Κωνσταντίνος Χολέβας – Πολιτικός Επιστήμων
Σήμερα όταν ομιλούμε για το Μακεδονικό ζήτημα αναφερομαστε στο όνομα του κράτους των Σκοπίων και στις εύλογες ελληνικές αντιρρήσεις ως προς τη χρήση του ονόματος Μακεδονία. Όμως το πρόβλημα έχει και προηγούμενους ιστορικούς σταθμούς. Ξεκίνησε το 1870 ως βουλγαρική διεκδίκηση επί των εδαφών και επί των ελληνικών πληθυσμών της τουρκοκρατούμενης Μακεδονίας. Ας θυμηθούμε εν συντομία τις 4 φάσεις του ζητήματος.
-
Η Βουλγαρική Εξαρχία και τα σχέδια για Μεγάλη Βουλγαρία.
Μέχρι το 1877 η Βουλγαρία παρέμενε υπό τουρκικό ζυγό. Όμως κατά την περίοδο 1862-1870 υπό την καθοδήγηση του κόμητος Ιγνάτιεφ, του Ρώσου Πρέσβεως στην Κωνσταντινούπολη, ορισμένοι Μητροπολίτες των βουλγαρικών επαρχιών αποσχίσθηκαν από το Οικουμενικό Πατριαρχείο και δημιούργησαν τη Σχισματική Εκκλησία, η οποία ονομάσθηκε Εξαρχία.Το 1872 οι Ορθόδοξοι Πατριάρχες καταδίκασαν τους Εξαρχικούς επί εθνοφυλετισμώ. Δεν καταδικάσθηκε ο υγιής πατριωτισμός, αλλά η δημιουργία σχισματικών εκκλησιαστικών καθεστώτων με εθνικιστικό και φυλετικό κριτήριο, χωρίς μάλιστα την άδεια του Οικουμενικού Θρόνου.
Το 1878 με τη λήξη του ρωσο-τουρκικού πολέμου ελευθερώνεται η σημερινή Βουλγαρία, αλλά ο ρωσικός Πανσλαβισμός ήθελε να δημιουργήσει τη Μεγάλη Βουλγαρία για να κατέβουν οι Ρώσοι στο Αιγαίο. Οι Έλληνες μακεδόνες πληροφορούνται ότι θα περιληφθούν (πλην Θεσσαλονίκης και Χαλκιδικής) στη Μεγάλη Βουλγαρία και επαναστατούν. Τον Φεβρουάριο του 1878 εκδηλώνεται η πρώτη φάση του Μακεδονικού Αγώνος με επίκεντρο το Λιτόχωρο, το όρος Μπούρινο της Κοζάνης και τα μοναστήρια του Ολύμπου. Τελικά οι άλλες Μεγάλες Δυνάμεις ανατατρέπουν τα ρωσικά σχέδια για μεγάλο βουλγαρικό κράτος. Οι Έλληνες της Μακεδονίας παραμένουν υπό Οθωμανικό τουρκικό ζυγό.
-
1903- 1908. Η αποκορύφωση της ένοπλης ρήξης Ελλήνων και Βουλγάρων. Ο Μακεδονικός Αγών. Οι Βούλγαροι προσπαθούν να εντάξουν στην Εξαρχία τα ελληνικά χωρθά της Μακεδονίας. Χρησιμοποιούν τη βία των ενόπλων ομάδων, των κομιτατζήδων. Η πολιτική καθοδήγηση γίνεται από την οργάνωση ΒΜΡΟ, η οποία στα ελληνικά έγινε γνωστή ως ΕΜΕΟ (Εσωτερική Μακεδονική Επαναστατική Οργάνωση). Αρχικά είχε τα αρχικά ΒΜΟΡΟ, διότι περιλάμβανε και τη λέξη Οντρίνσκο, δηλαδή Αδριανουπολίτικη ώστε να υποτάξει και τον Ελληνισμό της Θράκης.
Οι Εξαρχικοί είχαν πάρει έγκριση από τον Σουλτάνο να στέλνουν Βούλγαρο ιερέα σε κάθε χωριό, στο οποίο τα 2/3 των κατοίκων θα υπέγραφαν ότι προτιμούν τη Βουλγαρική Εξαρχία. Για να πεισθούν τα χωριά να υπογράψουν χρησιμοπιήθηκε η σκληρή βία. Πολλοί κληρικοί, πρόκριτοι και δάσκαλοι φονεύθηκαν διότι επέμεναν να δηλώνουν Έλληνες και Πατριαρχικοί. Οι Χριστιανοί κάτοικοι της Μακεδονίας επέδειξαν συγκινητική αφοσίωση στον Ελληνισμό, έστω και αν αρκετοί από αυτούς – ιδίως στη Δυτική Μακεδονία- μιλούσαν ένα μικτό ελληνοβουλγαρικό ιδίωμα. Σήμερα το ιδίωμα αυτό ονομάζετια «τα εντόιπικα» και ομιλείται από μερικές χιλιάδες Ελλήνων.
