Προτάσεις για την ενίσχυση της διαφάνειας, την επιτάχυνση των διαδικασιών και την αποτελεσματική προστασία του περιβάλλοντος κατέθεσε ο Συνήγορος του Πολίτη στον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, στο πλαίσιο της συζήτησης του Σχεδίου Νόμου με αντικείμενο την «Έρευνα και εκμετάλλευση λατομικών ορυκτών και άλλες διατάξεις». Οι προτάσεις του Συνηγόρου βασίζονται στην εμπειρία που έχει αποκομίσει η Ανεξάρτητη Αρχή από τη διερεύνηση υποθέσεων με θέμα τη λατομική/μεταλλευτική δραστηριότητα μετά από καταγγελίες πολιτών.
Προτάσεις για την ενίσχυση της διαφάνειας, την επιτάχυνση των διαδικασιών και την
αποτελεσµατική προστασία του περιβάλλοντος κατέθεσε ο Συνήγορος του Πολίτη στον
Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, στο πλαίσιο της συζήτησης του Σχεδίου Νόµου
µε αντικείµενο την «Έρευνα και εκµετάλλευση λατοµικών ορυκτών και άλλες διατάξεις».
Οι προτάσεις του Συνηγόρου βασίζονται στην εµπειρία που έχει αποκοµίσει η
Ανεξάρτητη Αρχή από τη διερεύνηση υποθέσεων µε θέµα τη λατοµική/µεταλλευτική
δραστηριότητα µετά από καταγγελίες πολιτών.
Μεταξύ των προτάσεων του Συνηγόρου είναι:
• Να εκπονήσει η Πολιτεία κατά προτεραιότητα ειδικό χωροταξικό σχέδιο για ορυκτές πρώτες
ύλες.
• Να αξιοποιηθεί ο ρόλος και η εµπειρία του ΙΓΜΕ, Πανεπιστηµιακών Ιδρυµάτων και λοιπών
φορέων, ώστε να επιτευχθεί η ορθολογική αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου της χώρας, µε
σεβασµό στο περιβάλλον και τους όµορους οικισµούς.
• Να µην µειωθεί η ζώνη εγγύτητας λατοµικών περιοχών από µικρούς, φθίνοντες και
εγκαταλελειµµένους οικισµούς και να καθοριστεί συγκεκριµένη ζώνη προστασίας κηρυγµένων
αρχαιολογικών χώρων.
• Κατά τον καθορισµό λατοµικών περιοχών, να παραµείνει σε ισχύ η προϋπόθεση απόστασης
500 µέτρων από προστατευόµενες περιοχές.
• Να είναι υποχρεωτική η αναδάσωση εντός λατοµικών περιοχών, εφόσον η καταστροφή της
δασικής περιοχής δεν συντελείται στο πλαίσιο της νόµιµης εξορυκτικής δραστηριότητας.
• Η δηµιουργία λατοµείων αδρανών υλικών, εκτός λατοµικών περιοχών, για την εξυπηρέτηση
βιοµηχανιών να επιτρέπεται για τις νέες εκµεταλλεύσεις, µόνον εφόσον δε δύνανται να
εξυπηρετηθούν από τα κοιτάσµατα χωροθετηµένων λατοµικών περιοχών.
• Κατά την εκτέλεση δηµοσίων έργων να καταβάλλεται προσπάθεια αξιοποίησης των ενεργών
λατοµείων της περιοχής.
• Κατά τη διαδικασία της γνωστοποίησης έναρξης της δραστηριότητας µέσω του
Ολοκληρωµένου Πληροφοριακού Συστήµατος Άσκησης ∆ραστηριοτήτων και Ελέγχων (ΟΠΣ-
Α∆Ε), να υποβάλλονται σκαναρισµένα όλα τα προαπαιτούµενα στοιχεία.
• Να µειωθεί ο χρόνος της διαδικασίας έκδοσης ΑΕΠΟ, µέσω της σύστασης µίας ∆ιεύθυνσης
Λατοµείων (ανά Περιφέρεια ή ανά Αποκεντρωµένη ∆ιοίκηση).
• Να µεριµνήσει η Πολιτεία για τη στελέχωση των υπηρεσιών ελέγχου µε επαρκές και
εξειδικευµένο επιστηµονικό δυναµικό ώστε να ασκείται ουσιαστικός περιβαλλοντικός έλεγχος.
• Να καθοριστούν µε σαφήνεια οι όροι και οι προϋποθέσεις που θα οδηγούν στην επιβολή
διακοπής λειτουργίας σε περίπτωση µη σύννοµης λειτουργίας των εκµεταλλεύσεων, µε την
αποκατάσταση του χώρου να πραγµατοποιείται παράλληλα µε την εκµετάλλευση.
• Να ληφθούν άµεσα µέτρα για την αποκατάσταση εγκαταλελειµµένων, ανενεργών λατοµείων.
• Να αξιοποιηθούν τα παραγόµενα εξορυκτικά παραπροϊόντα ανά Περιφέρεια.
• Να αυξηθούν αναλογικά τα ποσοστά των µισθωµάτων που αποδίδονται στους ∆ήµους ή τις
Περιφέρειες που φιλοξενούν λατοµικές δραστηριότητες, σε σχέση µε αυτά που αποδίδονται
στο δηµόσιο.
• Για την ορθολογική εξόρυξη συλλεκτικών ορυκτών και απολιθωµάτων, να καθοριστεί σαφώς ο
φορέας που θα χορηγεί τις εν λόγω άδειες, µε παράλληλη αρµοδιότητα φύλαξης και
προστασίας των θέσεων εξόρυξης, καθώς και µε την υποχρέωση επιβολής κυρώσεων στους
παραβάτες. Παράλληλα, να επανεξεταστούν οι διατάξεις περί εξόρυξης απολιθωµάτων,
λαµβανοµένης υπόψη της υφιστάµενης νοµοθεσίας για τα παλαιοντολογικά ευρήµατα.