Σχέδιο αύξησης των θέσεων φιλοξενίας αιτούντων άσυλο στην Ελλάδα έχει αποσταλεί από την ελληνική κυβέρνηση προς έγκριση στην Ευρωπαϊκή Ενωση, για την παροχή αντίστοιχης χρηματοδότησης. Εως τώρα η Ελλάδα έχει λάβει χρηματοδότηση για τη δημιουργία και λειτουργία 60.000 θέσεων φιλοξενίας αιτούντων άσυλο είτε σε camps είτε σε διαμερίσματα. Οι θέσεις αυτές δημιουργήθηκαν στη διάρκεια των τελευταίων 2,5 χρόνων, ωστόσο με τα νέα δεδομένα αύξησης των μεταναστευτικών ροών δεν επαρκούν. Σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες της «Κ», η απάντηση από τα αρμόδια όργανα της Ευρωπαϊκής Ενωσης αναμένεται έως τα μέσα του επόμενου μήνα προκειμένου να ξεκινήσουν άμεσα οι εργασίες επέκτασης των υφιστάμενων δομών φιλοξενίας, αλλά και η δημιουργία νέων camps.
Δεδομένης της αύξησης των μεταναστευτικών ροών η οποία αναμένεται να ενταθεί κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, το υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής σχεδιάζει τη δημιουργία σημείων τράνζιτ στην ενδοχώρα. Στα κέντρα αυτά θα συγκεντρώνονται και θα παραμένουν για λίγες ημέρες οι νεοαφιχθέντες μετανάστες είτε από τα νησιά είτε από τον Εβρο, προκειμένου να καταγραφούν και στη συνέχεια θα μοιράζονται στα κέντρα φιλοξενίας όπου υπάρχουν κενές θέσεις.
Τα σημεία χωροθέτησης των κέντρων τράνζιτ, στα οποία πιθανότατα θα στηθούν σκηνές αρχικά, δεν έχουν ακόμα οριστικοποιηθεί σύμφωνα με στελέχη του υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής, ωστόσο η δημιουργία και η λειτουργία τους κρίνονται αναγκαίες προκειμένου να μη γεμίσουν και πάλι οι πλατείες στα μεγάλα αστικά κέντρα με μετανάστες ειδικά στην περίπτωση που θα αυξηθούν και άλλο οι μεταναστευτικές ροές. «Με αυτόν τον τρόπο θα εξασφαλιστούν και ο έλεγχος όσων βρίσκονται στη χώρα και η καταγραφή του συγκεκριμένου τόπου διαμονής τους», τονίζουν στελέχη του υπουργείου.
Οσον αφορά τη δημιουργία επιπλέον θέσεων φιλοξενίας, πηγές από το υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής αποφεύγουν την αναφορά συγκεκριμένου αριθμού, δεδομένου ότι όπως τονίζουν «βρισκόμαστε ακόμα στο στάδιο των διαπραγματεύσεων με την Ε.Ε.». Διευκρινίζουν, ωστόσο, ότι «έχουμε αιτηθεί επαρκή αριθμό επιπλέον θέσεων ώστε να ικανοποιηθούν οι υπάρχουσες ανάγκες και να υπάρχει και κάποιο “απόθεμα”». Σύμφωνα με το σχέδιο που έχει επεξεργαστεί η κυβέρνηση, προβλέπεται η επέκταση των καταυλισμών που ήδη λειτουργούν, στις περιοχές όπου οι συνθήκες το επιτρέπουν, δηλαδή όπου υπάρχουν χώρος και υποδομές θα προστεθούν οικίσκοι. Ακόμα είναι πολύ πιθανό να δημιουργηθούν και άλλοι καταυλισμοί σε σημεία που θα επιλεγούν. Παράλληλα, έχει ζητηθεί από την Ε.Ε. και η αύξηση των θέσεων σε διαμερίσματα, πρόγραμμα το οποίο πιθανότατα θα διαχειριστούν οι δήμοι.
Σίτιση και εργασία
Δεδομένου ότι στη χώρα βρίσκονται ήδη αιτούντες άσυλο «πολλών ταχυτήτων», ανάλογα με την ημερομηνία άφιξης, σύμφωνα με στελέχη του υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής απαιτείται πολύ προσεκτικός σχεδιασμός. Για παράδειγμα, στους καταυλισμούς στην ενδοχώρα οι διαμένοντες λαμβάνουν προπληρωμένες κάρτες για την κάλυψη των αναγκών σίτισης. Ωστόσο, οι καινούργιοι που φτάνουν στους καταυλισμούς δεν έχουν δικαίωμα πρόσβασης στο πρόγραμμα μετρητών και κατά συνέπεια επιβάλλεται να προβλεφθεί η παροχή σίτισης.
Την ίδια στιγμή, αρκετοί είναι εκείνοι των οποίων το αίτημα ασύλου τους έχει εγκριθεί και κατά συνέπεια θεωρούνται πρόσφυγες. Αυτό σημαίνει ότι δεν έχουν πλέον δικαίωμα πρόσβασης στα συγκεκριμένα προγράμματα στέγασης και σίτισης, αλλά θα πρέπει να υποστηριχθούν μέσα από προγράμματα ένταξης και ευρέσεως εργασίας στην Ελλάδα.
Την ίδια ώρα, οι αφίξεις στα ελληνικά νησιά από την Τουρκία συνεχίζονται, ενώ αξίζει να σημειωθεί ότι με τις συνθήκες που ισχύουν αυτή τη στιγμή, όποιος μετανάστης έρχεται, υποβάλλει αίτημα ασύλου και παραμένει στην Ελλάδα. Συγκεκριμένα, από την αρχή του 2018 έως και τις 23 Μαΐου (σύμφωνα με στοιχεία της Υπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ), 10.722 πρόσφυγες και μετανάστες έχουν φτάσει στα ελληνικά νησιά κυρίως σε Λέσβο και Σάμο. Στις 22 Μαΐου στη Λέσβο βρίσκονταν συνολικά 9.385 αιτούντες άσυλο, εκ των οποίων οι 7.309 εντός του hotspot στη Μόρια σε πολύ δύσκολες συνθήκες, δεδομένου ότι η συγκεκριμένη εγκατάσταση χωρά 3.000 άτομα, ενώ δεν διαθέτει επαρκές δίκτυο ύδρευσης και αποχέτευσης. Στη Χίο, στο hotspot στη ΒΙΑΛ βρίσκονταν 1.468 μετανάστες, ενώ συνολικά στο νησί παραμένουν 1.716 άτομα.
Στη Σάμο βρίσκονται συνολικά 3.342 αιτούντες άσυλο, εκ των οποίων οι 3.075 στο hotspot του νησιού που κανονικά χωρά 650 άτομα. Τέλος, στη Λέρο παραμένουν εντός του hotspot 804 άτομα, ενώ σε άλλες δομές σε όλο το νησί συνολικά βρίσκονται 1.025 μετανάστες και στην Κω στο hotspot διαμένουν 851 άτομα, ενώ σε όλο το νησί βρίσκονται 1.142 άτομα, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία.