Εγκύκλιο σχετική με τις ρυθµίσεις του νέου Πρότυπου Κανονισµού Λειτουργίας
∆ηµοτικών Παιδικών και Βρεφονηπιακών Σταθµών, εξέδωσε ο υπουργός Εσωτερικών Πάνος Σκουρλέτης.
Ειδικότερα στην εγκύκλιο, σημειώνεται:
Σας γνωρίζουµε ότι κατόπιν εξουσιοδότησης της παρ.2 του άρ.13 του ν.4147/2013
(ΦΕΚ Α΄ 98/26.4.2013) εκδόθηκε και δηµοσιεύτηκε στο ΦΕΚ 4249/τ.Β΄/5-12-2017 η
αριθµ.41087/29-11-2017 Απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών και της Αν. Υπουργού
Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης «Πρότυπος Κανονισµός
Λειτουργίας ∆ηµοτικών Παιδικών και Βρεφονηπιακών Σταθµών». Η ως άνω Απόφαση αφορά
στο νέο Πρότυπο Κανονισµό Λειτουργίας των ∆ηµοτικών Παιδικών και Βρεφονηπιακών
σταθµών, που λειτουργούν εντός νοµικών προσώπων ή υπηρεσίας των ∆ήµων και αποτελεί, σε συνδυασµό µε τις διατάξεις του προσφάτως εκδοθέντος π.δ.99/2017 (Α΄141) περί
αδειοδότησής τους, το νέο, σύγχρονο ρυθµιστικό κανονιστικό πλαίσιο για την ίδρυση και
λειτουργία των δηµοτικών ως άνω δοµών για παιδιά προσχολικής ηλικίας.
Η έκδοση του νέου Πρότυπου Κανονισµού Λειτουργίας των δηµοτικών βρεφικών,
παιδικών και βρεφονηπιακών σταθµών κρίθηκε απαραίτητη ενόψει του διαφορετικού τοπίου
που διαµορφώθηκε στους δήµους, στα νοµικά πρόσωπα αυτών και τους τοµείς αρµοδιοτήτων, στους οποίους αυτά δραστηριοποιούνται, µετά την εφαρµογή του Προγράµµατος «Καλλικράτης» στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, που είχε ως αποτέλεσµα οι εν λόγω δοµές να Ελληνική λειτουργούν σήµερα είτε από δηµοτικό ν.π.δ.δ., είτε από δηµοτική κοινωφελή επιχείρηση, είτε στο πλαίσιο αντίστοιχης υπηρεσίας των δήµων. Συνεπώς, είναι επιβεβληµένη η ανάγκη η υπηρεσία αυτή να υλοποιείται απ’ όλους τους ανωτέρω φορείς οµοιόµορφα και µε βάση ένα εκσυγχρονισµένο και απολύτως στοχευµένο θεσµικό πλαίσιο.
Με το νέο Κανονισµό, που έχει ως γνώµονα το αναφαίρετο δικαίωµα κάθε παιδιού για
πρόσβαση στην προσχολική αγωγή, ρυθµίζεται η λειτουργία των δηµοτικών βρεφικών,
παιδικών και βρεφονηπιακών σταθµών, ούτως ώστε να ανταποκρίνεται πλήρως στις σύγχρονες κοινωνικές ανάγκες και απαιτήσεις.
Ειδικότερα, οι βασικές ρυθµίσεις που προβλέπονται στο νέο Κανονισµό είναι οι
ακόλουθες:
1. Οι δηµοτικοί παιδικοί, βρεφικοί και βρεφονηπιακοί σταθµοί έχουν ως στόχο να
διευκολύνουν τόσο τους εργαζόµενους όσο και τους άνεργους γονείς (άρθρο 2).
2. ∆ικαίωµα εγγραφής (άρθρο 3) έχουν και παιδιά που πάσχουν από σωµατικές,
πνευµατικές, ψυχικές παθήσεις ή αναπηρίες, εφόσον βεβαιώνεται µε γνωµάτευση ιατρού
κατάλληλης ειδικότητας ότι αυτό µπορεί να είναι ωφέλιµο για το παιδί και ότι έχει τη
δυνατότητα ένταξης στο πλαίσιο λειτουργίας του σταθµού. Στην περίπτωση αυτή το αρµόδιο
όργανο διοίκησης δύναται να ορίσει κατάλληλο εξειδικευµένο προσωπικό ή συνοδό και όταν
δεν υπηρετεί να προσλάβει, σύµφωνα µε τις διατάξεις του άρθρου 21 του ν.2190/94 ή του
άρθρου 6 του ν.2527/97.
