«Πρεμιέρα» κάνει μέσα στην επόμενες μέρες, με πιθανότερη ημερομηνία τη 14η Μαΐου, ο παράλληλος εξωδικαστικός συμβιβασμός για τη ρύθμιση των «κόκκινων» δανείων περίπου 21.500 δανειοληπτών της πρώην Αγροτικής Τράπεζας και άλλων υπό εκκαθάριση τραπεζών.
Η ρύθμιση θα «τρέξει» παράλληλα με τον εξωδικαστικό μηχανισμό, στον οποίο θα έχουν τη δυνατότητα να υπαχθούν και οι αγρότες που έχουν χρέη προς την εφορία και τα ασφαλιστικά ταμεία, μετά την υποβολή αίτησης στην πλατφόρμας της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, www.keyd.gov.gr.
Η ρύθμιση, που θα διαρκέσει για διάστημα έξι μηνών, προβλέπει «κούρεμα» μέχρι και 60% στα «κόκκινα» αγροτικά δάνεια ανάλογα με τις εμπράγματες εξασφαλίσεις, αλλά και την οικονομική δυνατότητα του οφειλέτη. Ο «Αγροτικός Τύπος» παρουσιάζει έναν αναλυτικό οδηγό με 10 ερωτήσεις -απαντήσεις σχετικά με τη ρύθμιση.
1) Ποια είναι τα βασικά σημεία της ρύθμισης;
H ρύθμιση απευθύνεται μόνο σε φυσικά πρόσωπα και συγκεκριμένα σε γεωργούς, κτηνοτρόφους, πτηνοτρόφους και αλιείς, οι οποίοι έχουν λάβει δανειακό προϊόν άμεσα συνδεδεμένο με την παραγωγή (καλλιεργητικό δάνειο, δάνειο αγοράς εφοδίων κ.λπ.) από την πρώην ΑΤΕ και τις υπόλοιπες υπό εκκαθάριση τράπεζες (T.T., FBB, Probank, Proton, Πανελλήνια, Συνεταιριστικές κ.λπ.) εφόσον οι οφειλές τους παρουσίαζαν καθυστέρηση πληρωμής πέραν των 30 ημερών κατά την 31η Δεκεμβρίου 2017.
Η ρύθμιση προβλέπει δύο τρόπους αποπληρωμής των δανειακών υποχρεώσεων: το συμβιβασμό (εφάπαξ καταβολή) και τη ρύθμιση σε δόσεις. Σε περίπτωση ολικής εξόφλησης εντός τριμήνου του εναπομείναντος ποσού (μετά τη διαγραφή τόκων και πανωτοκίων), η διαγραφή κεφαλαίου μπορεί να φτάσει ακόμη και το 60%. Σε περίπτωση ρύθμισης με δόσεις του εναπομείναντος ποσού, η αποπληρωμή μπορεί να διαρκέσει έως και 10 έτη και η διαγραφή κεφαλαίου να φτάσει το 40%. Μάλιστα, για πρώτη φορά δίνεται στους αγρότες η δυνατότητα πώλησης ακινήτων με σκοπό την εξόφληση του εναπομείναντος ποσού.
Για διευθέτηση των εν λόγω οφειλών, θα λαμβάνεται πρωτίστως υπόψιν η βιώσιμη οικονομική δυνατότητα του κάθε δανειολήπτη με βάση τα προσωπικά περιουσιακά του στοιχεία και την εισοδηματική του ικανότητα.
2) Το «κούρεμα» αφορά και στα πανωτόκια και τους εξωλογιστικούς φόρους;
Καινοτομία του προγράμματος ρύθμισης -συμβιβασμού αποτελεί και η εφαρμογή των διατάξεων του νόμου 3259/204 για τα πανωτόκια επί του οφειλόμενου ποσού ώστε η ρύθμιση να αφορά στο εναπομείναν καθαρό λογιστικό υπόλοιπο. Παράλληλα, τόσο στο πλαίσιο της ρύθμισης όσο και του συμβιβασμού επέρχεται πλήρης διαγραφή των εξολογιστικών τόκων.
3) Ποιες δυνατότητες αποπληρωμής προσφέρει η νέα ρύθμιση;
Υπάρχουν δύο τρόποι αποπληρωμής των δανειακών υποχρεώσεων των αγροτών, ο οποίος καθορίζεται κατόπιν συμφωνίας της τράπεζας με τον οφειλέτη, εφόσον ο τελευταίος πληροί τα κριτήρια.
