Η Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου αφήνει σαφείς αιχμές για την κυβέρνηση αλλά και για τον υπουργό Μεταναστευτικής Πολιτικής Γιάννη Μουζάλα: «Ο υπουργός δεν έχει σαφή και έγκαιρη καθοδήγηση για λήψη μέτρων»
Την κατάφωρη παραβίαση των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, τις απαράδεκτες συνθήκες διαβίωσης και τον αυξημένο κίνδυνο για τη δημόσια υγεία επισημαίνει η Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕΕΔΑ) στην ετήσια έκθεσή της για τις συνθήκες που επικρατούν στα κέντρα φιλοξενίας μεταναστών και προσφύγων.
Οι συντάκτες της έκθεσης χαρακτηρίζουν «ακατάλληλες» τις συνθήκες στέγασης και καταλογίζουν στην κυβέρνηση και τον αρμόδιο υπουργό Μεταναστευτικής Πολιτικής Γιάννη Μουζάλα ότι δεν έχει «σαφή και έγκαιρη καθοδήγηση» για λήψη μέτρων ώστε να αντιμετωπιστούν οι δύσκολες συνθήκες που θα επικρατήσουν τον χειμώνα.
Παράλληλα, στην έκθεσή τους με τα συμπεράσματα για το 2016 περιγράφουν το εκρηκτικό μείγμα που δημιουργεί η κυβερνητική μεταναστευτική πολιτική λέγοντας πως οι άθλιες συνθήκες πυροδοτούν επεισόδια εντός των κέντρων φιλοξενίας στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου και στην ενδοχώρα και αυτά με την σειρά τους συμβάλλουν στην όξυνση φαινομένων ρατσισμού και ξενοφοβίας σε τμήματα του ελληνικού πληθυσμού.
«Η ΕΕΔΑ εκτιμά ότι παρατηρούνται de facto παραβιάσεις των δικαιωμάτων του αιτούντων διεθνή προστασία και των προσφύγων ως προς τη μαζική και αδιάκριτη κράτησή τους στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου, την έγκαιρη και αποτελεσματική πρόσβαση τόσο στις διαδικασίες διεθνούς προστασίας και σε αξιοπρεπείς υπηρεσίες διαμονής, υγείας και εκπαίδευσης ενώ τα σχετικά δικαιώματα δικαστικών αντιρρήσεων για την κράτηση και την πρόσβαση των αιτούντων διεθνή προστασία δεν τηρούνται, σύμφωνα με το νόμο. Παράλληλα τα συνεχόμενα επεισόδια κυρίως στα Κέντρα Φιλοξενίας των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου καθώς και τα συχνά ανεξέλεγκτα περιστατικά βίας που παρατηρούνται στα κέντρα φιλοξενίας της ενδοχώρας συμβάλλουν στην όξυνση φαινομένων ρατσισμού και ξενοφοβίας σε τμήματα του ελληνικού πληθυσμού που θα δημιουργήσει εμπόδια στην όλη διαδικασία υποδοχής και φιλοξενίας των προσφύγων στην Ελλάδα» αναφέρεται χαρακτηριστικά.
Επίσης, η ΕΕΔΑ συντάσσεται με το αίτημα των δημάρχων των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου για άμεση μεταφορά των προσφύγων και των μεταναστών σε κέντρα φιλοξενίας της ενδοχώρας.
Οι συντάκτες της έκθεσης επισημαίνουν ότι μετά από επισκέψεις που πραγματοποίησαν στα κέντρα φιλοξενίας συμπέραναν πως «οι συνθήκες στέγασης των προσφύγων και των μεταναστών είναι προβληματικές έως απολύτως ακατάλληλες». Μεταξύ άλλων αναφέρουν ότι στον Σκαραμαγκά γίνονται διαρρήξεις από διαμένοντες στον χώρο και παρέμποριο κλεμμένων ειδών. Αναφέρθηκε ότι πολλοί φιλοξενούμενοι εγκαταλείπουν χωρίς ειδοποίηση το χώρο φιλοξενίας και στην συνέχεια επινοικιάζουν το χώρο στέγασης τους σε άλλους πρόσφυγες- μετανάστες.
Στην Χιο κατά την ώρα της επίσκεψης διαπιστώθηκε ότι οι αλλοδαποί ήταν σε μεγάλη ένταση, εξαιτίας της απόγνωσης όσων λάμβαναν αρνητικές απαντήσεις στα αιτήματα ασύλου τους. Χτυπούσαν τα κεφάλια τους στους τοίχους, τραβούσαν να ξεριζώσουν τα μαλλιά τους, προσπαθούσαν να κόψουν τις φλέβες τους. Βίαιη συμπεριφορά έδειχναν και στα μικρά παιδιά που ήταν μαζί τους, ρίχνονταν τα στο τσιμέντο και κλωτσώντας τα με δύναμη.
Εντύπωση προκαλεί η αναφορά ότι τόσο στην Χίο όσο και στην Λέσβο αλλά και στην Σάμο δεν υπάρχει διαχωρισμός των γυναικών από τους ενήλικες άνδρες με τους οποίους δεν είχαν καμία συγγένεια. Επίσης και στα τρια αυτά κέντρα επικρατούν σνθυγιεινές συνθήκες και υπερβολικός συνωστισμός.
«Η μεγάλη αναμονή στην ουρά για φαγητό χαμηλής ποιότητας, η κακή διαχείριση και η έλλειψη πληροφόρησης συντελούν περαιτέρω στο χαοτικό και ασταθές κλίμα που επικρατεί στα τρία κέντρα υποδοχής» αναφέρει η έκθεση.
Στη έκθεση της ΕΕΔΑ περιλαμβάνεται και γνωμάτευση (Ιούλιος του 2016) του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) το οποίο επισκέφτηκε 16 κέντρα φιλοξενίας και πρότεινε το «ολοκληρωτικό τους κλείσιμο»