Στην “καρδιά” των ανελαστικών εξόδων μπαίνει το σχέδιο εξορθολογισμού των τραπεζών, καθώς ο SSM πιέζει για χιλιάδες μειώσεις θέσεων εργασίας. Τις ίδιες αξιώσεις εγείρουν και οι ξένοι μέτοχοι, ασκώντας ασφυκτικές πιέσεις στις διοικήσεις των τραπεζών και ανοίγοντας “μέτωπα” με την ΟΤΟΕ, που θα σπάσουν την εργασιακή ειρήνη των τελευταίων πολλών ετών στον κλάδο.
Οι συνδυασμένες πιέσεις για τη μείωση καταστημάτων και προσωπικού στις τράπεζεςδρομολογούν 4.000 – 5.000 αποχωρήσεις τραπεζοϋπαλλήλων μέσα στην τριετία 2018-2020. Πρόκειται για αποχωρήσεις που κατανέμονται χονδρικά από 1.000 άτομα σε Εθνική, Alpha και Eurobank και 2.000 στην Τράπεζα Πειραιώς. Αποχωρήσεις που δεν θα γίνουν με εύκολο τρόπο, αφού στην πλειοψηφία τους θα γίνουν με απολύσεις και όχι συναινετικά, φέρνοντας και στην τραπεζική βιομηχανία το οξύ πρόβλημα της ανεργίας.
Οι πιέσεις
Σύμφωνα με τις πληροφορίες του Capital.gr στην τελευταία επίσκεψη των Ελλήνων τραπεζιτών στη Φρανκφούρτη, το θέμα των μειώσεων προσωπικού ήταν το τρίτο στην “ατζέντα”, μετά τους πλειστηριασμούς και τις πωλήσεις “κόκκινων” δανείων. Η επικεφαλής του SSM, Ντανιέλ Νουί, επεσήμανε στους τραπεζίτες ότι οι ελληνικές τράπεζες έχουν μείνει πολύ πίσω, σε σχέση με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές, στο σκέλος της μείωσης του λειτουργικού κόστους με περικοπές καταστημάτων και προσωπικού.
Η επισήμανση της επικεφαλής του SSM ξεπερνά τις δεσμεύσεις που έχουν λάβει οι ελληνικές τράπεζες στα πλάνα αναδιάρθρωσης μετά την ανακεφαλαιοποίηση του 2015. Το σκεπτικό της εστιάζει πλέον στη νέα πρόκληση που έρχεται με ρυθμό καταιγίδας για τις ευρωπαϊκές τράπεζες και που δεν είναι άλλη από την τεχνολογία, μέσω της οποίας θα εκλείψουν δεκάδες χιλιάδες θέσεις εργασίας στον τραπεζικό κλάδο.
Από άλλη οπτική, αυτήν της κερδοφορίας των ελληνικών τραπεζών, βλέπουν το ίδιο θέμα οι ξένοι μεγαλομέτοχοι. Καθώς το ελληνικό τραπεζικό σύστημα έχει παραμείνει επί μακρόν σε κατάσταση ζόμπι και οι πηγές κερδοφορίας έχουν στερέψει στους παραδοσιακούς τομείς εργασιών και είναι περιορισμένων δυνατοτήτων σε άλλους, οι μέτοχοι πιέζουν να τονωθεί η κερδοφορία από τον δραστικό περιορισμό του λειτουργικού κόστους. Μάλιστα, εκτιμούν ότι κάτι τέτοιο είναι τώρα εφικτό, καθώς ψηφίστηκαν από την κυβέρνηση οι αλλαγές στα εργασιακά και στο δικαίωμα της απεργίας.
Η διπλή πίεση από επόπτη και μετόχους φέρνει σε αδιέξοδα τις τράπεζες και θέτει σε συναγερμό τους τραπεζοϋπαλλήλους, αφού πλέον είναι ορθάνοιχτη η προοπτική των απολύσεων. Και αυτό διότι η εθελοντική αποχώρηση μέσω προγραμμάτων εθελουσίας είναι όχι μόνο ακριβή, αλλά επιπλέον η αποτελεσματικότητά της έχει φτάσει στο σημείο κορεσμού.
