Μέχρι το τέλος Οκτωβρίου προγραμματίζεται να γίνει η πρώτη επιστροφή αιτούντα διεθνή προστασία στην Ελλάδα, στο πλαίσιο της εκ νέου ενεργοποίησης του Κανονισμού του Δουβλίνου, όπως αναφέρουν στο ΑΠΕ-ΜΠΕ πηγές της Υπηρεσίας Ασύλου.
Πρόκειται για αίτημα επιστροφής που απέστειλε η Γερμανία και το οποίο η ελληνική πλευρά έκανε αποδεκτό. Ο αιτών, υπήκοος τρίτης χώρας, είχε λάβει θεώρηση εισόδου (βίζα) για να ταξιδέψει στην Ελλάδα και στη συνέχεια μετέβη στη Γερμανία, όπου κατέθεσε αίτημα ασύλου. Σύμφωνα με τον Κανονισμό του Δουβλίνου, υπεύθυνο κράτος για να εξετάσει τον φάκελό του είναι το κράτος που χορήγησε τη θεώρηση εισόδου, δηλαδή στη συγκεκριμένη περίπτωση η Ελλάδα.
Ο Κανονισμός του Δουβλίνου για την επιστροφή μεταναστών και αιτούντων άσυλο ενεργοποιήθηκε ξανά για την Ελλάδα στις 15 Μαρτίου 2017 και αφορά άτομα που μπήκαν στην Ευρωπαϊκή Ένωση από την ελληνική επικράτεια και συνελήφθησαν σε άλλα κράτη μέλη. Ο Κανονισμός δεν εφαρμοζόταν από το 2011, έπειτα από απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου που έκρινε ότι η χώρα δεν μπορούσε να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της. Ωστόσο, για κάθε αιτούμενη επιστροφή θα πρέπει να υπάρχει προηγούμενη συνεννόηση μεταξύ του ενδιαφερόμενου κράτους- μέλους και των ελληνικών Αρχών.
Σύμφωνα με στοιχεία της Υπηρεσίας Ασύλου, μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου 2017 η χώρα έχει δεχθεί 1.003 αιτήματα επιστροφών από τις ακόλουθες χώρες: Αυστρία (4), Βέλγιο (24), Γερμανία (891), Γαλλία (6), Ελβετία (39), Ηνωμένο Βασίλειο (1), Νορβηγία (24), Ολλανδία (3), Σλοβενία (5), Σουηδία (3), Τσεχία (1), Εσθονία (1) και Λουξεμβούργο (1). Από τα αιτήματα αυτά έχουν απορριφθεί 486, έχουν γίνει αποδεκτά 35, έχουν ανακληθεί 38 και βρίσκονται σε εκκρεμότητα απάντησης 444.
Τα 35 αιτήματα που έχουν γίνει αποδεκτά από την Ελλάδα προέρχονται από το Βέλγιο (3), τη Γερμανία (28), την Ελβετία (2), τη Νορβηγία (1) και την Ολλανδία (1).
Σύμφωνα με τη διαδικασία, μετά την αποδοχή του σχετικού αιτήματος από την Ελλάδα, το ενδιαφερόμενο κράτος μέλος ανακοινώνει την ημερομηνία, κατά την οποία προγραμματίζεται η μεταφορά και ρυθμίζει τα διαδικαστικά της μεταφοράς προς την Ελλάδα.
Όπως αναφέρουν πηγές της Υπηρεσίας Ασύλου, για όσους επιστραφούν έχει εξασφαλιστεί η στέγαση μετά την άφιξή τους και θα κατευθύνονται αμέσως στις υπάρχουσες δομές. Επιπλέον, κατά την άφιξή του στην Ελλάδα ο αιτών θα ενημερώνεται με διερμηνέα για τη διαδικασία που μπορεί να ακολουθήσει. Εφόσον είχε υποβάλει αίτημα ασύλου εδώ, η διαδικασία συνεχίζεται από το σημείο διακοπής της. Σε περίπτωση που δεν έχει υποβάλει, έχει δικαίωμα να καταθέσει αίτημα διεθνούς προστασίας.