Λιγότερους φόρους πληρώνουν σήμερα οι πολυεθνικές εταιρείες σε σχέση με την περίοδο πριν από την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση το 2008, παρά τις προσπάθειες των κυβερνήσεων να καταπολεμήσουν τη φοροαποφυγή, καταλήγει έρευνα των Financial Times. Παρότι η φορολόγηση των φυσικών προσώπων αυξήθηκε κατά 6% την τελευταία δεκαετία, τα αντίστοιχα βάρη των νομικών προσώπων, δηλαδή των επιχειρήσεων, μειώθηκαν κατά 5%, σύμφωνα με στοιχεία της KPMG, που χρησιμοποίησε η βρετανική εφημερίδα στην έρευνά της. Προκύπτει, ως εκ τούτου, πως τα κράτη-μέλη δεν έχουν ακόμα καταφέρει να καταπολεμήσουν τη φοροαποφυγή, παρά τις προσπάθειες που έχουν γίνει στο πλαίσιο του ΟΟΣΑ και του G20, των 20 ισχυρότερων οικονομικά κρατών στον ανεπτυγμένο και αναπτυσσόμενο κόσμο. Αντίθετα, οι φορολογικές επιβαρύνσεις των ιδιωτών αυξάνονταν σταθερά την τελευταία δεκαετία, ιδιαίτερα στην Ευρώπη.
Από το ξέσπασμα της χρηματοπιστωτικής κρίσης, ο μέσος όρος των φορολογικών συντελεστών που ισχύουν για τους μεγαλύτερους βιομηχανικούς και τεχνολογικούς ομίλους, συμπεριλαμβανομένων των Apple, Alphabet (Google), Microsoft και Amazon, έχει υποχωρήσει περίπου κατά 13%. Η έρευνα της βρετανικής εφημερίδας στηρίχθηκε στα οικονομικά αποτελέσματα των 10 μεγαλύτερων εισηγμένων εταιρειών του κόσμου σε εννέα κλάδους. Ελήφθησαν, επίσης, υπ’ όψιν οι φορολογικοί συντελεστές που βαρύνουν 10 πολυεθνικές οι οποίες διατηρούν το μεγαλύτερο μέρος της ρευστότητάς τους σε εξωχώρια φορολογικά κέντρα. Ακόμα πιο μεγάλη είναι η φορολογική ελάφρυνση των εταιρειών σε βάθος δεκαοκτώ ετών. Από το 2000 έχει μειωθεί η φορολόγηση των επιχειρήσεων κατά το ένα τρίτο, υποχωρώντας από το 34% στο 24%. «Είναι ευρέως γνωστό ότι έχουν γίνει διάφορες προσπάθειες από κυβερνήσεις, αλλά στην πράξη τα πράγματα είναι αρκετά διαφορετικά.
Επικρατεί φορολογικός ανταγωνισμός μεταξύ κρατών που υποκινείται από τη μείωση της φορολογίας και τις φοροαπαλλαγές που δίνονται στα πνευματικά δικαιώματα», σχολιάζει ο Μιχίρ Ντεσέ, καθηγητής χρηματοοικονομικών και νομικής στο Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ. Εκτός των φορολογικών παραδείσων υπάρχουν, επίσης, κανόνες σε διάφορες χώρες που επιτρέπουν στις εταιρείες να καθυστερούν την καταβολή φόρων, με αποτέλεσμα να μειώνονται σημαντικά τα ποσά που καταβάλλονται σε ένα οικονομικό έτος. Είναι η γνωστή ως αναβαλλόμενη φορολογική απαίτηση. Προ τριετίας, η Κομισιόν είχε καταλήξει στο συμπέρασμα ότι ο αναβαλλόμενος φόρος για τις τράπεζες, όχι μόνον στην Ελλάδα, την Ιταλία, την Ισπανία και την Πορτογαλία, δεν επιφέρει αθέμιτο όφελος.
