Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΑΑΔΕ τα συνολικά έσοδα από Δ.Ο.Υ., Τελωνεία και Υπόλογο ανήλθαν για το 2017 σε 54.348,9 εκ.
€, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 2,2% σε σχέση με τα έσοδα του 2016 (53.194,0 εκ. €).
Τα φορολογικά έσοδα για το 2017 ήταν 47,564 δισ. € , έναντι στόχου 46,858 δισ. €
Πίνακας 2.1.1: Έσοδα Δ.Ο.Υ., Τελωνείων και Υπολόγου (σε εκ. €) | |||
ΜΤΒΛ | |||
2016 | 2017 | % | |
ΣΥΝΟΛΟ ΦΟΡΟΥ ΣΤΟ ΕΙΣΟΔΗΜΑ | 13.380,70 | 12.974,30 | -3,00% |
ΦΟΡΟΙ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑ | 3.603,80 | 3.253,90 | -9,70% |
ΑΜΕΣΟΙ ΚΑΙ ΕΜΜΕΣΟΙ ΦΟΡΟΙ ΠΟΕ | 2.516,40 | 2.894,90 | 15,00% |
Φ.Π.Α. Δ.Ο.Υ. | 10.450,80 | 10.893,60 | 4,20% |
ΛΟΙΠΑ ΕΣΟΔΑ Δ.Ο.Y. | 11.084,50 | 11.635,80 | 4,50% |
ΣΥΝΟΛΑ ΕΣΟΔΩΝ Δ.Ο.Υ. | 41.036,30 | 41.652,40 | 1,50% |
Φ.Π.Α. ΤΕΛΩΝΕΙΩΝ | 4.557,60 | 4.896,00 | 7,40% |
ΛΟΙΠΑ ΕΣΟΔΑ ΤΕΛΩΝΕΙΩΝ | 7.600,10 | 7.800,50 | 2,60% |
ΣΥΝΟΛΑ ΕΣΟΔΩΝ ΤΕΛΩΝΕΙΩΝ | 12.157,70 | 12.696,40 | 4,40% |
ΓΕΝΙΚΑ ΣΥΝΟΛΑ | 53.194,00 | 54.348,90 | 2,20% |
Στον επόμενο πίνακα παρουσιάζονται αναλυτικά (κατά είδος φόρου) τα έσοδα από Δ.Ο.Υ., Τελωνεία και Υπόλογο των ετών 2016 και 2017, καθώς και η ποσοστιαία μεταβολή τους.
Πίνακας 2.1.10: Διάρθρωση φορολογικών εσόδων7 σε χιλ. € | ||
ΚΑΕ | ΤΙΤΛΟΣ ΚΑΕ | 2017 |
Σ0000 | AΜΕΣΟΙ ΦΟΡΟΙ | 20.621.674,20 |
Σ0100 | Φόρος στο εισόδημα | 12.974.680,50 |
Σ0200 | Φόροι στην περιουσία | 3.253.875,50 |
Σ0500 | Άμεσοι φόροι υπέρ τρίτων | 5,8 |
Σ0600 | Άμεσοι φόροι από παρελθόντα οικονομικά έτη | 1.929.665,80 |
Σ0700 | Προσαυξήσεις, πρόστιμα και χρηματικές ποινές στους άμεσους φόρους | 403.464,70 |
Σ0800 | Λοιποί άμεσοι φόροι | 2.059.981,90 |
Σ1000 | ΕΜΜΕΣΟΙ ΦΟΡΟΙ | 26.942.028,90 |
Σ1100 | Φόρος Προστιθέμενης Αξίας (Φ.Π.Α) (ν.1642/86 και ν.1676/86 όπως ισχύουν) | 15.790.445,20 |
Σ1200 | Λοιποί φόροι συναλλαγών | 611.022,30 |
Σ1300 | Λοιποί φόροι κατανάλωσης | 1.894.785,40 |
Σ1400 | Φόροι κατανάλωσης που εισπράττονται από τα τελωνεία | 7.309.234,10 |
Σ1500 | Έμμεσοι φόροι υπέρ τρίτων | 2.869,10 |
Σ1600 | Έμμεσοι φόροι από παρελθόντα οικονομικά έτη | 965.223,00 |
Σ1700 | Προσαυξήσεις, πρόστιμα και χρηματικές ποινές στους έμμεσους | 167.241,90 |
Σ1800 | Ειδικές εισφορές, τέλη εισαγωγής, εξαγωγής και λοιποί έμμεσοι φόροι | 0,2 |
Σ1900 | Έσοδα, που εισπράττονται για την Ε.Ε. | 201.207,70 |
ΣΥΝΟΛΟ | 47.563.703,10 |
2.1.2. Ανάλυση φορολογικών εσόδων 2017
Με βάση τα στοιχεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού για το 2017, τα συνολικά φορολογικά έσοδα ανήλθαν σε 47.563.703.115,18 €, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 45,13 εκ. € (ή 0,09%) έναντι του 2016.
