Αποφασισμένες να μην πέσουν… αμαχητί όσον αφορά στα δάνεια με ελβετικό φράγκο εμφανίζονται οι εγχώριες τράπεζες.
Λίγες ημέρες μετά την απόφαση του Εφετείου Πειραιώς, η οποία δικαίωνε περισσότερους από 70.000 δανειολήπτες, υποχρεώνοντας συγκεκριμένο συστημικό όμιλο να δέχεται την εξόφληση των υποχρεώσεων των πελατών του με την παλιά ισοτιμία, τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα εκφράζουν την πρόθεσή τους να αντιδράσουν, προσφεύγοντας – όταν και εφόσον χρειαστεί – στον Aρειο Πάγο και υποβάλλοντας εκ νέου αίτημα προδικαστικού ερωτήματος στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Eνωσης.
Οι ενστάσεις
«Η απόφαση του Εφετείου Πειραιώς εκδόθηκε με μειοψηφία του εισηγητή, ο οποίος τάχθηκε υπέρ της αποδοχής της εφέσεως της τράπεζας και κατ’ επέκταση της εγκυρότητας της συμβάσεως δανείου σε ελβετικό νόμισμα», επισημαίνουν αρμόδιες πηγές, χαρακτηρίζοντας την απόφαση «μη ορθή, μεμονωμένη και σε αντίθεση, τόσο με 11 εφετειακές, όσο και με 323 αποφάσεις πρωτοβάθμιων δικαστηρίων, που έχουν εκδοθεί υπέρ της επίμαχης τράπεζας».
Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, το Εφετείο δέχθηκε, για παράδειγμα, ότι η παροχή δανείου σε ελβετικό νόμισμα αποτελεί επενδυτικό προϊόν. «Ρητά, ωστόσο, η ευρωπαϊκή νομοθεσία προβλέπει ότι η δανειοδότηση σε οποιοδήποτε ξένο νόμισμα δεν αποτελεί επενδυτικό προϊόν», επισημαίνουν χαρακτηριστικά.
Παράλληλα, το Εφετείο δέχθηκε ότι η τράπεζα έχει αντισταθμίσει τον κίνδυνό της, κάτι που, όπως σημειώνουν οι παραπάνω πηγές, δεν είναι αληθές, όπως προκύπτει από έγγραφα, τα οποία δεν έχουν αμφισβητηθεί σε πάνω από 200 εκδοθείσες αποφάσεις. «Εάν η τράπεζα ήταν καλυμμένη, δεν θα είχε τεθεί το πρόβλημα, όχι μόνο σε σχέση με τα εγχώρια, αλλά και τα ευρωπαϊκά ιδρύματα. Η αντιστάθμιση του κινδύνου δεν ήταν δυνατή, γιατί θα απαιτούσε τεράστια ποσά, που θα εκμηδένιζαν τη σημασία της παροχής του δανείου σε ελβετικό νόμισμα», εξηγούν.
Μετατροπή δανείων
Την ίδια στιγμή, το Εφετείο αποφάσισε πως το πρόγραμμα προστασίας δόσης, που παρείχε η τράπεζα ήδη από το 2006, έναντι μικρού κόστους για συναλλαγματική διακύμανση άνω του 5% δεν ήταν επωφελές, αλλά επιζήμιο. Πρόκειται, ωστόσο, για το ίδιο πρόγραμμα, που θεσπίστηκε πολύ μεταγενέστερα στην Ευρωπαϊκή Οδηγία 2014/17. «Υπήρχε ακόμα η δυνατότητα μετατροπής του δανείου σε ευρώ, ευχέρεια, την οποία έκαναν χρήση εκατοντάδες δανειολήπτες ήδη από την προηγούμενη δεκαετία. Το προέβλεψε ρητά τώρα και η Ευρωπαϊκή Οδηγία», προσθέτουν και καταλήγουν: «Το Εφετείο δεν έκανε διάκριση ανάμεσα στο επιτόκιο και στη συναλλαγματική ισοτιμία, που είναι τελείως διαφορετικές έννοιες, ενώ, επίσης, όλοι οι πελάτες ενημερώνονταν ενυπογράφως, με ειδική επιστολή, για τον συναλλαγματικό κίνδυνο, κάτι που δεν δέχεται το αρμόδιο δικαστήριο».
