Fake News: πώς να μην τσιμπήσεις το δόλωμα

Τα -μηνιαία- έξοδα είναι 2.500 ευρώ για προώθηση στο Facebook και το ρεύμα των υπολογιστών που χρησιμοποιείτε από το σπίτι σας -άντε και η συντήρηση. Αυτή είναι η καθημερινότητα των δυο ανδρών που επιμελούνται το Liberty Writers News, οι οποίοι ουδεμία σχέση έχουν με τη δημοσιογραφία -σε περίπτωση που αναρωτηθήκατε τι θα γράψετε στο κείμενο. Ό,τι σας έλθει στο μυαλό. Σκοπός είναι να “μοιραστεί”. Όχι η αλήθεια. Αν “πέσουν” τα νούμερα επισκεψιμότητας, μπορείτε πάντα να επιστρατεύσετε το ενθουσιώδες “***Share this right Now!”.

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΑ FAKE NEWS

Ο όρος fake news (ψευδείς ειδήσεις) είναι νεολογισμός που δημιουργήθηκε για να προσδιορίζονται οι κατασκευασμένες ειδήσεις. Αυτές που δεν έχουν βάση, αλλά παρουσιάζονται ως γεγονότα.

Το φαινόμενο υπάρχει από τον 13ο αιώνα π.Χ.

Η πρώτη καταγραφή ψευδούς είδησης στην ιστορία εντοπίζεται στον 13ο αιώνα π.Χ., όταν ο Φαραώ Ραμσής ο Μέγας διέδωσε ουκ ολίγα ψέματα, ώστε να παρουσιάσει τη Μάχη του Καντές (μεταξύ των δυο μεγάλων δυνάμεων της εποχής στη Μέση Ανατολή, τους Αιγύπτιους και τους Χετταίους) ως τεράστια νίκη για τους Αιγύπτιους. Προέκυψαν εικόνες με τον ίδιο να σκοτώνει εχθρούς, στους τοίχους σχεδόν όλων των ναών του και σε 13 παπύρους. Η αλήθεια βέβαια, ήταν λίγο διαφορετική: επειδή η μάχη είχε οδηγηθεί σε αδιέξοδο, δεκαέξι χρόνια μετά την έναρξη της, οι δυο πλευρές προχώρησαν σε συνθήκη ειρήνης. Στο πλαίσιο της συνθήκες, ο Ραμσής παντρεύτηκε δυο Χετταίες πριγκίπισσες. Τότε όμως, δεν υπήρχαν social media. Ας επιστρέψουμε λοιπόν, στο τώρα.

Ο Michael Radutzky, εκ των παραγωγών της εκπομπής “60 Minutes” του CBS (βλ. το πιο επιτυχημένο πρόγραμμα, στην ιστορία της αμερικανικής τηλεόρασης, το οποίο υπάρχει από το 1968 και το ρεκόρ του είναι 18.9 εκατομμύρια τηλεθεατές) είχε εξηγήσει πως “κατ’ εμάς, τα fake news είναι οι ιστορίες που είναι αποδεδειγμένα ψευδείς, ιντριγκάρουν το λαό, σε πολιτισμικό επίπεδο και “καταναλώνονται” από εκατομμύρια ανθρώπους”. Οι ερευνητές της εκπομπής κατέληξαν στο ότι τα fake news έχουν επτά κατηγορίες.

*σάτιρα ή παρωδία (“χωρίς πρόθεση να προκαλέσουν κακό, αλλά έχουν ως στόχο να παραπλανήσουν”).

*ψευδής σύνδεση (“όταν οι τίτλοι και οι λεζάντες δεν έχουν σχέση με το περιεχόμενο”).

*παραπλανητικό περιεχόμενο (“παραπλανητική χρήση πληροφορίας για να “παγιδευθεί” ένας άνθρωπος ή ένα θέμα”).

*ψευδές περιεχόμενο (“όταν ένα πραγματικό/αυθεντικό περιεχόμενο μοιράζεται με ψευδείς πληροφορίες, σχετικές με τα συμφραζόμενα”).

*περιεχόμενο χειραγώγησης (“όταν μια πραγματική είδηση ή φωτογραφία χρησιμοποιείται κατά τρόπο που να παραπλανήσει”) και

*κατασκευασμένο περιεχόμενο (“νέο περιεχόμενο που είναι 100% ψευδές και έχει δημιουργηθεί για να παραπλανήσει και να κάνει κακό”).