Τα έσοδα από άμεσους φόρους (Κ.Α.Ε. 0000) για την αντίστοιχη περίοδο διαμορφώθηκαν σε 20,62 δισ. € έναντι 21,84 δισ. € το έτος 2016, παρουσιάζοντας μείωση κατά 5,57%. Τα έσοδα από έμμεσους φόρους (Κ.Α.Ε. 1000), ανήλθαν σε 26,94 δισ. €, αυξημένα κατά 4,92% (αύξηση 1,26 δισ. €) σε σχέση με το έτος 2016 (25,68 δισ. €).
Από τα στοιχεία του πίνακα 2.1.10 που ακολουθεί, όπου αναλύεται η διάρθρωση των συνολικών φορολογικών εσόδων, προκύπτει ότι οι άμεσοι φόροι συνεισφέρουν κατά 43,36%, ενώ οι έμμεσοι φόροι κατά 56,64%. Σε σύγκριση με το 2016, η αναλογία ήταν 45,96% και 54,04%, αντίστοιχα.
ΑΜΕΣΟΙ ΦΟΡΟΙ
H μείωση των εσόδων από άμεσους φόρους το έτος 2017, τουλάχιστον σε επίπεδο νομοθετικών μεταβολών, οφείλεται κυρίως στους παρακάτω λόγους:
Φόροι στο εισόδημα (Κ.Α.Ε. 0100): Τα έσοδα διαμορφώθηκαν σε 12,97 δισ. € έναντι 13,38 δισ. € την αντίστοιχη περίοδο (μείωση 3,04%). Η αρνητική αυτή μεταβολή οφείλεται στην μείωση των εσόδων από:
α) τον φόρο εισοδήματος νομικών προσώπων (Κ.Α.Ε. 0120) κατά 497,57 εκ. €, λόγω των μικρότερων ποσών βεβαίωσης φόρου εισοδήματος που προέκυψαν για τα νομικά πρόσωπα εξαιτίας της μεγαλύτερης προκαταβολής φόρου εισοδήματος που καταβλήθηκε το έτος 2016 (λόγω αύξησης των συντελεστών προκαταβολής φόρου εισοδήματος για τα νομικά πρόσωπα). Με την παρ. 38 του άρθρου 72 του ν.4172/2013 όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει, αυξήθηκε η προκαταβολή φόρου για τις ιδιωτικές κεφαλαιουχικές εταιρείες για το φορολογικό έτος 2015 σε σχέση με το 2014 από 80% σε 100% και για τις προσωπικές εταιρείες, εταιρείες μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα και τις κοινοπραξίες από 55% σε 75% αντίστοιχα. Σημειώνεται ότι δυνάμει του ιδίου άρθρου, αυξάνεται η προκαταβολή φόρου για τις προσωπικές εταιρείες, εταιρείες μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα και τις κοινοπραξίες για το φορολογικό έτος 2016 σε σχέση με το 2015 από 75% σε 100% (ΠΟΛ 1159/2015) και
β) τις ειδικές κατηγορίες φόρων εισοδήματος και άλλων προσόδων (Κ.Α.Ε. 0140) κατά 48,93 εκ. €. Η πτωτική τάση στην εν λόγω κατηγορία
Φόροι στην περιουσία (Κ.Α.Ε. 0200): Τα έσοδα διαμορφώθηκαν σε 3,25 δισ. € το έτος 2017 έναντι 3,6 δισ. € το προηγούμενο έτος (μείωση 9,71%).
Σημαντική μεταβολή παρατηρήθηκε στους φόρους στην ακίνητη περιουσία (Κ.Α.Ε. 0220), καθώς τα έσοδα εμφανίζονται μειωμένα σε 3,1 δισ. € το έτος 2017 έναντι 3,49 δισ. € το 2016, γεγονός που αιτιολογείται από την καταβολή δύο εκ των δόσεων ΕΝΦΙΑ 2015 εντός του 2016. Ειδικότερα, δύο μηνιαίες καταβολές (ποσού 727 εκ. €) του ΕΝ.Φ.Ι.Α. του προηγούμενου έτους έχουν περιληφθεί στα έσοδα του ΚΑΕ 0225 για το έτος 2016 (3,36 δις
€), αυξάνοντας τα εισπραχθέντα έσοδα του συγκεκριμένου έτους σε σύγκριση με τα αντίστοιχα έσοδα για το έτος 2017 (3,02 δις €) που περιλαμβάνουν μόνο μία μηνιαία καταβολή (ποσού 325 εκ. €) του ΕΝ.Φ.Ι.Α. του προηγούμενου έτους.