Ο πρώτος τρόπος αποπληρωμής αφορά στο συμβιβασμό που περιλαμβάνει την εφάπαξ καταβολή του «κουρεμένου» ποσού σε διάστημα τριών μηνών.
Ο άλλος τρόπος αφορά στη ρύθμιση σε βάθος δεκαετίας (120 δόσεις) σε συμπεφωνημένες με την τράπεζα δόσεις. Μπορεί να γίνει σε μηνιαίες, τριμηνιαίες ή ανισόποσες συμφωνούμενες με τον οφειλέτη δόσεις, ενώ απαραίτητη είναι η είσπραξη προκαταβολής, το ποσό της οποίας δεν μπορεί να είναι μικρότερο από το διπλάσιο του ύψους της νέας δόσης ή τα 750 ευρώ.
4) Τι περιλαμβάνει ο «συμβιβασμός» και πώς επηρεάζει το «κούρεμα» της οφειλής;
Ως συμβιβασμός νοείται «η εντός τριμήνου, από την ημερομηνία έγκρισης του αιτήματος, καταβολή του τιμήματος προς οριστική διευθέτηση της απαίτησης, με διαγραφή μέρους της συνολικής απαίτησης, συμπεριλαμβανομένου τμήματος του λογιστικού υπολοίπου».
- Για συνολική οφειλή μέχρι 20.000 ευρώ, το ποσοστό «κουρέματος» διαμορφώνεται στο 50% του λογιστικού υπολοίπου.
- Για συνολική οφειλή ίση ή μεγαλύτερη των 20.000 ευρώ, εφόσον:
α) είναι επαρκώς εξασφαλισμένη, δηλαδή το ύψος της οφειλής προς το ποσό εξασφάλισης είναι μικρότερο του 70%, η εξόφληση δύναται να περιοριστεί στο 90% της λογιστικής οφειλής
β) είναι μερικώς εξασφαλισμένη, δηλαδή το ύψος της οφειλής προς το ποσό εξασφάλισης είναι μεγαλύτερο από 70%, η εξόφληση δύναται να περιοριστεί στη σημερινή πραγματική αξία από τη ρευστοποίηση της εμπράγματης εξασφάλισης, μειωμένη κατά 30%
γ) είναι ανεξασφάλιστη, η εξόφληση δύναται να περιοριστεί στο 40% του λογιστικού υπολοίπου, εφόσον έχουν εξαντληθεί όλα τα περιθώρια πρόσθετης εξασφάλισης και δεν τεκμαίρεται από τα οικονομικά στοιχεία του οφειλέτη (λαμβάνοντας υπόψη τις εύλογες δαπάνες διαβίωσης) βιώσιμη ρύθμιση.
5) Ποιο είναι το ύψος της «έκπτωσης» αν υπάρχει εμπράγματη εξασφάλιση;
Όταν υπάρχει επαρκής ή μερική εμπράγματη εξασφάλιση, παρέχεται η δυνατότητα διαγραφής κεφαλαίου μέχρι του ύψους της ακίνητης περιουσίας του οφειλέτη, μειωμένη μέχρι και 30%. Στην περίπτωση δε του συμβιβασμού και για οφειλή έως 20.000 ευρώ, ο δανειολήπτης μπορεί να πετύχει «κούρεμα» έως και 40%.
- Για παράδειγμα, στο πλαίσιο της ρύθμισης, οφειλέτης με ύψος δανείου 100.000 ευρώ, ο οποίος οφείλει ακόμα στο πιστωτικό ίδρυμα 85.000 ευρώ και ταυτόχρονα έχει εξασφαλίσει την οφειλή του αυτή μερικώς, ήτοι πάνω από 70% έως 140% του ληφθέντος κεφαλαίου, μπορεί να εξασφαλίσει «κούρεμα» έως 15% επί του λογιστικού υπολοίπου. Να «γλιτώσει» δηλαδή 15.000 ευρώ.
- Αναφορικά δε με οφειλή ίση ή πάνω από 20.000 ευρώ, με εμπράγματη εξασφάλιση πάνω από το 70% έως και 140% του ληφθέντος ποσού, ο οφειλέτης δύναται να «συμβιβαστεί» και να πετύχει «κούρεμα» μέχρι και 30% επί του λογιστικού υπολοίπου. Έτσι, για δάνειο 100.000 ευρώ, με το συμβιβασμό, θα πληρώσει μόλις 70.000 ευρώ.
