Τα λίγα ευχάριστα και τα πολλά δυσάρεστα που αποκαλύπτονται μέσα από το κείμενο της συμφωνίας για το συμπληρωματικό Μνημόνιο – Τι θα ισχύσει από το 2018 για επιδόματα τέκνων, αναπήρων, φοιτητών και άλλων ευπαθών ομάδων-Τι θα γίνει με τους ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς και την προστασία της πρώτης κατοικίας – Ποιες φοροαπαλλαγές παύουν να ισχύουν από τον Ιανουάριο
Περικοπές στα επιδόματα για τριτέκνους και πολυτέκνους με μικρομεσαία και υψηλά εισοδήματα, αυξήσεις στα επιδόματα τέκνων για οικογένειες με πολύ χαμηλά εισοδήματα, μειώσεις ή και καταργήσεις επιδομάτων για φοιτητές και αναπήρους, επιβολή φόρου υπεραξίας στις πωλήσεις ακινήτων από την 1η-1-2018, κατάργηση των μειωμένων κατά 30% συντελεστών ΦΠΑ σε 32 νησιά του Αιγαίου από το νέο έτος.
Επίσης έρχεται δραστικό “κούρεμα” στα αφορολόγητα όρια μισθωτών, συνταξιούχων και κατά κύριο επάγγελμα αγροτών από το 2019 με νομοθεσία που θα πρέπει να “περάσει” από τη Βουλή τον Μάιο του 2018, εφόσον το ΔΝΤ εκτιμήσει ότι ο κρατικός προϋπολογισμός του 2018 εκτροχιάζεται, εξομοίωση αντικειμενικών αξιών ακινήτων με τις πραγματικές τιμές της κτηματαγοράς από τον Μάρτιο αντί από τον Ιανουάριο του 2018, αυξήσεις στους συντελεστές υπολογισμού του ΕΝ.Φ.Ι.Α. και περικοπές στις απαλλαγές από τον συγκεκριμένο φόρο περί τον Μάρτιο του 2018, εφόσον προκύψουν σημαντικές απώλειες εσόδων από τις επικείμενες αναπροσαρμογές των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων περιλαμβάνει η τεχνική συμφωνία κυβέρνησης-δανειστών για το κλείσιμο της τρίτης αξιολόγησης της πορείας υλοποίησης του Μνημονίου ΙΙΙ. Η συμφωνία θα επικυρωθεί εντός των προσεχών εβδομάδων με το νέο “συμπληρωματικό” ή “επικαιροποιημένο” Μνημόνιο ΙΙΙ, το οποίο ετοιμάζεται να υπογράψει η κυβέρνηση.
Η συμφωνία της κυβέρνησης με τους δανειστές προβλέπει επίσης την εφαρμογή των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών και για την εκποίηση περιουσιακών στοιχείων οφειλετών του Δημοσίου, την άρση της προστασίας της πρώτης κατοικίας από τους πλειστηριασμούς από τον Φεβρουάριο του 2018 και την προτεραιοποίηση των απαιτήσεων των τραπεζών έναντι άλλων “πιστωτών” όπως τα ασφαλιστικά ταμεία, η Εφορία και οι εργαζόμενοι στις περιπτώσεις εκποιήσεων περιουσιακών στοιχείων υπερχρεωμένων επιχειρήσεων. Για να χρυσώσει το χάπι η κυβέρνηση “πέτυχε”απλά μια κατ’ εξαίρεση προτεραιοποίηση ενός μικρού μέρους των απαιτήσεων των εργαζομένων προκειμένου να λαμβάνουν άμεσα πολύ μικρά ποσά οικονομικών αποζημιώσεων σε σύγκριση με τα συνολικά ποσά “δεδουλευμένων” αποδοχών που θα διεκδικούν.
Σε γενικές γραμμές, η νέα συμφωνία κυβέρνησης-δανειστών, η οποία θα αποτυπώνεται στο κείμενο ενός καινούργιου συμπληρωματικού Μνημονίου, δεν προβλέπει καμία μεταβολή προς το καλύτερο για τους Έλληνες πολίτες στην εφαρμοζόμενη οικονομική πολιτική. Στο κείμενο της νέας συμφωνίας θα επαναλαμβάνονται οι δεσμεύσεις της κυβέρνησης ότι θα τεθούν σε εφαρμογή όπως έχουν ήδη συμφωνηθεί και ψηφιστεί όλες οι άλλες επαχθείς ρυθμίσεις δημοσιονομικού χαρακτήρα των προηγούμενων αξιολογήσεων και “επικαιροποιήσεων”, δηλαδή οι μειώσεις στις συντάξεις από την 1η-1-2019, η πλήρη κατάργηση του ΕΚΑΣ έως το τέλος του 2019 και η αυστηροποίηση των προϋποθέσεων για προκήρυξη απεργιών.
