Την επιθυμία του για σαφέστερους κανόνες, πραγματικές κυρώσεις για τα κράτη μέλη και περιορισμό της διακριτικής ευχέρειας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην ερμηνεία του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης εξέφρασε το Ευρωπαϊκό Δημοσιονομικό Συμβούλιο (ΕΔΣ).
Πρόσθεσε, ακόμη, ότι η δημοσιονομική ικανότητα για την Ευρωζώνη θα ήταν “χρήσιμη”, αντανακλώντας τις φιλοδοξίες του Γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν, περί ενιαίου προϋπολογισμού.
Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει η πρώτη ετήσια έκθεση του Ευρωπαϊκού Δημοσιονομικού Συμβουλίου, τη στιγμή που τα ταμεία ανεργίας και τα κονδύλια θα μπορούσαν να έχουν μεγαλύτερες δυνατότητες σταθεροποίησης στην Ευρώπη, η δημοσιονομική ικανότητα για τη διατήρηση των επενδύσεων σε περιόδους αιφνίδιων κρίσεων “είναι ο πιο ελπιδοφόρος τρόπος για την οικοδόμηση μεσοπρόθεσμης σταθερότητας”.
“Το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης, το οποίο περιορίζει το χρέος και τις δαπάνες στις χώρες της Ευρωζώνης, έχει ατέλειες, αν και υπάρχουν περιθώρια για βελτίωση, δήλωσε ο πρόεδρος του ΕΔΣ, Niels Thygesen, υποστηρίζοντας ότι οι κανόνες συνέβαλαν στη σταθεροποίηση της ζώνης του ευρώ.
“Οι ατελώς εφαρμοσμένοι κανόνες μπορούν, κατά την άποψή μας, να αποδειχθούν μερικές φορές προτιμότερες από τα μεγάλα σφάλματα που προκύπτουν είτε από μια πολύ χαλαρή ή από μια πολύ στενή εφαρμογή”, πρόσθεσε.
Ωστόσο, ο Δανός οικονομολόγος επεσήμανε ότι η εφαρμογή των κανόνων κατά το τελευταίο έτος, δημιούργησε κάποια “καχυποψία”, ιδίως όσον αφορά την ίση μεταχείριση μεταξύ των κρατών μελών.
Η Επιτροπή έχει επικριθεί από διάφορες πλευρές – συμπεριλαμβανομένης της Προεδρίας του Eurogroup, των κρατών μελών, της ΕΚΤ και του ΔΝΤ – για τη μεγάλη φορολογική εφαρμογή των δημοσιονομικών κανόνων.
Ο πρώην υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας, Wolfgang Schäuble, πρότεινε την κατάργηση της δημοσιονομικής εποπτείας από την Κομισιόν.
Όπως σημείωσε το ΕΔΣ, η αξιοπιστία και αποτελεσματικότητα των δημοσιονομικών κανόνων εξαρτάται, επίσης, από την επιβολή τους. Οι κυρώσεις σχεδιάστηκαν με τρόπο που τις καθιστά απίθανες να εφαρμοστούν στα κράτη μέλη.
Στην προσπάθεια να διορθωθεί η πολυπλοκότητα του κειμένου του κανονισμού, το Συμβούλιο πρότεινε μια “πιο μεθοδική χρήση των ρητρών διαφυγής”, για να αποφευχθεί η επιβολή περικοπών σε περιόδους κρίσης ή σε “εξαιρετικές οικονομικές συνθήκες”.
Με επιστολή του προς τον πρόεδρο Γιούνκερ, το ΕΔΣ υπογράμμισε ότι “η εγγύηση ότι οι ρήτρες διαφυγής χρησιμοποιούνται με διαφανή και μη ευκαιριακό τρόπο απαιτούν ανεξάρτητες συμβουλές”.
Επιπλέον, ο κ. Thygesen ανέφερε ότι οι επικείμενες εκτιμήσεις των εθνικών προϋπολογισμών πρέπει να δώσουν μεγαλύτερη έμφαση στους δείκτες χρέους.
Το έλλειμμα της Ευρωζώνης αναμένεται να ανέλθει στο 1,1% του ΑΕΠ στα τέλη του 2017. Ωστόσο, παρά τη μείωση του ελλείμματος κάτω από το όριο του 3%, ο λόγος χρέους/ΑΕΠ παραμένει στο 89,3%, ένα σχετικά υψηλό επίπεδο.
Δεδομένης της αδύναμης εφαρμογής του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης στο παρελθόν, το ΕΔΣ υποστηρίζει τη χρήση της πρόσβασης σε υφιστάμενους πόρους της ΕΕ, για να διασφαλίσει την τήρηση των κανόνων.
“Ο σκοπός των προϋποθέσεων δεν είναι η τιμωρία, αλλά η διασφάλιση της αποτελεσματικότητας των δημόσιων κονδυλίων”, υπογραμμίζει η έκθεση.
Οι άνθρωποι που γνωρίζουν το σκεπτικό του Ταμείου πιστεύουν ότι η πρόσβαση σε νέα κονδύλια της ΕΕ – για παράδειγμα, σε έναν μελλοντικό προϋπολογισμό της Ευρωζώνης – θα μπορούσε να εξαρτηθεί από την τήρηση των αναθεωρημένων δημοσιονομικών κανόνων.
Τέλος, η παρουσίαση προηγήθηκε της δέσμης της Επιτροπής για την ενίσχυση της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης που θα κυκλοφορήσει στις αρχές Δεκεμβρίου. Θα περιλαμβάνει πρόταση για την εισαγωγή δημοσιονομικής ικανότητας για την Ευρωζώνη.
Μεταξύ των επιλογών που εξετάζει η Επιτροπή και τα κράτη μέλη για τη δημοσιονομική ικανότητα, το ΕΔΣ θεωρεί ως το πιο βιώσιμο, τεχνικά και πολιτικά, ένα σχέδιο προστασίας των επενδύσεων για την αντιστάθμιση των εθνικών δαπανών σε περιόδους αιφνίδιων κρίσεων.
