Απάντηση δια του προέδρου της, Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, έδωσε η Κομισιόν στην ανοικτή επιστολή 188 προσωπικοτήτων από τον ακαδημαϊκό και πολιτικό χώρο διεθνώς -μεταξύ των οποίων και ο Αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και Επικεφαλής της Ευρωομάδας του ΣΥΡΙΖΑ, Δημήτρης Παπαδημούλης- αναφορικά με την κατάσταση στην Καταλονία.
Ειδικότερα, όπως προκύπτει από δελτίο Τύπου του ΣΥΡΙΖΑ, η Κομισιόν, απαντώντας στη κριτική τους για τον τρόπο με τον οποίο οι ισπανικές αρχές χειρίζονται το αίτημα ανεξαρτησία της Καταλονίας, σημειώνει ότι “έχει τη γνώμη ότι το δικαστικό σύστημα της Ισπανίας λειτουργεί ανεξάρτητα και αμερόληπτα, τηρώντας τους νόμους της Ισπανίας, συμπεριλαμβανομένου του σεβασμού σε θεμελιώδη δικαιώματα, καθώς και το δικαίωμα σε μία δίκαιη δίκη”. Ο Ζ. Κ. Γιούνκερ θυμίζει πως “η Επιτροπή έχει καλέσει επίσης όλες τις σχετικές πλευρές να κινηθούν ταχέως από την αντιπαράθεση στον διάλογο, μιας και η βία δεν μπορεί ποτέ να καταστεί όργανο άσκησης πολιτικής”.
Υπενθυμίζεται ότι με την επιστολή τους -η οποία απευθυνόταν και στον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ και στον Αντιπρόεδρο της Κομισιόν, Φρανς Τίμερμανς- οι 188 συνυπογράφοντες έθιγαν ότι ο τρόπος με τον οποίο οι ισπανικές αρχές χειρίζονται το αίτημα ανεξαρτησία της Καταλονίας έρχεται σε αντίθεση με τις Ευρωπαϊκές αρχές και συγκεκριμένα, με την Αρχή του Κράτους Δικαίου και τον σεβασμό των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων και Ελευθεριών ως δεσμευτικών στα κράτη μέλη.
Αναλύοντας τους λόγους που στοιχειοθετούν την παραβίαση του κράτους δικαίου στην Καταλονία, οι συνυπογράφοντες εξέφραζαν “τη βαθιά ανησυχία τους για το γεγονός ότι τα θεσμικά όργανα της ΕΕ “συγχωρούν” την παραβίαση αυτή στην Ισπανία” και ζητούν από την Επιτροπή “να εξετάσει την κατάσταση στην Ισπανία στο πλαίσιο του Κανόνα Δικαίου, όπως έπραξε προηγουμένως για άλλα κράτη μέλη”.
Αναλυτικά, η απάντηση της Κομισιόν, δια του Ζ. Κ. Γιούνκερ:
20 Δεκεμβρίου 2017
Αγαπητά Αξιότιμα Μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου,
Σας ευχαριστώ για την επιστολή σας στις 6 Νοεμβρίου 2017, κατά την οποία μου γνωστοποιείται μία ανοιχτή επιστολή από ακαδημαϊκούς, πολιτικούς, διανοούμενους και Μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, αναφορικά με την τήρηση του κράτους δικαίου στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ιδρυθεί βασισμένη στις αξίες της δημοκρατίας, του κράτους δικαίου και τον σεβασμό σε θεμελιώδη δικαιώματα. Κάθε ένα από αυτά χρειάζεται και τα υπόλοιπα. Κανένα από αυτά δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί με τρόπο που θα βλάψει τα υπόλοιπα.
Σχετικά με το ζήτημα που θίγεται στην επιστολή, η θέση της Επιτροπής παραμένει η ίδια που είχε εκφραστεί και από τον Πρώτο Αντιπρόεδρο Τίμερμανς κατά την παρουσία του στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις 4 Οκτωβρίου. Η Επιτροπή έχει καλέσει επίσης όλες τις σχετικές πλευρές να κινηθούν ταχέως από την αντιπαράθεση στον διάλογο, μιας και η βία δεν μπορεί ποτέ να καταστεί όργανο άσκησης πολιτικής. Η Επιτροπή έχει την γνώμη ότι το δικαστικό σύστημα της Ισπανίας λειτουργεί ανεξάρτητα και αμερόληπτα, τηρώντας τους νόμους της Ισπανίας, συμπεριλαμβανομένου του σεβασμού σε θεμελιώδη δικαιώματα, καθώς και το δικαίωμα σε μία δίκαιη δίκη.