Στις 20 Ιουλίου 1903 (Ίλιντεν= η ημέρα του Προφήτη Ηλία) η ΕΜΕΟ οργανώνει μία δολιοφθορά στη Δυτική Μακεδονία και οι Οθωμανοί στρτιώτες ξεσπούν στους Βλαχόφωνους ελληνικούς πληθυσμούς της Κλεισούρας, του Νυμφαίου και του Κρουσόβου (σήμερα ανήκει στο κράτος των Σκοπίων). Η Αθήνα αφυπνίζεται και συνειδητοπιοεί τον κίνδυνο που διατρέχουν οι Έλληνες Μακεδόνες. Αρχίζει ο διμέτωπος αγώνας κατά των Βουλγάρων Εξαρχικών και κατά των Τούρκων κατακτητών. Οι εντόπιοι Μακεδόνες οπλαρχηγοί ενισχύονται από αξιωματικούς που έρχονται με ψευδώνυμα από την Αθήνα (Παύλος Μελάς = Μίκης Ζέζας, Σαράντος Αγαπηνός = καπετάν Άγρας κ.ά) και από εθελοντές Κρητικούς, Μανιάτες, Ηπειρώτες, Κυπρίους κλπ. Το Οικουμενικό Πατριαρχείο έχει ήδη αποστείλει νέους, μορφωμένους και δυμαμικούς Ιεράρχες στις κυριώτερες πόλεις της Μακεδονίας. Ο Μακεδονικός Αγώνας αποτελεί υπόδειγμα οργανώσεως και συντονισμού, το οποίο αποδεικνύει ότι μπορούμε να κατορθώσουμε πολλά, όταν είμαστε ενωμένοι και αποφασισμένοι. Για λόγους ιστορικής δικαιοσύνης αναφέρουμε ότι Οικουμενικός Πατριάρχης ήταν ο Ιωακείμ Γ΄ και σχεδιαστές της ελληνικής αντεπίθεσης ήσαν οι διπλωμάτες Λάμπρος Κορομηλάς και Ίων Δραγούμης.
Οι Ελληνικοί πληθυσμοί αποκτούν δύναμη και ανακτούν το θάρρος τους. Η σύγκρουση λήγει φαινομενικά το 1908 με την υποτιθέμενη φιλελευθεροποίηση του Οθωμανικού κράτους και η Μακεδονία τελικά ελευθερώνεται με τους Βαλκανικούς Πολέμους του 1912-13.
Το μεγαλύτερο μέρος της ιστορικής Μακεδονίας ενσωματώνεται στην Ελλάδα , ένα μικρό μέρος στη Σερβία και ένα επίσης μικρό μέρος στη Βουλγαρία. Τα περί ποσοστών 51% κ.λπ. είναι ανακριβή. Δεν αναφέρονται σε καμμία διεθνή συνθήκη. Η Ελλάς σήμερα ελέγχει το συντριπτικά μεγαλύτερο ποσοστό των εδαφών της ιστορικής Μακεδονίας.
-
Ο Τίτο, το τεχνητό «Μακεδονικό» έθνος και η Λαϊκή Δημοκρατία της «Μακεδονίας». Ήδη κατά τις δεκαετίες 1920 και 1930 η βουλγαρική προπαγάνδα χρησιμοποίησε την Κομμουνιστική Διεθνή, δηλαδή την Ομοσπονδία των Κομμουνιστικών Κομμάτων, για να διαδώσει την ιδέα ότι υπάρχει «μακεδονικό» έθνος. Επειδή δεν έπειθε το σύνθημα «Η Μακεδονία στους Βουλγάρους» προτίμησαν το απατηλό σύνθημα «Η Μακεδονία στους Μακεδόνες». Υπό την πίεση του Στάλιν και του ισχυρού Κ.Κ. Βουλγαρίας τα κομμουνιστικά κόμματα των Βαλκανίων, περλαμβανομένου και του ελληνικού, ακολούθησαν αυτή τη γραμμή.