3.Αναπροσαρµόζονται τα όρια ηλικίας εγγραφής των παιδιών στους σταθµούς, από 6
µηνών έως την ηλικία εγγραφής τους στην υποχρεωτική εκπαίδευση, και παράλληλα
προβλέπεται η δυνατότητα φιλοξενίας βρεφών από 2 µηνών, µετά από απόφαση του αρµόδιου
οργάνου διοίκησης.
– ∆ικαίωµα εγγραφής έχουν όλα τα παιδιά, τα οποία κατά την ηµεροµηνία έναρξης
λειτουργίας του σταθµού έχουν συµπληρώσει την απαιτούµενη ηλικία φιλοξενίας στο
αντίστοιχο τµήµα του σταθµού.
– Προτάσσεται το δικαίωµα εγγραφής παιδιών που έχουν ανάγκη ιδιαίτερης φροντίδας για
κοινωνικούς λόγους (όπως παιδιά ορφανά από δύο ή ένα γονέα, µονογονεϊκών
οικογενειών, διαζευγµένων ή σε διάσταση γονέων, παιδιά γυναικών που φιλοξενούνται στο
δίκτυο δοµών κατά της βίας των γυναικών, παιδιά που προέρχονται από οικογένειες µε
µέλη µε σωµατική ή πνευµατική αναπηρία, πολυτέκνων οικογενειών κ.λπ.).
– Καθιερώνεται η υποχρεωτική µοριοδότηση των αιτήσεων εγγραφής µε βάση κοινωνικο-
οικονοµικά κριτήρια για τη διασφάλιση της τήρησης της «αρχής της αµεροληψίας». Από
το σύστηµα µοριοδότησης εξαιρείται η δηµοτικότητα, καθώς και οποιαδήποτε σχέση
εργασίας της/του αιτούσας/αιτούντος µε το σταθµό ή άλλες υπηρεσίες του δήµου.
Επιπλέον, η αίτηση επανεγγραφής υπάγεται στο σύστηµα µοριοδότησης και συνεπώς
µοριοδοτείται.
– Οι εγγραφές πραγµατοποιούνται νωρίτερα. Οι αιτήσεις εγγραφής υποβάλλονται από 10
Μαΐου µέχρι 31 Μαΐου κάθε έτους, έτσι ώστε η όλη διαδικασία να ολοκληρώνεται µέχρι
τέλος Ιουνίου. Ωστόσο, και καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους δύναται να υποβάλλονται
αιτήσεις εγγραφής, εφόσον υπάρχουν κενές θέσεις και δεν εκκρεµούν εµπρόθεσµες
αιτήσεις που δεν έχουν ικανοποιηθεί.
– Με απόφαση του αρµοδίου οργάνου διοίκησης είναι δυνατή η εγγραφή παιδιών
ευπαθών και ευάλωτων οµάδων µε ελλιπή δικαιολογητικά (στην περίπτωση αδυναµίας
προσκόµισης όλων των απαιτούµενων δικαιολογητικών), µε εξαίρεση, ωστόσο, τις ιατρικές
βεβαιώσεις µε τις οποίες πιστοποιείται η υγεία και ο εµβολιασµός των παιδιών.
– Η απόφαση επιλογής των φιλοξενούµενων παιδιών και ο πίνακας επιλαχόντων, µε σειρά
προτεραιότητας βάσει των συνολικών µορίων, αναρτώνται υποχρεωτικά στο οικείο
δηµοτικό κατάστηµα, προκειµένου να διασφαλιστεί η διαφάνεια σε κάθε στάδιο της
διαδικασίας της επιλογής, καθώς και σε κάθε στάδιο της διαδικασίας κάλυψης κενών
θέσεων κατά τη διάρκεια του έτους.