- Αντίστοιχα, ο συμβιβασμός με την ίδια εμπράγματη εξασφάλιση και για οφειλή έως 20.000 ευρώ, μπορεί να οδηγήσει τον οφειλέτη σε «έκπτωση» έως και του 40% του λογιστικού υπολοίπου του, δηλαδή 8.000 ευρώ και να πληρώσει μόλις 12.000 ευρώ.
6) Πώς διαμορφώνεται το «κούρεμα» σε περίπτωση που δεν υπάρχει εμπράγματη εξασφάλιση ή οι οφειλές είναι ανεπαρκώς εξασφαλισμένες;
Για δάνεια ανεπαρκώς εξασφαλισμένα το «κούρεμα» τόσο με τη ρύθμιση όσο και με το συμβιβασμό μπορεί να φτάσει μέχρι το 40%. Σε περίπτωση που δεν υπάρχουν εξασφαλίσεις, το «κούρεμα» μπορεί να αγγίξει και το 60%, αλλά μόνο μέσω συμβιβασμού και για οφειλές άνω των 20.000 ευρώ. Γι’ αυτό και περισσότερο ωφελημένοι θα είναι οι αγρότες με μεγάλα δάνεια και μικρή περιουσία, καθώς το ύψος του… κουρέματος θα είναι μεγαλύτερο, δεδομένου ότι θα πρέπει να πληρώσουν ανάλογα με τις δυνατότητές τους και φυσικά κατόπιν συνεργασίας με τον εκκαθαριστή.
Αναλυτικά:
- Η ρύθμιση αφορά και σε οφειλές ανεπαρκώς εξασφαλισμένες ή και χωρίς εμπράγματη εξασφάλιση, των οποίων η εξόφληση θα αφορά μόνο στο 60% του λογιστικού υπολοίπου και «κούρεμα» της τάξεως του 40%. Για παράδειγμα, για δάνειο ύψους 100.000 ευρώ, ο οφειλέτης θα κληθεί να πληρώσει μόνο τα 60.000 ευρώ. Προϋπόθεση βέβαια αποτελεί ο συγκεκριμένος οφειλέτης να αδυνατεί να παράσχει κάποια εξασφάλιση και ταυτόχρονα από τα οικονομικά του δεδομένα να μην παρέχονται εχέγγυα βιώσιμης λύσης.
- Εάν αντίστοιχα ένας οφειλέτης προβεί σε συμβιβασμό, θα επωφεληθεί της έκπτωσης, η οποία δύναται να φτάσει έως και το 40% του οφειλόμενου λογιστικού υπολοίπου για οφειλή έως 20.000 ευρώ. Παραδείγματος χάριν για δάνειο ύψους 20.000 ευρώ, θα «κουρευτούν» τα 8.000 ευρώ και θα κληθεί να καταβάλει μόνο τα 12.000 ευρώ.
- Αντίστοιχα, με το συμβιβασμό, για οφειλές άνω των 20.000 ευρώ, ο δανειολήπτης μπορεί να επιτύχει «κούρεμα» μέχρι και 60% εφόσον έχουν εξαντληθεί τα περιθώρια και πρόσθετης εξασφάλισης και δεν τεκμαίρεται από τα οικονομικά του στοιχεία βιώσιμη λύση της ρύθμισης. Αυτό σημαίνει ότι οφειλέτης που χρωστάει 100.000 ευρώ χωρίς ή με ανεπαρκή εξασφάλιση, θα επωφεληθεί της «έκπτωσης» μέχρι και του ποσού των 60.000 ευρώ και θα πρέπει να πληρώσει μόλις τα 40.000 ευρώ.
7) Ποιες είναι οι προϋποθέσεις για ένταξη του οφειλέτη στη ρύθμιση;
Για την ένταξη στον παράλληλο εξωδικαστικό μηχανισμό θα πρέπει να συντρέχουν οι εξής προϋποθέσεις:
- Καθυστερημένη οφειλή τουλάχιστον 30 ημερών στις 31.12.2017
- Κέρδη προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων σε τουλάχιστον ένα οικονομικό έτος της τελευταίας τριετίας πριν από την υποβολή της αίτησης (όπως προκύπτουν από το Ε3)
- Επιπλέον, στις περιπτώσεις της ρύθμισης, αυτή μπορεί να έχει διάρκεια μέχρι 10 έτη εφόσον η ηλικία του οφειλέτη ή του εγγυητή δεν υπερβαίνει τα 75 έτη στη λήξη της ρύθμισης.
