Τη συμμόρφωση έναντι της επιβολής προστίμων προτάσσει το νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης για την εποπτεία των οικονομικών δραστηριοτήτων και της αγοράς προϊόντων, το οποίο ετέθη από χθες σε δημόσια διαβούλευση. Μάλιστα, ειδικά για τις νέες επιχειρήσεις, προβλέπεται περίοδος χάριτος για τον πρώτο χρόνο λειτουργίας τους. Στόχος του νομοσχεδίου είναι να δημιουργήσει ένα ενιαίο πλαίσιο κανόνων ελέγχου στην αγορά προκειμένου αφενός να μην υπάρχουν αλληλοεπικαλύψεις μεταξύ των ελεγκτικών αρχών και αφετέρου να μειωθεί το διοικητικό κόστος για το κράτος αλλά και για τις επιχειρήσεις.
Πλήρως το νέο πλαίσιο, το οποίο έρχεται να συμπληρώσει τη νομοθεσία για την απλοποίηση της αδειοδότησης των μεταποιητικών δραστηριοτήτων, δεν αναμένεται να λειτουργήσει σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των αρμόδιων κυβερνητικών παραγόντων πριν από το 2020. Κι αυτό διότι απαιτούνται τουλάχιστον 8 υπουργικές αποφάσεις για την ενεργοποίηση του νόμου και περί τα 20 Προεδρικά Διατάγματα για την αναμόρφωση των ελεγκτικών αρχών που υπάγονται στο πεδίο εφαρμογής του νόμου. Η αρχή, εν είδει πιλότου, θα γίνει με την έκδοση του σχετικού Προεδρικού Διατάγματος που αφορά τις ελεγκτικές υπηρεσίες του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
Τα βασικά στοιχεία – καινοτομίες του νομοσχεδίου είναι τα ακόλουθα:
• Καθορίζονται γενικοί κανόνες για τη διενέργεια των ελέγχων (προετοιμασία ελέγχου, διαδικασία διενέργειας, διαδικασία ενεργειών συμμόρφωσης).
• Καθορίζεται ενιαία διαδικασία και σύστημα διαχείρισης των καταγγελιών.
• Καθορίζονται κοινοί κανόνες επιβολής κυρώσεων.
• Οι εποπτικές αρχές οφείλουν πρωτίστως να υποστηρίζουν τη συμμόρφωση των επιχειρήσεων και να προτάσσουν την παροχή κατευθυντήριων γραμμών για τη συμμόρφωση των τελευταίων πριν από την επιβολή μέτρων και κυρώσεων.
• Οι εποπτικές αρχές πρέπει να επιλέγουν το λιγότερο επαχθές μέτρο, έτσι ώστε να μη βλάπτεται υπέρμετρα η ανάπτυξη της δραστηριότητας και να μην αναστέλλεται η λειτουργία της.
• Οταν ο έλεγχος γίνεται κατά τον πρώτο χρόνο λειτουργίας μιας επιχείρησης, τότε η ελεγκτική αρχή προτάσσει τη διαδικασία υποστήριξης της συμμόρφωσης και τη λήψη επιεικέστερων μέτρων έναντι της επιβολής κυρώσεων, εκτός αν υφίσταται κίνδυνος για την ανθρώπινη υγεία και ασφάλεια και το περιβάλλον.
• Τα προγράμματα ελέγχων θα καταρτίζονται σε ετήσια ή πολυετή βάση σύμφωνα με 4 κριτήρια: βαθμός κινδύνου της οικονομικής δραστηριότητας, μέγεθος της οικονομικής δραστηριότητας, ιστορικό συμμόρφωσης, ύπαρξη ή όχι συστήματος διαχείρισης κινδύνου.
• Τα αποτελέσματα των ελέγχων, οι κυρώσεις και τα πρόστιμα που επιβάλλονται θα καταχωρίζονται στο Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα Ασκησης Δραστηριοτήτων και Ελέγχων (ΟΠΣ – ΑΔΕ). Ανάδοχος για την κατασκευή του συστήματος αυτού αναμένεται να υπάρχει την άνοιξη του 2018. Μέχρι την ολοκλήρωση του ΟΠΣ – ΑΔΕ, τα παραπάνω στοιχεία θα καταχωρίζονται στα ηλεκτρονικά πληροφοριακά συστήματα της εκάστοτε Αρχής.
• Εξαιρούνται από το εν λόγω νομοσχέδιο οι έλεγχοι που αφορούν σε φορολογικές, τραπεζικές, χρηματιστηριακές δραστηριότητας, στην ασφάλεια της πολιτικής αεροπορίας, καθώς και στην εργατική νομοθεσία, εκτός από τις διατάξεις που αφορούν την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων. Στις εποπτικές αρχές που υπάγονται στο νομοσχέδιο περιλαμβάνεται και η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), μόνο, όμως, για το σκέλος των αρμοδιοτήτων του Γενικού Χημείου του Κράτους.