ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
Παρουσίαση ειδικής έκθεσης για τα έσοδα των δήµων
Η ειδική έκθεση του Συνηγόρου του Πολίτη µε τίτλο «Έσοδα Δήµων και Κράτος Δικαίου» παρουσιάστηκε στο Δηµαρχείο Θεσσαλονίκης στο πλαίσιο σχετικής ηµερίδας στην οποία συµµετείχαν εκπρόσωποι της Πολιτείας, της Δικαιοσύνης, της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, του Πανεπιστηµιακού χώρου, και Δικηγορικών Συλλόγων. Όπως σκιαγραφείται ήδη από τον τίτλο της έκθεσης, τα έσοδα των Δήµων, ιδίως όσα προέρχονται απ’ ευθείας από τους δηµότες, δεν είναι πάντα εναρµονισµένα µε όσα προβλέπονται από ένα σύγχρονο Κράτος ∆ικαίου.
Στην ειδική έκθεση επισηµαίνεται ότι οι δηµότες δεν έχουν ισότιµη πρόσβαση στα ίδια αγαθά ή στις ίδιες υπηρεσίες πράγµα που καταγράφεται είτε οριζόντια, σε πολλούς δήµους, είτε και µέσα στον ίδιο δήµο. Επίσης έχουν καταγραφεί αυθαίρετες ερµηνείες των φορολογικών ή πολεοδοµικών νόµων και ρυθµίσεων πάντα σε βάρος του δηµότη. Στον αντίποδα, οι υποδοµές και οι υπηρεσίες πολλών δήµων –ακόµη και των µεγάλων- αδυνατούν τόσο να κατανείµουν δίκαια τα βάρη όσο και να τα εισπράξουν. Σε κάποιες περιπτώσεις εκκρεµούν εισπράξεις παραβάσεων σε βάθος 20ετίας, ενώ είναι συχνό το φαινόµενο της αιφνιδιαστικής απαίτησης χρεών από πολίτες, οι οποίες ωστόσο, λόγω της διοικητικής ανεπάρκειας πολλών δήµων, δεν έχουν επαρκώς βεβαιωθεί.
Η πρόσφατη παρέµβαση του Συνηγόρου του Πολίτη για τα µη ηλεκτροδοτούµενα ακίνητα και την απαλλαγή τους από δηµοτικά τέλη, εντάσσεται ακριβώς σε αυτή τη δύσκολη σχέση που αυξάνει την καχυποψία των δηµοτών ως προς τη νοµιµότητα πράξεων οργανισµών Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Όπως επισήµανε στην ηµερίδα ο Συνήγορος του Πολίτη Ανδρέας Ποττάκης, «στην αυγή του 2018, έτους που συµπίπτει µε την ολοκλήρωση 20 ετών λειτουργίας και δράσης του Συνηγόρου του Πολίτη, η Τοπική Αυτοδιοίκηση διέπεται από ένα θεσµικό πλαίσιο που παρουσιάζει πολλά από τα χαρακτηριστικά συµπτώµατα δυσλειτουργιών του συνόλου της ελληνικής δηµόσιας διοίκησης: πληθωρισµός νοµοθετικών ρυθµίσεων, χωρίς κωδικοποίηση, µε ασάφειες και κενά που επιτρέπουν ερµηνευτικές ακροβασίες και αντιφάσεις, ελλιπής στελέχωση και ανεπαρκείς υποδοµές και πόροι. Στη διαδροµή αυτών των τελευταίων 20 ετών, η τοπική αυτοδιοίκηση στη χώρα µας κλήθηκε να προσαρµόσει τις δοµές, λειτουργίες και υπηρεσίες της στις προβλέψεις πολλαπλών, άλλοτε περισσότερο ολοκληρωµένων αλλά συνήθως εξαιρετικά αποσπασµατικών, θεσµικών µεταρρυθµίσεων. Σε σηµαντικό βαθµό, οι ρίζες των παθογενειών της τοπικής αυτοδιοίκησης εντοπίζονται σε αυτές τις διαδοχικές µεταρρυθµίσεις και αποσπασµατικές παρεµβάσεις. Συµπληρωµατικά προς τις επιπτώσεις των πειραµατισµών στο θεσµικό πλαίσιο της τοπικής αυτοδιοίκησης, οι φορείς της κλήθηκαν να αντιµετωπίσουν και τις συνέπειες της µειωµένης και µε καθυστερήσεις παρεχόµενης χρηµατοδότησης από την κεντρική διοίκηση, εντονότερα την τελευταία δεκαετία.
Ως αντιστάθµισµα, και για την διασφάλιση της οικονοµικής τους επάρκειας και αυτοτέλειας, µεγαλύτερο βάρος πέφτει στην επιβολή και την είσπραξη των λοιπών δηµοτικών εσόδων, ανταποδοτικών τελών φόρων και προστίµων».
Η ειδική έκθεση έτυχε πρώτης επεξεργασίας το 2014, υπό την καθοδήγηση της πρώην Συνηγόρου του Πολίτη, καθηγήτριας Καλλιόπης Σπανού και επικαιροποιήθηκε στην παρούσα µορφή, ενσωµατώνοντας πρόσφατες ρυθµίσεις και εξελίξεις έως το τέλος του 2017. Την εκδήλωση χαιρέτισαν ο καθηγητής κ. Νίκος Παρασκευόπουλος ως εκπρόσωπος του Προέδρου της Βουλής των Ελλήνων, ο κ. Κωνσταντίνος-Νικόλαος Πουλάκης Γενικός Γραµµατέας του Υπουργείου Εσωτερικών, ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ κ. Γιώργος Πατούλης και ο Δήµαρχος Θεσσαλονίκης κ. Γιάννης Μπουτάρης. Τα συµπεράσµατα της ειδικής έκθεσης παρουσιάστηκαν από τον Συνήγορο του Πολίτη κ. Ανδρέα Ποττάκη και το πρώτο µέρος της ηµερίδας ολοκληρώθηκε µε την παρέµβαση της αντιπροέδρου του Ελεγκτικού Συνεδρίου κ. Σωτηρίας Ντούνη.
Στη συνέχεια παρουσιάστηκαν αναλυτικά τα στοιχεία της έρευνας από ειδικούς επιστήµονες της Ανεξάρτητης Αρχής και ακολούθησε συζήτηση την οποία συντόνισε η βοηθός Συνήγορος κ. Ευανθία Σαββίδη.
∆είτε την ειδική έκθεση και τα βασικά σηµεία της σε περίληψη.