Εγκύκλιος: Διευκρινίσεις ΑΑΔΕ όσον αφορά την αναστολή των πλειστηριασμών
Με την υπαγωγή των οφειλών σε ρυθμίσεις τμηματικής καταβολής και για όσο χρονικό διάστημα τηρούνται οι όροι αυτών, αναστέλλεται κατά περίπτωση η λήψη των αναγκαστικών μέτρων, ή η συνέχιση της διαδικασίας της αναγκαστικής εκτέλεσης (έκδοση προγράμματος πλειστηριασμού) και όλων των άλλων μέτρων επί κινητών και ακινήτων, εφόσον η εκτέλεση αφορά μόνο ρυθμισμένα χρέη.
Από την άλλη πλευρά, δεν προβλέπεται αναστολή των κατασχέσεων που έχουν επιβληθεί στα χέρια τρίτων, ή έχουν εκδοθεί οι σχετικές παραγγελίες κατάσχεσης, τα ποσά όμως που αποδίδονται από αυτές θα πιστώνονται σε δόση ή δόσεις της ρύθμισης, εφόσον καταβάλλονται εντός της προθεσμίας αυτών και δεν πιστώνονται σε άλλες ληξιπρόθεσμες μη ρυθμισμένες οφειλές.
Αυτά γνωστοποιήθηκαν αρμοδίως με την υπ’ αριθμ. Δ/ΕΙΣΠΡ/ Β1080206ΕΞ/2017 εγκύκλιο της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, με την οποία δίδονται οι κατωτέρω διευκρινίσεις όσον αφορά την αναστολή των πλειστηριασμών με την υπαγωγή των οφειλών σε ρυθμίσεις τμηματικής καταβολής, ύστερα από σχετική ερώτηση στη Βουλή με την οποία ζητείται η θέσπιση ακατάσχετου επιχειρησιακού λογαριασμού και κατάργηση των σχετικών διατάξεων του ν. 4335/2015 που αφορούν τα μέτρα αναγκαστικής εκτέλεσης για ληξιπρόθεσμες οφειλές στο Δημόσιο:
Σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 7 και 9 του ν.δ. 356/1974 (Κώδικας Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων), όπως ισχύει και του άρθρου 48 παρ. 1 του ν. 4174/2013, ο προϊστάμενος της ΔΟΥ έχει την υποχρέωση να επιδιώξει την είσπραξη των ληξιπρόθεσμων χρεών προς το Δημόσιο, καθώς και τη διακοπή της παραγραφής τους, ανεξάρτητα από την αιτία προέλευσης αυτών, λαμβάνοντας όλα τα προβλεπόμενα αναγκαστικά, ποινικά και λοιπά μέτρα κατά των οφειλετών, μεταξύ των οποίων και η κατάσχεση εις χείρας τρίτων.
Επίσης, με τη διάταξη του άρθρου 30 παρ. 4 του ΚΕΔΕ σε συνδυασμό με την αριθμ. Δ6Α 1054391 ΕΞ 2014/1.4.2014 Απόφαση του Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων περί μεταβίβασης αρμοδιοτήτων σε όργανα της Φορολογικής Διοίκησης, παρέχεται η ευχέρεια στον προϊστάμενο της ΔΟΥ μετά από σχετική αίτηση του οφειλέτη να περιορίσει με αιτιολογημένη απόφασή του το ποσό ή ποσοστό της κατάσχεσης εις χείρας τρίτων που του επιβλήθηκε υπό προϋποθέσεις που ορίζονται στην ΠΟΛ.1092/3.4.2014 εγκύκλιο της Διοίκησης.
Δεν προβλέπεται αναστολή των κατασχέσεων που έχουν επιβληθεί στα χέρια τρίτων, ή έχουν εκδοθεί οι σχετικές παραγγελίες κατάσχεσης.
Επιπρόσθετα, με βάση τη διάταξη του άρθρου 31 παρ. 2 του ΚΕΔΕ, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 2 του ν. 4336/2015 (ΦΕΚ. 94Α/14-08-2015) ισχύει το ακατάσχετο καταθέσεων σε πιστωτικά ιδρύματα για έναν και μοναδικό ατομικό ή κοινό λογαριασμό σε ένα μόνο πιστωτικό ίδρυμα για κάθε φυσικό πρόσωπο (κατά συνέπεια και γι’ αυτό που ασκεί ελευθέριο επάγγελμα ή έχει ατομική επιχείρηση) μέχρι το ποσό των χιλίων διακοσίων πενήντα (1.250) ευρώ μηνιαίως. Για την εφαρμογή της διάταξης αυτής απαιτείται η υποβολή ηλεκτρονικής δήλωσης στο πληροφοριακό σύστημα της Φορολογικής Διοίκησης, με την οποία γνωστοποιείται από το φυσικό πρόσωπο ο μοναδικός ακατάσχετος τραπεζικός λογαριασμός (σχετ. ΠΟΛ.1222/2015 και ΠΟΛ.1182/2014).