– Απαγορεύεται να προκρίνεται ως κριτήριο επιλογής η δηµοτικότητα έναντι της ιδιότητας
του κατοίκου. Προκειµένου δε να αποφευχθεί η αυθαίρετη εξαίρεση νηπίων που δεν
αυτοεξυπηρετούνται ως προς την ατοµική τους υγιεινή (δηλ. που δεν έχουν απαλλαγεί
από την πάνα), ορίζεται ρητώς ότι απαγορεύεται να εξαιρούνται από το δικαίωµα
φιλοξενίας στους σταθµούς παιδιά µη αυτοεξυπηρετούµενα ως προς την ατοµική τους
υγιεινή.
Επισηµαίνεται ότι οι ρυθµίσεις του Πρότυπου Κανονισµού που αφορούν στις εγγραφές των
βρεφών και νηπίων, καθώς και οι αντίστοιχες ρυθµίσεις των κανονισµών λειτουργίας που θα
καθοριστούν από τα οικεία δηµοτικά συµβούλια, δεν διαταράσσουν την οµαλή λειτουργία των σταθµών και τη φιλοξενία των βρεφών και νηπίων που ξεκίνησε τον περασµένο Σεπτέµβριο, καθόσον ισχύουν για νέες εγγραφές παιδιών.
4. ∆ιακοπή φιλοξενίας (άρθρο 4)
Σε περίπτωση διακοπής φιλοξενίας παιδιού για τους λόγους που ορίζονται στο άρθρο 4 της
Κ.Υ.Α., η θέση καλύπτεται υποχρεωτικά, εντός 30 ηµερών από την ηµεροµηνία λήψης της
σχετικής απόφασης διακοπής, από το πρώτο επιλαχόν παιδί, κι αν δεν υπάρχει ακολουθείται η διαδικασία µοριοδότησης των εκπρόθεσµων αιτήσεων, ώστε να µην µένει καµία θέση κενή, όσο υφίστανται ανάγκες.
5. Οικονοµική συµµετοχή (άρθρο 5)
Επιτρέπεται η επιβολή µηνιαίας, εύλογης και συµβολικής οικονοµικής εισφοράς (τροφεία)
στις οικογένειες των φιλοξενουµένων παιδιών, σύµφωνα µε την οικονοµική τους δυνατότητα και ανεξάρτητα από την ιδιότητα των γονέων ως κατοίκων, δηµοτών ή ετεροδηµοτών. Το αρµόδιο δε όργανο διοίκησης δύναται να ορίσει περιπτώσεις απαλλαγής καταβολής τροφείων ή µειωµένων τροφείων. Οι αιτήσεις απαλλαγής ή επαναπροσδιορισµού των τροφείων εξετάζονται από ειδική Επιτροπή Επαναξιολόγησης και η απόφαση πρέπει να αιτιολογείται πλήρως.
6. Μεταφορά παιδιών (άρθρο 6)
Η εκ περιτροπής συνοδεία των νηπίων και των βρεφών, κατά τη µεταφορά τους, ανατίθεται
µε απόφαση της προϊσταµένης/του προϊσταµένου του σταθµού σε µέλη του παιδαγωγικού
προσωπικού ή σε βοηθούς παιδαγωγούς, µέσα στο ωράριο εργασίας τους. Το κόστος µεταφοράς των παιδιών είναι ανεξάρτητο από την οικονοµική εισφορά του άρθρου 5 του ισχύοντος Κανονισµού, και ανάλογο της οικονοµικής δυνατότητας των γονέων.
7. Λειτουργία Σταθµών (άρθρο 7)
Αναπροσαρµόζεται το διάστηµα κατά το οποίο ο σταθµός δύναται να διακόπτει τη λειτουργία
του, ήτοι για ένα µήνα κατά τη διάρκεια των µηνών Μαΐου-Σεπτεµβρίου, στην περίπτωση που ο σταθµός λειτουργεί το µήνα Αύγουστο λόγω κορύφωσης των επαγγελµατικών υποχρεώσεων των γονέων κατά τη θερινή περίοδο. Επιπλέον, το ωράριο λειτουργίας των σταθµών ορίζεται καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους από τις 7.00 έως τις 16.00 µε δυνατότητα παράτασης δύο (2) ωρών, κατόπιν απόφασης του αρµοδίου οργάνου διοίκησης.