Ελλιπής ενημέρωση
Υπενθυμίζεται ότι, με βάση το σκεπτικό της απόφασης, ο επίμαχος όρος της ισοτιμίας αντίκειται στην αρχή της διαφάνειας, αφού «δεν περιείχε καμία κρούση για τη βαρύτητα του συναλλαγματικού κινδύνου που αναλάμβαναν αποκλειστικά και μόνο οι εφεσίβλητοι και τούτο διότι δεν αποκαλύπτει τον ακριβή τρόπο λειτουργίας του ως άνω μηχανισμού συναλλαγματικής ισοτιμίας, τις ιδιαιτερότητες του μηχανισμού μετατροπής ξένου νομίσματος, καθώς και τη σχέση του μεταξύ του μηχανισμού αυτού και του μηχανισμού, που προβλέπουν άλλες ρήτρες, σχετικά με την αποδέσμευση του δανείου, ώστε οι εφεσίβλητοι να μπορούν να προβλέψουν βάσει ευδιάκριτων κριτηρίων τη βαρύτητα του συναλλαγματικού κινδύνου, που συνοδεύει τις ένδικες δανειακές συμβάσεις, που έχουν μεγάλη χρονική διάρκεια. Επίσης, οι επιστολές, που εστάλησαν από την τράπεζα προς τους δανειολήπτες, με αναφορές στον συναλλαγματικό κίνδυνο, εστάλησαν μετά την υπογραφή των συμβάσεων και, συνεπώς, οι οφειλέτες δεν είχαν τη δυνατότητα να αντιληφθούν την επικινδυνότητα του εν λόγω προϊόντος».
Αύξηση 15% στις ρυθμίσεις
Ως… φόβητρο για τους στρατηγικούς κακοπληρωτές φαίνεται να έχουν λειτουργήσει τόσο οι πλειστηριασμοί όσο και οι πωλήσεις δανείων σε funds, μηχανισμοί, που μέσα στους επόμενους μήνες θα λάβουν πιο μαζικό χαρακτήρα. Σύμφωνα με τραπεζικές πηγές, το τελευταίο διάστημα ολοένα και περισσότεροι δανειολήπτες προσέρχονται στα γκισέ, προκειμένου να ρυθμίσουν τις οφειλές τους, είτε γιατί είδαν το ακίνητό τους να έχει «ανέβει» στην πλατφόρμα e-auction και, άρα, να έχει λάβει ημερομηνία εκποίησης, είτε γιατί έλαβαν επιστολή – πρόσκληση από τα αρμόδια τμήματα των ιδρυμάτων να «καθαρίσουν» εντός τριών εβδομάδων, διαφορετικά το δάνειό τους θα πωληθεί σε fund.
«Παρά το γεγονός ότι επί της ουσίας τα δύο “όπλα” των τραπεζών – πλειστηριασμοί και πωλήσεις – δεν έχουν ακόμη βγει από τη “φαρέτρα” – τουλάχιστον όχι με το εύρος που επιθυμεί ο SSM – η απειλή και μόνο φαίνεται να θορύβησε μεγάλη μερίδα των πολιτών, οι οποίοι επιλέγουν συνειδητά να μην πληρώνουν τις υποχρεώσεις τους», σημειώνουν στον Ελεύθερο Τύπο οι ίδιες πηγές, προσθέτοντας πως τους τελευταίους μήνες οι ρυθμίσεις έχουν αυξηθεί σε ποσοστό άνω του 15%.
Δέσμευση καταθέσεων
Oσον αφορά στους οφειλέτες εκείνους που επιμένουν να μη συνεργάζονται, οι τράπεζες προτίθενται να χρησιμοποιήσουν με μεγαλύτερη ένταση τον Κανονισμό για την Ευρωπαϊκή Διαταγή Δέσμευσης Τραπεζικού Λογαριασμού που ισχύει ήδη από τον Γενάρη του 2017. Μέσω αυτού οι τράπεζες μπορούν να επιτύχουν τη δέσμευση καταθέσεων, που διατηρεί ο οφειλέτης τους σε κράτη – μέλη της ΕΕ, με εξαίρεση τη Μ. Βρετανία και τη Δανία. «Η διαδικασία είναι μονομερής, για την έκδοσή της, ενώ ο οφειλέτης μπορεί να αμυνθεί εκ των υστέρων, ήτοι μετά τη δέσμευση», σημειώνουν χαρακτηριστικά τραπεζικά στελέχη.
Σύμφωνα με πληροφορίες, τουλάχιστον μία συστημική τράπεζα έχει αρχίσει να κάνει χρήση του επίμαχου μέτρου. «Πρόκειται για την περίπτωση δανειολήπτριας, με οφειλές περίπου επτά εκατ. ευρώ σε τουλάχιστον δύο εγχώριες τράπεζες. Παρά το γεγονός ότι ως μέτοχος σε μεγάλη εταιρεία, που ειδικεύεται σε γλυκίσματα, με εμπορική δραστηριότητα σε όλη την Ευρώπη, λαμβάνει ετησίως μερίσματα αρκετών εκατομμυρίων ευρώ, επιμένει να αγνοεί τις κρούσεις των ιδρυμάτων για τακτοποίηση των χρεών, εκφράζοντας, μάλιστα, σε κατ’ ιδίαν συζητήσεις τη βεβαιότητα πως η ακίνητη περιουσία της δεν θα βγει στο “σφυρί”», αναφέρουν τα παραπάνω στελέχη.
ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΒΕΛΕΣΙΩΤΗ
