Όλα τα όπλα ρίχνει στο εισπρακτικό της σαφάρι η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδωνπροκειμένου να αναγκάσει τα εκατομμύρια των φορολογουμένων που έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τη φορολογική διοίκηση να περάσουν από το δημόσιο ταμείο. Φέτος ο στόχος που τέθηκε από την κυβέρνηση στην ΑΑΔΕ για τα φορολογικά έσοδα είναι 48,156 δισ. ευρώ, ποσό το οποίο είναι αυξημένο σε σχέση με τις περυσινές φορολογικές εισπράξεις κατά 951 εκατομμύρια. Για να πιαστεί, όμως, ο στόχος αυτός, όσοι λύγισαν από το βάρος της υπερφορολόγησης θα δουν το πιο σκληρό πρόσωπο της Εφορίας, καθώς θα βρεθούν αντιμέτωποι με πολλαπλά μέτρα αναγκαστικής είσπραξης. Οι κατασχέσεις είναι το πιο γνωστό από αυτά. Δεν είναι, όμως, το μοναδικό. Προκειμένου να αναγκάσει τους φορολογουμένους να πληρώσουν, η Εφορία καταφεύγει ακόμα και στη δημοσιοποίηση των στοιχείων όσων έχουν σημαντικές οφειλές και δεν πληρώνουν ή δεν ρυθμίζουν για τμηματική εξόφληση.
Τα μέτρα πίεσης προς τους οφειλέτες, καθώς και τα μέτρα αναγκαστικής είσπραξης που λαμβάνει η φορολογική διοίκηση είναι τα εξής:
– Συνεχής επικαιροποίηση της λίστας των μεγαλοοφειλετών που έχει δοθεί στη δημοσιότητα μέσω του δικτυακού τόπου της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων. Φορολογούμενοι που έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές προς την Εφορία ή τα ασφαλιστικά ταμεία άνω των 150.000 ευρώ βλέπουν τα στοιχεία τους να δίνονται στη δημοσιότητα.
– Υποβολή αιτημάτων για ποινική δίωξη των φορολογουμένων που έχουν σημαντικές ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τη φορολογική διοίκηση. Από τη φορολογική διοίκηση ζητείται η ποινική δίωξη των οφειλετών όταν η συνολική ληξιπρόθεσμη οφειλή τους, συμπεριλαμβανομένων των τόκων και κάθε είδους προσαυξήσεων, ξεπερνά τα 100.000 ευρώ και η οφειλή παραμένει ληξιπρόθεσμη για περισσότερους από τέσσερις μήνες. Το 2015 η φορολογική διοίκηση ζήτησε την ποινική δίωξη 19.154 φορολογουμένων (τότε το όριο οφειλής ήταν μόλις 5.000 ευρώ), το 2016 ζητήθηκε η ποινική δίωξη 6.330 φορολογουμένων και το 2017 ο αριθμός των ποινικών διώξεων διαμορφώθηκε στις 6.120
– Εγγραφή υποθήκης σε ακίνητα του οφειλέτη. Πρόκειται κατά κύριο λόγο για την εγγραφή υποθήκης σε περιουσιακό στοιχείο του οφειλέτη προκειμένου να διασφαλιστεί η οφειλή του Δημοσίου στην περίπτωση που τρίτος προχωρήσει σε πλειστηριασμό του ακινήτου (π.χ., μια τράπεζα, λόγω απαιτήσεων που έχει από τον οφειλέτη). Το 2015 η Εφορία έγγραψε στα υποθηκοφυλακεία 4.681 υποθήκες, το 2016 ο αριθμός των υποθηκών διαμορφώθηκε στις 4.776, ενώ πέρυσι διαμορφώθηκε στις 4.103.
– Λήψη μέτρων διασφάλισης της απαίτησης του Δημοσίου με άνοιγμα σχετικών φακέλων οφειλών στις Εφορίες, που στη συνέχεια μετατρέπονται δικαστικά σε διαταγές πληρωμής. Πρόκειται για το πρώτο βήμα προκειμένου να εισπράξει σημαντικά ποσά το Δημόσιο, κυρίως από μεγάλες υποθέσεις φοροδιαφυγής, όπου έχουν επιβληθεί σημαντικά πρόστιμα. Το 2015 άνοιξαν 5.488 φάκελοι, το 2016 ο αριθμός των φακέλων που άνοιξαν ανήλθε σε 9.306 και το 2017 ανήλθε σε 10.418.
