Η έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας για μείωση των θανατικών ποινών στον κόσμο το 2017 αφήνει μια μικρή ελπίδα, καταγράφει όμως και την διεθνή τάση; Είναι σχετικό, είναι η απάντηση του Ολουβατοζίν Ποπόλα, συμβούλου της οργάνωσης για την εσχάτη των ποινών. Η μείωση, λέει, καταγράφηκε σε 3 χώρες που καταλαμβάνουν τις πρώτες θέσεις στην στατιστική κλίμακα, το Ιράν, τη Σαουδική Αραβία και το Πακιστάν. Στο Ιράν, που βίωσε το τελευταίο διάστημα ταραχές και διαδηλώσεις, μειώθηκαν οι εκτελέσεις κατά 11%, στο Πακιστάν μάλιστα η μείωση έφτασε στο 31%.
Μαύρη κηλίδα η Κίνα
«Για παράδειγμα, στο Ιράν η μείωση των εκτελέσεων οφείλεται σε νομικές μεταρρυθμίσεις ποινικών αδικημάτων που έχουν σχέση με την εγκληματικότητα στο πεδίο των ναρκωτικών» λέει. «Για το Πακιστάν και τη Σ. Αραβία είναι δυσκολότερο να βρεθούν συγκεκριμένοι λόγοι. Οι εκτελέσεις, 305 στην πρώτη και 158 στη δεύτερη που έγιναν το 2016, το 2017 μειώθηκαν».
Η έκθεση της οργάνωσης για το 2017 έχει μια μαύρη κηλίδα, την Κίνα, γιατί δεν υπάρχουν πληροφορίες για τον αριθμό των εκτελέσεων εκεί. Η χώρα συνεχίζει να βρίσκεται στην πρώτη θέση, αλλά οι πραγματικές διαστάσεις του προβλήματος δεν είναι γνωστές, γιατί οι σχετικές πληροφορίες έχουν αναχθεί σε επτασφράγιστο μυστικό. Εάν αφήσουμε έξω την Κίνα, το 84% των θανατικών ποινών εκτελείται σε 4 χώρες, στο Ιράν, την Σ. Αραβία, το Ιράκ και το Πακιστάν. «Στο Ιράκ, η θανατική ποινή αποτελεί μέσο εκδίκησης ως αντίδραση σε τρομοκρατικές πράξεις», λέει ο Ολουβατοζίν Ποπόλα, «Μετά από επιθέσεις ένοπλων ομάδων, μεταξύ των οποίων ανήκουν τζιχαντζιστές του Ισλαμικού Κράτους, η χώρα προχώρησε στην εκτέλεση θανατικών ποινών. Τον περασμένο Σεπτέμβριο εκτελέστηκαν δεκάδες που συμμετείχαν σε επιθέσεις αυτοκτονίας».
«Δεν προστατεύει τα θύματα»
Η έκθεση της Διεθνούς Αμνηστίας για το 2017 προτάσσει την εξής φράση του Γεν. Γραμματέα των ΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες: η θανατική ποινή συμβάλλει ελάχιστα στην προστασία των θυμάτων ή στην αποτροπή εγκληματικών πράξεων. «Υπάρχουν ελάχιστα πειστικά στοιχεία για το ότι οι δράστες αποτρέπονται εν τέλει από αυστηρές ποινές», συμπληρώνει ο Ποπόλα. «Φαίνεται από το ότι σε χώρες που καταργήθηκε η εσχάτη των ποινών, όπως τον Καναδά, το ποσοστό εγκληματικών πράξεων το 2016 ήταν το ίδιο υψηλό όπως και το 1976, χρονιά που καταργήθηκε η θανατική ποινή».
Το επόμενο βήμα είναι ο περιορισμός επιβολής της θανατικής ποινής στις χώρες που πραγματοποιούνται εκτελέσεις υποστηρίζει ο Ποπόλα. Κι αυτό μπορεί να γίνει μέσω ενός επίσημου μοαρατόριουμ, όπου η εσχάτη των ποινών θα μεταβάλεται σε ισόβια. Πάντως γενικά οι αριθμοί για το 2017 αφήνουν χαραμάδα ελπίδας ότι ο κόσμος βρίσκεται σε ένα σημείο καμπής και ότι η κατάργηση αυτής της απάνθρωπης και εξαιρετικά βάρβαρης πράξης είναι υπόθεση ζήτημα χρόνου.