Ειδικότερα, τα βασικότερα σημεία της τεχνικής συμφωνίας που επετεύχθη μεταξύ κυβέρνησης και δανειστών για το κλείσιμο της τρίτης αξιολόγησης, όπως θα αποτυπώνονται στο κείμενο του νέου «συμπληρωματικού» Μνημονίου, το οποίο έχουν ήδη αποκαλύψει σε μορφή προσχεδίου τα dikaiologitika.gr, είναι τα εξής:
Προνοιακά επιδόματα
1) «Μεταρρύθμιση» του συστήματος οικογενειακών παροχών από τον Ιανουάριο του 2018. Με την «μεταρρύθμιση» αυτή προβλέπεται η καθιέρωση ενός «ενιαίου επιδόματος τέκνων». Όπως αναφέρεται, «το επίπεδο των παροχών και τα κατώτατα όρια επιλεξιμότητας θα καθορίζονται έτσι ώστε να βελτιωθεί η στόχευση, η επάρκεια και η ισότητα, στο πλαίσιο των δημοσιονομικών περιθωρίων, όπως προσδιορίζεται στον προϋπολογισμό». Οι δαπάνες για τα επιδόματα που χορηγούνται σήμερα στις τρίτεκνες και τις πολύτεκνες οικογένειες προβλέπεται να περιοριστούν αισθητά με τη δραστική μείωση των ισχυόντων εισοδηματικών ορίων από τα επίπεδα των 45.000 και των 48.000 ευρώ για τις τρίτεκνες και τετράτεκνες οικογένειες στο επίπεδο των 33.750 ευρώ, τη μείωση του ύψους των καταβαλλόμενων ποσών για τους τρίτεκνους και τους πολύτεκνους με μεσαία και υψηλά εισοδήματα, καθώς και με τη θέσπιση αυστηρών περιουσιακών κριτηρίων ώστε τα χρήματα που θα εξοικονομηθούν από τις περικοπές αυτές να κατευθυνθούν(μαζί με επιπλέον ποσά που εξοικονομήθηκαν από την επισκόπηση των δημοσίων δαπανών) για την αύξηση των επιδομάτων προς τις οικογένειες 1-2 παιδιά με χαμηλά και μεσαία εισοδήματα, καθώς επίσης και στις τρίτεκνες και πολύτεκνες οικογένειες με εισοδήματα πολύ χαμηλά..
2) Νομοθεσία για τη «μεταρρύθμιση» των παροχών αναπηρίας. Η «επιλεξιμότητα» των δικαιούχων θα γίνεται ανάλογα με την ικανότητά τους να ασκούν δραστηριότητες της καθημερινής ζωής. Η βασική αυτή κατεύθυνση περικλείεται στον νεόκοπο όρο της «λειτουργικής αναπηρίας» (!) η καθιέρωση του οποίου έχει ως στόχο να περιορίσει σημαντικά των αριθμό των ατόμων που δικαιούνται να εισπράττουν προνοιακά επιδόματα και συντάξεις αναπηρίας. Η … «μεταρρύθμιση» αυτή θα ξεκινήσει πιλοτικά τον Ιανουάριο του 2018, ενώ η νομοθεσία για την εθνική εφαρμογή του «νέου συστήματος» θα εγκριθεί τον Μάιο του 2018, με σκοπό να αρχίσει να τίθεται σε ισχύ σε εθνικό επίπεδο έως τον Ιούνιο του 2018.
3) «Μεταρρύθμιση του συστήματος των επιδοτήσεων μεταφορών». Στο στόχαστρο θα μπουν τα μειωμένα εισιτήρια των αστικών συγκοινωνιών για τους πολύτεκνους, τους φοιτητές, τους στρατιωτικούς κ.λπ. Το νέο μέτρο προβλέπεται να εφαρμόζεται από τον Μάρτιο του 2018
4) «Νέα νομοθεσία» με αλλαγές στο καθεστώς των στεγαστικών επιδομάτων. Αναμένονται περιορισμοί και περικοπές στις επιδοτήσεις για τα ενοίκια των φτωχών νοικοκυριών και στη δαπάνη για την χορήγηση του φοιτητικού συεγαστικού επιδόματος. Η εφαρμογή των νέων ρυθμίσεων θα πρέπει να ξεκινήσει από τον Μάρτιο του 2018.
