Δύο προτάσεις στην Ευρωβουλή για την αμοιβαία αναγνώριση προϊόντων και τους εθνικούς ελέγχους
Δύο σημαντικές νομοθετικές προτάσεις, με στόχο την αμοιβαία αναγνώριση των προϊόντων αλλά και την ενίσχυση των ελέγχων για την πρόληψη της πώλησης μη ασφαλών προϊόντων, υπέβαλε χθες η Κομισιόν στα κράτη-μέλη και την Ευρωβουλή.
Σύμφωνα με την Επιτροπή, οι δύο προτάσεις, που έχουν μορφή κανονισμού, αποσκοπούν στη βελτίωση δύο πτυχών της ελεύθερης κυκλοφορίας των εμπορευμάτων στην Ε.Ε.
Ειδικότερα σε σχέση με τον πρώτο κανονισμό, προτείνοντας έναν νέο κανονισμό για την αμοιβαία αναγνώριση των προϊόντων η Κομισιόν πιστεύει ότι θα διευκολυνθούν οι πωλήσεις εντός της κοινοτικής επικράτειας. Tο μέτρο θα είναι ιδιαίτερα επωφελές για τις εξαγωγικές επιχειρήσεις και κυρίως τις μικρομεσαίες, γιατί θα διευκολύνει τις εξαγωγές.
Η αρχή της «αμοιβαίας αναγνώρισης» εξασφαλίζει ότι τα προϊόντα που δεν υπόκεινται σε ρύθμιση σε επίπεδο Ε.Ε. μπορούν, κατ’ αρχήν, να κυκλοφορούν ελεύθερα στο εσωτερικό της ενιαίας αγοράς, εάν κυκλοφορούν νόμιμα στην αγορά ενός κράτους-μέλους. Η αρχή αυτή θα πρέπει κανονικά να δίνει τη δυνατότητα στους κατασκευαστές να πωλούν τα προϊόντα τους παντού στην Ευρώπη χωρίς πρόσθετες απαιτήσεις. Τα πράγματα όμως δεν λειτουργούν πάντοτε όπως θα έπρεπε. Στην πράξη, οι εταιρείες που επιθυμούν να πουλήσουν προϊόντα όπως παπούτσια, επιτραπέζια σκεύη ή έπιπλα σε άλλο κράτος-μέλος, συχνά αντιμετωπίζουν εμπόδια, καθυστερήσεις και επιπλέον κόστος. Για να καταστήσει την αρχή αυτή ταχύτερη, απλούστερη και σαφέστερη στην πράξη, η Επιτροπή προτείνει έναν νέο κανονισμό σχετικά με την αμοιβαία αναγνώριση προϊόντων.
Ειδικότερα, με τον νέο κανονισμό οι επιχειρήσεις θα γνωρίζουν αν μπορούν να διαθέσουν τα προϊόντα τους σε άλλη χώρα της Ε.Ε. μέσα σε λίγους μήνες, και όχι σε χρόνια. Θα μπορούν, επίσης, να πραγματοποιούν εθελοντική δήλωση για να καταδείξουν ότι τα προϊόντα τους πληρούν όλες τις σχετικές απαιτήσεις στη χώρα τους. Έτσι, θα είναι ευκολότερο για τις αρχές των άλλων κρατών-μελών να εκτιμήσουν κατά πόσον έχει εφαρμογή η αμοιβαία αναγνώριση. Επίσης, προβλέπεται μηχανισμός επίλυσης προβλημάτων, που θα βοηθά να επιλύονται ταχύτερα οι διαφορές μεταξύ επιχειρήσεων και εθνικών αρχών. Η επιμόρφωση και οι ανταλλαγές υπαλλήλων θα βελτιώσουν περαιτέρω τη συνεργασία και την εμπιστοσύνη μεταξύ των εθνικών αρχών. Αυτό δεν θα εμποδίζει τις εθνικές αρχές να λαμβάνουν υπ’ όψιν τους εύλογες ανησυχίες σχετικά με το δημόσιο συμφέρον.
Αναφορικά με τον δεύτερο κανονισμό, η πρόταση προβλέπει την ενίσχυση των ελέγχων εκ μέρους των εθνικών αρχών, ώστε να εξασφαλίζεται ότι τα προϊόντα είναι ασφαλή και συμμορφώνονται με τους κανόνες.
Όπως τονίζει η Κομισιόν, σήμερα εξακολουθούν να πωλούνται πάρα πολλά μη ασφαλή και μη συμμορφούμενα προϊόντα στην αγορά της Ε.Ε.: το 32% των παιχνιδιών, το 58% των ηλεκτρονικών ειδών, το 47% των δομικών προϊόντων και το 40% των μέσων ατομικής προστασίας που επιθεωρήθηκαν δεν πληρούν τις απαιτήσεις για την ασφάλεια και την ενημέρωση του καταναλωτή τις οποίες προβλέπει η νομοθεσία της Ε.Ε. Αυτό θέτει τους μεν καταναλωτές σε κίνδυνο, τις δε νομοταγείς επιχειρήσεις σε μειονεκτική ανταγωνιστική θέση.
Η πρόταση κανονισμού για τη συμμόρφωση με τη νομοθεσία και την επιβολή της εκτιμάται ότι θα συμβάλει στη δημιουργία μιας πιο δίκαιης εσωτερικής αγοράς αγαθών, εντείνοντας τη συνεργασία μεταξύ των εθνικών αρχών εποπτείας της αγοράς. Στη συνεργασία περιλαμβάνεται η ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με τα παράνομα προϊόντα και τους ελέγχους σε εξέλιξη, ώστε οι αρχές να μπορούν να λαμβάνουν αποτελεσματικά μέτρα κατά των μη συμμορφούμενων προϊόντων. Ο κανονισμός θα βοηθήσει επίσης τις εθνικές αρχές να βελτιώσουν τους ελέγχους των προϊόντων που εισέρχονται στην αγορά της Ε.Ε. Δεδομένου ότι το 30% των προϊόντων στην Ένωση είναι εισαγόμενα, η Επιτροπή προτείνει επίσης την ενίσχυση των επιθεωρήσεων στα λιμάνια και στα εξωτερικά σύνορα.
Τα δύο σχέδια κανονισμών θα υποβληθούν τώρα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο προς έγκριση και άμεση ισχύ.
Το εμπόριο προϊόντων αντιπροσωπεύει το 75% του εσωτερικού εμπορίου της Ε.Ε. και το 25% περίπου του κοινοτικού ΑΕΠ. Οι κανόνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τα προϊόντα καλύπτουν τη συντριπτική πλειονότητα του συνόλου των μεταποιημένων προϊόντων στην Ε.Ε., ενώ έχουν αξία ύψους 2,4 τρισ. ευρώ και παράγονται ή διανέμονται από περίπου 5 εκατομμύρια επιχειρήσεις.