«Φως» στα σκοτεινά σημεία της υπόθεσης του «Grexit», που αποφάσισε αιφνιδιαστικά η Διεθνής Οργάνωση UNICEF για το ελληνικό παράρτημα, ρίχνει το πόρισμα του πρώτου οικονομικού ελέγχου που διενεργήθηκε για την τριετία 2013 – 2015 και αποκαλύπτει σήμερα ο «Ε.Τ.» της Κυριακής.
Τα ευρήματα που περιλαμβάνονται στις σελίδες του πορίσματος της εταιρίας Deloitte συμπληρώνουν σταδιακά το παζλ σε αυτή τη θλιβερή ιστορία αποπομπής της χώρας μας από το διεθνή οργανισμό.
Μια ιστορία που δείχνει φαινόμενα δυσκινησίας και κακοδιαχείρισης στον ελληνικό οργανισμό, παραβάσεις του Εσωτερικού Κανονισμού Λειτουργίας, ανεξήγητα μπόνους σε διευθυντικά στελέχη, αλλά και χορήγηση δανείων χωρίς την απόφαση του Εκτελεστικού Συμβουλίου.
Ταυτόχρονα, δείχνει σπατάλες και εντάλματα πληρωμής που παραπέμπουν σε δαπάνες φιλοξενίας και εξοδολόγια, τα οποία, ωστόσο, όπως προέκυψε, δεν αφορούσαν σε ταξίδια αλλά σε κάλυψη προσωπικών δαπανών.
Απογοήτευση
Η υπόθεση προκαλεί απογοήτευση και καχυποψία στους χιλιάδες Ελληνες οι οποίοι συνέβαλαν με κάθε τρόπο στο σκοπό της UNICEF, στη στήριξη των παιδιών του κόσμου που καθημερινά πέφτουν θύματα πολέμου, ακραίας φτώχειας, βίας και εκμετάλλευσης, αυτομάτως, όμως προκαλεί και το εύλογο ερώτημα: «Γιατί το ελληνικό τμήμα δεν κατάφερε να προχωρήσει σε διαδικασία εξυγίανσης;».
Ο πρώτος έλεγχος, όπως ενημέρωσε την προηγούμενη εβδομάδα τον Ελεύθερο Τύπο η πρόεδρος της ελληνικής Εθνικής Επιτροπής, κ. Σοφία Τζιτζίκου (ανέλαβε καθήκοντα προέδρου μετά το θάνατο του Λάμπρου Κανελλόπουλου), πραγματοποιήθηκε με πρωτοβουλία του σημερινού Εκτελεστικού Συμβουλίου (η θέση των μελών και του εκάστοτε προέδρου είναι εθελοντική και άμισθη) και στάθηκε η αφορμή για την περαιτέρω έρευνα που ακολούθησε σε βάθος δεκαπενταετίας από το διεθνή οργανισμό. Τα ευρήματα ήταν τα εξής:
* Μη τήρηση του Εσωτερικού Κανονισμού Λειτουργίας σε συγκεκριμένα σημεία. (Περί ασυμβίβαστων καθηκόντων, τραπεζικές εξουσιοδοτήσεις, εγκρίσεις αναπροσαρμογής μισθών, εγκρίσεις αποζημιώσεων και διάφορων παροχών προς το προσωπικό.)
* Ανεπάρκεια ή/και ανάγκη επαναδιατύπωσης του ισχύοντος εσωτερικού κανονισμού.
* Μη τεκμηριωμένη ενημέρωση του Εκτελεστικού Συμβουλίου επί οικονομικών και διαχειριστικών θεμάτων. (Για γνωστοποίηση στο Ε.Σ. μισθολογικών θεμάτων, για δάνεια προς το προσωπικό, για ύψος και σύνθεση δαπανών.)
* Η διατύπωση των μηχανισμών ελέγχου των υφιστάμενων δικλίδων ασφαλείας είναι μη επαρκής/μη ακριβής.
* Μη θέσπιση σαφών ορίων και περιορισμών στη φύση των δαπανών της Επιτροπής.
Καμία αξιολόγηση
Μελετώντας τις σελίδες του πορίσματος διαπιστώνεται, ανάμεσα στα άλλα, ότι ενώ προβλέπονταν από τον Εσωτερικό Κανονισμό, εντούτοις «ποτέ δεν είχε γίνει καμία αξιολόγηση του προσωπικού».
