Με μια πρόσφατη απόφασή της η ΔΕΔ, δέχθηκε ότι φορολογούμενος μπορεί να επικαλεσθεί για την κάλυψη τεκμηρίων, εισοδήματα της συζύγου τα οποία έχουν είχαν αποκτηθεί πριν από τον έγγαμο βίο τους.
Ιστορικό:
Η προσφυγή έγινε από φορολογούμενο ο οποίος αιτήθηκε προς την ΔΟΥ να ληφθεί υπόψη προς ανάλωση, ποσό κεφαλαίου της συζύγου ύψους 2.600,00€ κατά την εκκαθάριση της φορολογικής δήλωσης.
Η φορολογική αρχή αποδέχθηκε, ως ανάλωση κεφαλαίου, μόνο το ποσό των 2.022,05€ με το αιτιολογικό ότι το υπολειπόμενο ποσό αφορούσε εισοδήματα της συζύγου του προσφεύγοντος, που είχαν αποκτηθεί πριν από τον έγγαμο βίο τους.
Με την ολοκλήρωση του ελέγχου και την αποδοχή μόνο του ποσού των 2.022,05€ στον κωδικό 788 (Ανάλωση κεφαλαίου που ήδη φορολογήθηκε ή απαλλασσόταν από το φόρο) εκδόθηκε πράξη διοικητικού προσδιορισμού φόρου εισοδήματος φορολογικού έτους 2016, από την οποία προέκυψε για τον φορολογούμενο κύριος φόρος 927,77€ και λοιπά συμβ/να ποσά 256,44€ και για την σύζυγό του 94,19€, δη συνολικό ποσό πληρωμής 1.278,40€.
Ο φορολογούμενος άσκησε Ενδικοφανή προσφυγή και η Δ.Ε.Δ. φυσικά των δικαίωσε…
Τα βασικά σκεπτικά της ΔΕΔ:
Επειδή, σύμφωνα με την ΠΟΛ.1076/26.3.2015: «Σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 34 η Φορολογική Διοίκηση κατά τον προσδιορισμό της διαφοράς, που προκύπτει με βάση τις διατάξεις της παραγράφου 1 του ίδιου άρθρου, υποχρεούται να λάβει υπόψη της τα αναγραφόμενα στη δήλωση χρηματικά ποσά που εισπράχθηκαν και τα οποία αποδεικνύονται με νόμιμα παραστατικά στοιχεία. Αν τα ποσά αυτά έχουν απλώς πιστωθεί, χωρίς να έχουν εισπραχθεί δεν μπορούν να ληφθούν υπόψη κατά την εφαρμογή, αυτής της περίπτωσης, καθόσον δεν είναι δυνατόν, να χρησιμοποιηθούν εφόσον δεν εισπράχθηκαν. Ο φορολογούμενος φέρει το βάρος της απόδειξης της συνδρομής των προϋποθέσεων για τα ποσά αυτά που περιορίζουν τη
διαφορά μεταξύ συνολικού εισοδήματος και τεκμαρτού εισοδήματος…..
Τα ποσά που ιδίως λαμβάνονται υπόψη για την κάλυψη ή τον περιορισμό της υπόψη διαφοράς είναι τα εξής:……ζ)
Ανάλωση κεφαλαίου που αποδεδειγμένα έχει φορολογηθεί κατά τα προηγούμενα έτη ή νόμιμα είχε απαλλαγεί από το φόρο
Ειδικότερα, για τον προσδιορισμό κάθε χρόνο, του κεφαλαίου που μπορεί να επικαλεστεί ο φορολογούμενος, από τα πραγματικά εισοδήματα που έχουν φορολογηθεί ή νόμιμα έχουν απαλλαγεί της φορολογίας καθώς και από τα χρηματικά ποσά που ορίζονται στις περιπτώσεις β’, γ’ , δ’ , ε’, και στ’ της παραγράφου 2 του άρθρου 34, καθώς και από οποιαδήποτε άλλο ποσό το οποίο αποδεδειγμένα έχει εισπραχθεί εκπίπτουν οι δαπάνες που προσδιορίζονται στα άρθρα 31και 32 του ΚΦΕ, ανεξάρτητα αν απαλλάσσονται της εφαρμογής των άρθρων αυτών …..
Προσδιορισμός του εισοδήματος συζύγων με βάση τις διατάξεις των παραγράφου 1 έως 3 του άρθρου 34.
