Ενδιαφέρον από Ασιάτες, Γερμανούς και Ολλανδούς μετά την υπαγωγή της εταιρείας σε καθεστώς ειδικής εκκαθάρισης για διεθνείς διαγωνιστικές διαδικασίες
Σε πολύφερνη νύφη εξελίσσεται το Ναυπηγείο του Σκαραμαγκά (ΕΝΑΕ ΑΕ) μετά την υπαγωγή του σε καθεστώς ειδικής διαχείρισης, σύμφωνα με την απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηναίων.
Η εξέλιξη αυτή που δρομολογήθηκε ουσιαστικά από τον υφυπουργό Οικονομίας και Ανάπτυξης Στέργιο Πιτσιόρλα κατόπιν σχετικής συμφωνίας που πέτυχε με τις Βρυξέλλες, προκειμένου η χώρα να μην ανακτήσει παράνομες – σύμφωνα με απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου – ενισχύσεις 665 εκατ. ευρώ, ανοίγει τον δρόμο για την είσοδο νέου επενδυτή στο μεγαλύτερο ναυπηγείο της Νοτιοανατολικής Μεσογείου.
Σύμφωνα με πληροφορίες του «Βήματος», ενδιαφέρον έχουν δείξει οι Κορεάτες της Daewoo, η COSCO για τη μεγάλη δεξαμενή των εγκαταστάσεων, καθώς και αντίστοιχες επιχειρήσεις της Γερμανίας και της Ολλανδίας, εταιρείες-ηγέτιδες στον χώρο της ναυπηγικής βιομηχανίας.
Οι οφειλές
Η απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών αποτέλεσε ισχυρό επιχείρημα του ελληνικού Δημοσίου στη συζήτηση, στις 15 Μαρτίου στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ενωσης (ΔΕΕ), της προσφυγής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία ζητεί να αναγνωριστεί ότι η Ελληνική Δημοκρατία παρέβη τις υποχρεώσεις της ως προς την ανάκτηση των παράνομων κρατικών ενισχύσεων. Οι οφειλές της ΕΝΑΕ ΑΕ προς τους πιστωτές που κατέθεσαν την αίτηση ανέρχονται προς το μεν ελληνικό Δημόσιο σε περισσότερα από 620 εκατ. ευρώ λόγω της χορήγησης παράνομων κρατικών ενισχύσεων (1997-2009), οι οποίες έχουν καταστεί ληξιπρόθεσμες και μαζί με τις προσαυξήσεις ξεπερνούν τα 665 εκατ. ευρώ., ενώ προς την Τράπεζα Πειραιώς ξεπερνούν τα 24 εκατ. ευρώ.
Η ειδική εκκαθάριση έχει περιθώριο ολοκλήρωσης έναν χρόνο. Και αμέσως μετά ανοίγει ο δρόμος για διεθνείς διαγωνιστικές διαδικασίες που θα αφορούν είτε ολόκληρη την περιουσία του εμπορικού σκέλους της ΕΝΑΕ ΑΕ είτε τμηματικά. Το αμυντικό τμήμα των Ναυπηγείων κατά πάσα πιθανότητα θα ενταχθεί στο καθεστώς της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας.
Η εταιρεία Ελληνικά Ναυπηγεία ΑΕ (ΕΝΑΕ) ιδρύθηκε το έτος 1958 από τον εφοπλιστή Σταύρο Νιάρχο, με αντικείμενο την κατασκευή, επισκευή και μετασκευή πλοίων στις εγκαταστάσεις της στον Σκαραμαγκά Αττικής. Το ιδιοκτησιακό καθεστώς τής εν λόγω εταιρείας έχει αλλάξει επανειλημμένα τα τελευταία χρόνια, πλην όμως συνεχίζει να αποτελεί το μεγαλύτερο ναυπηγείο της Ελλάδας και της Νοτιοανατολικής Μεσογείου.
5.000 εργαζόμενοι
Στα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά, όταν ανήκαν στον Σταύρο Νιάρχο, απασχολούνταν περίπου 5.000 άνθρωποι. Συγχρόνως, ήταν το ναυπηγείο που έδινε δουλειά στη Ζώνη του Περάματος με ακόμη 10.000 εργαζομένους. Σήμερα οι εργαζόμενοι στο σύνολο των ναυπηγείων της χώρας φθάνουν-δεν φθάνουν τους 5.000.
