Δύο δύσκολες πολιτικές δεσμεύσεις, που ζητούνται από το ελληνικό πολιτικό σύστημα, αλλά και ακόμη 5 κομβικές διαρθρωτικές παρεμβάσεις έχει στο επίκεντρό της η μετα-μνημονιακή συμφωνία. Οι δανειστές ζητούν οι ρήτρες αυτές να γίνουν αναπόσπαστο κομμάτι του αναπτυξιακού σχεδίου που… αναμένουν από την ελληνική κυβέρνηση, ει δυνατόν πριν από το Πάσχα, με στόχο την παρουσίαση του από το Eurogroup της 27ης Απριλίου που θα γίνει στη Σόφια.
Το πόσο “εφικτές” θα είναι εξαρτάται από πολλά μέτωπα που θα ανοίξουν –παράλληλα– μέσα στον Μάιο διαμορφώνοντας το τοπίο της μετα-Μνημονίου εποχής για την Ελλάδα. Περιλαμβάνουν από τη στάση της Γερμανίας, του ΔΝΤ και τα αποτελέσματα των stress tests έως την κατάσταση των αγορών και των γεωπολιτικών μετώπων.
Η αυστηρότητα
Η αυστηρότητα των νέων αυτών όρων συνδέεται με το κατά πόσο η Γερμανία θα επιμείνει στην παραμονή του ΔΝΤ ή με τα “ανταλλάγματα” που θα ζητήσει αν τελικά αυτό αποχωρήσει με τη μορφή μεγάλης ενίσχυσης των μεταμνημονιακών όρων.
Όσο για το ίδιο το Ταμείο, θα αποκαλύψει τις θέσεις του τον Μάιο – Ιούνιο με τις πληροφορίες προς το παρόν να κάνουν λόγο για άκαμπτη στάση αναφορικά με την εμπροσθοβαρή εφαρμογή των μέτρων. Και μένει να φανεί πόσο σθεναρή θα είναι η αντίδραση της Κομισιόν (και ενδεχομένως του Eurogroup) στις απαιτήσεις αυτές…
Οι ρήτρες
Σε κάθε σενάριο, από την Ελλάδα ζητείται να μείνει σε τροχιά εφαρμογής και να ολοκληρώσει τις παρεμβάσεις σε 5 βασικές μεταρρυθμίσεις:
1. Την ενίσχυση του τραπεζικού συστήματος και την εξυγίανση των “κόκκινων” δανείων με διαρκή στόχο για τους πλειστηριασμούς που θα πρέπει να υλοποιηθούν αλλά και για τις υπόλοιπες παρεμβάσεις που έχουν συμφωνηθεί..
2. Την ολοκλήρωση των παρεμβάσεων στις αγορές προϊόντων αλλά και στη θεσμική τους θωράκιση ώστε να αυξηθεί η επενδυτική ελκυστικότητα της χώρας. Ειδική έμφαση δίδεται στη διαδικασία αδειοδότησης των επιχειρήσεων, στα κλειστά επαγγέλματα αλλά και στην διασφάλιση της ανεξαρτησίας των ρυθμιστικών αρχών και των άλλων ανεξάρτητων θεσμών.
3. Τον εκσυγχρονισμό της δημόσιας διοίκησης και την ολοκλήρωση των παρεμβάσεων για την επιτάχυνση της δικαιοσύνης. Μέγα ζήτημα θεωρείται η στελέχωση του Δημοσίου, καθώς ένα μέρος της θα γίνει τη μετα-Μνημονίου εποχή. Κοινοτικές πηγές ανέφεραν την προηγούμενη εβδομάδα ότι “μπορείς να ακολουθήσεις τη διαδικασία πρόσληψης ενός διευθυντή και στο τέλος να προσλάβεις τον φίλο του υπουργού”.
4. Να υλοποιηθεί ομαλά το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων. Στην 4η αξιολόγηση έμφαση δίδεται στο ενεργειακό πεδίο, αλλά, γενικότερα, για τα επόμενα χρόνια, εκτιμάται από τους δανειστές ότι υπάρχουν ακόμη ιδεολογικά ζητήματα.
5. Τη διαμόρφωση ενός συστήματος φόρων και δαπανών πιο φιλικό στην ανάπτυξη και στην κοινωνία. Ειδική σημασία δίδεται στη συνεχή ενίσχυση της φορολογικής διοίκησης.
Πηγές από τις Βρυξέλλες ξεκαθάριζαν την προηγούμενη εβδομάδα ότι πρέπει να αποσοβηθεί ο κίνδυνος της ανάσχεσης των ασκούμενων πολιτικών κατά τις προεκλογικές περιόδους και εξήγησαν ότι πρέπει να υπάρξει ιδιοκτησία του προγράμματος. Η ιδιοκτησία αυτή του μετα-μνημονιακού προγράμματος που θα καταθέσει η Ελλάδα είναι η 1η επιπλέον ρήτρα.
Η δεύτερη είναι η ρήτρα μη αναστρεψιμότητας των μεταρρυθμίσεων που έχουν γίνει ή συμφωνηθεί. Και συνδέεται με τη μείωση του αφορολογήτου και των συντάξεων αλλά και με τις μεταρρυθμίσεις που έχουν εφαρμοσθεί ή είναι στον δρόμο.
Μάλιστα γίνεται λόγος για συνολική αποτίμηση του 3ου Μνημονίου ώστε να καταγραφούν οι πολιτικές που θεωρήθηκαν ως “done” σε κάποια αξιολόγηση, αλλά, τελικά, αποδεικνύεται ότι δεν έχουν εφαρμοσθεί πλήρως γιατί “λοξοδρόμησαν”.