Η χθεσινή δημόσια διαπίστωση της υφυπουργού Οικονομικών κας Κατερίνας Παπανάτσιου ότι το 80% των ελληνικών επιχειρήσεων που μετανάστευσαν τα τελευταία χρόνια σε ξένες χώρες το έπραξαν εικονικά και καθαρά για φορολογικούς λόγους δεν έπεσε σαν κεραυνός αν αιθρία. Σύμφωνα με έμπειρους φοροτεχνικούς ειδικά στη Βόρεια Ελλάδα, η συγκεκριμένη πρακτική είναι κοινό μυστικό και μάλιστα έχει λάβει τη μορφή χιονοστιβάδας. Υπολογίζεται ότι ο αριθμός των επιχειρήσεων ελληνικών συμφερόντων που έχουν ιδρυθεί στη Βουλγαρία ανέρχεται σε περίπου 15.000 ενώ κάθε χρόνο ο αριθμός αυτός εκτιμάται ότι αυξάνεται κατά περίπου 2.500.
Οι έλεγχοι, σύμφωνα με πληροφορίες, έχουν ήδη αρχίσει και το οπλοστάσιο που έχουν στη διάθεσή τους οι ελεγκτές είναι πολύ πλούσιο και επιτρέπει σχετικά εύκολα να χαρακτηριστεί μια μεταφορά έδρας στο εξωτερικό ως εικονική. Συγκεκριμένα, βάσει των προβλέψεων του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος μια επιχείρηση, όπου και αν βρίσκεται τυπικά η φορολογική της έδρα, εφόσον ο πραγματικός τόπος άσκησης της διοίκησής της βρίσκεται στην Ελλάδα θεωρείται φορολογικός κάτοικος Ελλάδας και φορολογείται με τους ελληνικούς φορολογικούς συντελεστές. Ενδεικτικά στοιχεία απόδειξης ότι η άσκηση της διοίκησής τους βρίσκεται στην Ελλάδα είναι σύμφωνα με τη νομοθεσία:
-ο τόπος άσκησης της καθημερινής διοίκησης,
-ο τόπος λήψης στρατηγικών αποφάσεων,
-ο τόπος πραγματοποίησης της ετήσιας γενικής συνέλευσης των μετόχων ή εταίρων,
-ο τόπος τήρησης βιβλίων και στοιχείων,
-ο τόπος συνεδριάσεων του ΔΣ ή άλλου εκτελεστικού οργάνου διοίκησης,
-ο τόπος κατοικίας των μελών ΔΣ ή άλλου εκτελεστικού οργάνου διοίκησης καθώς και της πλειοψηφίας των μετόχων.
Αυτές οι προβλέψεις βρίσκονται στη διάθεση των ελεγκτών της ΑΑΔΕ που έχουν επιδοθεί στον έλεγχο όσων επιχειρήσεων “έφυγαν” στο φορολογικό παράδεισο της Βουλγαρίας. Μάλιστα ειδικά με την Βουλγαρία έχει ξεκινήσει συνεργασία μεταξύ του ΥΠΟΙΚ, της ΑΑΔΕ και των βουλγαρικών φορολογικών αρχών προκειμένου να κλείσουν τα παράθυρα που επιτρέπουν την πολύ εύκολη πλασματική μεταφορά έδρας από την Ελλάδα.
Το αποτέλεσμα αυτής της εικονικής μετανάστευσης είναι, όπως υποστηρίζουν στο υπουργείο Οικονομικών, η φοροδιαφυγή και φοροαποφυγή. Η πιο συνηθισμένη πρακτική πολλών εταιρειών που μετανάστευσαν στα Βαλκάνια και κυρίως τη Βουλγαρία είναι η κανονική συνέχιση της δραστηριότητάς τους στην Ελλάδα αλλά με την έκδοση βουλγαρικών φορολογικών στοιχείων. Τι σημαίνει αυτό; Φορολόγηση των κερδών τους με συντελεστή μόλις 10% αντί για 29% που ισχύει στην Ελλάδα καθώς και αθέμιτος ανταγωνισμός έναντι των ανταγωνιστικών τους στους Ελλάδα επιχειρήσεων που εξακολουθούν να παραμένουν στο ελληνικό φορολογικό σύστημα.
Η κα Παπανάτσιου τόνισε μιλώντας στο Περιφερειακό Συνέδριο Κεντρικής Μακεδονίας ότι μια ελληνική επιχείρηση που έχει μεταφέρει την έδρα της στο εξωτερικό αλλά είτε με σχέση μητρικής-θυγατρικής είτε με σχέση κεντρικού υποκαταστήματος έχει κρατήσει τη δραστηριότητα στην Ελλάδα φορολογείται για αυτή τη δραστηριότητα στην Ελλάδα. Πρακτικές για πλασματική μεταφορά κόστους της μητρικής ή του κεντρικού προς τη θυγατρική ή το υποκατάστημα μέσω διαφόρων τεχνασμάτων δεν αναγνωρίζονται από τις ελληνικές αρχές και χαρακτηρίζονται εικονικές από το έλεγχο. Τέτοιες πρακτικές, όπως είπε, είναι παράνομες είτε το γνωρίζουν είτε όχι οι επιχειρηματίες στους οποίους προσφέρονται αυτές οι υπηρεσίες.