Αναλυτικά, η ανοικτή επιστολή προς Κομισιόν και Συμβούλιο, που υπογράφουν 188 πανεπιστημιακοί και πολιτικοί από όλο τον κόσμο:
ΣΤΗΡΙΖΟΝΤΑΣ ΤΟΥΣ ΚΑΝΟΝΕΣ ΔΙΚΑΙΟΥ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ
3 Νοεμβρίου 2017
Αγαπητέ Πρόεδρε Γιούνκερ, αγαπητέ Πρόεδρε Τουσκ,
Είμαστε ακαδημαϊκοί, πολιτικοί, διανοούμενοι και μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που απευθύνονται σε εσάς, λόγω της εξής ανησυχίας: Η Ευρωπαϊκή Ένωση διακήρυξε την Αρχή του Κράτους Δικαίου και τον σεβασμό των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων και Ελευθεριών ως δεσμευτικών στα κράτη μέλη της (άρθρα 2 και 6 της Συνθήκης της Λισαβόνας). Η ηγεσία της ΕΕ υπήρξε σθεναρός προστάτης αυτών των θεμελιωδών κανόνων, και πιο πρόσφατα αντιτάχθηκε στις προσπάθειες της πολωνικής κυβέρνησης να υπονομεύσει την ανεξαρτησία των δικαστών, καθώς και τις ενέργειες της ουγγρικής κυβέρνησης για τη καταπίεση της κοινωνίας των πολιτών και των ελευθεριών των μέσων ενημέρωσης. Ωστόσο, εκφράζουμε τη βαθιά ανησυχία μας για το γεγονός ότι τα θεσμικά όργανα της ΕΕ “συγχωρούν” την παραβίαση του κράτους δικαίου στην Ισπανία, ιδίως όσον αφορά τη στάση της κυβέρνησης της Ισπανίας στο δημοψήφισμα της 1ης Οκτωβρίου σχετικά με την ανεξαρτησία της Καταλονίας. Δεν διαλέγουμε “πλευρά” πολιτικά για την ουσία της διαμάχης για την εδαφική κυριαρχία και γνωρίζουμε τις διαδικαστικές ελλείψεις στη διοργάνωση του δημοψηφίσματος. Η ανησυχία μας αφορά το κράτος δικαίου, όπως εφαρμόζεται από ένα κράτος μέλος της ΕΕ.
Η ισπανική κυβέρνηση έχει αιτιολογήσει τις ενέργειές της, επικαλούμενη λόγους διατήρησης ή αποκατάστασης της συνταγματικής τάξης. Η ΕΕ δήλωσε ότι πρόκειται για εσωτερικό ζήτημα για την Ισπανία. Τα ζητήματα της εθνικής κυριαρχίας είναι πράγματι θέματα εσωτερικής πολιτικής στις φιλελεύθερες δημοκρατίες. Ωστόσο, ο τρόπος με τον οποίο οι ισπανικές αρχές χειρίζονται τα αιτήματα ανεξαρτησίας που εκφράζει ένα σημαντικό μέρος του πληθυσμού της Καταλονίας συνιστά παραβίαση του κράτους δικαίου, και συγκεκριμένα:
1 / Το ισπανικό συνταγματικό δικαστήριο απαγόρευσε το προγραμματισμένο δημοψήφισμα σχετικά με την ανεξαρτησία της Καταλονίας για την 1η Οκτωβρίου, καθώς και τη συνεδρίαση του Κοινοβουλίου της Καταλονίας που είχε προγραμματιστεί για τις 9 Οκτωβρίου, με το σκεπτικό ότι αυτές οι προγραμματισμένες ενέργειες παραβιάζουν το άρθρο 2 του ισπανικού Συντάγματος που ορίζει την αδιαχώριστη ενότητα του ισπανικού έθνους, καθιστώντας έτσι παράνομη την απόσχιση. Εντούτοις, επιβάλλοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο το άρθρο 2, το δικαστήριο παραβίασε τις συνταγματικές διατάξεις σχετικά με την ελευθερία του συνέρχεσθαι ειρηνικώς, και την ελευθερία του λόγου – τις δύο αρχές που ενσωματώνονται σε δημοψηφίσματα και κοινοβουλευτικές συζητήσεις ανεξαρτήτως του αντικειμένου τους. Χωρίς να παρεμβαίνουμε στις ισπανικές συνταγματικές διαφορές ή στο ισπανικό δίκαιο, παρατηρούμε ότι είναι μια παρωδία δικαιοσύνης για την επιβολή μιας συνταγματικής διάταξης παραβιάζοντας τα θεμελιώδη δικαιώματα. Έτσι, οι αποφάσεις του Δικαστηρίου και οι πράξεις της ισπανικής κυβέρνησης για τις οποίες οι αποφάσεις αυτές παρείχαν νομική βάση παραβιάζουν τόσο το πνεύμα όσο και το γράμμα του κράτους δικαίου.
