ΑΡΙΘΜΟΣ 974/2017
ΑΡΕΙΟΣ ΠΑΓΟΣ
– Ακυρότητα σύμβασης. Έννομο συμφέρον τρίτου, που δεν είναι συμβαλλόμενος, αναγνώρισης της ακυρότητας. Παραβίαση κανόνα ουσιαστικού δικαίου.
– Από το συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 68, 70 ΚΠολΔ και 174, 180 ΑΚ προκύπτει ότι και ο τρίτος που δεν είναι συμβαλλόμενος στη σύμβαση, η οποία καταρτίστηκε μεταξύ άλλων, έχει δικαίωμα να ζητήσει την αναγνώριση της ακυρότητας της, όταν γι’ αυτό έχει έννομο συμφέρον. Το έννομο όμως συμφέρον του, η συνδρομή του οποίου επιτελεί νομιμοποιητική λειτουργία στην αναγνωριστική αγωγή και εξετάζεται και αυτεπαγγέλτως από το δικαστήριο σε κάθε στάση της δίκης (αρθρ.73 ΚΠολΔ), πρέπει να είναι άμεσο και παρόν. Άμεσο δε έννομο συμφέρον υπάρχει όταν από την ύπαρξη κάποιας έννομης σχέσης, όπως μιας άκυρης δικαιοπραξίας, προκαλείται αβεβαιότητα ως προς ορισμένη έννομη σχέση του ενάγοντος και συνακόλουθος κίνδυνος για τα συμφέροντα αυτού(άμεσος και επικείμενος ή και εξαρτώμενος από πρόσθετα μελλοντικά περιστατικά), για την αποτροπή του οποίου ζητείται ως πρόσφορη και αναγκαία δικαιοδοτική πράξη, η έκδοση δικαστικής απόφασης. Ενώ παρόν είναι το έννομο συμφέρον, όταν η ανάγκη δικαστικής προστασίας είναι ενεστώσα, αφορά δηλαδή έννομες σχέσεις υπαρκτές και παρούσες και όχι υποθετικές και μελλοντικές ή ενδεχόμενες (ΑΠ 39/2016, 772/2014, 205/2014). Ο κίνδυνος δηλαδή, για τα συμφέροντα του αιτούντος την με την άσκηση της αναγνωριστικής αγωγής προστασία, μπορεί να εξαρτάται και από τη συνδρομή και άλλου μελλοντικού περιστατικού, το δικαίωμα όμως του οποίου ζητείται η προστασία με την εν λόγω αγωγή πρέπει να είναι κεκτημένο και όχι μελλοντικό και ενδεχόμενο. Εξάλλου, το έννομο συμφέρον, αποτελεί, σύμφωνα με το άρθρο 68 ΚΠολΔ, ουσιαστική προϋπόθεση για την παροχή δικαστικής προστασίας.
