Οι νέες διατάξεις περί ιθαγένειας (Νόμος 4531/2018)

Με νέα εγκύκλιο του Υπουργείου Εσωτερικών κοινοποιούνται οι νέες διατάξεις περί ιθαγένειας (Νόμος 4531/2018).

Όπως αναφέρεται στην εγκύκλιο, με βάση το άρθρο 31 του ανωτέρω νόμου τροποποιούνται διατάξεις του Κώδικα Ελληνικής ιθαγένειας, οι οποίες και ισχύουν μετά τις 05/04/2018.

Επίσης, με την αριθμ. 130181/6353/2018 της 02.04.2018 απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών (ΦΕΚ 1208/Β΄), προστέθηκαν στους τίτλους οριστικής διαμονής που γίνονται αποδεκτοί προκειμένου για την πολιτογράφηση αλλογενών αλλοδαπών με τις τακτικές διατάξεις (άρθρο 5 ΚΕΙ) και οι άδειες αόριστης διάρκειας, δεκαετούς διάρκειας, άδειας διαμονής για επενδυτική δραστηριότητα, άδειας διαμονής ιδιοκτήτη ακινήτου και μόνιμης άδειας διαμονής επενδυτή. Η προσθήκη αυτών των αδειών ισχύει από τη δημοσίευση της ως άνω υπουργικής απόφασης, ήτοι από τις 02/04/2018.

ΚΤΗΣΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΙΘΑΓΕΝΕΙΑΣ ΛΟΓΩ ΓΕΝΝΗΣΗΣ και ΦΟΙΤΗΣΗΣ

Με τις διατάξεις του άρθρου 29 του ν.4452/2017 (ΦΕΚ 17/Α’/15-12-2017) είχε τροποποιηθεί η παρ.1 του άρθρου 1Β του ΚΕΙ, αναγνωρίζοντας ως βασική προϋπόθεση για την κτήση της ελληνικής ιθαγένειας από αλλοδαπό μαθητή τη φοίτησή του τόσο σε ελληνικό σχολείο στην Ελλάδα όσο και σε σχολείο στην Ελλάδα που ακολουθεί το υποχρεωτικό πρόγραμμα εκπαίδευσης και διδασκαλίας (σχετ. η υπ’αρ.πρωτ. Φ.130181 / 20900 / 29.6.2017 Εγκύκλιος της υπηρεσίας μας)

Με τα εδάφια α΄και β΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 31 του ν.4531/2018 επεκτάθηκε η ανωτέρω ρύθμιση αντιστοίχως και στην περίπτωση α’ της παραγράφου 1 του άρθρου 1Α του ΚΕΙ(κτήση της ελληνικής ιθαγένειας λόγω γέννησης-φοίτησης στην Ελλάδα), καθώς στην παράγραφο 2 του άρθρου 1Β του ΚΕΙ (κτήση της ελληνικής ιθαγένειας λόγω αποφοίτησης από ελληνικό ΑΕΙ/ΤΕΙ).

Συνεπεία των ανωτέρω τα ισχύοντα πλέον άρθρα 1Α παρ.1 περίπτωση α’ και 1Β παρ.2 εδ. α΄του ΚΕΙ έχουν ως εξής:

Άρθρο 1Α παρ.1 περίπτωση α’: «(Τέκνο αλλοδαπών που γεννιέται στην Ελλάδα θεμελιώνει δικαίωμα κτήσης της ελληνικής ιθαγένειας υπό τις εξής προϋποθέσεις: ) α) Της εγγραφής του στην Α’ τάξη ελληνικού σχολείου της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης ή σχολείου της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης που ακολουθεί το υποχρεωτικό ελληνικό πρόγραμμα εκπαίδευσης και διδασκαλίας και της συνέχισης παρακολούθησης ελληνικού σχολείου ή σχολείου της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης που ακολουθεί το υποχρεωτικό ελληνικό πρόγραμμα εκπαίδευσης και διδασκαλίας κατά το χρόνο υποβολής της δήλωσης-αίτησης της παραγράφου 2».

Άρθρο 1Β παρ.2 εδ.α΄: «Αλλοδαπός που κατοικεί μόνιμα και νόμιμα στην Ελλάδα και είναι απόφοιτος Τμήματος ή Σχολής ελληνικού ΑΕΙ ή ΤΕΙ θεμελιώνει δικαίωμα κτήσης της ελληνικής ιθαγένειας εφόσον διαθέτει απολυτήριο δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης ελληνικού σχολείου στην Ελλάδα ή σχολείου της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης που ακολουθεί το υποχρεωτικό ελληνικό πρόγραμμα εκπαίδευσης και διδασκαλίας στην Ελλάδα.»

Δεδομένης της ανωτέρω νομοθετικής ρύθμισης, σας γνωρίζουμε ότι την ελληνική ιθαγένεια δύνανται πλέον να αποκτήσουν, συντρεχουσών και των λοιπών απαιτούμενων προϋποθέσεων που ο νόμος ορίζει, και αλλοδαποί μαθητές που έχουν παρακολουθήσει και αναγνωρισμένα ξένα σχολεία στην Ελλάδα, που όμως ακολουθούν το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα, σε όλες τις περιπτώσεις κτήσης της ελληνικής ιθαγένειας (άρθρα 1Α παρ.1, 1Β παρ.1 και 1Β παρ.2 του ΚΕΙ).

