ξαιρετικό ενδιαφέρον έχει η υπ.αρ. 39/2015 απόφαση (οριστική) του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών (ειδική διαδικασία που αφορά διατροφή και επιμέλεια τέκνων), η οποία εκδόθηκε επί συνεκδίκαση αγωγής μητέρας, δικαστικού λειτουργού και αγωγής πατέρα, επίσης δικαστικού λειτουργού.
Ο πατέρας με την αγωγή του ζήτησε, μεταξύ άλλων, να κατανεμηθεί χρονικά η άσκηση του συνόλου της γονικής μέριμνας (επομένως και της επιμέλειας) των ανήλικων τέκνων τους και να ασκείται αυτή από τον ίδιο ανά δεύτερη εβδομάδα εναλλασσόμενος με την εναγομένη μητέρα, άλλως να ανατεθεί μέρος της επιμέλειας των ανηλίκων τέκνων τους (παιδεία, υγεία, αθλητισμός) από κοινού στον ίδιο και την εναγομένη μητέρα.
Το δικαστήριο ανέθεσε την αποκλειστική άσκηση της επιμέλειας του προσώπου των ανήλικων τέκνων των διαδίκων στην ενάγουσα μητέρα και απέρριψε την αγωγή του πατέρα ως προς το σκέλος αυτής, που αφορούσε το αίτημα χρονικής κατανομής της άσκησης της γονικής μέριμνας και το συνακόλουθο αίτημα περί καταβολής διατροφής από την εναγομένη, καθώς και το επικουρικό αίτημα περί από κοινού άσκησης μέρους της επιμέλειας του προσώπου των ανηλίκων τέκνων των διαδίκων.
Παραθέτω απόσπασμα της ως άνω απόφασης που έχει δημοσιευτεί στην Τράπεζα Νομικών Πληροφοριών του ΔΣΑ.
«…Από το συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 1510 § 1 και 1518 § 1 ΑΚ προκύπτει ότι οι γονείς ασκούν από κοινού τη γονική μέριμνα του ανήλικου τέκνου τους, η οποία, μεταξύ άλλων, περιλαμβάνει την επιμέλεια του προσώπου του, αυτή δε η τελευταία περιλαμβάνει ιδίως την ανατροφή, την επίβλεψη, τη μόρφωση και την εκπαίδευση του, καθώς και τον προσδιορισμό του τόπου διαμονής του. Εξάλλου, από το συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 1513§1 και 1514 ΑΚ προκύπτει ότι, σε περίπτωση διακοπής της συμβίωσης, το δικαστήριο μπορεί, μεταξύ άλλων, να αναθέσει την άσκηση της γονικής μέριμνας στους δύο γονείς από κοινού, αν αυτοί συμφωνούν ορίζοντας συγχρόνως τον τόπο διαμονής του τέκνου. Συνεπώς, σε περίπτωση διαζυγίου (ή διακοπής της συμβίωσης), για την ανάθεση της άσκησης της γονικής μέριμνας από κοινού και στους δύο γονείς απαιτείται, εκτός από τη λήψη υπόψη εκ μέρους του δικαστηρίου του συμφέροντος του τέκνου καθώς και των κριτηρίων των άρθρων 1511 §2 και 1513§2 ΑΚ, και η προηγούμενη συμφωνία των γονέων ως προς την ίδια την ανάθεση αλλά και ως προς τον τόπο διαμονής του τέκνου (βλ. και Παπαδόπουλο, Αγωγές Οικογενειακού Δικαίου, τ. Β’. σ. 269).
Περαιτέρω, το Δικαστήριο σε περίπτωση διακοπής της συμβίωσης των διαδίκων συζύγων έχει τη δυνατότητα σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 1513 παρ. 1 εδ. 2,1514 ΑΚ να κατανείμει μεταξύ αυτών την άσκηση της γονικής μέριμνας του ανηλίκου τέκνου τους όπως και την άσκηση της επιμέλειας του προσώπου του (Βλ. σχετ. ΑΠ 1079/1986 ΕλλΔνη 28,842, ΑΠ 22/1989 ΕΕΝ 56,127, Γεωργιάδη-Σταθόπουλου, Αστικός Κώδικας τόμ. VIII, 2η έκδοση, υπ’ άρθρα 1513-1514, αρ. 77 επ.). Η εν λόγω κατανομή μπορεί να είναι λειτουργική, δηλ. ανάθεση ορισμένων λειτουργών στον ένα γονέα και των υπολοίπων στον άλλο ή χρονική δηλαδή εναλλασσόμενη άσκηση της γονικής μέριμνας και της επιμέλειας (βλ. σχετ. ΑΠ 861/1985 ΕΕΝ 93,302) [….]
»Το αίτημα του εναγομένου-ενάγοντος για χρονική κατανομή της άσκησης της γονικής μέριμνας, στην οποία συμπεριλαμβάνεται και η επιμέλεια, σε κάθε ένα από τους διαδίκους ανά εβδομάδα προσκρούει αναμφίβολα στο συμφέρον των ανηλίκων τέκνων, με γνώμονα του οποίου και μόνο κρίνει το Δικαστήριο, εφόσον μια τέτοια λύση, πέραν του ότι θα υποβάλει τα τέκνα σε μια διαρκή μετακίνηση από τη μία οικία στην άλλη, θα είχε ενδεχομένως κάποιο νόημα, αν υπήρχε σύμπνοια και ταύτιση απόψεων μεταξύ των διαδίκων ως προς τον τρόπο ανατροφής και διαπαιδαγώγησης των τέκνων τους. Στην προκειμένη περίπτωση, όχι μόνο οι ίδιες οι σχέσεις μεταξύ των διαδίκων είναι τεταμένες, αλλά παρατηρείται και από τους ισχυρισμούς τους σαφώς διαφορετική φιλοσοφία και τρόπος σκέψης ως προς τα ανωτέρω ζητήματα, γεγονός που θα καθιστούσε τα τέκνα δέκτες διαφορετικών υποδείξεων, προτροπών και μηνυμάτων, αν προκρινόταν η παραπάνω λύση, με αναπόφευκτες συνέπειες στην ψυχοσύνθεση τους και με προφανή τον κίνδυνο για τη διάσπαση της προσωπικότητας τους.
Ως εκ τούτου, το συμφέρον των ανηλίκων τέκνων των διαδίκων, όπως προσδιορίζεται από την ανάγκη της ομαλής σωματικής και ψυχοπνευματικής ανάπτυξης τους και καθορίζεται από τις βιοτικές τους ανάγκες, επιβάλλει να ανατεθεί η άσκηση της επιμέλειας του προσώπου τους στην ενάγουσα-εναγομένη μητέρα τους, η οποία ανταποκρίνεται με επάρκεια στα από την επιμέλεια απορρέοντα καθήκοντα της, ενώ απορριπτέο ως ουσιαστικά αβάσιμο είναι και το αίτημα του εναγομένου-ενάγοντος περί καταβολής διατροφής σε αυτόν για λογαριασμό των ανηλίκων τέκνων ως αυτόθροης συνέπειας της απόρριψης του αιτήματος του περί χρονικής κατανομής της άσκησης της γονικής μέριμνας…» .
Στεφανία Σουλή
Δικηγόρος- Διαμεσολαβήτρια
