Η διερεύνηση ενδιαφέροντος από τη Morgan Stanley για χαρτοφυλάκιο μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων, ονομαστικής αξίας 7 δισ. Ποια δάνεια εξαιρούνται. Η πίεση από SSM, η ανάγκη αλλαγής σελίδας και οι δυσκολίες του εγχειρήματος.
Παρότι επίσημα δεν έχει ανακοινωθεί οτιδήποτε, πηγές της αγοράς αναφέρουν ότι η Morgan Stanley έχει διενεργήσει, για λογαριασμό της Τράπεζας Κύπρου, τη διερεύνηση σε μεγάλα επενδυτικά «πορτοφόλια» και αποστέλλει συμβάσεις εμπιστευτικότητας σε όσους εκδήλωσαν ενδιαφέρον για το συγκεκριμένο project (Helix).
Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, το προς πώληση χαρτοφυλάκιο ενδέχεται να περιλαμβάνει όλα τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα της τράπεζας, με εξαίρεση τα «κόκκινα» καταναλωτικά. Η περίμετρος του χαρτοφυλακίου φθάνει τα 7 δισ. ευρώ, σε επίπεδο ονομαστικής αξίας.
Πρόκειται για δάνεια, σύμφωνα με στελέχη επενδυτικών ομίλων, με ανακτήσιμη αξία (αξία αφού αφαιρεθούν οι συσσωρευμένες προβλέψεις) στα βιβλία της τράπεζας, της τάξης των 4 δισ. ευρώ. Εξ αυτών το μεγαλύτερο μέρος είναι δάνεια που έχουν ως εξασφαλίσεις ακίνητα (εμπορικά και οικιστικά) και οικόπεδα.
Στις 31.12.2017 τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια του Συγκροτήματος Κύπρου ανέρχονταν σε 6,9 δισ. (μείωση κατά 1,4 δισ. σε σχέση με το τέλος του 2014) και αντιπροσώπευαν το 37% του συνόλου των χορηγήσεων. Το ποσοστό κάλυψής τους από προβλέψεις έφθανε στο 61%. Τα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα ανέρχονταν σε 8,8 δισ. ευρώ (47% του συνόλου των χορηγήσεων), με τον συντελεστή κάλυψης στο 48%.
Εφόσον οι παραπάνω πληροφορίες επιβεβαιωθούν, πρόκειται για χαρτοφυλάκιο-μαμούθ, μαζί με το οποίο ο αγοραστής μπορεί να πάρει και έτοιμη πλατφόρμα διαχείρισης με περίπου 350 εργαζόμενους. Στόχος είναι η πώληση να έχει ολοκληρωθεί ως το τέλος του έτους.
Χαρακτηριστικό του μεγέθους του χαρτοφυλακίου είναι ότι η ονομαστική του αξία ξεπερνά το ένα τρίτο του κυπριακού ΑΕΠ. Το μέγεθός του αποτελεί και τον πρώτο παράγοντα δυσκολίας του εγχειρήματος, σύμφωνα με στελέχη private equity funds.
Οι δυσκολίες του εγχειρήματος
«Είναι ένα πολύ μεγάλο χαρτοφυλάκιο σε μια μικρή οικονομία», αναφέρει στο Euro2day.gr στέλεχος που παρακολουθεί την προσπάθεια από το ξεκίνημά της, όταν σύμβουλος της Τράπεζας Κύπρου ήταν η KPMG Λονδίνου.
Παρότι θα απευθύνεται σε πολύ μεγάλα επενδυτικά «πορτοφόλια», το μέγεθός του σε σχέση με την κυπριακή οικονομία είναι τέτοιο, σύμφωνα με την ίδια πηγή, που θα απαιτήσει περισσότερα από 10 χρόνια ενεργητικής διαχείρισης με ρυθμίσεις, εκποιήσεις και πωλήσεις επιμέρους τμημάτων, ώστε να ολοκληρωθεί η δουλειά.
Η δυσκολία αυξάνεται από το γεγονός ότι η τοπική ζήτηση για οικόπεδα και ακίνητα, που δεν είναι παραθαλάσσια, παραμένει υποτονική, παρά τους ικανοποιητικούς ρυθμούς ανάπτυξης της κυπριακής οικονομίας τα τελευταία χρόνια.
Χαρακτηριστικό της δυσκολίας είναι ότι ο διαγωνισμός για την πώληση χαρτοφυλακίου δανείων με εξασφαλίσεις σε ακίνητα και οικόπεδα που έτρεξε η Τράπεζα Κύπρου πέρυσι τον Μάιο κηρύχθηκε άγονος, παρότι υπήρχε μια προσφορά.
Ο λόγος ήταν, σύμφωνα με πληροφορίες, η ζημία που θα έγραφε η τράπεζα καθώς το προσφερόμενο τίμημα υπολειπόταν της ανακτήσιμης αξίας. Έκτοτε, βεβαίως, η τράπεζα σχημάτισε πρόσθετες προβλέψεις και απομειώσεις (942 εκατ. ευρώ στο σύνολο του 2017).
Το δέλεαρ της κρίσιμης μάζας και η πίεση του SSM
Από την άλλη, το μέγεθος του χαρτοφυλακίου εξασφαλίζει κρίσιμη μάζα και συνέργειες για μεγάλα private equity funds, που διαθέτουν εξειδικευμένες θυγατρικές στη διαχείριση και πώληση δανείων, ενώ η μεγάλη συμμετοχή στο χαρτοφυλάκιο δανείων, που έχουν ως εξασφάλιση ακίνητα και γη, λειτουργεί ως δέλεαρ.
Η διερεύνηση ενδιαφέροντος σημειώνεται σε μια περίοδο που στην Κύπρο εξελίσσεται μια σημαντική μεταστροφή ως προς την αντιμετώπιση των «κόκκινων» δανείων. Μετά τις εκλογές, η πίεση του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού για επιθετικότερες λύσεις αντιμετώπισης των μη εξυπηρετούμενων δανείων εντάθηκε.
Όπως αναφέρουν στελέχη ελληνικών τραπεζικών ομίλων, ο επόπτης έχει καταστεί εξαιρετικά αυστηρός ως προς το εργαλείο ανταλλαγής χρέους με ακίνητα και ζητά να υπάρξουν λύσεις μείωσης των κόκκινων δανείων, οι οποίες να συμβαδίζουν με την αλλαγή σελίδας της χώρας.
Στο πλαίσιο αυτό βρίσκεται σε εξέλιξη προσπάθεια πώλησης της Συνεργατικής. Η περίοδος εκδήλωσης ενδιαφέροντος ολοκληρώθηκε πρόσφατα και αφορά, όπως έχει γίνει γνωστό, όλα τα δυνατά σενάρια. Οι ενδιαφερόμενοι επενδυτές μπορούν να επιλέξουν αν θέλουν ολόκληρη την τράπεζα ή τμήματά της.
Οι εξελίξεις σε Συνεργατική και Τράπεζα Κύπρου θυμίζουν αυτές που έτρεξαν στην Ιταλία (Montei dei Paschi, UniCredit) και οι οποίες οδήγησαν σε σημαντική υποχώρηση των NPΕs. Ερχονται, δε, να υπενθυμίσουν τη φράση που επαναλαμβάνει μονότονα η επικεφαλής του SSM Ντανιέλ Νουί ότι το πρόβλημα των μη εξυπηρετούμενων πρέπει να λυθεί τώρα, που οι συνθήκες στην Ευρώπη και διεθνώς είναι ευνοϊκές.