2 / Στις ημέρες πριν από το δημοψήφισμα, οι ισπανικές αρχές έλαβαν μια σειρά κατασταλτικών μέτρων κατά των δημοσίων υπαλλήλων, των βουλευτών, των δημάρχων, των μέσων μαζικής ενημέρωσης, των εταιρειών και των πολιτών. Η διακοπή λειτουργίας του διαδικτύου και άλλων τηλεπικοινωνιακών δικτύων κατά τη διάρκεια και μετά την εκστρατεία δημοψηφίσματος είχε σοβαρές συνέπειες στην άσκηση της ελευθερίας της έκφρασης.
3 / Την ημέρα των δημοψηφισμάτων, η ισπανική αστυνομία απέκτησε υπερβολική ισχύ και άσκησε βία εναντίον ειρηνικών ψηφοφόρων και διαδηλωτών – σύμφωνα με το παρατηρητήριο Human Rights Watch. Μια τέτοια δυσανάλογη χρήση βίας είναι μια αδιαμφισβήτητη κατάχρηση εξουσίας στη διαδικασία επιβολής του νόμου.
Η σύλληψη και η φυλάκιση, στις 16 Οκτωβρίου, των ακτιβιστών Jordi Cuixart και Jordi Sànchez (προέδρων, αντίστοιχα, της Εθνικής Συνέλευσης της Καταλονίας και της Πολιτιστικής Κληρονομιάς), αποτελεί κατάχρηση της δικαιοσύνης. Τα γεγονότα που οδηγούν σε αυτή την καταδίκη δεν μπορούν να θεωρηθούν ως παρεκτροπή, αλλά ως ελεύθερη άσκηση του δικαιώματος ειρηνικής δημόσιας εκδήλωσης, όπως προβλέπει το άρθρο 21 του ισπανικού Συντάγματος.
Η ισπανική κυβέρνηση, στις προσπάθειές της να διαφυλάξει την κυριαρχία του κράτους και το αδιαίρετο του έθνους, παραβίασε τα θεμελιώδη δικαιώματα και τις ελευθερίες που εγγυάται η Ευρωπαϊκή Σύμβαση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, η Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, καθώς και τα άρθρα 2 και 6 του βασικού νομικού κειμένου της ΕΕ (Συνθήκη της Λισαβόνας). Η παραβίαση των βασικών δικαιωμάτων και ελευθεριών που προστατεύονται από το διεθνές δίκαιο και το δίκαιο της ΕΕ δεν μπορεί να είναι μια εσωτερική υπόθεση οποιασδήποτε κυβέρνησης. Η σιωπή της ΕΕ και η απόρριψη της εφευρετικής διαμεσολάβησης είναι αδικαιολόγητη. Οι ενέργειες της ισπανικής κυβέρνησης δεν μπορούν να δικαιολογηθούν ως προστασία του κράτους δικαίου, έστω και αν βασίζονται σε συγκεκριμένες νομικές διατάξεις.
