Όντας κάποιος που παρακολούθησε όλες τις προεδρίες των νέων μελών της ΕΕ ήδη από τη διεύρυνση το 2004-2007, έμαθα το εξής: οι Προεδρίες είναι καλές.
Το καλύτερο για τις Προεδρίες είναι ότι, για πρώτη φορά, τα νέα μέλη έχουν την ευκαιρία να καθίσουν στη θέση του »οδηγού» της ΕΕ, γεγονός που έχει πολύ θετικό ψυχολογικό αντίκτυπο τις χώρες αυτές.
Πριν από την ανάληψη ενός τέτοιου ρόλου, υπάρχει πολύ συχνά μια στάση «εμείς- και- αυτοί», καθώς τα νέα μέλη δεν θεωρούν πραγματικά την Ένωση ως δικό τους σύλλογο, σπίτι ή σχέδιο.
Από ψυχολογικής απόψεως, μόνο μετά από την προεδρία ένα νέο μέλος γίνεται πραγματικά νέο μέλος. (Όταν ήμουν νέος έλεγαν ότι ένας άνθρωπος γίνεται άντρας μόνο μετά τη στρατιωτική του θητεία. Θεωρώ ότι η σύγκριση αυτή ισχύει.)
Επίσης, το ευρύ κοινό των νέων κρατών μελών έχει μεγαλύτερη επίγνωση της λειτουργίας της Ένωσης, όταν οι υπουργοί από τις αντίστοιχες χώρες προεδρεύουν στις συνεδριάσεις του Συμβουλίου και μιλούν περισσότερο στον Τύπο.
Έχω παρακολουθήσει σημαντικές προεδρίες νέων μελών της ΕΕ. Η πρώτη ήταν της Σλοβενίας. Παρεμπιπτόντως, η εκπρόσωπος Τύπου της Μογκερίνι, Maja Kocijancic, ήταν εκπρόσωπος Τύπου της Coreper 2 για τη σλοβενική Προεδρία.
Η τσεχική προεδρία το 2009 ήταν δύσκολη και η κυβέρνηση έπρεπε να παραιτηθεί πριν από το τέλος της. Βοήθησε στην έναρξη της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης, η οποία βεβαίως δεν ήταν ακριβώς μια καλά μελετημένη πρωτοβουλία, δεδομένου ότι οδήγησε στον πόλεμο στην ανατολική Ουκρανία.
Η προεδρία της Πολωνίας ήταν επιτυχημένη. Ήταν μια διαφορετική Πολωνία το 2011 με πρωθυπουργό τον Ντόναλντ Τουσκ, με μια ραγδαία αναπτυσσόμενη οικονομία και τεράστια αισιοδοξία για το ευρώ, σε μια εποχή που η οικονομική κρίση ήδη μάστιζε την πλειονότητα της Ένωσης.
Η Κύπρος είχε μια «Προεδρία με έδρα τις Βρυξέλλες» το 2012, στην οποία οι περισσότεροι αξιωματούχοι της χώρας λειτουργούσαν από την ευρωπαϊκή πρωτεύουσα και επικεντρώνονταν στις υποθέσεις της ΕΕ.
Η Λιθουανία πραγματοποίησε μια δραματική διάσκεψη κορυφής στο Βίλνιους τον Δεκέμβριο του 2013, κατά τη διάρκεια της οποίας οι ηγέτες της ΕΕ δεν υπέγραψαν τη συμφωνία με την Ουκρανία, ανοίγοντας την πόρτα για το EuroMaidan στο Κίεβο.
Η Σλοβακία θα μνημονεύεται από την πρώτη σύνοδο κορυφής των 27 στη Μπρατισλάβα, τον Σεπτέμβριο του 2016. Ακολούθησε η Μάλτα με έμφαση στα κοινωνικά θέματα και τη μετανάστευση. Η εσθονική προεδρία, η οποία τερματίστηκε πριν από λίγες ημέρες, άφησε την εντύπωση ότι η νεωτερικότητα και οι ψηφιακές λύσεις μπορούν να επιλύσουν τα πάντα.
Τώρα, η βουλγαρική Προεδρία παίρνει τα ηνία. Η χώρα που γνωρίζω καλύτερα μπορεί να έχει πολλές αδυναμίες, όπως η διαφθορά, ένα ανεπαρκές δικαστικό σύστημα και πολύ κακές προδιαγραφές για την ελευθερία του Τύπου, αλλά οι λύσεις σε αυτά τα μακροχρόνια προβλήματα θα μπορούσαν να επισπευστούν χάρη στην Προεδρία της.
