Ένα νέο μοντέλο για τις σχέσεις Ε.Ε.-Τουρκίας προτείνει το Βερολίνο, ανοίγοντας τα χαρτιά του στο θέμα της τελματωμένης ενταξιακής πορείας της γείτονος.
Με συνέντευξή του που δημοσιεύθηκε στις 26 Δεκεμβρίου στην εφημερίδα Westdeutsche Allgemeine Zeitung o Σοσιαλδημοκράτης υπουργός Εξωτερικών του απερχόμενου “μεγάλου συνασπισμού” Sigmar Gabriel δράττεται της ευκαιρίας που προσφέρουν οι εν εξελίξει διαπραγματεύσεις για το Brexit ώστε να επισημάνει πως η όποια ευρω-βρετανική συμφωνία προκύψει θα μπορούσε να αντιγραφεί και στην τουρκική περίπτωση.
Ο ίδιος εκφράζει την ελπίδα ότι μια “έξυπνη συμφωνία με τη Βρετανία” θα μπορούσε να αποτελέσει μοντέλο και για το μελλοντικό καθεστώς μεταξύ των “27” και της Τουρκίας.
Ο Sigmar Gabriel παραδέχεται αυτό που αποτελεί κοινό μυστικό, ότι δηλ. η προοπτική πλήρους ένταξης της Τουρκίας στην Ε.Ε. δεν έχει πιθανότητες να εκπληρωθεί. “Δεν μπορώ να φανταστώ την Τουρκία ή την Ουκρανία να γίνονται μέλη τα επόμενα λίγα χρόνια” δηλώνει ο επικεφαλής της γερμανικής διπλωματίας, ομαδοποιώντας τους δύο μεγαλύτερους “πονοκεφάλους” σε ό,τι έχει να κάνει με την διεύρυνση της Ε.Ε., αντιπροτείνοντας “εναλλακτικές μορφές στενότερης συνεργασίας” στη θέση της πλήρους ένταξης.
Μία επιλογή θα ήταν το να προσφερθεί στην Τουρκία μια “νέα, ενισχυμένη μορφή τελωνειακής ένωσης”, αλλά ακόμη και αυτή η λύση προαπαιτεί “αλλαγές στο πολιτικό περιβάλλον της Τουρκίας”.
Είναι προφανές ότι οι εντάσεις που προέκυψαν μεταξύ Άγκυρας και Βερολίνου μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα του Ιουλίου 2016 αφήνουν ακόμη τα σημάδια τους.
Η τουρκική πλευρά κατηγορεί την γερμανική για την εξαιρετικά υποτονική εκδήλωση αλληλεγγύης, αλλά και για ανοχή προς όσους συλλήβδην η Άγκυρα αποκαλεί “τρομοκράτες” (Κούρδους αυτονομιστές του ΡΚΚ, μέλη του δικτύου του ιεροκήρυκα Fethullah Gulen κ.ο.κ.).
Η παροχή ασύλου από τη Γερμανία σε εκατοντάδες εκζητούμενους Τούρκους πολίτες, (κυρίως στρατιωτικούς που υπηρετούσαν σε βάσεις του ΝΑΤΟ), η “πολιτική ομήρων” που καταγγέλλεται ότι εφαρμόζει σε αντίποινα η Άγκυρα, συλλαμβάνοντας δημοσιογράφους ή ακτιβιστές που έχουν (και) την γερμανική υπηκοότητα, καθώς και η απροθυμία της Ε.Ε. να άρει την υποχρέωση βίζας όσο η Τουρκία δεν αλλάζει την αντιτρομοκρατική της νομοθεσία, αποτελούν ακανθώδη ζητήματα που προκάλεσαν τεταμένες σχέσεις. Είναι χαρακτηριστικό ότι η Γερμανία έχει αποσύρει τα μαχητικά της αεροσκάφη από την τουρκική βάση του Ιντσιρλίκ (όπου είχαν αναπτυχθεί στο πλαίσιο της εκστρατείας κατά του ISIS) μετά την άρνηση των τουρκικών αρχών να επιτρέψουν την επίσκεψη γερμανικής κοινοβουλευτικής αντιπροσωπείας.
Πάντως ο Sigmar Gabriel χαιρέτισε, ως γεγονός που θα επιτρέψει την “βήμα προς βήμα αποκατάσταση της εμπιστοσύνης και τη χαλάρωση της έντασης στις διμερείς σχέσεις” το ότι το τελευταίο διάστημα έξι συλληφθέντες απελευθερώθηκαν ή επιτράπηκε να εγκαταλείψουν την Τουρκία. Προφανώς δεν είναι άσχετο το γεγονός ότι και η γερμανική πλευρά έκλεισε την ποινική διερεύνηση δεκάδων ιμάμηδων αποσπασμένων στη Γερμανία, οι οποίοι είχαν κατηγορηθεί ότι ασκούσαν παρακολούθηση σε βάρος Τούρκων μεταναστών για λογαριασμό του τουρκικού καθεστώτος.