Πώς γίνεται η δουλειά

Τα fake news έχουν εξελιχθεί σε βιομηχανία, από την οποία ζουν πολλές πόλεις του πλανήτη. Αφορούν τη δημιουργία ιστοσελίδων που έχουν ως στόχο να παραπλανήσουν τους αναγνώστες, ώστε να πιστεύετε πως ανήκουν σε έγκυρο οργανισμό media ή πρόσωπο. Συνήθως έχουν παρεμφερή URL, την ίδια “εμφάνιση” (layout). Ενώ λοιπόν, εσείς πιστεύετε πως διαβάζετε το ABC News, βρίσκεστε στη σκιώδη αντιγραφή που δρα ώστε να “περάσει” τις ειδήσεις ως αξιόπιστες, για οικονομικό ή πολιτικό όφελος. Η διαδικασία λέγεται “website spoofing” και οι ειδικοί έχουν ως συνεργούς τα social media. Το παράδειγμα του ABC News δεν χρησιμοποιήθηκε τυχαία. Τουναντίον, υπήρξε από τα πρώτα θύματα.

Όταν λέμε “ζουν πόλεις από τα fake news” το εννοούμε

Το Veles, των 44.000 κατοίκων, βρίσκεται στη FYROM, κεντρικά της χώρας, κοντά στο Βαρδάρη. Η πρώτη ονομασία της ήταν Βελισσός. Το όνομα αφορά έναν από τους λίγους Θεούς των Σλάβων που είχε την ικανότητα να αναδιαμορφώνει τη γη, το νερό, τα δάση και τον κάτω κόσμο. Ας πούμε σαν τη Θεά Δήμητρα. Πάντα σύμφωνα με όσα έχουν γραφτεί -και σωθεί-, στον κόσμο εμφανιζόταν αρχικά ως αρκούδα και μεταγενέστερα ως δαίμονας που συνδέθηκε με τον κάτω κόσμο.

Μολονότι εξαπατούσε, λατρευόταν και έχαιρε του σεβασμού και των προσφορών του λαού που ήθελε να δει τα χωράφια να “γεννούν” ξανά καρπούς. Πλέον στο Veles “γεννιούνται” fake news. Με το αζημίωτο. Την αποκάλυψη είχε κάνει η Guardian, στις 24 Αυγούστου του 2016.

Τις τελευταίες εβδομάδες των αμερικανικών εκλογών, εκείνου του έτους, περί τις 100 ενεργές ιστοσελίδες εντοπίστηκαν σε αυτήν τη γωνιά της γης, να παράγουν ψεύτικες ειδήσεις, με στόχο αναγνώστες στις ΗΠΑ, προς όφελος του Donald Trump. To Wired είχε στείλει για πρώτη φορά άνθρωπο στην περιοχή, να μάθει τα πώς και τα γιατί. Η Samanth Subramanian μίλησε με τον Boris. Το πρώτο άρθρο που είχε δημοσιεύσει ο Boris για τον Donald Trump εξηγούσε πως στην προεκλογική εκστρατεία της North Carolina, ο υποψήφιος χαστούκισε κάποιον από το κοινό, γιατί διαφώνησε μαζί του. Κάτι που δεν έγινε ποτέ, αλλά… μοιράστηκε 800 φορές στο Facebook.

Ο Boris “έβγαλε” 130 ευρώ, από τις διαφημίσεις στο Google. Ήταν Φεβρουάριος του 2016. Σταμάτησε να πηγαίνει σχολείο και αφοσιώθηκε στα fake news, τα οποία διακινούνται κυρίως από το Facebook. Στο τρίμηνο Αύγουστος-Νοέμβριο, ο Boris πήρε στα χέρια του 13.615 ευρώ, από τα δυο sites που είχε πια για τον Trump.

Η φωτογραφία είναι από το USA Daily News 24, ένα από τα 200 sites που λειτουργούν από το Veles και απευθύνονται σε Αμερικανούς. Και οι δυο ειδήσεις είναι ψευδείς. Credit: AP Photo/Raphael Satter).

Βγάζω σε ένα μήνα, όσα δεν θα κερδίσει ο μέσος συμπατριώτης μου σε όλη του τη ζωή

Λίγους μήνες μετά, ετοίμασε το CNN αποστολή για μια από τις “έδρες” των fake news. Ένας εκ των “χειριστών” ομολόγησε ότι ουδόλως τον ενδιέφερε αν το περιεχόμενο που παρήγαγε στο ειδικό site και στη σελίδα στο Facebook (αποκλειστικά για τους συντηρητικούς αναγνώστες των ΗΠΑ) ήταν ψευδές. “Δεν με νοιάζει γιατί ο κόσμος το διαβάζει. Είμαι 22 και βγάζω περισσότερα χρήματα, από όσα θα βγάλει ο μέσος συμπατριώτης μου σε όλη του τη ζωή”.