Περαιτέρω, με την ΠΟΛ.1041/ 2017 κοινοποιήθηκαν στις Υπηρεσίες της ΑΑΔΕ οι διατάξεις του όγδοου άρθρου του άρθρου 1 του ν. 4335/2015 (ΦΕΚ. 87Α’), με το οποίο τροποποιήθηκε το όγδοο βιβλίο του Κ.Πολ.Δ. (άρθρα 904-1054 «Αναγκαστική Εκτέλεση») και αφορούν τις σημαντικότερες μεταβολές που επήλθαν στο δίκαιο της (κοινής) αναγκαστικής εκτέλεσης, δηλ. στις διαφορές που αναλύονται κυρίως μεταξύ ιδιωτών.
Οι ανωτέρω γενικής ισχύος διατάξεις, οι οποίες ως επί το πλείστον αφορούν την κύρια διαδικασία του πλειστηριασμού, εφαρμόζονται συμπληρωματικά για το Δημόσιο σύμφωνα με το δίκαιο της διοικητικής εκτέλεσης κατά ΚΕΔΕ, εφόσον δεν αντίκεινται στις διατάξεις αυτού (άρθρο 89 του ΚΕΔΕ).
Ακολούθως, με την ΠΟΛ.1055/ 12.5.2010 τονίστηκε ότι η υποχρέωση έκδοσης προγράμματος πλειστηριασμού εντός των προθεσμιών που ορίζει ο νόμος δεν υφίσταται, εφόσον συντρέχει σπουδαίος λόγος (π.χ. όταν πρόκειται για ακίνητο του οφειλέτη το οποίο αποδεδειγμένα αποτελεί την κύρια και μοναδική κατοικία του και η οποία καλύπτει τις στοιχειώδεις ανάγκες στέγασης, η αξία της οποίας δεν απέχει σημαντικά από τα όρια που τίθενται από τις κείμενες διατάξεις για την απαλλαγή ΦΜΑ ως πρώτης κατοικίας) κ.λπ., ο οποίος θα πρέπει να αναφέρεται σε αιτιολογημένη έκθεση του προϊσταμένου της ΔΟΥ.
Σε κάθε περίπτωση, πριν την έκδοση προγράμματος πλειστηριασμού, εκτιμάται από τον προϊστάμενο της ΔΟΥ αν πιθανολογείται η κατάταξη του Δημοσίου στον πίνακα διανομής του πλειστηριάσματος του κατασχεθέντος ακινήτου καθώς και το χρονικό σημείο που κρίνεται πρόσφορο για τη διενέργεια του πλειστηριασμού από το Δημόσιο προκειμένου να εισπραχθεί σημαντικό ποσό οφειλής, αφού η μη τήρηση των προθεσμιών έκδοσης προγράμματος πλειστηριασμού δεν επιφέρει την ακυρότητα αυτού (άρθρο 41 ΚΕΔΕ).
Επιπρόσθετα, με την υπαγωγή των οφειλών σε ρυθμίσεις τμηματικής καταβολής και για όσο χρονικό διάστημα τηρούνται οι όροι αυτών αναστέλλεται κατά περίπτωση η λήψη των αναγκαστικών μέτρων ή η συνέχιση της διαδικασίας της αναγκαστικής εκτέλεσης (έκδοση προγράμματος πλειστηριασμού) και λοιπών μέτρων επί κινητών και ακινήτων, εφόσον η εκτέλεση αφορά μόνο ρυθμισμένα χρέη.
Ωστόσο, δεν προβλέπεται αναστολή των κατασχέσεων που έχουν επιβληθεί στα χέρια τρίτων ή έχουν εκδοθεί οι σχετικές παραγγελίες κατάσχεσης, τα ποσά όμως που αποδίδονται από αυτές θα πιστώνονται σε δόση ή δόσεις της ρύθμισης, εφόσον καταβάλλονται εντός της προθεσμίας αυτών και δεν πιστώνονται σε άλλες ληξιπρόθεσμες μη ρυθμισμένες οφειλές.
Επίσης, με την υπαγωγή των οφειλών σε ρυθμίσεις τμηματικής καταβολής αναστέλλεται κατά περίπτωση η ποινική διαδικασία ή αναβάλλεται η εκτέλεση της ποινής που επιβλήθηκε κατά τις διατάξεις του άρθρου 25 του ν. 1882/1990, όπως ισχύει ή, εφόσον άρχισε η εκτέλεσή της, διακόπτεται.
Τονίζεται τέλος, ότι εξακολουθούν να ισχύουν οι ειδικότερες διατάξεις του ΚΕΔΕ που θεσπίζουν κατηγορίες ακατάσχετων (βλ. σχετ. άρθρο 17 ΚΕΔΕ για τα ακατάσχετα κινητά πράγματα), οι οποίες συμπληρώνονται με τη γενικότερη διάταξη περί ακατάσχετων που θεσπίστηκε με τις νέες διατάξεις του Κ.Πολ.Δ. (άρθρο 953 παρ. 3).
