Διπλό ρόλο υποστηρίζει πως έπαιξε η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ στην υπόθεση του προσφυγικού ένα νέο βιβλίο, συγγραφείς του οποίου είναι τρεις Αυστριακοί δημοσιογράφοι.
Ποιος ακριβώς ήταν ο ρόλος που διαδραμάτισε η Άνγκελα Μέρκελ στο προσφυγικό;Ποιος ακριβώς ήταν ο ρόλος που διαδραμάτισε η Άνγκελα Μέρκελ στο προσφυγικό; Στήριξε με ειλικρίνεια την ευρωπαϊκή λύση ή χαιρόταν που η ΠΓΔΜ και η Ουγγαρία ύψωσαν συρματοπλέγματα για να συγκρατήσουν τις ορδές των προσφύγων; Την εξυπηρέτησε, τελικά, αυτή η στάση;
Σε αυτά και άλλα ερωτήματα προσπαθεί να δώσει απάντηση το νέο βιβλίο που μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις «Molden Verlag» της Αυστρίας με τον τίτλο «Φυγή – Πώς μια χώρα έχασε τον έλεγχο».
Οι Κρίστιαν Ουλτς, Τόμας Πρίορ και Ράινερ Νόβακ περιγράφουν γεγονότα και αποκαλύπτουν το παρασκήνιο της προσφυγικής κρίσης κατά τα έτη 2015-2016.
Δύο πρόσωπα έχει η Μέρκελ στο προσφυγικό;
«Επικρατούσε σιωπηρή συναίνεση της Γερμανίας στο κλείσιμο των συνόρων κατά μήκος της βαλκανικής οδού, οι Γερμανοί πολιτικοί ήθελαν να το κάνουμε εμείς, αλλά μετά άλλαξαν τη ρητορική τους» είναι η άποψη που κατέθεσε στο βιβλίο ο τότε υπουργός Εξωτερικών της ΠΓΔΜ Νίκολα Ποπόσκι.
Σε 200 σελίδες οι συγγραφείς εξιστορούν τα δραματικά γεγονότα του 2015 και του 2016, και από τη δική τους οπτική γωνία και επιβεβαιώνουν αυτά κι άλλα. Ότι η Μέρκελ όπως και οι περισσότεροι πολιτικοί, πλην του αρχηγού της CSU Χορστ Ζεχόφερ, δεν ήθελαν να εμφανιστούν ως σκληροπυρηνικοί. Παράλληλα, όμως, η Γερμανία έστειλε πολλούς πρόσφυγες πίσω στα σύνορα, κάτι που στην Αυστρία αλλά και στη γερμανική κοινή γνώμη καταγράφηκε ελάχιστα.
«Η Μέρκελ προς τα έξω εμφανίστηκε ως εκείνη που υποδέχθηκε τους περισσότερους πρόσφυγες στην Ευρώπη, αλλά προς τα μέσα εργάστηκε για το κλείσιμο του βαλκανικού δρόμου προς τη Γερμανία» καταλήγουν οι τρεις συγγραφείς«Η Μέρκελ προς τα έξω εμφανίστηκε ως εκείνη που υποδέχθηκε τους περισσότερους πρόσφυγες στην Ευρώπη, αλλά προς τα μέσα εργάστηκε για το κλείσιμο του βαλκανικού δρόμου προς τη Γερμανία» καταλήγουν οι τρεις συγγραφείς που εργάζονται στη φιλελεύθερη εφημερίδα «die Presse».
Στις έρευνές τους μίλησαν με πολλούς πολιτικούς και διαμορφωτές της προσφυγικής πολιτικής στην Ευρώπη. Με ψυχραιμία, χωρίς εξωραϊσμούς και χωρίς διάθεση να σηκώνουν το δάχτυλο καταλογισμού ηθικών ευθυνών, περιγράφουν γεγονότα και παρασκήνιο από την αυστριακή οπτική γωνία. Οι Αυστριακοί περισσότερο και από τους Γερμανούς αισθάνονται ότι έχουν τραυματιστεί από εκείνη την περίοδο. Εκτός από τους Πράσινους όλα τα αυστριακά κόμματα ζητούν πλέον μια πιο αυστηρή προσφυγική πολιτική.
Η διπρόσωπη ηθική της Ε.Ε.
Ο υπουργός Εξωτερικών της Αυστρίας Σεμπάστιαν Κουρτς διαδραμάτισε τότε σημαντικό ρόλο, για να στηλιτευτεί όμως στη συνέχεια από τον τότε ομόλογό του Φρανκ Βάλτερ Σταϊνμάιερ αλλά και την καγκελάριο Μέρκελ. Η κατηγορία που αποδίδεται στον Κουρτς ότι αυτός έκλεισε τη βαλκανική οδό είναι η μισή αλήθεια. Σύμφωνα με τους συγγραφείς, πρώτα πήρε κάποια μέτρα η Σλοβενία, τα οποία χάρη στον Κουρτς εφαρμόστηκαν στη συνέχεια κι αλλού.
Οι αδυναμίες του Κανονισμού του Δουβλίνου, που ορίζει ότι οι πρόσφυγες θα πρέπει να κάνουν αίτηση ασύλου στη χώρα-μέλος της Ε.Ε. στην οποία εισήλθαν για πρώτη φορά, αποτελούν επίσης σημείο κριτικής στο βιβλίο. Η Ελλάδα, η οποία βρέθηκε εκείνη την εποχή στο μάτι του προσφυγικού κυκλώνα ως χώρα με εξωτερικά σύνορα, ποδοπάτησε τον Κανονισμό λόγω άθλιας συμπεριφοράς της στους αιτούντες άσυλο. Ως εκ τούτου το 2011 το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο αποφάνθηκε ότι δεν θα πρέπει να επιστρέφουν πρόσφυγες σε αυτήν τη χώρα λόγω απάνθρωπης και απαξιωτικής συμπεριφοράς της απέναντί τους. Από την οπτική γωνία των τριών συγγραφέων, η διπρόσωπη ηθική της Ε.Ε. φαίνεται στο παράδειγμα της Ουγγαρίας. Επειδή η χώρα διατηρεί εξωτερικά σύνορα, δεν επιτρέπεται να υψώνει συρματοπλέγματα σύμφωνα με τον Κανονισμό Σένγκεν. Το ότι το έχει κάνει ήδη η Ισπανία στους θυλάκους Μελίγια και Θέουτα δεν ενοχλεί προφανώς κανέναν. Συνοπτικά, ακόμη κι αν η ανάγνωσή του δεν συναρπάζει Γερμανούς αναγνώστες, το βιβλίο είναι από κάθε άποψη χρήσιμο.