Πόσα είναι αυτά; 2.200 ευρώ το μήνα “ενώ ο μέσος μηνιαίος μισθός είναι 362 ευρώ”. Tα κέρδη των ιστοσελίδων προέρχονται από υπηρεσίες διαφημίσεων (όπως αυτή που έχει η Google), που τοποθετεί στοχευμένες διαφημίσεις στο διαδίκτυο. Κάθε click “στέλνει” ένα μικρό ποσό πίσω στο δημιουργό περιεχομένου. Ο “Mikhail” χρησιμοποίησε τους πρώτους μισθούς για να αγοράσει ένα σπίτι και να βάλει την αδελφή του σε ιδιωτικό σχολείο. Μέχρι να βρει αυτήν τη δουλειά, σπούδαζε νομική.

Εξηγεί πως υπήρξε περίοδος που είχε 15 υπαλλήλους, συμπεριλαμβανομένων δυο που έγραφαν από την Αμερική, για να δημοσιεύουν ιστορίες και να βάζουν στο παιχνίδι τους αναγνώστες. Το τελευταίο site του είχε 1.5 εκατομμύρια followers στο Facebook. Ο κύριος όγκος ήταν από την Αμερική. Πριν λίγους μήνες, το Facebook και το Google “έριξε” την εν λόγω ιστοσελίδα.

Ο “Mikhail” είχε ήδη έτοιμη την επόμενη. Βλέπετε, τον έχουν πληρώσει για να ασχοληθεί με τις αμερικανικές προεδρικές εκλογές του 2020. Έχει ήδη αρχίσει να αγοράζει λογαριασμούς μικρών παιδιών, στο Facebook, για 2 ευρώ -μετά κάνει πιο αμερικάνικα τα ονόματα και ποστάρει κυρίως πράγματα που αφορούν τον Trump. “Γράφω και για τη Hilary, αλλά δεν μου δίνει πολλά λεφτά”, διευκρινίζει.

Ο τίτλος είναι το πιο σημαντικό πράγμα

Στο Veles κάνει καριέρα και ο Mirko Celelkoski, άνθρωπος που ζει την τελευταία δεκαετία “τρέχοντας” ιστοσελίδες που έχουν ως στόχο Αμερικανούς αναγνώστες. Αρχικά, έγραφε για Lifestyle, celebrities, πολυτελή αυτοκίνητα. Μετά ανακάλυψε τα fake news και πλέον είναι καθηγητής τους. Εξήγησε πως “από το πρώτο μάθημα λέω τους μαθητές μου πως θα “βγάζουν” τουλάχιστον 1000 ευρώ το μήνα από τα sites τους”. Και λέει αλήθεια. Εκτίμησε πως γύρω 100 μαθητές του ζουν κατ’ αυτόν τον τρόπο, τη σήμερον ημέρα. “Τουλάχιστον τέσσερις έχουν γίνει εκατομμυριούχοι” προσθέτει. Οι ιστοσελίδες έχουν banners “Breaking news” και “διευθύνσεις” του στιλ usaelectionnews.com, everydaynews.us. O ειδικός εξηγεί πως “ο τίτλος είναι το πιο σημαντικό μέρος”.

Τι έχει να πει η ηγεσία της χώρας για τη “βιομηχανία” των ψευδών ειδήσεων; Η νέα κυβέρνηση κατακρίνει και προσπαθεί να τακτοποιήσει… το πρόβλημα. Ο Δήμαρχος όμως, του Veles, Slavcho Chadiev στηρίζει τους πολίτες του τόπου του “γιατί είναι ο τρόπος που έχουμε να βγάζουμε γρήγορα χρήματα. Δεν προσπαθούμε καν να τους σταματήσουμε”, παραδέχθηκε, τη στιγμή που το 50% των νέων στη FYROM είναι άνεργοι.

