Για άλλη μία φορά οι φορολογούμενοι ακούνε υποσχέσεις για πλήρη ηλεκτρονικοποίηση της εξυπηρέτησης στις Εφορίες, προκειμένου να εκλείψει ολοσχερώς η ανάγκη για φυσική παρουσία τους σε αυτές. Αυτήν τη φορά οι υποσχέσεις έρχονται μέσω του έργου “Εφαρμογή απαιτούμενων οργανωτικών αλλαγών σε παρεχόμενες ηλεκτρονικές υπηρεσίες και υφιστάμενα πληροφοριακά συστήματα της ΑΑΔΕ”, το οποίο ήδη κατακυρώθηκε σε αναδόχους εταιρείες και στοχεύει στη συνολική αναβάθμιση και αναδιοργάνωση των πληροφοριακών συστημάτων της φορολογικής διοίκησης με πολλαπλούς και εξαιρετικά φιλόδοξους στόχους, που θα φανεί αν πρόκειται αυτήν τη φορά να υλοποιηθούν. Το χρονοδιάγραμμα της υλοποίησης του έργου είναι 36 μήνες, δηλαδή θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί έως το τέλος του 2020. Μετά την ολοκλήρωση, η φιλοδοξία της φορολογικής Αρχής είναι οι φορολογούμενοι να επισκέπτονται την Εφορία μόνο εφόσον τους ζητηθεί ή αν το θέλουν οι ίδιοι για κάποια ειδική υπόθεση μόνο κατόπιν ραντεβού, και μάλιστα με συγκεκριμένο υπάλληλο που θα μπορεί να τους βοηθήσει στην υπόθεσή τους.
Από τα βασικά σημεία του σχεδίου είναι αυτό που αναφέρει ότι, βάσει μνημονιακής υποχρέωσης, θα μειωθεί ο αριθμός των Εφοριών και αυτό από μόνο του καθιστά δυσχερή την επίσκεψη των φορολογουμένων σε αυτές. Έτσι, όπως αναφέρεται στο σχέδιο, θα πρέπει όλες οι υπηρεσίες και συναλλαγές των φορολογουμένων με τη φορολογική διοίκηση να μπορούν να διεκπεραιωθούν από απόσταση, δηλαδή με ηλεκτρονικό τρόπο.
Στο πλαίσιο αυτό, το σχέδιο προβλέπει τη δημιουργία ηλεκτρονικών εφαρμογών για όλες τις υπηρεσίες της φορολογικής διοίκησης, και κυρίως αυτές όπου ακόμη απαιτείται χειρόγραφη διαδικασία. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι οι διαδικασίες της φορολογίας κεφαλαίου, όπου παραμένουν σχεδόν στο σύνολό τους στη δεκαετία του ’80, δηλαδή χειρόγραφες. Το σχέδιο προβλέπει:
– Ηλεκτρονικοποίηση της διαδικασίας έκδοσης του αποδεικτικού καταβολής των φόρων στη φορολογία κεφαλαίου.
– Δημιουργία εφαρμογής ηλεκτρονικών βιβλίων καταχώρισης μεταγραφής δηλώσεων φόρου δωρεάς, γονικής παροχής, κληρονομιάς και μεταβίβασης ακινήτων.
– Ηλεκτρονική υποβολή δήλωσης φόρου χρηματικής δωρεάς.
– Ηλεκτρονική υποβολή δήλωσης φόρου μεταβίβασης ακινήτων.
Παράλληλα, προβλέπεται και μια σειρά άλλων παρεμβάσεων, που θα επιτρέψει στους φορολογουμένους να μην επισκέπτονται την Εφορία, όπως:
– Οι αλλαγές που γίνονται στα στοιχεία Μητρώου των φορολογουμένων θα περνούν μέσω διασύνδεσης του Τaxis με άλλες δημόσιες υπηρεσίες απευθείας στο φορολογικό τους προφίλ. Έτσι, η αλλαγή οικογενειακής κατάστασης, διεύθυνσης κατοικίας και αριθμού αστυνομικής ταυτότητας θα περνά αυτόματα στο Τaxis, χωρίς ο φορολογούμενος να χρειάζεται να προσέλθει στην Εφορία ή να κάνει σχετική γνωστοποίηση μέσω Internet.
– H φορολογική διοίκηση θα έχει πλήρη ηλεκτρονική πληροφόρηση για τα φορολογικά και άλλα δεδομένα των πολιτών και των επιχειρήσεων, προκειμένου να εκλείψει πλήρως η ανάγκη για πρόσκληση των φορολογουμένων στις Εφορίες για να προσκομίσουν δικαιολογητικά και βεβαιώσεις. Η πληροφόρηση αυτή θα αντλείται από άλλες πηγές, όπως δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς.
– Έρχεται ριζικός επανασχεδιασμός όλων των φορολογικών εντύπων, προκειμένου να γίνουν πιο απλά αλλά και πιο συμβατά για τη διενέργεια διασταυρώσεων δεδομένων.
