Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο: Ο προϋπολογισμός της ΕΕ πρέπει να ανταποκρίνεται στις διαρκώς μεταβαλλόμενες συνθήκες
Σύμφωνα με ενημερωτικό έγγραφο του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου (ΕΕΣ), το οποίο δημοσιεύθηκε στις 15-02-2018, απαιτείται ενίσχυση της λογοδοσίας όσον αφορά τα οικονομικά της ΕΕ.
Πιο συγκεκριμένα, το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο ζητεί να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στην προστιθέμενη αξία του προϋπολογισμού της ΕΕ, και, παράλληλα, να αυξηθούν η ευελιξία και η διαφάνεια και να ενισχυθεί η υποχρέωση λογοδοσίας.
Οι προτάσεις διατυπώνονται στο ενημερωτικό έγγραφο με τίτλο «Future of EU finances: Reforming how the EU Budget operates» (Το μέλλον των οικονομικών της ΕΕ: μεταρρύθμιση του τρόπου λειτουργίας του προϋπολογισμού της ΕΕ). Το εν λόγω έγγραφο αποτελεί την απάντηση των ελεγκτών στο έγγραφο προβληματισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το μέλλον των οικονομικών της ΕΕ, το οποίο αποτελεί σημαντικό βήμα προς την κατάρτιση του επόμενου πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου της ΕΕ.
Ο Jan Gregor, Μέλος του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου και αρμόδιος για το ενημερωτικό έγγραφο, δήλωσε ότι «αν και το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο δεν είναι αρμόδιο να γνωμοδοτεί σχετικά με το μέγεθος ή την κατανομή των δαπανών της ΕΕ ή για την επιλογή των εσόδων της ΕΕ, ο ρόλος μας είναι να παρέχουμε συμβουλές σχετικά με τη βελτίωση της δημοσιονομικής διαχείρισης, της διαφάνειας και της λογοδοσίας του συστήματος του προϋπολογισμού της ΕΕ.»
Οι κύριες προτάσεις των ελεγκτών αφορούν τα ακόλουθα:
Προσδιορισμός της προστιθέμενης αξίας της ΕΕ
Οι ελεγκτές ζητούν να συγκεκριμενοποιηθεί η έννοια της ευρωπαϊκής προστιθέμενης αξίας, ώστε να είναι δυνατός ο εντοπισμός των ευκαιριών με τις οποίες προστίθεται αξία στον προϋπολογισμό της ΕΕ, να αξιολογούνται οι επιδόσεις των προγραμμάτων δαπανών και να διενεργείται εκτίμηση των κινδύνων που ενδεχομένως συνεπάγονται τα χρηματοοικονομικά μέσα και οι εγγυήσεις για τα οικονομικά της ΕΕ.
Σύμφωνα με τους ελεγκτές, η έννοια αυτή πρέπει παράλληλα να παρέχει μια περισσότερο ολοκληρωμένη και ακριβή εικόνα του κόστους, του οφέλους και των καθαρών υπολοίπων που συνεπάγεται η ιδιότητα του κράτους μέλους της ΕΕ. Επίσης προτείνουν στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή να αναλύσει τόσο τα οικονομικά όσο και τα λοιπά πλεονεκτήματα που συνεπάγεται η ιδιότητα του κράτους μέλους της ΕΕ.
Μεγαλύτερη ανταπόκριση του προϋπολογισμού της ΕΕ στις αλλαγές
Οι ελεγκτές προτείνουν να βελτιωθεί η ανταπόκριση του προϋπολογισμού της ΕΕ στις μεταβαλλόμενες συνθήκες, καθιστώντας τον περισσότερο ευέλικτο και θεσπίζοντας ένα σύστημα αποθεμάτων για την κάλυψη μακροπρόθεσμων δαπανών και απρόβλεπτων συμβάντων.
Δημοσίευση ενός ολοκληρωμένου χρηματοοικονομικού σχεδίου
Οι ελεγκτές προτείνουν στην Επιτροπή να δημοσιεύσει ένα μεσομακροπρόθεσμο χρηματοοικονομικό σχέδιο για τον προϋπολογισμό της ΕΕ, το οποίο να συμπληρώνει την πρόταση για το επόμενο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο. Σε αυτό θα περιλαμβάνονται οι αναμενόμενες εκκρεμείς αναλήψεις υποχρεώσεων, οι προχρηματοδοτήσεις και οι ενδεχόμενες υποχρεώσεις, οι προβλέψεις πληρωμών, ανάλυση του οικονομικού και χρηματοοικονομικού πλαισίου και εκτίμηση κινδύνου. Τα κύρια στοιχεία του σχεδίου θα ενημερώνονται ετησίως.
Μεγαλύτερη έμφαση στις επιδόσεις
Οι ελεγκτές προτείνουν να ευθυγραμμιστεί ο χρηματοοικονομικός σχεδιασμός της ΕΕ με τις στρατηγικές προτεραιότητες, να καθοριστούν τα βασικά αποτελέσματα που πρέπει να επιτευχθούν, να μειωθεί ο αριθμός των προγραμμάτων δαπανών, καθώς και οι σχετικοί στόχοι και δείκτες, και τέλος να εξορθολογιστεί η υποβολή εκθέσεων και να βελτιωθεί η πρόσβαση σε αυτές.
Μεγαλύτερη διαφάνεια και λογοδοσία όσον αφορά τα οικονομικά της ΕΕ
Οι ελεγκτές ζητούν την πλήρη και δημοκρατική εποπτεία του συνόλου των οικονομικών της ΕΕ. Πρέπει να ισχύουν οι ίδιες αρχές λογοδοσίας και διαφάνειας τόσο για τα όργανα που υπάγονται στον προϋπολογισμό της ΕΕ, όπως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, όσο και για τα μη υπαγόμενα, όπως η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ).
Διενέργεια δημόσιων ελέγχων σε όλα τα συναφή με την ΕΕ όργανα
Οι ελεγκτές φρονούν ότι θα πρέπει να είναι σε θέση να ελέγχουν όλα τα όργανα της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των οργάνων που έχουν συσταθεί εκτός της έννομης τάξης της ΕΕ, αλλά που εφαρμόζουν πολιτικές της. Σε αυτά περιλαμβάνονται ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Άμυνας, το προτεινόμενο Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο, ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας, καθώς και οι πράξεις της ΕΤΕπ που δεν εμπίπτουν στον προϋπολογισμό της ΕΕ.
Ευρύτερο πλαίσιο
Κατά το δεύτερο τρίμηνο του 2018, οι ελεγκτές της ΕΕ σχεδιάζουν επίσης να παρουσιάσουν τις απόψεις τους σχετικά με την πρόταση της Επιτροπής για το επόμενο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο, το μέλλον της κοινής γεωργικής πολιτικής, την απλούστευση της πολιτικής συνοχής, καθώς και την απλούστευση των προγραμμάτων έρευνας και καινοτομίας. Επιπλέον, σκοπεύουν, ως οφείλουν, να διατυπώσουν γνώμες για τις νομοθετικές προτάσεις που αφορούν την απόφαση για τους ίδιους πόρους και τη νομοθεσία για τα προγράμματα τομεακών δαπανών.
Το πλήρες κείμενο του ενημερωτικού εγγράφου είναι διαθέσιμο στην αγγλική γλώσσα στον ιστότοπο του ΕΕΣ (eca.europa.eu)