Οι πιο πρόσφατες δημοσιευμένες οικονομικές καταστάσεις της ΕΝΑΕ ΑΕ είναι από το 2011, παρά την υποχρέωση ως Ανώνυμη Εταιρεία να δημοσιεύει κάθε χρόνο.
Το ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό αναγκάστηκε να συμβληθεί από το έτος 2014 απευθείας με τους εργαζομένους της ΕΝΑΕ, προκειμένου οι τελευταίοι να παράσχουν τις απαιτούμενες υπηρεσίες τους για την ολοκλήρωση των προγραμμάτων του.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τόνισε με επιστολή της προς το ελληνικό Δημόσιο τον Απρίλιο του 2017 ότι η απόφαση ανάκτησης κρατικών ενισχύσεων του 2008 έχει επιβεβαιωθεί από τα Δικαστήρια της Ενωσης και έχει καταστεί οριστική. Στις 15 Μαρτίου 2012, το Γενικό Δικαστήριο απέρριψε την προσφυγή ακυρώσεως που άσκησε η εταιρεία Ελληνικά Ναυπηγεία ΑΕ. Επομένως, «η Ελλάδα έχει ρητή υποχρέωση να την εφαρμόσει (την απόφαση ανάκτησης)».
Οι ενισχύσεις
Σήμερα, το ύψος των κρατικών ενισχύσεων που αφορούν διάφορες μορφές μέτρων στήριξης του Δημοσίου υπέρ των Ελληνικών Ναυπηγείων μεταξύ 1997 και 2009 ξεπερνά με τις προσαυξήσεις τα 665 εκατ. ευρώ.
Δεδομένου ότι μέχρι και σήμερα, δέκα χρόνια σχεδόν από την απόφαση ανάκτησης των παράνομων κρατικών ενισχύσεων, η Ελλάδα δεν έχει συμμορφωθεί με αυτή.
Οπως σημειώνεται στην επιστολή, «δεδομένου ότι τελικός στόχος της ανάκτησης είναι να σταματήσει η στρέβλωση του ανταγωνισμού, το Δικαστήριο έχει αποφανθεί ότι σε τέτοιες περιπτώσεις η εκκαθάριση του αποδέκτη μπορεί να θεωρηθεί ως αποδεκτή επιλογή».
Η ΕΝΑΕ ΑΕ πέρασε το 2010 στην Privinvest του Λιβανέζου Ισκαντάρ Σάφα. Ο επενδυτής είχε προσφύγει κατά του ελληνικού Δημοσίου αξιώνοντας αποζημίωση για αθέτηση δεσμεύσεων του ύψους 1,2 δισ. ευρώ.
Στις 29 Σεπτεμβρίου 2017 το Διεθνές Διαιτητικό Δικαστήριο του Διεθνούς Εμπορικού Επιμελητηρίου εξέδωσε οριστική απόφαση επί της προσφυγής της ΕΝΑΕ κατά του ελληνικού Δημοσίου, κατά την οποία το συνολικό ποσό που πρέπει να καταβάλει το ελληνικό Δημόσιο στην ΕΝΑΕ ανέρχεται σε περίπου 200 εκατ. ευρώ.
Το ελληνικό Δημόσιο θεωρεί αβάσιμη και μη νόμιμη τη σχετική επιχειρηματολογία και για αυτό έχει προχωρήσει σε αγωγή ακύρωσης της εν λόγω διαιτητικής απόφασης.
Μάλιστα, στην επιστολή της προς το ελληνικό Δημόσιο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σημείωνε ότι οι υπηρεσίες της καλούν τις ελληνικές Αρχές να εξηγήσουν στο Διαιτητικό Δικαστήριο ότι δεν υπάρχει αιτιολόγηση για κάθε περαιτέρω καθυστέρηση στην εφαρμογή της απόφασης ανάκτησης. Επίσης, ότι κάθε απόφαση που παρεμποδίζει ή καθυστερεί την εκτέλεση της απόφασης ανάκτησης θα ερχόταν σε αντίθεση με τις υποχρεώσεις περί δημοσίας τάξεως δυνάμει του δικαίου της Ενωσης.