5) Δημιουργία ενός οργανισμού παροχών ως ενιαία αρχή πληρωμής για όλες τις παροχές κοινωνικής πρόνοιας.
6) Εφαρμογή του εθνικού μηχανισμού συντονισμού, παρακολούθησης και αξιολόγησης των πολιτικών κοινωνικής ένταξης και κοινωνικής συνοχής.
Αγορά εργασίας
7) Θέσπιση νομοθεσίας για την «αύξηση της απαρτίας» στο 50%+1 του συνόλου των εργαζομένων, προκειμένου να είναι δυνατή η κήρυξη απεργιών από τα πρωτοβάθμια συνδικαλιστικά σωματεία.
8) «Αξιόπιστο σύστημα» αναφορικά με την «αντιπροσωπευτικότητα των κλαδικών συλλογικών συμβάσεων» (Μάρτης 2018).
9) «Νομική γνωμοδότηση» αναφορικά με το «ρόλο της διαιτησίας στις συλλογικές διαπραγματεύσεις, προκειμένου στη συνέχεια να ληφθούν «όλα τα αναγκαία μέτρα»
10) «Απλούστευση της εργατικής νομοθεσίας», μέσω της κωδικοποίησης των σχετικών νόμων σε «Κώδικα Εργατικού Δικαίου και Κώδικα Ρυθμίσεων Εργασίας από τον Μάιο του 2018.
11) Καθιέρωση «μηχανισμού διάγνωσης των αναγκών της αγοράς εργασίας», προκειμένου οι σχετικές πληροφορίες που θα συγκεντρώνονται να αξιοποιούνται από τον ΟΑΕΔ, τα υπουργεία αλλά και από «συμβούλους απασχόλησης» για να βοηθούνται τα άτομα που αναζητούν εργασία.
Κοινωνική Ασφάλιση
12) Σταδιακή κατάργηση του ΕΚΑΣ μέχρι το τέλος του 2019, για περαιτέρω «εξοικονομήσεις» ύψους 808 εκατ. το 2018 και 853 εκατ. μέχρι το 2019.
13) Από την 1η/1/2019, επιβολή νέων μειώσεις σε «όλες τις τρέχουσες συντάξεις καθώς και σ’ αυτές που υπόκεινται σε μεταβατικές ρυθμίσεις» με βάση τις διατάξεις του σχετικού νόμου. Η όποια τιμαριθμική αναπροσαρμογή των συντάξεων θα παραμείνει “παγωμένη” μέχρι το 2022.
14) Περαιτέρω αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών των αυτοαπασχολούμενων. Χρησιμοποιείται η πιο … διπλωματική και πιο … κομψή έκφραση: οι ασφαλιστικές εισφορές των αυτοαπασχολουμένων «θα διευρυνθούν και θα εκσυχρονιστούν», μεταξύ άλλων, με τη «μετάβαση από το πλασματικό στο πραγματικό εισόδημα» σε συνδυασμό με τα «ελάχιστα όρια των απαιτούμενων εισφορών».
15) Πλήρης ένταξη όλων των ασφαλισμένων στον Ενιαίο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (Ε.Φ.Κ.Α.). Όπως αναφέρεται, οι αρχές θα ζητήσουν από τη Ευρωπαϊκή Στατιστική Αρχή (την Eurostat) να διατυπώσει «επίσημη γνώμη» σχετικά «με το εαν τα ασφαλιστικά ταμεία που δεν έχουν συγχωνευθεί με τον ΕΦΚΑ ή με το ΕΤΕΑ (π.χ. ΕΔΟΑΕΠ) αποτελούν ιδιωτικούς φορείς» κ.ά.