Σε αντίθεση με τον κανόνα δικαίου (σύστημα αρχών μέσω κανόνων που έχουν θεσπιστεί με ορθή νομική διαδικασία ή που εκδίδονται από δημόσια αρχή), το κράτος δικαίου συνεπάγεται επίσης τη διασφάλιση των θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών – κανόνων που καθιστούν το νόμο δεσμευτικό όχι μόνο επειδή είναι διαδικαστικά ορθός, αλλά κατοχυρώνει τη δικαιοσύνη. Το κράτος δικαίου, το οποίο κατανοείται έτσι, παρέχει νομιμότητα στις δημόσιες αρχές στις φιλελεύθερες δημοκρατίες. Ζητάμε, συνεπώς, από την Επιτροπή να εξετάσει την κατάσταση στην Ισπανία στο πλαίσιο του Κανόνος Δικαίου για την επιβολή του κράτους δικαίου, όπως έπραξε προηγουμένως για άλλα κράτη μέλη. Η ηγεσία της ΕΕ επανέλαβε ότι η βία δεν μπορεί να είναι ένα μέσο στην πολιτική, αλλά έχει σιωπηρά συγχωρήσει τις ενέργειες της ισπανικής αστυνομίας και έχει κρίνει ότι οι ενέργειες της ισπανικής κυβέρνησης είναι σύμφωνες με το κράτος δικαίου. Μια τέτοια αναγωγική, αναχρονιστική εκδοχή του κράτους δικαίου, δεν πρέπει να γίνει η νέα πολιτική λογική της Ευρώπης. Είναι επικίνδυνο και κινδυνεύει να προκαλέσει μακροπρόθεσμη ζημία στην Ένωση. Καλούμε λοιπόν το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και την Επιτροπή να πράξουν ό, τι είναι απαραίτητο για την αποκατάσταση της αρχής του κράτους δικαίου ως το θεμέλιο της φιλελεύθερης δημοκρατίας στην Ευρώπη, καταπολεμώντας κάθε μορφή κατάχρησης εξουσίας που έχουν διαπράξει τα κράτη μέλη. Χωρίς αυτό, και χωρίς σοβαρή προσπάθεια πολιτικής διαμεσολάβησης, η ΕΕ κινδυνεύει να χάσει την εμπιστοσύνη και τη δέσμευση των πολιτών της.
Η κρίση έχει εν τω μεταξύ αναπτυχθεί περαιτέρω (η Καταλανική Κυβέρνηση κρατήθηκε, εκδόθηκε ένταλμα σύλληψης κατά του κ. Πουντζεμόν). Παρακολουθούμε με προσοχή την κατάσταση για τα συμφέροντα της δημοκρατίας στην Καταλονία, την Ισπανία και την Ευρώπη, διότι δεν μπορούν να διαχωριστούν και επιμένουμε περισσότερο στη σημασία που έχει για την ΕΕ να εποπτεύει τον σεβασμό των θεμελιωδών ελευθεριών από όλα τα μέρη.
Ειδικότερα, την πρωτοβουλία των Albena Azmanova (University of Kent) και Barbara Spinelli (συγγραφέα, Mέλους του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου), συνυπογράφουν οι:
Etienne Balibar, université Paris Nanterre and Kingston University London
David Gow, editor, Social Europe
Kalypso Nicolaidis, Oxford University, Director of the Center for International Studies
Mark Davis, University of Leeds, Founding Director of the Bauman Institute
Cristina Lafont, Northwestern University (Spanish citizen)
Ash Amin, Cambridge University
Yanis Varoufakis, DiEM25 co-founder
Rosemary Bechler, editor, openDemocracy
Gustavo Zagrebelsky professor of constitutional law, University of Turin
Antonio Negri, Philosopher, Euronomade platform
Costas Douzinas, Birkbeck, University of London
Robert Menasse, writer, Austria
Dimitrios Papadimoulis, Vice President of the European Parliament (GUE-NGL)
Ulrike Guérot, Danube University Krems, Austria & Founder of the European Democracy Lab, Berlin
Judith Butler, University of California, Berkeley and European Graduate School, Switzerland
Philip Pettit, University Center for Human Values, Princeton University (Irish citizen)
Josep-Maria Terricabras, Member of European Parliament (Greens/EFA)
Hauke Brunkhorst, University of Flensburg
Judit Carrera, Centre for Contemporary Culture of Barcelona
Gabriele Zimmer, Member of European Parliament (President, GUE/NGL)
Philippe Schmitter, European University Institute, Florence
Bart Staes, Member of European Parliament (Flemish Greens)
Jón Baldvin Hannibalsson, former minister for foreign affairs and external trade of Iceland
Diana Wallis, former Vice President of the European Parliament
Craig Calhoun, President, Berggruen Institute; Centennial Professor at the London School of Economics and Political Science (LSE)
Jane Mansbridge, Kennedy School of Government, Harvard University
Josu Juaristi Abaunz, Member of European Parliament (GUE-NGL)
Alyn Smith, Member of the European Parliament (Greens/EFA)
Thor Gylfason, University of Iceland and Research Fellow at CESifo, Munich/former member Iceland Constitutional Council 2011