Οι εθελούσιες
Όπως αναφέρουν τραπεζίτες στο Capital.gr, μέσω των προηγούμενων προγραμμάτων εθελουσίας εξόδου έχουν αποχωρήσει, και μάλιστα με πολύ καλούς όρους, όσοι τραπεζοϋπάλληλοι βρίσκονταν κοντά στη συνταξιοδότηση. Πλέον, τα προγράμματα εθελουσίας απευθύνονται αναγκαστικά σε νέους εργαζόμενους, οι οποίοι δεν έχουν κίνητρο αποχώρησης, σε ένα περιβάλλον, μάλιστα, έντονης εργασιακής και ασφαλιστικής αβεβαιότητας.
Εν τω μεταξύ, αδύνατη φαίνεται η σημαντική βελτίωση των κινήτρων αποχώρησης. Σύμφωνα με τις πληροφορίες του Capital.gr, προσπάθεια της Τράπεζας Πειραιώς να ανοίξει νέο πρόγραμμα εθελουσίας εξόδου, στα τέλη του προηγούμενου έτους, με πλαφόν αποζημίωσης αυξημένο στις 200.000 ευρώ, απορρίφθηκε από το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας.
Το όριο “ανοχής και αντοχής” φαίνεται να τίθεται στις 180.000 ευρώ, όσο και το πλαφόν αποζημίωσης που δίνει η Eurobank στο πρόγραμμα εθελουσίας εξόδου που άνοιξε στις 22 Ιανουαρίου (170.000 ευρώ ήταν το πλαφόν που ίσχυε στα προηγούμενα προγράμματα εθελουσίας εξόδου των τραπεζών). Το πρόγραμμα της Eurobank “τρέχει” μέχρι τις 2 Φεβρουαρίου. Σύμφωνα με τις πληροφορίες, στοχεύει στην αποχώρηση 450 εργαζομένων, αν και οι ενδείξεις περιορίζουν τον πήχη αποδοχής στα 250 άτομα. Σημειώνεται ότι το πρόγραμμα απευθύνεται σε εργαζομένους των Νομικών Υπηρεσιών, Global Markets και Wealth Management (Treasury, private banking για Ελλάδα, ΑΕΔΑΚ), Ανθρώπινου Δυναμικού, Εργασιών Συναλλακτικής Τραπεζικής και Κεντροποιημένων Υπηρεσιών Ομίλου, Εταιρικής Ασφάλειας, Διαχείρισης Δανείων Ομίλου, Κεφαλαιαγορών και Θεματοφυλακής, Προμηθειών και Be-Business Exchanges Α.Ε. (θυγατρική της τράπεζας, Δικτύων Διεταιρικών Συναλλαγών και Παροχής Λογιστικών και Φορολογικών Υπηρεσιών).
Οι εξελίξεις αναμένονται καταιγιστικές από τον ερχόμενο μήνα, οπότε και η ΟΤΟΕ θα κληθεί να παρουσιάσει τα νέα δεδομένα στους 42.500 τραπεζοϋπαλλήλους, επιχειρώντας να διαφυλάξει, με πολύ στενά περιθώρια επιτυχίας, την “κόκκινη” γραμμή των απολύσεων. Σύμφωνα με τις πληροφορίες, η ΟΤΟΕ εκπονεί εδώ και μήνες εσωτερική μελέτη για τις επιπτώσεις στον τραπεζικό κλάδο από την αλματώδη επέλαση της τεχνολογίας. Εσχάτως, δε, βρίσκεται σε τριμερείς διαπραγματεύσεις με το υπουργείο Εργασίας και την Τράπεζα Πειραιώς με αντικείμενο τη βελτίωση των όρων προγράμματος της τελευταίας για τη μεταφορά 120 εργαζομένων των οργανικών μονάδων ασφάλειας και καθαριότητας σε τρίτες εξειδικευμένες εταιρείες παροχής των αντίστοιχων υπηρεσιών. Κίνηση στην οποία η ΟΤΟΕ βλέπει τον προθάλαμο επερχόμενων απολύσεων σε όλες τις ελληνικές τράπεζες.
