Ένα παράθυρο ευκαιρίας και ένα γρίφο περιλαμβάνει η απάντηση της Επιτρόπου Μαριάν Τίσεν στην ερώτηση της ευρωβουλευτή ΣΥΡΙΖΑ– GUE/NGL Κωνσταντίνα Κούνεβα, την οποία συνυπέγραψαν 25 ευρωβουλευτές από την Αριστερά, τους Σοσιαλιστές και τους Πράσινους, για τα μέτρα στήριξης των χωρών με υψηλή μακροχρόνια και νεανική ανεργία. Αυτό αναφέρει δελτίο τύπου της ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ.
Συγκεκριμένα, η ερώτηση ζητούσε από την Κομισιόν να στηρίξει πρόταση που είχε καταθέσει η τέως Αναπληρώτρια Υπουργός Εργασίας Ρ. Αντωνοπούλου, με την υποστήριξη υπουργών και από άλλες χώρες της Ευρωζώνης, η οποία προβλέπει για τις χώρες με μακροχρόνια και νεανική ανεργία πάνω από τον μ.ο. της Ευρωζώνης: α) να εξαιρούνται από το Σύμφωνο Σταθερότητας οι δαπάνες για την απασχόληση και β) να διατεθεί τουλάχιστον το 5% του Ευρωπαϊκού Ταμείου Στρατηγικών Επενδύσεων (Σχέδιο Γιούνκερ) σε δημιουργία θέσεων εργασίας. Ενδεχόμενη υιοθέτηση της πρότασης αυτής θα διευκόλυνε καθοριστικά την επίτευξη των δεσμεύσεων για τα πλεονάσματα την περίοδο μετά την έξοδο από τα Μνημόνια.
Η επίτροπος Μαριάν Τίσεν αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο να υιοθετηθεί το δεύτερο σκέλος της πρότασης, για το Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων, στο πλαίσιο των θέσεων που θα παρουσιάσει τον Μάιο για τον νέο πολυετή προϋπολογισμό της Ε.Ε. (2020-2027), τονίζοντας ότι αυτό “θα αποτελέσει την ευκαιρία για μια ανοικτή συζήτηση σχετικά με τον βέλτιστο δυνατό σχεδιασμό ενωσιακών μέσων για την καταπολέμηση της υψηλής μακροχρόνιας ανεργίας και της ανεργίας των νέων”.
Στο πρώτο και βασικό σκέλος της πρότασης, την εξαίρεση των επενδύσεων για την απασχόληση από τον υπολογισμό των ελλειμμάτων κατά το Σύμφωνο Σταθερότητας, η Κομισιόν δεν τοποθετείται ευθέως. Παραπέμπει μόνο στους κανόνες “ευελιξίας” που έχει ήδη υιοθετήσει το Συμβούλιο της Ε.Ε. από τον Νοέμβριο του 2015, οι οποίοι θέτουν ως κριτήριο ενεργοποίησης της “ευελιξίας” την ύφεση ή χαμηλή ανάπτυξη σε ένα κράτος μέλος, αλλά όχι την υψηλή ανεργία αυτοτελώς. Παρεκκλίσεις των κρατών μελών από τον μεσοπρόθεσμο δημοσιονομικό στόχο τους επιτρέπονται υπό τις προϋποθέσεις ευελιξίας που έχουν συμφωνηθεί, “για παράδειγμα όταν θέτουν σε εφαρμογή μείζονες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, συμπεριλαμβανομένων των μεταρρυθμίσεων στην αγορά εργασίας”, αναφέρει η επίτροπος Μ. Τίσεν.
Το ερώτημα που προκύπτει είναι αν η συγκεκριμένη αναφορά της κ. Τίσεν σε “μείζονες μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας” αποτελεί υπαινιγμό προς την ελληνική κυβέρνηση να αποφύγει την επικείμενη αποκατάσταση των συλλογικών συμβάσεων και αύξηση του κατώτατου μισθού ή, αντίθετα, αποτελεί παρότρυνση να την επικαλεστεί ως “μείζονα μεταρρύθμιση” για να απαιτήσει ευελιξία στην εφαρμογή του Συμφώνου. “Εύχομαι να αποδειχθεί το δεύτερο και να το διαπιστώσουμε στη στάση της Κομισιόν τόσο στις διαπραγματεύσεις για την έξοδο από τα Μνημόνια, όσο και για τη μεταρρύθμιση της Ευρωζώνης”, τονίζει η Κ. Κούνεβα σχολιάζοντας την απάντηση της κ. Τίσεν.