Επιπλέον ότι «οι μισθοδοτικές καταστάσεις του 2014 αναγράφουν παραπάνω έκτακτες αποδοχές από το ποσό που εμφανίζεται ως κόστος στη Γενική Λογιστική κατά 10.499 ευρώ. Πρόκειται για έκτακτες αποδοχές που αποδόθηκαν σε μια σειρά από εργαζομένους στο πλαίσιο δύο επιδοτούμενων προγραμμάτων από την Ευρωπαϊκή Ενωση (ΕΣΠΑ, ECHO). Το κόστος των αποδοχών δεν έχει περάσει από λογαριασμό εξόδου αλλά έχει επιβαρύνει το αποτέλεσμα του εκάστοτε προγράμματος εμφανιζόμενο μειωτικά του λογαριασμού υποχρέωσης».
Αξιοσημείωτο είναι πως για τις έκτακτες αμοιβές που αποδόθηκαν σε άτομα του προσωπικού δεν υπήρχε σχετική απόφαση του Εκτελεστικού Συμβουλίου.
Υψηλότερες αποδοχές
«Από τις μισθοδοτικές καταστάσεις του 2013, του 2014 και του 2015 οι μικτές αποδοχές που λαμβάνουν οι τρεις διευθυντές της Επιτροπής, Communication, Advocary & Education, Οικονομικών και Διοικητικών Υπηρεσιών, Δωρεών, Μάρκετινγκ και Πωλήσεων είναι μεγαλύτερες από τα ποσά που έχουν εγκριθεί από το Εκτελεστικό Συμβούλιο».
Οι βασικές αποδοχές του διευθυντή Communication, Advocary & Education ήταν 5.885 ευρώ, του διευθυντή Οικονομικών και Διοικητικών Υπηρεσιών 5.685 ευρώ και του διευθυντή Δωρεών, Μάρκετινγκ και Πωλήσεων 5.285 ευρώ. Η εγκεκριμένη αμοιβή πρακτικού για τον καθένα ήταν 4.500 ευρώ.
Ως προς το θέμα της χορήγησης δανείων σε εργαζομένους, στο πόρισμα σημειώνεται: «Κατά τη διάρκεια της τριετίας 2013 – 2015 διαπιστώσαμε ότι χορηγήθηκαν δάνεια στο προσωπικό χωρίς απόφαση Εκτελεστικού Συμβουλίου. Για το ποσό των δανείων δεν υπολογίστηκε και δεν αποδόθηκε χαρτόσημο».
Μάλιστα, ειδική αναφορά γίνεται στην περίπτωση δανείου, αρχικά ύψους 45.000 ευρώ, και των έκτακτων προκαταβολών που έλαβε έως το 2016 ο οικονομικός διευθυντής.
Υπό διερεύνηση τέθηκαν και οι έκτακτες αμοιβές προσωπικού, όπου προέκυψε ότι στις περισσότερες περιπτώσεις, εκτός από μία, «δεν τέθηκαν υπόψη μας έγγραφες εγκρίσεις».
Ανάλογη είναι η κατάσταση και στον τομέα των δαπανών. «Εντοπίστηκαν εκκαθαρίσεις ταξιδιών για τις οποίες τα προσκομισθέντα παραστατικά (αποδείξεις) υπολείπονταν του ποσού πληρωμής». Παράλληλα, διαπιστώθηκαν «δαπάνες άνω των 5.000 ευρώ για τις οποίες δεν προσκομίστηκε έντυπο προέγκρισης δαπάνης, σύμφωνα με τα όσα προβλέπει ο Εσωτερικός Κανονισμός», καθώς και «τιμολόγιο προμηθευτή αγοράς καυσίμων μεταφορικών μέσων, τα επισυναπτόμενα παραστατικά του οποίου περιελάμβαναν ιδιόκτητα μεταφορικά μέσα της Επιτροπής, καθώς και μεταφορικά μέσα που δεν περιλαμβάνονταν στο Μητρώο Παγίων της Επιτροπής».
Ανάμεσα στα ευρήματα προέκυψε ακόμη το εξής: «Για ταξίδι 3 ημερών στο εσωτερικό αποζημιώθηκαν έξοδα ύψους 1.126,90 € (αποδόθηκαν 416 € για αποζημίωση φθοράς αυτοκινήτου λόγω χιλιομετρικής απόστασης, 225 € ως έξοδα διαμονής 2 ημερών, 189,20 € ως έξοδα φιλοξενίας (σίτιση), 197 € για βενζίνη, 52 € για parking και 47,70 € για διόδια)».
Επικρατούσε… χάος
«Το 2016 αποφασίσαμε να προχωρήσουμε σε οικονομική έρευνα, διότι δεν είχαμε επαρκή εικόνα της κατάστασης. Συζητήσαμε να μειώσουμε κατά 20% – 25% τη μισθοδοσία. Ηταν αρκετά δύσκολο διότι δεν υπήρχαν οι συμβάσεις», αναφέρει ο κ. Θάνος Ορφανός, μέλος της Εθνικής Επιτροπής UNICEF στην Ελλάδα και πρώην δήμαρχος Αλίμου.
