Στο 17% το ποσοστό της ανακύκλωσης και κομποστοποίησης (3ο χαμηλότερο στην ΕΕ) και στο 82% το ποσοστό της υγειονομικής ταφής (2ο υψηλότερο)
Τις κάκιστες επιδόσεις της Ελλάδος στον τομέα της διαχείρισης αστικών αποβλήτων επιβεβαιώνει το νέο γράφημα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, με στοιχεία της Eurostat και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το 2016.
Ειδικότερα, η χώρα μας παράγει 497 κιλά αστικών αποβλήτων κατά κεφαλή, εκ των οποίων μόλις το 17% καταλήγει σε ανακύκλωση και κομποστοποίηση, ποσοστό που είναι το τρίτο χαμηλότερο στην ΕΕ μετά τη Μάλτα (8%) και τη Ρουμανία (15%).
Ταυτόχρονα, το ποσοστό υγειονομικής ταφής των αποβλήτων βρίσκεται στο 82%, ποσοστό που μας κατατάσσει στη δεύτερη θέση, πίσω μόνο από τη Μάλτα (92%).
Η διαχείριση των αποβλήτων στις χώρες της ΕΕ
Παρόλο που τα αστικά απόβλητα αποτελούν μόνο το 1/10 από τους συνολικά 2.5 δις τόνους αποβλήτων που παράγονται ετησίως στην ΕΕ, είναι αρκετά ορατά και πολύπλοκα από τη φύση τους.
Στην ολομέλεια του Απριλίου, οι ευρωβουλευτές ψηφίζουν υπέρ της αναθεώρησης των ισχυόντων κανόνων της ΕΕ σχετικά με τη διαχείριση των αποβλήτων, συμπεριλαμβάνοντας νέους στόχους για την ανακύκλωση, τη συσκευασία και την υγειονομική ταφή.
Η παραγωγή αποβλήτων στην Ευρώπη
Από το 2005 μέχρι το 2016 η μέση ποσότητα αστικών αποβλήτων (κατά κεφαλή) μειώθηκε κατά 7% στην ΕΕ, ωστόσο παρατηρούνται διαφορετικές τάσεις ανά χώρα. Για παράδειγμα ενώ παρατηρήθηκε αύξηση των αστικών αποβλήτων (κατά κεφαλή) σε Δανία, Γερμανία, Μάλτα, Ελλάδα και Τσεχία, παρατηρήθηκε μείωση σε Βουλγαρία, Ισπανία, Ουγγαρία, Ρουμανία και Ολλανδία.
Σε απόλυτες τιμές, τα υψηλότερα ποσοστά αστικών αποβλήτων (κατά κεφαλή) σημειώθηκαν σε Δανία, Μάλτα, Κύπρο και Γερμανία, ενώ τα χαμηλότερα σε Ρουμανία, Πολωνία, Τσεχία και Σλοβακία.
Οι πλουσιότερες χώρες τείνουν να παράγουν περισσότερα απόβλητα (κατά κεφαλή), ενώ ο τουρισμός συμβάλλει σε υψηλότερα ποσοστά αστικών αποβλήτων σε Κύπρο και Μάλτα.
Διαχείριση αποβλήτων
Η μείωση των αποβλήτων και η σωστή επεξεργασία τους κρίνονται απαραίτητες ώστε να μειωθούν οι επιπτώσεις τους στο περιβάλλον.
Η ΕΕ στοχεύει στην πρόληψη των αποβλήτων και την όσο το δυνατόν συχνότερη επαναχρησιμοποίηση των προϊόντων. Εάν δεν υπάρχει αυτή η δυνατότητα, προτείνεται η μέθοδος της ανακύκλωσης (συμπεριλαμβανομένης της κομποστοποίησης) σε συνδυασμό με τη χρήση των αποβλήτων για την παραγωγή ενέργειας. Η επιβλαβέστερη λύση για το περιβάλλον και την υγεία, είναι η απλή διάθεση των αποβλήτων για παράδειγμα μέσω υγειονομικής ταφής, παρ’ ότι συνιστά μια από τις φθηνότερες επιλογές.
Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία του 2016, το 47% όλων των αστικών αποβλήτων στην ΕΕ ανακυκλώνεται ή κομποστοποιείται. Οι πρακτικές διαχείρισης αποβλήτων ποικίλλουν ωστόσο σημαντικά μεταξύ των κρατών μελών, ενώ αρκετές χώρες εξακολουθούν να βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στην υγειονομική ταφή των δημοτικών τους αποβλήτων.
Οι χώρες της βορειοδυτικής Ευρώπης (Βέλγιο, Ολλανδία, Σουηδία, Δανία, Γερμανία, Φιλανδία, Αυστρία) δεν χρησιμοποιούν σχεδόν καθόλου την υγειονομική ταφή των απορριμμάτων τους, ενώ εφαρμόζουν ευρέως την μέθοδο της αποτέφρωσης, σε συνδυασμό με την ανακύκλωση. Η Γερμανία και η Αυστρία είναι οι χώρες με τα υψηλότερα επίπεδα ανακύκλωσης.
Η μέθοδος της υγειονομικής ταφής εξακολουθεί να είναι η πιο διαδεδομένη μέθοδος διάθεσης αποβλήτων σε πολλές νοτιοανατολικές χώρες της ΕΕ: 12 χώρες (πάνω από το 80% σε Μάλτα, Ελλάδα, Κύπρο και Ρουμανία, πάνω από 60% σε Κροατία, Λετονία, Σλοβακία, αλλά και σε Βουλγαρία, Ισπανία, Ουγγαρία, Τσεχία, Πορτογαλία) στέλνουν τα μισά- ή και παραπάνω από τα μισά – απόβλητά τους σε χώρους υγειονομικής ταφής.
Άλλες χώρες (Εσθονία, Λουξεμβούργο, Γαλλία, Ιρλανδία, Σλοβενία, Ιταλία, Μεγάλη Βρετανία, Λιθουανία, Πολωνία) στέλνουν σχεδόν το ένα τρίτο ή και λιγότερο των αποβλήτων τους σε χώρους υγειονομικής ταφής και χρησιμοποιούν την μέθοδο της αποτέφρωσης ενώ ανακυκλώνουν πάνω από το 40% (εκτός της Εσθονίας) των οικιακών τους αποβλήτων.
Μεταξύ του 2005 και του 2016, η υγειονομική ταφή των αποβλήτων περιορίστηκε σημαντικά στις εξής χώρες: Εσθονία, Φιλανδία, Σλοβενία, Μεγάλη Βρετανία, Ιρλανδία, Ρουμανία, Βουλγαρία και Ουγγαρία.