Αντίθετα, τα έσοδα από φόρους και τέλη κληρονομιών, δωρεών, γονικών παροχών κ.λπ. (Κ.Α.Ε. 0210) διαμορφώθηκαν σε 156,12 εκ. € το έτος 2017 έναντι 118,37 εκ. € το έτος 2016, αυξημένα κατά 31,89%, καθώς πολλοί πολίτες προέβησαν σε αγοραπωλησίες και μεταβιβάσεις ακινήτων ενόψει των αναμενόμενων αναπροσαρμογών των αντικειμενικών αξιών κατά το έτος 2018.
Άμεσοι φόροι από παρελθόντα οικονομικά έτη (Κ.Α.Ε. 0600): Τα έσοδα από τους άμεσους φόρους παρελθόντων οικονομικών ετών (Π.Ο.Ε.) (ΚΑΕ 0600) για το έτος 2017 σε σχέση με το έτος 2016 εμφανίζονται αυξημένα κατά 9,34% (δηλ. κατά 164,77 εκ. €) και συγκεκριμένα, ανέρχονται σε 1,93 δις € έναντι 1,76 δις €.
Σε επίπεδο επιμέρους κατηγοριών, τα έσοδα από τους άμεσους φόρους που βεβαιώνονται για πρώτη φορά (ΚΑΕ 0610) διαμορφώθηκαν το έτος 2017 σε 408,51 εκ. € έναντι 267,53 εκ.
€ το έτος 2016 και τα έσοδα από τα υπόλοιπα ΠΟΕ που πρέπει να εισπραχθούν (ΚΑΕ 0630) σε 1,51 δις € έναντι 1,48 δις €, αντίστοιχα.
Επισημαίνεται ότι με τα άρθρα 57-61 του ν. 4446/2016 (ΦΕΚ Α’ 240/2212 2016)
εφαρμόστηκε το μέτρο της οικειοθελούς αποκάλυψης φορολογικής ύλης παρελθόντων ετών, με αρχική προθεσμία υπαγωγής στη ρύθμιση έως και 31.05.2017, η οποία με τον ν. 4474/2017 (ΦΕΚ Α’ 80), όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει, παρατάθηκε μέχρι τις 25.11.2017. Με τον τρόπο αυτό ενισχύθηκαν τα έσοδα από άμεσους φόρους παρελθόντων οικονομικών ετών του έτους 2017 σε σχέση με αυτά του έτους 2016, αφού το συγκεκριμένο μέτρο εφαρμόστηκε για δύο μήνες το 2016 έναντι έντεκα μηνών το 2017.
Λοιποί άμεσοι φόροι (Κ.Α.Ε. 0800): Τα έσοδα ανήλθαν σε 2,06 δισ. € την περίοδο Ιανουαρίου-Δεκεμβρίου 2017 έναντι 2,69 δισ.
€ το αντίστοιχο διάστημα του προηγούμενου έτους (μείωση 23,56%). Η μεταβολή αυτή διαμορφώνεται ουσιαστικά από τη σημαντική μείωση των εσόδων από συνταξιοδοτικές και λοιπές εισφορές (Κ.Α.Ε. 0820), τα οποία διαμορφώθηκαν σε 255,24 εκ. €, μειωμένα κατά 653,59 εκ. € (ήτοι κατά 71,92%) λόγω της σύστασης του Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης και της λειτουργίας του από την 01.01.2017.
Αντίθετα, αυξημένα είναι τα έσοδα από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης στα φυσικά πρόσωπα (Κ.Α.Ε. 0891) κατά 26,57 εκ. € (ήτοι κατά 2,46%), γεγονός το οποίο οφείλεται κυρίως στην αυξημένη παρακράτηση που εφαρμόζεται από 12.05.2016 σύμφωνα με τη νέα κλίμακα (ν. 4387/2016) και η οποία επηρεάζει τα έσοδα μόνο του τελευταίου οκταμήνου του έτος 2016, ενώ επηρεάζει το σύνολο των συγκεκριμένων εσόδων για το έτος 2017.