– Καθιέρωση της διαδικασίας ηλεκτρονικής υπογραφής, τόσο για την αλληλογραφία μεταξύ της φορολογικής διοίκησης και των υπόλοιπων δημόσιων φορέων όσο και μεταξύ της φορολογικής διοίκησης και των φορολογουμένων. Με την ανάπτυξη αυτής της εφαρμογής μπορεί να εκλείψει σταδιακά και η διακίνηση εγγράφων σε φυσική μορφή.
Θα πρέπει αν σημειωθεί ότι ο εκσυγχρονισμός της φορολογικής διοίκησης με την εισαγωγή της πληροφορικής ξεκίνησε από τα μέσα της δεκαετίας του ’90, με τη δημιουργία του περίφημου τότε Taxis. Ωστόσο, αυτή η διαδικασία έχει περάσει από σαράντα κύματα, καθώς στην πράξη ουδέποτε ολοκληρώθηκε η ψηφιοποίηση των φορολογικών υπηρεσιών. Ολόκληρα τμήματα της φορολογικής μηχανής έχουν παραμείνει σε χειρόγραφη διαδικασία. Σημαντικά βήματα προς την κατεύθυνση της εισαγωγής στην πληροφορική των φορολογικών υπηρεσιών έγιναν από το 2010 και μετά υπό την καθοδήγηση του ειδικού στην πληροφορική, αρχικά επικεφαλής στη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων και μετέπειτα γενικού γραμματέα Δημοσίων Εσόδων και νυν βουλευτή, κ. Χάρη Θεοχάρη.
Στο πλαίσιο και μνημονιακών υποχρεώσεων , έγινε συγχώνευση Εφοριών και παροχή δεκάδων νέων υπηρεσιών μέσω internet. Μένουν, όμως, πολλά ακόμα να γίνουν.
Το σχέδιο της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων
Το σχέδιο της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων για την πλήρη αναβάθμιση των ηλεκτρονικών υποδομών της περιλαμβάνει και μια σειρά από παρεμβάσεις που στοχεύουν στην καταπολέμηση της φοροδιαφυγής. Επιδιώκεται η δημιουργία των προϋποθέσεων για τη διενέργεια εκτεταμένων διασταυρώσεων σε όλο το φάσμα της φορολογητέας ύλης, αλλά και η διενέργεια φορολογικών ελέγχων σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα με την άντληση σε χρόνο-μηδέν, δεδομένων που αφορούν το φορολογικό και οικονομικό προφίλ κάθε ελεγχομένου.
Το σχέδιο προβλέπει:
– Τη διασύνδεση της φορολογικής διοίκησης με όλες τις ιδιωτικές και δημόσιες πηγές δεδομένων οικονομικού και φορολογικού χαρακτήρα των φορολογουμένων. Για παράδειγμα, θα υπάρχει άμεση πρόσβαση των ελεγκτών σε στοιχεία δαπανών και εισοδημάτων των φορολογούμενων, όπως είναι οι δαπάνες τους για δίδακτρα ιδιωτικών σχολείων, ασφάλιστρα για κάθε είδους κάλυψη κινδύνου, ενοίκια, εξυπηρέτηση πιστωτικών καρτών, σταθερή και κινητή τηλεφωνία, συνδρομητική τηλεόραση κ.ά. Με βάση αυτά τα στοιχεία, ο ελεγκτής θα μπορεί να υπολογίζει τις δαπάνες του ελεγχομένου και, σε συνδυασμό με την κίνηση των τραπεζικών του λογαριασμών, να υπολογίζει αν το εισόδημα που δήλωσε είναι αυτό που μπορεί να καλύψει τα παραπάνω. Πρόκειται για τις έμμεσες τεχνικές προσδιορισμού του εισοδήματος, τις οποίες ήδη ξεκίνησε να χρησιμοποιεί η φορολογική διοίκηση, αλλά προς το παρόν με χειρόγραφο τρόπο.
– Υποστήριξη του ΣΔΟΕ για τη νέα έμφαση που δίνεται σε ελέγχους Πνευματικής Ιδιοκτησίας, Ηλεκτρονικού Εμπορίου, Παράνομες Επιδοτήσεις, Ναρκωτικά και Όπλα. Το σώμα θα αποκτήσει ουσιαστικά ένα αναβαθμισμένο λογισμικό, προκειμένου να ανταποκριθεί στις νέες επιχειρησιακές ανάγκες του.
– Άμεση πρόσβαση των ελεγκτών που πραγματοποιούν ελέγχους στην έδρα των επιχειρήσεων (π.χ., για έκδοση αποδείξεων) σε φορολογικά δεδομένα μέσω κινητών συσκευών όπως είναι τα κινητά τους τηλέφωνα και ταμπλέτες.
– Υποστήριξη νέων ειδών τελωνειακού ελέγχου, όπως, για παράδειγμα, η χρήση της νέας τεχνολογίας (π.χ., συσκευές ακτίνων X για την καταπολέμηση του λαθρεμπορίου, διασύνδεση τελωνείων όλης της χώρας κ.ά.).