Πηγές του περιβάλλοντος του υφυπουργού κ. Πιτσιόρλα σημειώνουν ότι η συγκεκριμένη επιχειρηματολογία βάρυνε στην απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών, ώστε να κρίνει υπέρ της αίτησης του ελληνικού Δημοσίου – και της Τράπεζας Πειραιώς – για υπαγωγή των ναυπηγείων σε καθεστώς ειδικής διαχείρισης.
Φως στο τούνελ και για τα Ναυπηγεία Σύρου
Αλλη μια πολύπαθη ναυπηγική επιχείρηση, αυτή των Ναυπηγείων στο Νεώριο της Σύρου, φαίνεται πως αρχίζει να βλέπει φως στο τούνελ…
Η επιχείρηση, που ανήκει στον Νίκο Ταβουλάρη, σύμφωνα με εκτιμήσεις έχει χρέη της τάξης των 60 εκατ. ευρώ. Με γνώμονα τη στρατηγική θέση που κατέχουν τα Ναυπηγεία Σύρου στον χώρο του Αιγαίου, η απαξίωση των τελευταίων ετών, η οποία οδήγησε και στην παύση της ουσιαστικής λειτουργίας τους τον Μάρτιο του 2017, κινητοποίησε τους πιστωτές προς εξεύρεση λύσης, με μέριμνα παράλληλα για την κάλυψη του συνόλου των απαιτήσεων των εργαζομένων από τον νέο επενδυτή, την ΟΝΕΧ του κ. Πάνου Ξενοκώστα. Η εταιρεία έχει την πλήρη στήριξη των ΗΠΑ.
Τα βήματα
Ως εργαλείο εξυγίανσης αξιοποιείται το άρθρο 106 του Πτωχευτικού Κώδικα όπως ισχύει, καθώς και η συμφωνία του απαιτούμενου εκ του νόμου ποσοστού πιστωτών σε ένα βιώσιμο σχέδιο εξυγίανσης, το οποίο τελικώς θα κατατεθεί στο αρμόδιο δικαστήριο προς επικύρωση.
Τα βήματα που ακολουθούνται και εποπτεύει διακριτικά ο υφυπουργός Οικονομίας και Ανάπτυξης Στέργιος Πιτσιόρλας είναι:
l Εχουν ήδη εγκριθεί οι οικονομικές καταστάσεις ετών 2015 και 2016 από τη Γενική Συνέλευση της εταιρείας.
lΑναμένεται η έγκριση ισοζυγίου έτους 2017 μετά τη ρύθμιση κάποιων λεπτομερειών που έχουν απομείνει προς διευθέτηση.
Με ενέργειες του γραφείου του κ. Πιτσιόρλα, δόθηκε η δυνατότητα σύνδεσης με τη ΔΕΗ σε εταιρεία ελεγχόμενη από τον νέο επενδυτή, ώστε η τελευταία να προβεί σε άμεσες ενέργειες αποκατάστασης συγκεκριμένων περιουσιακών στοιχείων των Ναυπηγείων Σύρου τα οποία κινδύνευαν να υποπέσουν σε αχρησία, εκμηδενίζοντας την αξία τους αλλά και υποβαθμίζοντας την περιοχή με περιβαλλοντική καταστροφή (π.χ. άμεση αποκατάσταση βλαβών προς αποφυγή βύθισης της μεγαλύτερης δεξαμενής με απρόσμενες συνέπειες για την εξέλιξη του σχεδίου, καθαρισμός ναυπηγείων, γενική προετοιμασία κ.λπ.)
Το σωματείο εργαζομένων έχει συμφωνήσει στη διαδικασία εξυγίανσης (με ομόφωνη απόφαση της Γενικής Συνέλευσης την 1η Μαρτίου).
Τα στοιχεία έχουν ήδη αποσταλεί προς επεξεργασία ώστε να εκδοθεί το business plan της εξυγίανσης, το οποίο και θα υποβληθεί στους πιστωτές μέσα στον επόμενο μήνα για έγκριση, ώστε να κατατεθεί η συμφωνία εξυγίανσης στο αρμόδιο δικαστήριο για επικύρωση.