Είναι μορφή ψυχολογικού πολέμου

Η διαδικτυακή εφημερίδα Local (έχει τοπικές “εκδόσεις” στη Σουηδία, τη Γερμανία, τη Γαλλία, την Ισπανία, την Ελβετία, τη Νορβηγία, τη Δανία, την Αυστρία και την Ιταλία και συνολικά απολαμβάνει την εμπιστοσύνη 4.5 εκατομμυρίων αναγνωστών, κάθε μήνα) είχε περιγράψει, το 2015, τον πολλαπλασιασμό των ψευδών ειδήσεων ως μορφή ψυχολογικού πολέμου. Η αφορμή της έρευνας που διενεργήθηκε ήταν οι συνεχείς καμπάνιες παραπληροφόρησης που ζούσε η Σουηδία, από τη Ρωσία -σύμφωνα με τις αρχές-, σχετικές με το ΝΑΤΟ, τη μετανάστευση και την τρομοκρατία. Τον Νοέμβριο του 2016, ακολούθησε η Angela Merkel και η προειδοποίηση της -στο Κοινοβούλιο- για τη δύναμη των fake news στα social media (“μέσω συγκεκριμένων αλγόριθμων που πρέπει να μάθουμε και να τους αντιμετωπίσουμε”), ώστε να διαφανεί η αύξηση των λαϊκιστών, μετά την ενημέρωση πως θα διεκδικήσει για τέταρτη φορά τη θέση της Καγκελαρίου.

Την ίδια περίοδο, οι νομοθέτες της Επιτροπής Ξένων Υποθέσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου υποστήριξαν πως η ρωσική κυβέρνηση διοχετεύει “μέσω πολύγλωσσων τηλεοπτικών σταθμών, ψευδοειδησεογραφικών πρακτορείων, social media και trolls του internet” προπαγάνδα που έχει ως στόχο “να διαταράξει τις δημοκρατικές αξίες της Ευρώπης, να τη διασπάσει και να δημιουργήσουν την εντύπωση αποτυχημένων χωρών, μέσα στην ανατολική γειτονιά της ΕΕ”, επικεντρώνοντας σε “συγκεκριμένους δημοσιογράφους, πολιτικούς και άτομα του μπλοκ”.

Για να αντιμετωπίσουν το φαινόμενο κατέληξαν στο να αφοσιωθεί η Ομάδα Εργασίας της Στρατηγικής Επικοινωνίας της ΕΕ στο πώς θα εκτεθεί ο μηχανισμός της προπαγάνδας. Η Margarita Simonyan, διευθύντρια του RT (πρώην Russia Today) είχε δηλώσει στη Deutsche Welle ότι “ο πραγματικός στόχος είναι η ελευθερία του λόγου, σε 28 έθνη, που εκφράζεται από λίγες φωνές, μεταξύ κυριολεκτικά χιλιάδων μέσων μαζικής ενημέρωσης της Ευρώπης”.

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ FACEBOOK

Το Facebook έγινε ο μεγαλύτερος διακινητής ψευδών ειδήσεων και πληροφοριών. Βλέπετε, τυγχάνει το social media που χρησιμοποιούν οι περισσότεροι κάτοικοι του πλανήτη, εκ των οποίων το 40% των ενηλίκων ενημερώνεται οnline.

Μεταξύ των κατηγοριών που απευθύνθηκαν στο εν λόγω social network ήταν και ότι έπαιξε ρόλο στο αποτέλεσμα των αμερικανικών εκλογών. Ναι, αυτών που έδωσαν την προεδρία στον Donald Trump “γιατί επέτρεψε την προπαγάνδα, μέσω διασποράς άρθρων που δεν ήταν έγκυρα, καθώς κανείς δεν τα έλεγξε”. Το μέγεθος ήταν τέτοιο που ο Barack Obama είχε χαρακτηρίσει το Facebook “σύννεφο σκόνης ανοησιών”, ενώ είχε εμμονή με το Veles, το οποίο χαρακτήρισε “φρενίτιδα ψηφιακού χρυσού”.