Jordi Solé, Member of European Parliament (Greens/EFA)
Judith Revel, Université Paris Nanterre
Seyla Benhabib, Yale University
Catedra Ferrater Mora Distinguished Professor in Girona (2005)
Arjun Appadurai, Institute for European Ethnology, Humboldt University, Berlin
Susan Buck-Morss, CUNY Graduate Center and Cornell University
Ramon Tremosa i Balcells, Member of European Parliament (Alde)
Anastasia Nesvetailova, Director, City Political Economy Research Centre, City University of London
Nancy Fraser, The New School for Social Research, New York (International Research Chair in Social Justice, Collège d’études mondiales, Paris, 2011-2016)
Jill Evans, Member of the European Parliament (Greens/EFA)
Regina Kreide, Justus Liebig University, Giessen
Jodi Dean, Hobart and William Smith Colleges, Geneva NY
Tatjana Zdnoka, Member of the European Parliament (Greens/EFA)
Wendy Brown, University of California, Berkley
Roberta De Monticelli, University San Raffaele, Milan
Sophie Wahnich, directrice de recherche CNRS, Paris
Christoph Menke, University of Potsdam, Germany
Tanja Fajon, Member of the European Parliament (S&D)
Robin Celikates, University of Amsterdam
Eric Fassin, Université Paris-8 Vincennes – Saint-Denis
Paul Molac, Member of the French Parliament (écologiste)
Alexis Cukier, Université Paris Nanterre
Diogo Sardinha, university Paris/Lisbon
Luke Ming Flanagan, Member of the European Parliament (GUE-NGL)
Dario Castiglione, University of Exeter Hamit Bozarslan, EHESS, Paris
Frieder Otto Wolf, Freie Universität Berlin
Gerard Delanty, University of Sussex
Boaventura de Sousa Santos, Coimbra University and University of Wisconsin-Madison
Sandro Mezzadra, Università di Bologna
Camille Louis, University of Paris 8 and Paris D
Philippe Aigrain, writer and publisher
Yann Moulier Boutang and Frederic Brun, Multitudes journal
Anne Querrien and Yves Citton, Multitudes journal
Bruce Robbins, Columbia University
Michèle Riot-Sarcey, université Paris-VIII-Saint-Denis
Zeynep Gambetti, Bogazici University, Istanbul (French citizen)
Andrea den Boer, University of Kent, Editor-in-Chief, Global Society: Journal of Interdisciplinary International Relations
Moni Ovadia, writer and theatre performer
Merja Kyllönen, Member of the European Parliament (GUE/NGL)
Guillaume Sibertin-Blanc, Université Paris 8 Saint-Denis
Peter Osborne, Centre for Research in Modern European Philosophy, Kingston University, London
Ilaria Possenti, University of Verona Nicola Lampitelli, University of Tours, France
Yutaka Arai, University of Kent
Enzo Rossi, University of Amsterdam, Co-editor, European Journal of Political Theory
Petko Azmanov, journalist, Bulgaria
Etienne Tassin, Université Paris Diderot
Lynne Segal, Birkbeck College, University of London Danny Dorling, University of Oxford
Maggie Mellon, social policy consultant, former executive member Women for Independence
Vanessa Glynn, Former UK diplomat at UKRep to EU
Alex Orr, exec mbr, Scottish National Party/European Movement in Scotland
Bob Tait, philosopher, ex-chair Langstane Housing Association, Aberdeen
Isobel Murray, Aberdeen University
Grahame Smith, general secretary, Scottish Trades Union Congress
Igor Šoltes, Member of the European Parliament (Greens/EFA)
Pritam Singh, Oxford Brookes University
John Weeks, SOAS, University of London
Jordi Angusto, economist at Fundació Catalunya-Europa
Leslie Huckfield, ex-Labour MP, Glasgow Caledonian University
Ugo Marani, University of Naples Federico II and President of RESeT
Gustav Horn, Scientific Director of the Macroeconomic Policy Institute of the Hans Böckler Stiftung
Chris Silver, journalist/author
François Alfonsi, President of EFA (European Free Alliance)
James Mitchell, Edinburgh University Harry Marsh, retired charity CEO
Desmond Cohen, former Dean, School of Social Sciences at Sussex University
Yan Islam, Griffith Asia Institute
David Whyte, University of Liverpool
Katy Wright, University of Leeds
Adam Formby, University of Leeds
Nick Piper, University of Leeds
