Του Σπύρου Δημητρέλη
Την διευκόλυνση των φορολογούμενων που χρωστούν στην εφορία και θέλουν να πουλήσουν κάποιο ακίνητο προκειμένου να τακτοποιήσουν μέρος των οφειλών τους προβλέπει απόφαση της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων που αφορά στην έκδοση φορολογικής ενημερότητας. Με τις αλλαγές που προβλέπονται θα είναι ουσιαστικά εφικτή η πώληση ενός ακινήτου χωρίς να εξοφληθεί το σύνολο της οφειλής του φορολογούμενου προς το δημόσιο.
Με βάση το σύστημα που ίσχυε πριν την έκδοση της απόφασης για να πωληθεί ένα ακίνητο κάτω από την αντικειμενική αξία θα έπρεπε από το τίμημα της πώλησης να εξοφλείται πλήρως η οφειλή του πωλητή-οφειλέτη. Με το νέο σύστημα θα πρέπει να καταβάλλεται στο δημόσιο τουλάχιστον η διαφορά μεταξύ του τιμήματος που αναγράφεται στο συμβόλαιο και της αντικειμενικής αξίας ακόμη και αν δεν εξοφλείται πλήρως η οφειλή του πωλητή προς το δημόσιο.
Παράδειγμα
Ένας φορολογούμενος χρωστά στην εφορία ένα ποσό της τάξης των 50.000 ευρώ και επιθυμεί να πουλήσει ένα ακίνητο αντικειμενικής αξίας 50.000 ευρώ και εμπορικής 25.000 ευρώ. Με βάση το προηγούμενο καθεστώς το ακίνητο θα έπρεπε να πουληθεί τουλάχιστον στην αντικειμενική αξία, δηλαδή 50.000 ευρώ και έτσι να παρακρατηθεί από το δημόσιο το σύνολο του τιμήματος για την πλήρη εξόφληση της οφειλής.
Με το νέο σύστημα, το ακίνητο μπορεί να πουληθεί στις 25.000 ευρώ και το δημόσιο να λάβει το σύνολο του ποσού, δηλαδή 25.000 ευρώ. Έτσι ο οφειλέτης θα εξοφλήσει τη μισή οφειλή του και το δημόσιο θα εισπράξει 25.000 ευρώ.
Παράλληλα η απόφαση προβλέπει τη διευκόλυνση των φορολογούμενων που έχουν ρυθμίσει οφειλές προς το Δημόσιο και ζητούν την έκδοση φορολογικής ενημερότητας.
Σύμφωνα με την απόφαση, το ποσοστό παρακράτησης της απαίτησης (πχ από πώληση ακινήτου ή είσπραξη ποσού από το δημόσιο) του ιδιώτη που αιτείται την έκδοση ενημερότητας θα κυμαίνεται από 10%-70% ανάλογα με το ποσό της ρυθμισμένης οφειλής που έχει αποπληρωθεί.
Αντίθετα, με το σημερινό σύστημα, το ποσό της παρακράτησης οφειλής κυμαίνεται από 10%-100% και εναπόκειται στην κρίση του προϊσταμένου της εφορίας.
Πιο αναλυτικά το κείμενο της ανακοίνωσης της ΑΑΔΕ αναφέρει ότι:
Ο Διοικητής της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, Γιώργος Πιτσιλής, εξέδωσε απόφαση με την οποία μεταρρυθμίζεται το πλαίσιο έκδοσης αποδεικτικού ενημερότητας και βεβαίωσης οφειλής για χρέη προς το Δημόσιο.
Με την εκδοθείσα απόφαση εξορθολογίζεται η έκδοση αποδεικτικού ενημερότητας και βεβαίωσης οφειλής και τίθενται για πρώτη φορά σαφείς κανόνες για τον καθορισμό των ποσοστών παρακράτησης επί του αποδεικτικού.