8) Ποια διαδικασία ακολουθείται για την ένταξη στο πρόγραμμα ρύθμισης-συμβιβασμού;
- Κάθε αγρότης οφειλέτης, που δεν εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του ν. 4469/2017 (εξωδικαστικός μηχανισμός) δικαιούται να υποβάλει αίτημα ρύθμισης/εξόφλησης, μέσω της πλατφόρμας της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους: www.keyd.gov.gr
- Το αίτημα συνοδεύεται από όλα τα δικαιολογητικά και τις απαιτούμενες πληροφορίες και διατυπώνεται σε ειδική φόρμα
- Η PQH αξιολογεί το αίτημα με βάση τα στοιχεία που υποβλήθηκαν και με εφαρμογή του ισχύοντος κανονιστικού πλαισίου.
- Η PQH είτε αποδέχεται το αίτημα και καταρτίζει συμφωνία ρύθμισης/συμβιβασμού είτε προτείνει συγκεκριμένες αλλαγές στο αίτημα, ώστε να το θεωρήσει αποδεκτό.
- Ο οφειλέτης αποδέχεται ή όχι τις προτεινόμενες αλλαγές στο αίτημα και συνάπτεται η συμφωνία ρύθμισης/συμβιβασμού ή αποσύρει το αίτημά του
9) Ποια δικαιολογητικά πρέπει να καταθέσει ο οφειλέτης;
- Υποβολή αίτησης μέσω της πλατφόρμας της PQH που θα υπάρχει στην ιστοσελίδα της PQH
- Δήλωση εισοδήματος φυσικών προσώπων ή δήλωση φορολογίας εισοδήματος νομικών προσώπων των τελευταίων πέντε ετών
- Κατάσταση οικονομικών στοιχείων από επιχειρηματική δραστηριότητα των τελευταίων πέντε ετών
- Δήλωση στοιχείων ακινήτων (Ε9)
- Εκκαθαριστικό του τελευταίου οικονομικού έτους
- Πράξη προσδιορισμού ΕΝΦΙΑ του τελευταίου φορολογικού έτους.
- Τελευταία φορολογική δήλωση ΦΠΑ
- Κατάσταση βεβαιωμένων οφειλών προς την Οικονομική Διοίκηση και προς τους ασφαλιστικούς οργανισμούς, η οποία να έχει εκδοθεί σε διάστημα τριών μηνών, πριν από την υποβολή της αίτησης
- Αντίγραφο ποινικού μητρώου του οφειλέτη, του συνοφειλέτη ή του εγγυητή
- Πιστοποιητικά μη πτωχεύσεως, μη υποβολής αίτησης πτωχεύσεως
- Πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης μητρώου του οφειλέτη, του συνοφειλέτη ή του εγγυητή
- Δήλωση οφειλών προς άλλες τράπεζες
- Δήλωση οφειλών προς προμηθευτές
- Υπόλοιπα τραπεζικών λογαριασμών
- Φωτοαντίγραφο Δελτίου Αστυνομικής Ταυτότητας.
10) Ποιοι εξαιρούνται από τη ρύθμιση;
Δεν εντάσσονται στη ρύθμιση αγρότες με πολύ υψηλά εισοδήματα, συνεταιρισμοί αλλά και αγροτικές επιχειρήσεις με παραγωγική εγκατάσταση (κτηνοτροφικές μονάδες, ελαιουργεία κ.λπ.), καθώς οι τελευταίες μπορούν να υπαχθούν στη ρύθμιση του εξωδικαστικού συμβιβασμού ρύθμισης οφειλών επιχειρήσεων.
Επίσης, εξαιρούνται και οι συνεταιρισμοί, για τους οποίους ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, Βαγγέλης Αποστόλου, δήλωσε ότι έχει δημιουργηθεί μια ομάδα εργασίας, αποτελούμενη από την PQH, τη Γραμματεία διαχείρισης ιδιωτικού χρέους και φυσικά το ΥπΑΑΤ, ώστε να εξεταστούν όλες οι δυνατότητες αξιοποίησης της περιουσίας των υπό εκκαθάριση συνεταιρισμών, μέσω του ΔΙΑΓΕΠ (Διαχείριση Ακινήτων, Γαιών, Εξοπλισμών και Προϊόντων).