Φορολογικό
16) Από την 1η-1-2020 ή από την 1η-1-2019 εάν δεν καταστεί εφικτή η επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος 3,5% του ΑΕΠ στον προϋπολογισμό της γενικής κυβέρνησης του 2018, θα επιβληθεί μείωση 650 ευρώ στο ύψος της ετήσιας έκπτωσης φόρου των 1.900 – 2.100 ευρώ, η οποία χορηγείται στους μισθωτούς, τους συνταξιούχους και τους κατ’ επάγγελμα αγρότες. Η έκπτωση η οποία ισοδυναμεί σήμερα με την παροχή αφορολόγητου ορίου 8.636 – 9.545 ευρώ θα διαμορφωθεί στα επίπεδα των 1.250 έως 1.450 ευρώ και θα ισοδυναμεί πλέον με αφορολόγητο κλιμακούμενο από 5.682 έως 6.591 ευρώ. Τον Μάιο του 2018 θα πρέπει να θεσπιστεί νομοθεσία για το ενδεχόμενο ταχύτερης μείωσης του αφορολόγητου ορίου από την 1η-1-2019 αντί από την 1η-1-2020 σε περίπτωση που το ΔΝΤ διαπιστώσει “δημοσιονομικό κενό” στον προϋπολογισμό του 2018 σε ό,τι αφορά τον στόχο για το «πρωτογενές πλεόνασμα».
17) Προβλέπεται «διεύρυνση της φορολογικής βάσης» για την επιβολή του φόρου στην ακίνητη περιουσία. Μέχρι τον Μάρτιο του 2018, θα πρέπει να έχουν αποφασιστεί οι αναπροσαρμογές στις αντικειμενικές τιμές ζώνης των ακινήτων με κατεύθυνση την εξομοίωσή τους με τις εμπορικές τιμές, Η τυχόν μείωση των τιμών ζώνης θα χρειαστεί να αντισταθμιστεί με αυξήσεις στους συντελεστές του ΕΝ.Φ.Ι.Α. ή με περικοπές στις ισχύουσες απαλλαγές από τον φόρο, προκειμένου να εισπράττεται το ποσό των 2,65 δισ. σε ετήσια βάση.
18) Καθιέρωση ηλεκτρονικών πλειστηριασμών και για τις οφειλές προς τον φοροεισπρακτικό μηχανισμό.
19) Επαναφορά του φόρου υπεραξίας 15% επί των διαφορών ανάμεσα στις τιμές κτήσης και τις τιμές πώλησης ακινήτων. Ο φόρος θα τεθεί κανονικά σε ισχύ από 1-1-2018 λόγω μη έγκρισης από τους δανειστές μιας ακόμη αναστολής στην εφαρμογή του. Θα επιβαρύνει τους πωλητές των ακινήτων, μόνο εφόσον υπάρχουν θετικές διαφορές άνω των 25.000 ευρώ μεταξύ των τιμών απόκτησης και των τιμών πώλησης των ακινήτων.
20) Κατάργηση των μειωμένων κατά 30% συντελεστών ΦΠΑ που ισχύουν ακόμη σε 32 νησιά του Βορείου και Ανατολικού Αιγαίου. Από την 1η-1-2018 οι μειωμένοι κατά 17%-30% συντελεστές ΦΠΑ 5%, 9% και 17% θα πάψουν να ισχύουν και στα νησιά των νομών Έβρου, Λέσβου, Χίου, Σάμου και Δωδεκανήσου, πλην της Ρόδου και της Καρπάθου, όπου ήδη οι συντελεστές αυτοί έχουν καταργηθεί από την 1η-10-2015. Συνολικά, σε 32 νησιά των νομών Έβρου, Λέσβου, Χίου, Σάμου και Δωδεκανήσου, οι συντελεστές ΦΠΑ θα αυξηθούν την 1η-1-2018 από 5%, 9% και 17% σε 6%, 13% και 24%.
21) Κατάργηση φοροαπαλλαγών στη φορολογία εισοδήματος φυσικών προσώπων. Από την 1η-1-2018 καταργείται η έκπτωση 1,5% στην μηνιαία παρακράτηση φόρου εισοδήματος από τους μισθούς και τις συντάξεις, καθώς επίσης και η έκπτωση από τον αναλογούντα φόρο εισοδήματος ποσοστού 10% της συνολικής ετήσιας δαπάνης για ιατρική, φαρμακευτική και νοσοκομειακή περίθαλψη.
«Κόκκινα» δάνεια
22) Προωθείται η κατάργηση της όποιας παρεχόμενης νομικής προστασίας και για την πρώτη κατοικία των νοικοκυριών που έχουν μη εξυπηρετούμενα («κόκκινα») δάνεια. Σε αυτό το πλαίσιο θα αξιολογηθεί η αποτελεσματικότητα του νομικού πλαισίου περί «αφερεγγυότητας των νοικοκυριών”. Το αργότερο έως τον Φεβρουάριο του 2018 ο νόμος 3869/2010 (λεγόμενος νόμος Κατσέλη) θα πρέπει να έχει τροποποιηθεί.
