Η σταδιακή αποκλιμάκωση του πολέμου στη Συρία σημαίνει ότι τα συμφέροντα Ρωσίας και Ιράν παύουν πλέον να ταυτίζονται. Η Μόσχα προτιμά μία ισχυρή κοσμική κυβέρνηση στη Συρία, ενώ η Τεχεράνη θα προτιμούσε ένα ασθενέστερο κυβερνητικό σχήμα, το οποίο θα επέτρεπε την απρόσκοπτη δράση των υποστηριζόμενων από το Ιράν πολιτοφυλακών.
Την Πέμπτη, το Ιράν πραγματοποίησε τα πρώτα πλήγματα εναντίον ισραηλινών στόχων, σε αντίποινα των αεροπορικών επιδρομών του Ισραήλ εναντίον ιρανικών στόχων επί συριακού εδάφους. Το Ιράν, όμως, έχει πολλά να χάσει αν η διένεξη στη Συρία κλιμακωθεί.
«Ο Νετανιάχου πιστεύει ότι οι ιρανικές υποδομές στη Συρία είναι ευάλωτες, ότι μπορεί να τις πλήξει, ότι η ικανότητα του Ιράν να απαντήσει είναι περιορισμένη και ότι το Ιράν δεν έχει τρόπο να αντιδράσει αποτελεσματικά», λέει ο αναλυτής του ινστιτούτου International Crisis Group, Οφέρ Ζάλσμπεργκ.
Την Πέμπτη, το Ισραήλ ξεκαθάρισε ότι ο σχεδιασμός των αεροπορικών επιδρομών είχε την κωδική ονομασία «σκάκι» και ότι το Ιράν έμοιαζε να έχει «τσιμπήσει» το δόλωμα στη συριακή σκακιέρα. Τα ιρανικά πυραυλικά πλήγματα κατά του Ισραήλ πραγματοποιήθηκαν σε αντίποινα ισραηλινής αεροπορικής επιδρομής με στόχο χωριό στα συριακά Υψώματα του Γκολάν το βράδυ της Τετάρτης.
Τα ξημερώματα της Πέμπτης, ιρανικές δυνάμεις εκτόξευσαν περίπου 20 πυραύλους τύπου Grad και Fajr-5, εναντίον των ελεγχόμενων από το Ισραήλ Υψωμάτων του Γκολάν, στοχεύοντας προκεχωρημένες θέσεις του ισραηλινού στρατού. Το μπαράζ πυροβολικού πραγματοποιήθηκε υπό τη διοίκηση της εκστρατευτικής Δύναμης Κουντς των Ιρανών Φρουρών της Επανάστασης.
Παρότι τέσσερις από τους πυραύλους αναχαιτίστηκαν από το ισραηλινό αντιπυραυλικό σύστημα «Ατσάλινος Θόλος», η επίθεση αποτελεί σημαντική κλιμάκωση των ιρανικών επιχειρήσεων στη Μέση Ανατολή. Μολονότι το Ισραήλ είχε πλήξει ιρανικούς στόχους στη Συρία σε προηγούμενα θανατηφόρα πλήγματα, η Τεχεράνη είχε επιλέξει μέχρι τώρα προσεκτική στάση.
«Το Ιράν έπρεπε να δείξει ότι είναι ικανό να αντιδρά, ακόμη και αν η αντίδρασή του ήταν περιορισμένη», λέει ο Τζόσουα Λάντις, επικεφαλής του Κέντρου Μεσανατολικών Σπουδών του Πανεπιστημίου της Οκλαχόμα.
Η ισραηλινή κυβέρνηση ανέφερε ότι τα πλήγματα αντιποίνων κατά των ιρανικών δυνάμεων κατάφεραν αποφασιστικής σημασίας χτυπήματα κατά της στρατιωτικής ικανότητας του Ιράν στη Συρία. «Αν βρέξει στη δική μας πλευρά, τότε θα πλημμυρίσει στη δική τους. Ελπίζω να τελειώσαμε με αυτό τον γύρο και όλοι να κατάλαβαν», είπε ο Ισραηλινός υπουργός Αμυνας, Αβιγκντορ Λίμπερμαν.
«Ημασταν προετοιμασμένοι»
Τα ισραηλινά πλήγματα τα ξημερώματα της Πέμπτης σηματοδοτούν τις σημαντικότερες αεροπορικές επιδρομές του Ισραήλ επί συριακού εδάφους τις τελευταίες δεκαετίες και τη μεγαλύτερη ισραηλινή επιχείρηση με στόχο ιρανικές δυνάμεις. «Ημασταν προετοιμασμένοι για μία τέτοια επιχείρηση», λέει ο συνταγματάρχης Κονρίκους, εκπρόσωπος του ισραηλινού στρατού. Τα τελευταία χρόνια, το Ιράν έχει βοηθήσει τη λιβανική σιιτική οργάνωση Χεζμπολάχ να σωρεύσει τεράστιο οπλοστάσιο πυραύλων, τους οποίους μπορεί να αξιοποιήσει κατά του Ισραήλ, έτσι ώστε να αποθαρρύνει το Ισραήλ από ενδεχόμενα σχέδιά του για πλήγματα κατά του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος.
Το Ισραήλ, από τη μεριά του, έχει πραγματοποιήσει πολλά πλήγματα με στόχο «προηγμένα όπλα» και εφοδιοπομπές της οργάνωσης Χεζμπολάχ.
Μετά τον Φεβρουάριο, όμως, όταν το Ισραήλ αναχαίτισε ιρανικό μη επανδρωμένο αεροσκάφος που είχε διεισδύσει στον εναέριο χώρο του από τη Συρία, οι ισραηλινές προσπάθειες εστιάστηκαν στα ιρανικά στρατιωτικά μέσα στη Συρία.
«Το Ισραήλ δεν θέλει μία ακόμη Χεζμπολάχ μέσα στη Συρία. Δεν θέλει έναν άλλο Λίβανο. Οι Ισραηλινοί πιστεύουν ότι μπορούν να προβαίνουν σε “χειρουργικά” πλήγματα που δεν θα προκαλούν ευρύτερη σύρραξη. Πιστεύουν ότι ο Ασαντ, υπό την πίεση των Ρώσων, θα έχει κίνητρο να μην απαντά σε τέτοιες προκλήσεις», λέει Αντριου Τέιμπλερ, ειδικός της Συρίας στο Washington Institute for Near East Policy.