Ο Mark Zuckerberg αρχικά δήλωσε πως υπάρχει μεν, θέμα με fake news, αλλά… ο κόσμος υπερβάλει για το μέγεθος, πριν καταλήξει στο “το να αναγνωρίσουμε την αλήθεια είναι περίπλοκο, αλλά θα κάνουμε ό,τι μπορούμε ώστε να γίνουμε καλύτεροι”. Τον περασμένο Σεπτέμβριο κατέθεσε ενόρκως, σε έρευνα που έκανε το Κογκρέσο για την επιρροή hackers στο αποτέλεσμα των προεδρικών εκλογών στις ΗΠΑ, πως είχε πουλήσει πολιτικές διαφημίσεις αξίας 100.000 δολαρίων, σε troll farm της Ρωσίας (περιοχή αντίστοιχη του Veles, στην οποία δραστηριοποιούνται trolls -όπου “troll” κυριολεκτικά είναι το ψάρεμα με σύρσιμο δολώματος μέσα στο νερό και μεταφορικά τα ψεύτικα προφίλ στα social media που μπαίνουν σε Online συζητήσεις, με στόχο να προκαλέσουν αντιδράσεις, με προκλητικά, επιτηδευμένα ή ανόητα σχόλια) που στόχευε σε ψηφοφόρους.

Τα λόγια (“θα γίνουμε καλύτεροι”) του Zuckerberg δεν έγιναν πράξεις. Ανήμερα του μακελειού στο Las Vegas, όπου “χάθηκαν” τουλάχιστον 59 ζωές και στο Facebook, αλλά και στο Google έγινε ο κακός χαμός από δημοσίευση ψευδών ειδήσεων, για να υπογραμμιστεί η αποτυχία των μεγαλύτερων πλατφορμών που υπάρχουν στο Internet να ελέγξουν την κατάσταση.

Τελικά, ο έλεγχος δεν είναι και το πιο δύσκολο πράγμα στον κόσμο

Όπως αποκάλυψε το Business Insider, την πρώτη λύση στο πρόβλημα των fake news την έδωσε βοηθός καθηγητή του Merrimack College, στη Μασαχουσέτη, στον τομέα των media, ονόματι Melissa Zimdars. Σε μάθημα για τον αλφαβητισμό των media δημιούργησε λίστα με τον τίτλο “Ψεύτικες, παραπλανητικές, clickbait-y (ξέρετε που ο τίτλος έχει στόχο να σε ωθήσει στο click, πριν διαπιστώσεις ότι ουδεμία σχέση είχε με το περιεχόμενο του κειμένου) και σατιρικές πηγές “νέων”. Eκεί έγραψε διευθύνσεις κάποιων δεκάδων websites που είναι αμφιβόλου ποιότητας. Έδωσε και μια λίστα με τα στοιχεία που κάνουν ένα site… ύποπτο.

*websites που τελειώνουν σε lo (π.χ. Newslo). “Ειδικεύονται στο να παίρνουν κομμάτι ακριβούς πληροφορίας και να το “πακετάρουν” με άλλες που είναι λανθασμένα ή παραπλανητικά “γεγονότα”.

*websites που τελειώνουν σε “com.co”. Είναι οι ψευδείς εκδοχές πραγματικών ειδησεογραφικών πηγών.

*να υποψιάζεστε, όταν δεν βλέπετε κάποιο έγκυρο news site να αναφέρει την ιστορία. Υπό νορμάλ συνθήκες, χρειάζονται περισσότερες από μια πηγές για ένα θέμα ή γεγονός.

*περίεργα domain names.

*απουσία υπογραφής δημοσιογράφου.

*αν ένα άρθρο σας κάνει να αισθανθείτε οργή είναι καλή ιδέα να αναζητήσετε και άλλες πηγές, ώστε να διαπιστώσετε πως σκοπός του κειμένου δεν ήταν να σας κάνει έξαλλους -όπως ανέφερε ψευδείς ειδήσεις-, ώστε να προκαλέσει shares -και έσοδα.

Για την ιστορία, ομάδα τεσσάρων φοιτητών από το Princeton University είχε δημιουργήσει αλγόριθμο ελέγχου γνησιότητας και εγκυρότητας ειδήσεων, για τον Chrome browser, σε 36 ώρες (FiB: Stop Living A Lie), κατά τη διάρκεια ενός hackathon. Τι είναι το hackathon; Συναντήσεις προγραμματιστών computer και software developers, για τη δημιουργία projects λογισμικών που μπορούν να χρησιμοποιηθούν. Δηλαδή, οι ιδέες γίνονται πράξεις. Υπάρχουν συγκεκριμένες παράμετροι, ως προς το στόχο. Συνήθως διαρκούν από 24 έως 48 ώρες, περιλαμβάνουν φαγητό, καφέ και βραβεία.