8. Ιατρική παρακολούθηση (άρθρο 9)
Η παρακολούθηση της υγείας των παιδιών κατά τη διάρκεια της παραµονής τους στο σταθµό
αποτελεί υποχρέωση του φορέα στον οποίο ανήκει και ενεργείται από παιδίατρο, ο οποίος
επισκέπτεται το σταθµό ανά 15 ηµέρες. Για την περιφρούρηση της υγείας του παιδιού, το
προσωπικό του σταθµού εφαρµόζει πιστά όλα τα απαραίτητα µέτρα υγιεινής και ασφάλειας και υποβάλλεται σε προληπτικό ιατρικό έλεγχο. Σύµφωνα µε τα οριζόµενα στο άρθρο 3 της αριθµ. Υ1α/76785/12.10.2017 Υγειονοµικής ∆ιάταξης (Β’ 3758), το προσωπικό των Σταθµών εφοδιάζεται µε πιστοποιητικό υγείας, το οποίο θα ανανεώνεται κάθε δύο (2) έτη.
Επιπλέον του πιστοποιητικού αυτού απαιτείται ψυχιατρική εκτίµηση και δερµατολογικός έλεγχος του προσωπικού κάθε δύο (2) έτη.
Σηµειώνεται δε ότι στην περίπτωση λοιµώδους νοσήµατος, οι γονείς υποχρεούνται αφενός να ενηµερώσουν τον σταθµό, αφετέρου κατά την επιστροφή του παιδιού στο σταθµό να
προσκοµίσουν ιατρική βεβαίωση για τη νόσο από την οποία έπασχε το παιδί αλλά και για την
αποθεραπεία του.
9. Ηµερήσια απασχόληση παιδιών (άρθρο 10)
Το ηµερήσιο πρόγραµµα αποτυπώνεται πιο ευέλικτο, τηρουµένων, ωστόσο, ορισµένων
βασικών χρονικών σηµείων και σχεδιάζεται λαµβάνοντας υπόψη τη µοναδικότητα, τις ανάγκες, τα ενδιαφέροντα κάθε παιδιού, αλλά και τα χαρακτηριστικά κάθε ηλικίας.
Κατά τη διάρκεια του ωραρίου λειτουργίας του σταθµού δεν επιτρέπονται δραστηριότητες που προϋποθέτουν επιπλέον οικονοµική επιβάρυνση των γονέων.
Εισάγεται περίοδος προσαρµογής των παιδιών στους σταθµούς για την οµαλή µετάβασή τους
από το στενό οικογενειακό περιβάλλον στο νέο κοινωνικό περιβάλλον του σταθµού, η οποία
χαρακτηρίζεται από µεγάλη ευελιξία και προάγεται µέσω της συνεργασίας του παιδαγωγικού
προσωπικού και της οικογένειας του παιδιού.
10. ∆ιατροφή παιδιών (άρθρο 11)
Το διαιτολόγιο συντάσσεται από Επιτροπή, στην οποία µετέχουν υποχρεωτικά παιδίατρος
και ο/η προϊστάµενος/προϊσταµένη του σταθµού. Γνώµη διατυπώνει συµπληρωµατικά και
διατροφολόγος, εφόσον υπηρετεί στο σταθµό. Ως βάση για το ποσοτολόγιο τροφίµων και για το διαιτολόγιο λαµβάνονται υπόψη τα προτεινόµενα στην αριθµ.Υ1α/76785/12.10.2017
υγειονοµική διάταξη (Β’ 3758), όπως αυτή κάθε φορά ισχύει.
11. Ειδικά καθήκοντα και αρµοδιότητες προσωπικού (άρθρο 13)
Στο άρθρο 13 αναφέρονται ενδεικτικά τα καθήκοντα και οι αρµοδιότητες του προσωπικού
του σταθµού, το οποίο σε καµιά περίπτωση και για οποιοδήποτε λόγο δεν επιτρέπεται να
προβαίνει σε πράξεις λεκτικής, ψυχολογικής και σωµατικής βίας, προσβολής της
προσωπικότητας των παιδιών ή σωµατικής τιµωρίας τους.
12. Τηρούµενα βιβλία (άρθρο 14)
Στο άρθρο 14 ορίζονται τα βιβλία, τα οποία τηρούνται στο σταθµό.
