε χορηγηθεί άδεια ή επίδομα ή απομένει κάποιο υπόλοιπο τότε αυτό χορηγείται στο έτος της επαναπρόσληψής του.
Αναλυτικότερα η νομοθεσία:
Άρθρο 1 του Κ.Ν.3514/1928 «η υπό τα όπλα οπωσδήποτε πρόσκληση παντός ιδιωτικού υπαλλήλου ή εργατοτεχνίτη υπηρετούντος πλέον των έξι (6) μηνών σε οποιοδήποτε γραφείο, κατάστημα ή επιχείρηση, δεν αποτελεί λόγο διάλυση της σύμβασής του εργασίας. Ο υπάλληλος, εντός μηνός από την απόλυσή του από το στρατό, δέον να δηλώσει στον εργοδότη του ή στον αντιπρόσωπο του εάν προτίθεται να επαναλάβει την εργασία του, οπότε οφείλει να προσέλθει προς τούτο εντός δέκα πέντε (15) ημερών.»
Άρθρο 4 του Κ.Ν.3514/1928, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 11 του Α.Ν.547/ 1937: «ο υπάλληλος που επαναλαμβάνει κατά το νόμο αυτό την εργασία του, δεν μπορεί πριν την παρέλευση έτους να απολυθεί από τη θέση του, ειδάλλως δικαιούται αποζημίωσης ίσης προς τους μισθούς έξι (6) μηνών, υπολογιζόμενων με βάση τις κατά την ημέρα της απόλυσης του υπαλλήλου αποδοχές αυτού υπό καθεστώς πλήρους απασχόλησης (άρθρο 5 του Ν.765/1943). Η διάταξη αφορά και της πάσης φύσεως εργατοτεχνικό προσωπικό».
Εφεδρεία (κλήση εφέδρων για μετεκπαίδευση)
Στην περίπτωση, της κλήσης εφέδρου για μετεκπαίδευση, για όσο χρονικό διάστημα διαρκεί η στράτευση του ως εφέδρου, ο εργαζόμενος έχει τα ίδια δικαιώματα μ’ αυτά που θα είχε σε περίπτωση ασθενείας του. Η κλήση για εφεδρεία θεωρείται ανυπαίτιο κώλυμα όπως και η ασθένεια.
- Αν δηλαδή ο εργαζόμενος έχει συμπληρώσει 10ήμερη εργασία δικαιούται σύμφωνα με τα άρθρα 657 – 658 του Α. Κ. αποδοχές 1 μήνα ή 26 ημερομισθίων (για ημερομίσθιο) σε περίπτωση συμπλήρωσης 1 έτους υπηρεσίας στον ίδιο εργοδότη, ή το 1/2 των παραπάνω σε αντίθετη περίπτωση.
- Ο εργαζόμενος για το διάστημα της κλήσης του για εφεδρεία δικαιούται «εφεδρικό επίδομα» από τον Ο.Α.Ε.Δ. αρκεί βέβαια να έχει συμπληρώσει 150 ημέρες ασφάλισης στο προηγούμενο ημερολογιακό έτος από την κλήση για εφεδρεία.
- Από τις αποδοχές ασθενείας που λαμβάνει ο εργαζόμενος, ο εργοδότης έχει το δικαίωμα να εκπέσει τα ποσά που ο εργαζόμενος λαμβάνει ως επιδότηση από τον ασφαλιστικό φορέα.
- Το επίδομα αυτό δικαιούται ο εργοδότης να το εκπέσει από τις αποδοχές που πρόκειται να χορηγήσει στον εργαζόμενο και γενικότερα ο χειρισμός αυτού γίνεται όπως και η κανονική ασθένεια τόσο για τον υπολογισμό των εισφορών (υπολογίζονται στο σύνολο των αποδοχών) όσο και για λοιπά ασφαλιστικά θέματα όπως η συμπλήρωση και η υποβολή της Α.Π.Δ. (η εφεδρεία δηλώνεται στην Α.Π.Δ. ως ασθένεια, τύπος αποδοχών = 08).
Οι ενέργειες που απαιτούνται από τον εργαζόμενο για τη λήψη του επιδόματος αυτού είναι:
α) Υποβολή σχετικής αίτησης στο αρμόδιο γραφείο του Ο.Α.Ε.Δ..
β) Πιστοποιητικό στράτευσα του αρμόδιου Στρατολογικού Γραφείου,
γ) Βεβαίωση του τελευταίου εργοδότη στον οποίο απασχολήθηκε πριν την εφεδρεία του.
δ) Προσκόμιση του ασφαλιστικού του βιβλιαρίου, καθώς και του οικογενειακού βιβλιαρίου ασθένειας.
Το ποσό του εφεδρικού επιδόματος προσδιορίζεται ανάλογα με την προϋπηρεσία, τον χρόνο ασφάλισής του και τις λοιπές προσαυξήσεις (έγγαμος, τέκνα κ.λπ.).