Ακολουθούν τα κείμενα της ερώτησης και της απάντησης της Κομισιόν:
Η ΕΡΩΤΗΣΗ ΤΗΣ Κ. ΚΟΥΝΕΒΑ ΚΑΙ 25 ΕΥΡΩΒΟΥΛΕΥΤΩΝ
“Θέμα: Μέτρα στήριξης κρατών μελών με ποσοστά μακροχρόνιας ανεργίας και ανεργίας των νέων που υπερβαίνουν τον ευρωπαϊκό μέσο όρο
Σύμφωνα με την Eurostat, τα ποσοστά μακροχρόνιας ανεργίας και ανεργίας των νέων υπερβαίνουν τον ευρωπαϊκό μέσο όρο σε δέκα τουλάχιστον κράτη μέλη. Σε επτά χώρες, τα επίπεδα της μακροχρόνιας ανεργίας (σε ποσοστό επί τοις εκατό της συνολικής ανεργίας) υπερβαίνουν τον ευρωπαϊκό μέσο όρο (49,7%) με διαφορά που κυμαίνεται μεταξύ 4% και 23% και παραπέμπουν ενδεχομένως σε μόνιμη τάση. Αντιδρώντας στο ενδεχόμενο αυτό, η κ. Αντωνοπούλου, Αναπληρώτρια Υπουργός Εργασίας της Ελλάδας, και ο κ. Schmit, Υπουργός Εργασίας του Λουξεμβούργου, πρότειναν τα εξής μέτρα κατά τη διάρκεια συνεδρίασης της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων του Κοινοβουλίου, στις 30 Αυγούστου 2017·
– να μην λαμβάνονται υπόψη για το σύμφωνο σταθερότητας και ανάπτυξης της ΕΕ οι χρηματοδοτικοί πόροι που κατανέμονται σε προγράμματα υποστήριξης των ανέργων και δη μέσω ενεργών πολιτικών για την αγορά εργασίας, συμπεριλαμβανομένων των μέτρων δημιουργίας θέσεων απασχόλησης, σε χώρες με ποσοστά ανεργίας πάνω από τον μέσο όρο της ευρωζώνης, διότι αποτελούν επενδύσεις σε ανθρώπινο κεφάλαιο και στηρίζουν μια μελλοντική ανάπτυξη·
– να διατίθεται τουλάχιστον το 5% των κονδυλίων του Ευρωπαϊκού Ταμείου Στρατηγικών Επενδύσεων (ΕΤΣΕ) σε παρόμοια προγράμματα και να υπάρχει η δυνατότητα υπέρβασης, εάν κριθεί σκόπιμο, του ορίου του 50% του συνολικού απαιτούμενου ποσού, λόγω των τρομερών δυσχερειών που αντιμετωπίζουν οι χώρες αυτές.
Δεδομένου ότι οι προτάσεις αυτές υποστηρίζονται από σημαντικό αριθμό χωρών (Ισπανία, Πορτογαλία, Ιταλία, Σλοβενία) και βουλευτών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και δεδομένου ότι οι ερωτήσεις αυτές θα τεθούν στον κ. Juncker και στους αρμόδιους Επιτρόπους, με ποιον τρόπο σχεδιάζει η Επιτροπή να προαγάγει τον διάλογο και να κινηθεί προς την κατεύθυνση αυτή;”
Η ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΤΗΣ ΚΟΜΙΣΙΟΝ (Μ. THYSSEN)
“Προκειμένου να εξασφαλισθεί η βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών, όλες οι δαπάνες πρέπει να διαθέτουν επαρκή χρηματοδότηση. Τα κράτη μέλη μπορούν να κατατάσσουν με σειρά προτεραιότητας τις δαπάνες τους, σεβόμενα παράλληλα το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Τα κράτη μέλη μπορούν να παρεκκλίνουν από τον μεσοπρόθεσμο στόχο τους ή την πορεία προσαρμογής προς αυτόν, υπό τις προϋποθέσεις που ορίζονται στην “από κοινού συμφωνηθείσα θέση σχετικά με την ευελιξία στο πλαίσιο του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης” για παράδειγμα όταν θέτουν σε εφαρμογή μείζονες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, συμπεριλαμβανομένων των μεταρρυθμίσεων της αγοράς εργασίας. Επιπλέον, καθορίζονται απαιτήσεις για δημοσιονομική προσαρμογή σε διαρθρωτικούς όρους όπου λαμβάνεται υπόψη ο οικονομικός κύκλος.
Ο Ευρωπαϊκός Πυλώνας Κοινωνικών Δικαιωμάτων, του οποίου η διακήρυξη έγινε στις 17 Νοεμβρίου 2017, θα πρέπει να λαμβάνει στήριξη από την ΕΕ μέσω επενδύσεων σε ανθρώπινο δυναμικό και στην κοινωνική συνοχή, ιδίως μέσω του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου και άλλων ευρωπαϊκών διαρθρωτικών και επενδυτικών ταμείων. Επιπλέον, η Επιτροπή υπέβαλε πρόσφατα προτάσεις για νέα δημοσιονομικά μέσα με στόχο την υποστήριξη της σύγκλισης και την πραγματοποίηση διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, συμπεριλαμβανομένων των μεταρρυθμίσεων της αγοράς εργασίας. Επιπροσθέτως, η Πρωτοβουλία για την Απασχόληση των Νέων θα συνεχίσει να στηρίζει τους νέους στις περιφέρειες που επηρεάζονται περισσότερο, με αύξηση των πόρων κατά 1,2 δισεκατ. ευρώ για την περίοδο 2017-2020. Επίσης, στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Ταμείου Στρατηγικών Επενδύσεων (ΕΤΣΕ), έχουν αναπτυχθεί χρηματοδοτικά μέσα για τη στήριξη της κοινωνικής επιχειρηματικότητας, της βιώσιμης απασχόλησης και της κοινωνικής καινοτομίας, ενσωματώνοντας στόχους για την απασχόληση των νέων. Ενώ το εν λόγω ταμείο έχει ως γνώμονα τη ζήτηση και δεν θέτει τομεακές ποσοστώσεις, η Επιτροπή αναγνωρίζει ότι η επένδυση στο ανθρώπινο δυναμικό αποτελεί βασική προτεραιότητα.
Τον Μάιο του 2018, η Επιτροπή θα υποβάλει τις προτάσεις της για το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο μετά το 2020. Η κατάρτιση του νέου προϋπολογισμού της ΕΕ θα αποτελέσει την ευκαιρία για μια ανοικτή συζήτηση σχετικά με τον βέλτιστο δυνατό σχεδιασμό ενωσιακών μέσων για την καταπολέμηση της υψηλής μακροχρόνιας ανεργίας και της ανεργίας των νέων.”