23) Τροποποίηση του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, καθώς και «άλλων συναφών νόμων», αναφορικά με τις νέες διατάξεις που καθορίζουν τη σειρά προτεραιότητας των τραπεζών κατά τη διαδικασία των πλειστηριασμών, ώστε να αναβαθμιστεί ακόμη περισσότερο η θέση τους έναντι άλλων, όπως τα ασφαλιστικά ταμεία προς τα οποία οφείλονται εισφορές, οι εργαζόμενοι προς τους οποίους οφείλονται αποδοχές κ.ά. Για να αμβλυνθούν οι έντονες αντιδράσεις που αναμένονται μόλις γνωστοποιηθεί και επιχειρηθεί να νομοθετηθεί αυτή η νέα αθλιότητα σε βάρος χιλιάδων ήδη απλήρωτων εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα, η κυβέρνηση συμφώνησε με τους δανειστές, να επιτρέπεται η κατά προτεραιότητα καταβολή μικρού μέρους των συνολικών απαιτήσεων των εργαζομένων. Συγκεκριμένα, συμφωνήθηκε να συμπεριληφθεί στο σχετικό νομοσχέδιο και διάταξη που θα προβλέπει ότι σε περίπτωση πτώχευσης και εκκαθάρισης μιας επιχείρησης οι εργαζόμενοι που εμφανίζονται στη λίστα των “πιστωτών” θα λαμβάνουν κατά προτεραιότητα από την επιχείρηση ποσό 9.669 ευρώ ο καθένας. Το ποσό αυτό ισοδυναμεί με 12 μηνιαίους κατώτατους μισθούς των 586 ευρώ προσαυξημένους κατά 175%.
Λοιπές “μεταρρυθμίσεις” και αναδιαρθρώσεις
Στο προσχέδιο του νέου “συμπληρωματικού” Μνημονίου, το οποίο παρουσίασαν ήδη τα dikaiologitika.gr και αποτελεί τον προάγγελο των λεπτομερειών της ήδη επιτευχθείσας τεχνικής συμφωνίας κυβέρνησης-δανειστών, γίνεται ειδική αναφορά στον κλάδο της εφοδιαστικής αλυσίδας (Logistics) στην περιοχή του Θριασίου, όπου προωθείται η εκχώρηση της εκμετάλλευσης και της διαχείρισης σε ιδιώτες αλλά και συμπράξεις τους κράτους με ιδιωτικά κεφάλαια (ΣΔΙΤ). Οπως αναφέρεται, «οι αρχές θα εξασφαλίσουν τη λειτουργία και τη συντήρηση του κέντρου εμπορευματικών μεταφορών στα 588 στρέμματα που προβλέπονται» με σύμβαση παραχώρησης μετά από διεθνή διαγωνισμό». Μάλιστα, η επικύρωση της από την Βουλή αναφέρεται για το τέλος του 2017. Παράλληλα, η προκήρυξη διεθνούς διαγωνισμού ΣΔΙΤ, που αφορά στη λειτουργία και τη συντήρηση, έχει ως «ορόσημο» το Μάη του 2018.
Επίσης, μεταξύ άλλων, η υπόθεση του Ελληνικού προβλέπεται να έχει “κλείσει” οριστικά μέχρι τον Ιούνη του 2018. Παράλληλα, στη λίστα των ιδιωτικοποιήσεων φιγουράρουν τα ΕΛΠΕ, ΔΕΠΑ, ΔΕΗ, Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών κ.ά.
Την ίδια ώρα, προβλέπεται η ολόπλευρη εφαρμογή των λεγόμενων «εργαλειοθηκών του ΟΟΣΑ», η εκχώρηση των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ, οι απελευθερώσεις στην αγορά «φυσικού αερίου» κ.α.
Σε ό,τι αφορά τη στελέχωση νευραλγικών θέσεων του κρατικού μηχανισμού και των υπουργείων, προωθείται η λεγόμενη «αποπολιτικοποίηση της δημόσιας διοίκησης», με προκηρύξεις διαγωνισμών σε επιτελικές θέσεις όλων των υπουργείων.
Στα ζητήματα της λεγόμενης «διαφάνειας» δεσπόζει, μεταξύ άλλων, και νέα τροποποίηση της νομοθεσίας για τη χρηματοδότηση των πολιτικών κομμάτων, με άξονα την εκπλήρωση την συστάσεων της Ομάδας Κρατών κατά της Διαφθοράς του Συμβουλίου της Ευρώπης (GRECO).