Ο Πρότυπος Κανονισµός Λειτουργίας των ∆ηµοτικών Παιδικών και Βρεφονηπιακών σταθµών
εφαρµόζεται µέχρι την έκδοση Κανονισµού Λειτουργίας από τα οικεία δηµοτικά συµβούλια.
Τα οικεία ∆ηµοτικά Συµβούλια καταρτίζουν και εκδίδουν τον Κανονισµό Λειτουργίας των παιδικών και βρεφονηπιακών σταθµών, ο οποίος θα αφορά στο σύνολο των δοµών, είτε αυτές λειτουργούν εντός νοµικών προσώπων των δήµων, είτε εντός υπηρεσίας τους. Στην περίπτωση που οι σταθµοί λειτουργούν στο πλαίσιο ν.π.δ.δ. ή κοινωφελούς επιχείρησης, για την έκδοση του Κανονισµού από το δηµοτικό συµβούλιο λαµβάνονται υπόψη οι σχετικές εισηγήσεις των διοικητικών συµβουλίων των ως άνω νοµικών προσώπων. Για τους σταθµούς που λειτουργούν στο πλαίσιο επιχείρησης ΟΤΑ, η εφαρµογή του Κανονισµού άρχεται µε την έκδοση της άδειάς τους, σύµφωνα µε τις διατάξεις του π.δ.99/2017 (Α’141).
΄Ολες οι διατάξεις της ΚΥΑ χρησιµοποιούνται ως πρότυπο για τη σύνταξη Κανονισµών
Λειτουργίας από τα οικεία δηµοτικά συµβούλια, των οποίων οι ρυθµίσεις δεν αντίκεινται σε
καµία περίπτωση στις ρυθµίσεις του Πρότυπου Κανονισµού που αποτελούν και τις ελάχιστες
προϋποθέσεις λειτουργίας των δηµοτικών Παιδικών, Βρεφικών και Βρεφονηπιακών σταθµών.
Επισηµαίνουµε ότι οι αποφάσεις των δηµοτικών συµβουλίων µε τις οποίες καθορίζεται ο
Κανονισµός Λειτουργίας των παιδικών, βρεφικών και βρεφονηπιακών σταθµών, εµπίπτουν στον υποχρεωτικό έλεγχο νοµιµότητας του άρθρου 225 παρ.1α του ν.3852/2010, όπως ισχύει. Ως κανονιστικού δε χαρακτήρα πράξεις δηµοσιεύονται σύµφωνα µε τα οριζόµενα στην παρ. 4 του άρθρου 79 του ν.3463/2006 και αναρτώνται στο διαδικτυακό τόπο του Προγράµµατος ∆ι@ύγεια σύµφωνα µε τις διατάξεις της παρ.4 του άρθρου 2 του ν.3861/2010, όπως ισχύει.
Ως αρµόδιες υπηρεσίες για τον έλεγχο νοµιµότητας παρακαλείσθε, όπως επιδείξετε τη
µέγιστη προσοχή κατά τον έλεγχο των ως άνω αποστελλόµενων αποφάσεων, µε βάση τις
ρυθµίσεις του νέου Πρότυπου Κανονισµού Λειτουργίας ∆ηµοτικών Παιδικών και
Βρεφονηπιακών Σταθµών, καθώς και να εξετάζετε αµελλητί οποιαδήποτε αναφορά ή καταγγελία περί µη εφαρµογής ή παρέκκλισης από τα οριζόµενα σε αυτόν.
Τέλος, παρακαλούµε να ενηµερώσετε σχετικά, τόσο τους δήµους της χωρικής σας
αρµοδιότητας, µε την επισήµανση ότι θα πρέπει να επιδείξουν τη µέγιστη επιµέλεια και
προσοχή για την ορθή εφαρµογή του νέου Πρότυπου Κανονισµού Λειτουργίας ∆ηµοτικών
Παιδικών και Βρεφονηπιακών Σταθµών, όσο και τις αρµόδιες υπηρεσίες για θέµατα δηµόσιας
υγείας και κοινωνικής µέριµνας των Περιφερειών.
Είµαστε στη διάθεσή σας για κάθε περαιτέρω διευκρίνιση και συνεργασία.