Το GroupMe (app για δωρεάν ομαδική ανταλλαγή γραπτών μηνυμάτων) ήταν προϊόν τέτοιου event και εξαγοράστηκε από το Skype για 50 εκατ. δολ. Γίνονται hackathons και μέσα στις εταιρίες. Το like του Facebook ήταν προϊόν μιας τέτοιας δραστηριότητας. Ξέρουμε. Αναρωτιέστε αν τελικά, θα σωθείτε από τα fake news οριστικά. Ιδού ποια είναι η συνέχεια.

To “Ταυ” της εγγύησης

Το Facebook ανακοίνωσε (16/11/2017) πως προχωρά στη χρήση Trust Indicators (δείκτες εμπιστοσύνης). Σε κάθε άρθρο που δημοσιεύεται στο συγκεκριμένο social media, θα υπάρχουν πληροφορίες σχετικές με το site στο οποίο ανήκει. Δηλαδή, η σελίδα στο Wikipedia, η επίσημη Facebook Page, μέχρι και η ιδιοκτησιακή δομή. Τα Τrust indicators τα δημιούργησε κοινοπραξία 75 κορυφαίων διεθνών ειδησεογραφικών οργανισμών (Trust Project), που δημιουργήθηκε το 2015 με στόχο να ερευνήσει την “πληγή” και να τη θεραπεύσει. Κατέληξαν στη δημιουργία οκτώ standards. Θα σας δώσουμε τα βασικά:

*Αρθρογράφος/Δημοσιογράφος: Ποιος παρήγαγε το κείμενο; Λεπτομέρειες για τον δημοσιογράφο, συμπεριλαμβανομένων της εμπειρίας και άλλων άρθρων που έχει δημοσιεύσει.

*Είδος εργασίας: Τι είναι αυτό που διαβάζετε; “Ετικέτες” που θα διαχωρίζουν την άποψη, από την ανάλυση και τον χορηγό/διαφημιστή του περιεχομένου.

*Αναφορές και πηγές: Για ερευνητικές ή σε βάθος ιστορίες, πρόσβαση στις πηγές πίσω από τα γεγονότα και τους ισχυρισμούς.

*Μέθοδοι: Επίσης για σε βάθος ιστορίες, πληροφορίες σχετικές με το γιατί οι δημοσιογράφοι επέλεξαν να “κυνηγήσουν” την ιστορία και πώς κινήθηκαν.

*Διαφορετικές φωνές: Οι προσπάθειες και η δέσμευση ενός newsroom (αίθουσα σύνταξης) να παρουσιάσουν διαφορετικές προοπτικές. Οι αναγνώστες παρατηρούν πότε συγκεκριμένες φωνές, εθνικότητες ή πολιτικές πεποιθήσεις απουσιάζουν.

*Ενεργή ανατροφοδότηση: Η προσπάθεια μιας αίθουσας σύνταξης να βάλει στην ιστορία τη βοήθεια του κοινού, ως προς το να θέσει τις προτεραιότητες σε επίπεδο κάλυψης γεγονότων, να συμβάλει στη διαδικασία του ρεπορτάζ, να διασφαλίσει την ακρίβεια κλπ. Οι αναγνώστες θέλουν να παίρνουν μέρος και να παρέχουν γνώμες/αντιδράσεις που μπορεί να αλλάξουν ή να επεκτείνουν μια ιστορία.

Επικεφαλής του Trust Project είναι η δημοσιογράφος Sally Lehrman (έχει βραβευθεί για ρεπορτάζ της στην ιατρική, τη βιοτεχνολογία και τις πολιτικές επιστήμες) και μέλη της κοινοπραξίας οι Google, Facebook, Twitter και Βing. Όπου βλέπετε το “ταυ” της παραπάνω φωτογραφίας, θα ξέρετε πως η σελίδα που έχετε μπροστά σας έχει “παραχθεί” από μέλος της κοινοπραξίας και άρα αυτό που διαβάζετε δεν είναι προϊόν fake news.

Γιατί δεν θα έχει αποτέλεσμα

Ανήμερα της ανακοίνωσης του Facebook, για λήψη μέτρων και τους δείκτες εμπιστοσύνης, η Maya Kosoff δημοσίευσε άρθρο στο Vanity Fair, με το οποίο εξήγησε γιατί δεν θα αλλάξει κάτι. Kατέληξε στο “σε ποιο σημείο οι επενδυτές (οι ρυθμιστικές αρχές και οι δημοσιογράφοι) θα παραδεχθούν ότι τα fake news αποτελούν μέρος ενός ευρύτερου πολιτιστικού και επιστημολογικού πολέμου, που ο Mark Zuckerberg δεν μπορεί να κερδίσει;”.