Έρχεται το ευρωπαϊκό σύστημα πληροφοριών και άδειας ταξιδίου (ETIAS)

Στις 25 Απριλίου οι πρέσβεις στην ΕΕ επιβεβαίωσαν τη συμφωνία που επετεύχθη μεταξύ της Προεδρίας του Συμβουλίου και των εκπροσώπων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου επί της πρότασης για ευρωπαϊκό σύστημα πληροφοριών και άδειας ταξιδίου (ETIAS).

Με το ETIAS θα είναι δυνατή η διενέργεια εκ των προτέρων ελέγχων και, όποτε απαιτείται, η άρνηση χορήγησης άδειας ταξιδίου προς τον χώρο Σένγκεν σε υπηκόους τρίτων χωρών που απαλλάσσονται από την υποχρέωση θεώρησης.

Το σύστημα αυτό θα συμβάλει στη βελτίωση της εσωτερικής ασφάλειας, στην πρόληψη της παράνομης μετανάστευσης, στην προστασία της δημόσιας υγείας και στη μείωση των καθυστερήσεων στα σύνορα καθώς θα εντοπίζει τα άτομα που ενδέχεται να συνιστούν κίνδυνο σε έναν από τους προαναφερόμενους τομείς πριν την άφιξή τους στα εξωτερικά σύνορα.

Λειτουργία του συστήματος

Το σύστημα θα εφαρμόζεται στους υπηκόους τρίτων χωρών που δεν έχουν υποχρέωση θεώρησης. Αυτοί θα πρέπει να λαμβάνουν άδεια ταξιδίου πριν από το ταξίδι τους, μέσω μιας ηλεκτρονικής εφαρμογής. Για κάθε αίτηση, ο αιτών θα καλείται να καταβάλει τέλος 7 ευρώ για την άδεια ταξιδίου.

Οι πληροφορίες που υποβάλλονται με κάθε αίτηση θα εξετάζονται μέσω αυτοματοποιημένης διαδικασίας σε αντιπαραβολή με βάσεις δεδομένων της ΕΕ και της Ιντερπόλ ώστε να διαπιστώνεται αν συντρέχουν λόγοι άρνησης της άδειας ταξιδίου. Αν η αντιπαραβολή δεν οδηγήσει σε θετικά αποτελέσματα (hits) ή άλλα στοιχεία που να απαιτούν περαιτέρω ανάλυση, η άδεια ταξιδίου εκδίδεται αυτόματα και άμεσα. Αυτό αναμένεται να συμβαίνει με τις περισσότερες αιτήσεις.

Όποτε προκύπτει θετικό αποτέλεσμα από την αντιπαραβολή ή κάποιο στοιχείο που απαιτεί επιπλέον ανάλυση, η αίτηση θα υποβάλλεται σε μη αυτοματοποιημένη επεξεργασία από τις αρμόδιες αρχές.

Στην περίπτωση αυτή, η κεντρική μονάδα ETIAS θα επαληθεύει σε πρώτη φάση ότι τα στοιχεία που βρίσκονται στον φάκελο της αίτησης αντιστοιχούν στα δεδομένα τα οποία ενεργοποίησαν το θετικό αποτέλεσμα (hit).

Αν επιβεβαιωθεί η αντιστοιχία ή αν εξακολουθούν να υπάρχουν αμφιβολίες, η αίτηση θα υποβάλλεται σε μη αυτοματοποιημένη επεξεργασία από την εθνική μονάδα ETIAS του αρμόδιου κράτους μέλους.

Η έκδοση άδειας ή η άρνησή της σε περίπτωση αίτησης η οποία έχει ενεργοποιήσει κάποιο hit γίνεται το αργότερο εντός 96 ωρών από την υποβολή της αίτησης ή, στις περιπτώσεις που ζητούνται πρόσθετες πληροφορίες, εντός 96 ωρών από τη λήψη των εν λόγω πληροφοριών.

Πριν από την επιβίβαση, οι αερομεταφορείς και οι θαλάσσιοι μεταφορείς οφείλουν να επαληθεύουν κατά πόσον οι υπήκοοι τρίτων χωρών που υπόκεινται στην υποχρέωση έκδοσης άδειας ταξιδίου έχουν πράγματι στην κατοχή τους έγκυρη άδεια ταξιδίου. Τρία χρόνια μετά την έναρξη λειτουργίας του ETIAS, η υποχρέωση αυτή θα ισχύει και για τους διεθνείς μεταφορείς που μεταφέρουν ομάδες ατόμων από μία χώρα σε άλλη με τουριστικά λεωφορεία.

Η άδεια ταξιδίου δεν παρέχει αυτόματο δικαίωμα εισόδου ή παραμονής· η τελική απόφαση λαμβάνεται από τον συνοριοφύλακα.

Κάθε άδεια ταξιδίου ισχύει για τρία έτη ή έως τη λήξη ισχύος του ταξιδιωτικού εγγράφου που δηλώθηκε κατά την υποβολή της αίτησης, όποιο από τα δύο προηγείται.

Τα επόμενα στάδια

Δεδομένου ότι η συμφωνία έχει πλέον επιβεβαιωθεί από τους πρέσβεις στην ΕΕ, εξ ονόματος του Συμβουλίου, ο κανονισμός θα υποβληθεί στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για ψηφοφορία σε πρώτη ανάγνωση και, στη συνέχεια, στο Συμβούλιο προς έκδοση.