Δεν έχουν ξεκαθαρίσει εκκρεμότητες για τη στελέχωση και χρηματοδότησή τους
Στις Περιφέρειες έπεσε ο κλήρος να βάλουν τάξη στις αυθαιρεσίες που εδώ και δεκαετίες διαμορφώνουν το δομημένο περιβάλλον της χώρας. Και ο χρόνος στενεύει για τις διευθύνσεις «Ελέγχου Δόμησης – Περιφερειακά Παρατηρητήρια», καθώς πρέπει σύντομα να αναλάβουν τα νέα τους καθήκοντα, τα οποία έως σήμερα ασκούν οι υπηρεσίες των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων.
Αν και οι αλλαγές προβλέπονταν στις ρυθμίσεις του νόμου 4495/2017, ο οποίος ετέθη σε ισχύ στις 3 Νοεμβρίου, το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας μόλις την περασμένη εβδομάδα «φιλοξένησε» την πρώτη συνάντηση με εκπροσώπους των συναρμόδιων υπουργείων Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης, της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας (ΕΝΠΕ) και των Περιφερειών, με θέμα την οργάνωση και λειτουργία των Περιφερειακών αλλά και των Τοπικών Παρατηρητηρίων.
Κατά τη συνάντηση αυτή, ο πρόεδρος της ΕΝΠΕ, περιφερειάρχης Θεσσαλίας κ. Κώστας Αγοραστός έθεσε ως… προαπαιτούμενο για τη μεταφορά και εκπλήρωση των νέων υποχρεώσεων από τις Περιφέρειες, την άμεση στελέχωση των περιφερειακών υπηρεσιών με το απαραίτητο επιστημονικό προσωπικό και την επαρκή χρηματοδότησή τους καθώς απαιτούνται εξειδικευμένες υποδομές, σύγχρονο πληροφοριακό σύστημα ενιαίο για όλες τις υπηρεσίες, κατάλληλοι χώροι κλπ.
Ο προβλεπόμενος πόρος (βάσει του 4495/2017), ο οποίος δεν μπορεί να ξεπερνά το 25% των επιβαλλόμενων προστίμων για τα αυθαίρετα, σύμφωνα με τα όσα ανέφερε μιλώντας στο «Βήμα» ο κ. Αγοραστός είναι «ψίχουλα», καθώς δεν είναι ούτε σταθερός, αλλά ούτε άμεσα εισπρακτέος.
«Για να προχωρήσουν τα Παρατηρητήρια πρέπει να επιλυθεί το ζήτημα της στελέχωσής τους – με νέο προσωπικό ή και με μεταφορά υπαλλήλων από τις Αποκεντρωμένες – να εφαρμοστεί ένα ενιαίο λογισμικό σε όλες τις συναρμόδιες υπηρεσίες και να υπάρχει σταθερή χρηματοδότηση», σημειώνει ο ίδιος.
Οι νέες ρυθμίσεις προβλέπουν ότι από τα επιβαλλόμενα πρόστιμα, το 25% θα αποδίδεται στην Περιφέρεια όπου ανήκουν τα αυθαίρετα για δράσεις που σχετίζονται με τις αρμοδιότητες του Παρατηρητηρίου και άλλο ένα ποσοστό 25% στον οικείο δήμο. Το υπόλοιπο 50% θα αποδίδεται στο «Πράσινο Ταμείο» για δράσεις περιβαλλοντικού ισοζυγίου. Με άλλα λόγια για την περιβαλλοντική και πολεοδομική αποκατάσταση και εξισορρόπηση της επιβάρυνσης που προκαλείται από τη νομιμοποίηση αυθαίρετων κατασκευών και αλλαγών χρήσης.
Με τη δημιουργία του νέου μηχανισμού ο οποίος θα περιλαμβάνει Περιφερειακά και Τοπικά Παρατηρητήρια, ο νομοθέτης είχε ως στόχο την αποκέντρωση αρμοδιοτήτων και πόρων προς την αιρετή περιφερειακή αυτοδιοίκηση στη βάση της νέας λογικής που προωθεί το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας δηλαδή του πλήρους διαχωρισμού των διαδικασιών αδειοδότησης και ελέγχου του δομημένου περιβάλλοντος.
Στις αρμοδιότητες των Περιφερειακών Παρατηρητηρίων», μεταξύ άλλων, περιλαμβάνεται ο έλεγχος της ορθής εφαρμογής της νομοθεσίας για την προστασία του δομημένου περιβάλλοντος, η διενέργεια ελέγχων στα πορίσματα των ελεγκτών δόμησης (για αναστολή επιβολής κυρώσεων σε αυθαίρετες κατασκευές) κ. α. Επίσης, οι νέες υπηρεσίες οφείλουν να παρέχουν οδηγίες προς τα «Τοπικά Παρατηρητήρια» ως προς την αντιμετώπιση της αυθαίρετης δόμησης (π. χ. κατεδάφιση των τελεσίδικα κριθέντων αυθαιρέτων, την ορθή διάθεση των οικοδομικών αποβλήτων κλπ), ως προς τις επικίνδυνες κατασκευές κ. α.