Matilde Massó Lago, The University of A Coruña and University of Leeds
Jim Phillips, University of Glasgow
Rizwaan Sabir, Liverpool John Moores University
Pablo Ciocchini, University of Liverpool
Feyzi Ismail, SOAS, University of London
Kirsteen Paton, University of Liverpool
Stefanie Khoury, University of Liverpool
Xavier Rubio-Campillo, University of Edinburgh
Joe Sim, Liverpool John Moores University
Paul Molac, Member of the French Parliament
Hannah Wilkinson, University of Keele
Gareth Dale, Brunel University
Robbie Turner, University of St Andrews
Will Jackson, Liverpool John Moores University
Louise Kowalska, ILTUS Ruskin University
Alexia Grosjean, Honorary member, School of History, University of St Andrews
Takis Hadjigeorgiou, Member of the European Parliament (GUE-NGL)
Paul McFadden, York University
Matthias E. Storme, Catholic University of Leuven
Phil Scraton, Queen’s University Belfast
Oscar Berglund, University of Bristol
Michael Lavalette, Liverpool Hope University
Owen Worth, University of Limerick
Ronnie Lippens, Keele University
Zoë Dingwall, political adviser EFA (European Free Alliance)
Andrew Watterson, Stirling University
Steve Tombs, The Open University
Emily Luise Hart, University of Liverpool
David Scott, The Open University
Anders Eriksson, bureau EFA (European Free Alliance), European Parliament
Bill Bowring, Birkbeck College, University of London
Sofa Gradin, King’s College London
Michael Harrison, University of South Wales
Ana Manzano-Santaella, University of Leeds
Noëlle McAfee, Emory University
Peter J. Verovšek, University of Sheffield
Peter Dews, University of Essex
Martin Matuštík, Arizona State University (Czech citizen)
Camil Ungureanu, Pompeu Fabra University, Barcelona
Dafydd Huw Rees , Cardiff University
Patrick Le Hyaric, Member of the European Parliament (GUE-NGL)
Martin Beck Matuštík, Arizona State University
Hans-Peter Krüger, University of Potsdam
Loren Goldman, University of Pennsylvania
Federica Gregoratto, University of St.Gallen
Rurion Soares Melo, Universidade de São Paulo
Pieter Duvenage, Cardiff University and editor, Journal for Contemporary History
Chad Kautzer, Lehigh University
Peter A. Kraus, University of Augsburg
David Ingram, Loyola University of Chicago
Alain-G. Gagnon, Université du Québec à Montréal
Peter Bußjäger, Institut für Föderalismus, Innsbruck
Nelly Maes, Former Member of the European Parliament, former President of European Free Alliance
Nicolas Levrat, University of Geneva
Helmut Scholz, Member of the European Parliament (GUE/NGL)
Michel Seymour, Université de Montréal
Simon Toubeau, University of Nottingham
Georg Kremnitz, Universität Wien Keith
Gerard Breen, Queen’s University Belfast
Alan Price, Swansea University
Fernando Ramallo, Universidade de Vigo
Nicolas Levrat, University of Geneva, Director of the International Law Department
Jordi Matas, Professor of Political Science, University of Barcelona
Simon Toubeau, University of Nottingham
María Pilar García Negro, University of Coruña
María do Carme García Negro, University of Santiago de Compostela
Francisco Rodríguez, writer
Carme Fernández Pérez-Sanjulián, University of Coruña
Patrice Poujade, Université de Perpignan
Colin H Williams, Cardiff and Cambridge University
Nicolas Berjoan, Université de Perpignan
Joan Peitavi, Université de Perpignan
Alà Baylac-Ferrer, Université de Perpignan
Guglielmo Cevolin, University of Udine, Italy
Robert Louvin, Professor of Comparative Law, University of Calabria
Günther Dauwen, Secretary General of the Centre Maurits Coppieters
Bart Maddens, Catholic University of Leuven
Alan Sandry, Swansea University
Justo Serrano Zamora, Bavarian School of Public Policy
Ivo Vajgl, Member of the European Parliament (Alde)
Alberto Aziz Nassif, Centro de Investigaciones y Estudios Superiores en Antropología Social, México
Sandrina Antunes, University of Minho, Portugal
Pablo Beramendi, Duke University
Nico Krisch, Graduate Institute of International and Development Studies, Geneva
Miguel Urbán Crespo, Member of the European Parliament (GUE/NGL).