Το 1944 με την επιβολή του κομμουνιστικού καθεστώτος στην τότε ενιαία Γιουγκοσλαβία ο Κροάτης δικτάτωρ Τίτο ανακήρυξε επισήμως την περιοχή Σκοπίων ως Λαίκή Δημοκρατία της «Μακεδονίας». Κατασκεύασε έθνος, ιστορία, γλώσσα, Ακαδημία και άλλους μηχανισμούς για να μπορεί να διεκδικεί εδάφη από την Ελλάδα και τη Βουλγαρία. Μέχρι τότε η περιοχή γύρω από τα Σκόπια ονομαζόταν Νότιος Σεβία και για μικρό διάστημα Βάρνταρσκα Μπανοβίνα, δηλαδή επαρχία του ποταμού Αξιού. Οι κάτοικοι πριν από το 1944 δήλωναν Έλληνες, Βούλγαροι, Σέρβοι και Αλβανοί. Με τη δύναμη της καταπιεστικής προπαγάνδας και του ολοκληρωτικού καθεστώτος ο Τίτο κατόρθωσε να εκβιάσει συνειδήσεις και να αλλοιώσει την εθνική ταυτότητα της πλειοψηφίας.
Μάλιστα είδαμε και κάτι παγκοσμίως πρωτοφανές: Άθεος ίδρυσε Εκκλησία. Με υπόδειξη του Τίτο οι τρεις Επισκοπές της «Λαϊκής Δημοκρατίας της Μακεδονίας» αποσχίσθηκαν από το Ορθόδοξο Σερβικό Πατριαρχείο (1958) και αργότερα ανακήρυξαν την Αυτοκεφαλία τους (1967). Το Οικουμενικό Πατριαρχείο και σύμπασα η Ορθοδοξία ανά την Υφήλιο αρνήθηκε να αναγνωρίσει αυτή την αντικανονική πράξη. Πρόκειται για την Σχισματική και ψευδεπίγραφη «Μακεδονική Ορθόδοξη Εκκλησία».
-
Η δημιουργία του κράτους των Σκοπίων και η ελληνική αντίδραση στον σφεερισμό του ονόματος. Η Γιουγκοσλαβία το 1991 διελύθη εις τα εξ ών συνετέθη. Ένα από τα κράτη που δημιουργήθηκαν είναι το κράτος που διεκδικεί το ονομά μας, την Ιστορία μας, τον Πολιτισμό μας, την ταυτότητά μας και, για να μην το ξεχνούμε, τα εδάφη της Βορείυ Ελλάδος. Ο Ελληνισμός ορθώς αντέδρασε και επιμένει να αντιδρά στη χρήση του ονόματος «Μακεδονία» από ένα πολυεθνικό κράτος, το οποίο θρασύτατα πλαστογραφεί την ελληνική, αλλά και τη βουλγαρική ιστορία, και το οποίο συνεχίζει να πιστεύει στο ιδεολόγημα του Τίτο: Η «Μακεδονία» του Βαρδάρη με έδρα τα Σκόπια, θα απελευθερώσει τη Μακεδονία του Αιγαίου (δηλ. την ελληνική) και τη Μακεδονία του Πιρίν (βουλγαρική επαρχία).
Το όνομα προβάλλει τον αλυτρωτισμό. Δεν πρέπει να δεχθούμε οποιαδήποτε σύνθετη ή παράγωγη ονομασία, η οποία θα περιλαμβάνει τον όρο Μακεδονία. Η Μακεδονία είναι μία, ελληνική και αδιαπραγμάτευτη. Οι προσδιορισμοί Άνω, Νέα κλπ γρήγορα θα ξεχαστούν και θα εκπέσουν. Θα μείνει μόνον ο όρος Μακεδονία για το κράτος, «μακεδομική» για την εθνότητα και τη γλώσσα. Τότε θα έχουμε πλέον πρόβλημα εμείς οι Έλληνες να χρησιμοποιούμε τον όρο Μακεδονία. Και εγώ που γεννήθηκα στη Θεσσαλονίκη θα αναγκασθώ – ο μη γένοιτο- να δηλώνω Κατωμακεδόνας, Παλαιομακεδόνας ή μήπως Βορειοθεσσαλός;
Ας ακούσουν οι αρμόδιοι τη φωνή της Ιστορίας, τη φωνή της Εκκλησίας και τη φωνή του λαού, όπως αυτή εκφράσθηκε με τα δύο μεγάλα συλλαλητήρια στη Θεσσαλονίκη και στην Αθήνα. Ο Άγιος Δημήτριος και όλοι οι Άγιοι της Μακεδονίας είθε να βοηθήσουν για την επικράτηση της ιστορικής αλήθειας και της δικαιοσύνης!