Αν και οι δύο σύζυγοι έχουν τεκμαρτή δαπάνη, η οποία συνολικά και για τους δύο συζύγους υπερβαίνει το φορολογούμενο εισόδημα, στην περίπτωση που η συνολική δαπάνη του ενός συζύγου είναι μεγαλύτερη από το εισόδημα που δηλώθηκε από αυτόν και τα εξαρτώμενα μέλη του και η διαφορά που προκύπτει δεν καλύπτεται με τα ποσά της παραγράφου 2 του άρθρου 34 που δηλώνονται από τον ίδιο σύζυγο, τότε η διαφορά αυτή ή το υπόλοιπο αυτής μπορεί να καλυφθεί με τα ποσά της ίδιας παραγράφου 2 του άλλου συζύγου. Όταν και στους δύο συζύγους η διαφορά δεν καλύπτεται, τότε για τον καθένα σύζυγο λαμβάνεται υπόψη η διαφορά που προκύπτει από τις δαπάνες του.»
Επειδή σύμφωνα με την ΔΕΑΦ Α 1144110 ΕΞ 2015/5.11.2015: «….Από την 1 Ιανουάριου 2014 και μετά, ισχύουν οι διατάξεις των άρθρων 30, 31, 32, 33 και 34 του ν. 4172/2013 (ΦΕΚ 167 Α’) όπως αυτές έχουν ερμηνευτεί με την ΠΟΛ.1076/26.3.2015. Συγκεκριμένα οι διατάξεις περί ανάλωσης κεφαλαίου αναφέρονται στην περίπτωση ζ’, της παρ. 2 του άρθρου 34 του ν. 4172/2013, ερμηνεύθηκαν με την ΠΟΛ.1076/23.6.2015 και δεν έχουν διαφοροποιηθεί σε σχέση με τις διατάξεις που ίσχυαν με τον ν. 2238/1994.»
Επειδή, στην προκειμένη περίπτωση η Δ.Ο.Υ δεν έκανε αποδεκτό το σύνολο της αρχικά δηλωθείσας, με την υπ’ αρ…….. δήλωση φορολογίας εισοδήματος φορολογικού έτους 2016, ανάλωσης κεφαλαίου της συζύγου του προσφεύγοντος ύψους 2.600€, παρά μόνο το ποσό των 2.022,05€, το οποίο κάλυψε την δική της προστιθέμενη διαφορά τεκμηρίων.
Η κρίση ωστόσο της φορολογικής αρχής στηρίχθηκε σε ερμηνεία του άρθρου 19 του καταργηθέντος νόμου 2238/1994. Η εν λόγω δε ερμηνεία βασίστηκε στην Εγκ. ΠΟΛ.1094/23.3.1989, η οποία είχε εκδοθεί κατ’ εξουσιοδότηση του άρθρου 5§12 του Ν. 1828/1989 (που αντικατέστησε το άρθρο 5 του Ν.Δ. 3323/55). Με τον Ν. 2238/1994 κυρώθηκε ο Κώδικας Φορολογίας Εισοδήματος, οι διατάξεις του οποίου έπαψαν να ισχύουν, από ενάρξεως του Ν. 4172/2013, ήτοι από 01/01/2014, όπως έπαψαν να ισχύουν και οι εγκύκλιοι που είχαν εκδοθεί κατ’ εξουσιοδότηση αυτού, κατά συνέπεια και κάθε προγενέστερου αυτού νόμου.
Επειδή, ούτε στις ισχύουσες διατάξεις των άρθρων 30, 31, 32, 33 και 34 του ν. 4172/2013 αλλά ούτε και στην ΠΟΛ.1076/26.3.2015, προβλέπεται ρητά η μη δυνατότητα κάλυψης της προστιθέμενης διαφοράς τεκμηρίων του ενός συζύγου με κεφάλαια του άλλου συζύγου, που αποκτήθηκαν προ έγγαμου βίου.
Κατά συνέπεια, και δεδομένου ότι από τις ισχύουσες διατάξεις δεν προβλέπεται τέτοιος περιορισμός, η φορολογική διοίκηση όφειλε να αποδεχθεί προς ανάλωση το δηλωθέν ποσό κεφαλαίου της συζύγου του προσφεύγοντος ύψους 2.600€, εφόσον είχε διαπιστώσει, βάσει των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος προηγούμενων ετών, ότι διέθετε το κεφάλαιο αυτό. Ο σχετικός δε ισχυρισμός του προσφεύγοντος δια της παρούσης γίνεται αποδεκτός ως νόμω και ουσία βάσιμος.