Ο κ. Ορφανός σημειώνει: «Πράγματι, κανείς μας δεν είχε ενημέρωση. Εμείς, ως μέλη, παίρναμε αποφάσεις για τις δράσεις, κατευθύνσεις από τον εκάστοτε πρόεδρο. Υπήρξε μια δυσλειτουργία, όμως στα κεντρικά της οργάνωσης γνώριζαν τα πάντα για τους μισθούς».
Μπροστά σε αυτό, ήρθε και η αποκάλυψη ότι το άτομο που προσελήφθη για να καλύψει τη θέση του προηγούμενου οικονομικού διευθυντή είχε, σύμφωνα με τον κ. Ορφανό, πλαστό πτυχίο.
«Η νέα οικονομική διευθύντρια είχε τη στήριξη της προέδρου, μετέβη στη Γενεύη και ενημέρωσε τα κεντρικά της UNICEF. Δεν ξέρω τι ακριβώς παρουσίασε…».
Στην πορεία «ορισμένα μέλη αμφισβητήσαμε τις προθέσεις της νέας οικονομικής διευθύντριας. Με εισαγγελική παρέμβαση στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών αποκαλύφθηκε τελικά πως το πτυχίο της ήταν πλαστό».
Μέλος και αντιπρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής της UNICEF στη χώρα μας υπήρξε και ο συγγραφέας κ. Μάνος Κοντολέων. «Οι υπεύθυνοι θα πρέπει και να συγκεκριμενοποιηθούν και να λογοδοτήσουν», αναφέρει, προσθέτοντας: «Συμφωνώ απόλυτα με την απόφαση της προέδρου κ. Σοφίας Τζιτζίκου να ζητήσει αναλυτικό έλεγχο για τα όσα έχουν καταγγελθεί πως δεν συνάδουν με μια χρηστή διοίκηση και επίσης με την προσφυγή της προς τις εισαγγελικές αρχές».
Ο γνωστός συγγραφέας αναφέρει ότι σχετικά με τα χρόνια (2 τετραετίες) όπου υπήρξε μέλος του Εκτελεστικού Συμβουλίου με την ιδιότητα του αντιπροέδρου, «γινόντουσαν τακτικότατα έλεγχοι από ορκωτούς λογιστές και τα πορίσματά τους, τα οποία μας ανακοινωνόντουσαν (εννοώ στα μέλη του Εκτελεστικού Συμβουλίου), δεν έδειχναν πως υπήρχαν παρατυπίες ή άλλες οικονομικές ατασθαλίες».
Αναπροσαρμογή
Οπως επισημαίνει, «οι προσλήψεις του προσωπικού γίνονταν με αξιοκρατικά κριτήρια και σύμφωνα με τις ανάγκες της υπηρεσίας έτσι όπως τις παρουσίαζαν τα διευθυντικά στελέχη. Οι υψηλοί μισθοί που αναφέρονται είχαν να κάνουν με τα διευθυντικά κυρίως στελέχη και ίσως με κάποιους ακόμα ελάχιστους εργαζομένους σε ειδικές θέσεις. Ολα αυτά ήταν σε γνώση μας και σχεδιαζόταν η αναπροσαρμογή τους σύμφωνα με τις νέες οικονομικές συνθήκες που από το 2010 επικράτησαν στη χώρα. Αν αυτή η αναπροσαρμογή έγινε ή όχι είναι κάτι που δεν μπορώ να το γνωρίζω, μιας και δεν συμμετέχω πλέον στη διοίκηση της Επιτροπής».
Το μεγάλο ζήτημα, πάντως, είναι οι ίδιοι εργαζόμενοι, οι οποίοι «είναι στην απόλυτη πλειοψηφία τους άτομα έντιμα που με την εργασία τους κατάφεραν τόσα χρόνια να διατηρούν το όνομα UNICEF απόλυτα αποδεκτό και ιδιαιτέρως αγαπητό από τους Eλληνες. Δεν θα πρέπει να τιμωρηθούν αυτοί για τα όποια τυχόντα λάθη ή αξιόποινες πράξεις μιας μικρής μειοψηφίας».
Σε κάθε περίπτωση, συνεχίζει ο κ. Κοντολέων, «όλη αυτή η κατάσταση πρέπει το συντομότερο να βρει τις λύσεις της. Oσοι τόσα χρόνια αφιλοκερδώς υποστηρίξαμε τους σκοπούς της UNICEF και ταυτίσαμε το όνομά μας και το έργο μας με αυτή θέλουμε περισσότερο από κάθε άλλο να αποδοθεί δικαιοσύνη και να συνεχιστεί η βοήθεια προς τις κατηγορίες εκείνες των παιδιών που έχουν ανάγκη προστασίας τόσο στον τόπο μας όσο και σε όλο τον κόσμο».