Σκοπός της μεταρρύθμισης είναι η διόρθωση χρόνιων στρεβλώσεων, με γνώμονα τη διευκόλυνση των συναλλαγών για τις οποίες απαιτείται φορολογική ενημερότητα, τη μεταχείριση των φορολογουμένων με διαφάνεια και την ταυτόχρονη διασφάλιση των συμφερόντων του δημοσίου. Οι συνεπείς φορολογούμενοι, που τηρούν τις ρυθμίσεις των οφειλών τους, επιβραβεύονται και διευκολύνονται στις συναλλαγές τους, ενώ ταυτόχρονα εξυπηρετείται η είσπραξη βεβαιωμένων οφειλών.
Με τη νέα απόφαση, καταργείται η ευρεία διακριτική ευχέρεια καθορισμού ποσοστού παρακράτησης από 10 έως 100%. Τα ποσοστά συστηματοποιούνται και κλιμακώνονται, ανάλογα με το ρυθμό αποπληρωμής των ρυθμισμένων οφειλών.
Ειδικότερα, τα ποσοστά παρακράτησης επί του εισπραττόμενου ποσού ξεκινούν από 10% όταν έχει καταβληθεί μέσω της ρύθμισης συνολικό ποσό μεγαλύτερο του 70% της ρυθμισμένης οφειλής, ανέρχονται σε 30%, όταν έχει καταβληθεί μέσω της ρύθμισης συνολικό ποσό μεγαλύτερο του 50% της ρυθμισμένης οφειλής, σε 50%, όταν έχει καταβληθεί συνολικό ποσό μεγαλύτερο του 30% της ρυθμισμένης οφειλής και φτάνουν το 70% όταν το αποπληρωμένο ποσό ρύθμισης είναι μικρότερο ή ίσο του 30%. Τα ως άνω κλιμακωτά ποσοστά μπορούν να αυξηθούν, υπό προϋποθέσεις, έως και 20 ποσοστιαίες μονάδες, κατόπιν ειδικής αιτιολογίας. Τα ποσοστά αυτά απεικονίζονται στον παρακάτω πίνακα:
Περαιτέρω, με τη νέα απόφαση μειώνεται ο αριθμός των δόσεων ρύθμισης, των οποίων δεν μπορεί να υπολείπεται το ποσό παρακράτησης, από τρεις (3) ή πέντε (5) δόσεις, για εναπομένουσες δόσεις λιγότερες ή περισσότερες των δώδεκα (12), κατά περίπτωση, σε δύο (2) ή τέσσερις (4) δόσεις ρύθμισης, αντίστοιχα.
Επιπλέον, με σκοπό τη διευκόλυνση της ταμειακής ρευστότητας των οφειλετών που εισπράττουν περιοδικές απαιτήσεις, στις περιπτώσεις αυτές η παρακράτηση ορίζεται σε ποσοστό 10%, ενώ για εναπομένουσα ρυθμισμένη οφειλή άνω των 5.000 ευρώ τίθεται ελάχιστο ποσό παρακράτησης ίσο με μία (1) δόση και για εναπομένουσα οφειλή άνω των 20.000 ευρώ ελάχιστο ποσό παρακράτησης ίσο με (2) δόσεις ρύθμισης.
Τέλος, ορίζεται ότι κατά την έκδοση βεβαίωσης οφειλής (που επέχει θέση αποδεικτικού ενημερότητας) για την πώληση ακινήτου, στην περίπτωση όπου το τίμημα υπολείπεται της αντικειμενικής αξίας του μεταβιβαζόμενου ακινήτου, η διασφάλιση της οφειλής περιορίζεται στη διαφορά ανάμεσα στο τίμημα και την αντικειμενική αξία. Με τον τρόπο αυτό διευκολύνονται οι συναλλαγές επί ακινήτων φορολογούμενων, οι οποίοι βρίσκονται σε δυσχερή ταμειακή θέση και οι οφειλές τους δεν εξοφλούνται πλήρως με το τίμημα, ενώ ταυτόχρονα επιτυγχάνεται η είσπραξη των βεβαιωμένων οφειλών.