– Υποβολή αναφορών στην Αρχή για την Καταπολέμηση της Νομιμοποίησης Εσόδων από Παράνομες Δραστηριότητες και τη Χρηματοδότηση της Τρομοκρατίας. Οι αναφορές υποβάλλονται στην Αρχή όταν έρχονται σε γνώση των φορολογικών Αρχών πρακτικές με τις οποίες οι ελεγχόμενοι επιχείρησαν να “ξεπλύνουν” χρήματα τα οποία προέρχονται από φοροδιαφυγή. Το 2015 υποβλήθηκαν στην Αρχή 14.511 αναφορές, το 2016 ο αριθμός των αναφορών περιορίστηκε στις 2.491 και το 2017 διαμορφώθηκε στις 1.592.
– Κατασχέσεις “στα χέρια τρίτων”. Πρόκειται για κατασχέσεις εισοδημάτων και άλλων ποσών που δεν βρίσκονται στα χέρια του οφειλέτη, αλλά στα χέρια τρίτων, όπως είναι οι τράπεζες που διατηρούν τις τραπεζικές του καταθέσεις, οι ενοικιαστές που του καταβάλλουν μηνιαία μισθώματα για ακίνητα και οι πελάτες του που τον εξοφλούν για την παροχή υπηρεσιών ή την πώληση προϊόντων. Το 2017 η φορολογική διοίκηση πραγματοποίησε 1.721.911 κατασχέσεις στα χέρια τρίτων, από τις οποίες οι 1.643.553 ήταν ηλεκτρονικές. Πρόκειται, ουσιαστικά, για την έκδοση κατασχετηρίων που επιδόθηκαν με ηλεκτρονικό τρόπο στις τράπεζες, προκειμένου να κατασχεθούν τραπεζικά υπόλοιπα των οφειλετών. Χρόνο με τον χρόνο τα κατασχετήρια στα χέρια τρίτων αυξάνονται ραγδαία. Το 2017 ο αριθμός τους αυξήθηκε κατά 129%.
– Έκδοση προγραμμάτων πλειστηριασμών ακινήτων. Ο αριθμός της έκδοσης προγραμμάτων πλειστηριασμών κινήθηκε σε υψηλά επίπεδα την τελευταία τριετία. Το 2015 εκδόθηκαν 16.379 προγράμματα, το 2016 αυξήθηκαν στα 18.005 και το 2017 διαμορφώθηκαν στα 16.789.
– Έκδοση διαταγών πληρωμής για σημαντικά ποσά. Η φορολογική διοίκηση καταφεύγει στη συγκεκριμένη δικαστική ενέργεια προκειμένου να μπορέσει να προχωρήσει στη συνέχεια στην εγγραφή προσημειώσεων και υποθηκών σε περιουσιακά στοιχεία του οφειλέτη. Το 2015 η ΑΑΔΕ προχώρησε στην έκδοση 15.766 διαταγών πληρωμής. Το 2016 εκδόθηκαν 28.476 διαταγές πληρωμής και ο αριθμός τους το 2017 διαμορφώθηκε στις 23.558.
Πόσα χρωστούν πόσοι
Τα φυσικά και νομικά πρόσωπα που έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τη φορολογική διοίκηση ανέρχονται σε 4,06 εκατ. Μάλιστα, ο αριθμός αυτός παρουσίασε πολύ μεγάλη αύξηση από το ξέσπασμα της κρίσης και μετά. Ενώ το 2009 οι φορολογούμενοι με οφειλές προς Εφορίες και Τελωνεία ήταν 1.089.791 και χρωστούσαν συνολικά περίπου 32 δισ. ευρώ, τη φετινή Πρωτοχρονιά ο αριθμός αυτός είχε εκτοξευτεί στους 4.068.857, με συνολικές οφειλές 99,7 δισ. ευρώ. Από τα στοιχεία που αφορούν τη διάρθρωση των οφειλών προς το Δημόσιο προκύπτει ότι η συντριπτική πλειονότητα χρωστά έως 500 ευρώ, όριο μέχρι το οποίο η φορολογική διοίκηση δεν μπορεί να επιβάλει μέτρα αναγκαστικής είσπραξης. Ειδικότερα, από τα στοιχεία προκύπτει ότι το 54,1% των οφειλετών της φορολογικής διοίκησης χρωστά ποσά έως 500 ευρώ.
