Η Αγία Σοφία είναι το πρώτο κτίσμα, το οποίο αντικρύζει ο επισκέπτης, καθώς εισέρχεται από την Προποντίδα. Για χίλια και πλέον χρόνια (537-1453), αποτέλεσε το κέντρο της ορθοδοξίας και του ελληνισμού. Άραγε το σημερινό χρώμα της Αγιάς Σοφιάς είναι αυτό, που είχε στο Βυζάντιο;
Επιχειρώντας ένα ταξίδι πίσω στο χρόνο και ανατρέχωντας σε φωτογραφίες, άγνωστες στο ευρύ κοινό, από την Αγία Σοφία, στην επική εποχή της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, μπορούμε να εκμαιεύσουμε, το αρχικό ρωμαίικο χρώμα.
Στις φωτογραφίες, αποκαλύπτονται οι οριζόντιες γραμμές στα εξωτερικά τειχώματα της Μεγάλης Εκκλησίας, τα οποία προστέθηκαν από τους οθωμανούς.
Για την ιστορία να αναφέρουμε, ότι οι οθωμανοί εκτός από τους μιναρέδες, το εσωτερικό σοβάτισμα του ναού, το εξωτερικό χρώμα και τα παράπλευρα μαυσωλεία, έκλεισαν επιπλέον κάποια παράθυρα ελαττώνοντας έτσι το φως στο εσωτερικό της Αγιάς Σοφιάς.
Σύμφωνα με την καθηγήτρια του ΕΜΠ Αντωνία Μοροπούλου το αυθεντικό χρώμα της Αγιάς Σοφιάς διαφέρει κατά πολύ με το σημερινό.
Σε συνέντευξή της σε γνωστή εφημερίδα είχε αναφέρει:
Λανθασμένη είναι η εικόνα που έχουμε σήμερα για την Αγία Σοφία. Το κόκκινο επίχρισμα στην εξωτερική της επιφάνεια απέχει κατά πολύ από το χρώμα των Βυζαντινών και κάλυψε τον ναό μετά την Άλωση.
Το αυθεντικό χρώμα της όψης δεν διαφέρει από τις υπόλοιπες βυζαντινές εκκλησίες: υποκίτρινο και κόκκινο του τούβλου και ξαναβγήκε στην επιφάνεια όταν από το 1994 άρχισε η αφαίρεση του κόκκινου επιχρίσματος.
Το συγκλονιστικό, όπως η ίδια καταλήγει, στην συνέντευξή της είναι ότι μέχρι σήμερα έχουν αποκαλυφθεί πάνω από τα τρία τέταρτα της αυθεντικής επιφάνειας του ναού!
Οι εικόνες, που παραθέτουμε στη συνέχεια, αποκαλύπτουν τι κρυβόταν για αιώνες πίσω από το σοβά, καθώς και το κόκκινο τούβλο, που αναφέρει η κυρία Αντωνία Μοροπούλου.