Ενόψει των ανωτέρω, παρακαλούμε όπως εξεταστούν κατά τα ανωτέρω και τα εκκρεμή στην υπηρεσία σας αιτήματα, που υποβλήθηκαν πριν την 5η/4/2018 (ημερομηνία δημοσίευσης ν.4531/2018) και από τον οικείο φάκελο προκύπτει ότι οι ενδιαφερόμενοι έχουν εγγραφή στην Α’ τάξη και εξακολούθηση της φοίτησης (και) σε ξένα σχολεία στην Ελλάδα (άρθρο 1Α παρ.1) ή απολυτήριο δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης ξένου σχολείου στην Ελλάδα (άρθρο 1Β παρ.2), που όμως ακολουθούν το υποχρεωτικό ελληνικό πρόγραμμα εκπαίδευσης και διδασκαλίας.

ΠΟΛΙΤΟΓΡΑΦΗΣΗ ΑΛΛΟΓΕΝΩΝ ΑΛΛΟΔΑΠΩΝ

Ι. Παράγραφος 1 περ. δ΄ άρθρου 5 του ΚΕΙ.

Η παρ.1 περ. δ΄του άρθρου 5 του Κώδικα Ελληνικής Ιθαγένειας διαμορφώνεται ως εξής : «δ. […] Για τους συζύγους Ελλήνων διπλωματικών υπαλλήλων καθώς και υπαλλήλων οι οποίοι υπηρετούν στις διπλωματικές και προξενικές αρχές του Υπουργείου Εξωτερικών προσμετράται για τη συμπλήρωση του παραπάνω χρόνου και ο χρόνος παραμονής τους στο εξωτερικό λόγω της υπηρεσίας των Ελλήνων συζύγων τους, εφόσον έχουν συμπληρώσει, οποτεδήποτε, ένα έτος διαμονής στην Ελλάδα.»

Ειδικότερα, ο Κώδικας Ελληνικής ιθαγένειας προέβλεπε, για τον/την σύζυγο Έλληνα/ίδας διπλωμάτη που υπηρετεί στο εξωτερικό, τη δυνατότητα προσμέτρησης- για τη συμπλήρωση του απαιτούμενου χρόνου κτήσης ιθαγένειας με πολιτογράφηση- και του χρόνου παραμονής του/της στο εξωτερικό, λόγω της υπηρεσίας του/της Έλληνα/ίδας συζύγου, αρκεί να έχει οποτεδήποτε υπάρξει διαμονή αυτού/αυτής για ένα έτος στην Ελλάδα.

Σύμφωνα με τη νέα, ως άνω, τροποποιημένη διάταξη του ΚΕΙ, η δυνατότητα αυτή ισχύει πλέον και για τους/τις συζύγους Ελλήνων/Ελληνίδων υπαλλήλων του Υπουργείου Εξωτερικών που έχουν αποσπαστεί και υπηρετούν σε ελληνικές διπλωματικές και προξενικές αρχές και συγκεκριμένα για τους/τις συζύγους:

• υπαλλήλων του Κλάδου Εμπειρογνωμόνων
• υπαλλήλων του Κλάδου Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων
• υπαλλήλων του Κλάδου ΠΕ και ΤΕ Διοικητικού
• υπαλλήλων του Κλάδου Διοικητικών Γραμματέων
• υπαλλήλων του Κλάδου Επικοινωνιών και Πληροφορικής
• υπαλλήλων του Κλάδου Επιμελητών (στην εξαιρετική περίπτωση απόσπασής τους στο εξωτερικό)

Επομένως, και για τον/την σύζυγο Έλληνα υπαλλήλου του Υπουργείου Εξωτερικών που υπηρετεί στο εξωτερικό, προσμετράται για την συμπλήρωση του απαιτούμενου για την πολιτογράφηση χρόνου και ο χρόνος παραμονής αυτού στο εξωτερικό λόγω της υπηρεσίας του Έλληνα συζύγου, αρκεί να έχει κατοικήσει οποτεδήποτε για τουλάχιστον ένα έτος στην Ελλάδα, μετά τη σύναψη του γάμου.

Η απόδειξη της ως άνω ιδιότητας του διοικητικού υπαλλήλου γίνεται μέσω σχετικής βεβαίωσης από την αρμόδια Δ/νση Προσωπικού του Υπουργείου Εξωτερικών.

ΙΙ. Προσθήκη νέων αδειών στο άρθρο 5 του ΚΕΙ (Παράγραφος 1 περ. ε΄)

Με την Υπουργική Απόφαση (αριθ. 130181/6353/2018 από 02.04.2018, ΦΕΚ 3142/Β΄) που εκδόθηκε κατ’ εξουσιοδότηση της παρ. 2 του άρθρου 5 ΚΕΙ , στους οριστικούς τίτλους διαμονής που γίνονται αποδεκτοί για την πολιτογράφηση αλλοδαπών με τις πάγιες του ΚΕΙ, προστίθενται και άλλες άδειες διαμονής, ως ακολούθως:

«Άρθρο 5 του ΚΕΙ:

ε. Να κατέχει έναν από τους παρακάτω τίτλους νόμιμης διαμονής: ……………………………………………………………………………………….……..

αη) άδεια διαμονής αόριστης διάρκειας ή δεκαετούς διάρκειας σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ.2 του άρθρου 22 του Ν. 2910/2001 (Α΄ 91), όπως αντικαταστάθηκε με την παρ. 3 του άρθρου 32 του ν.3202/2003 (Α΄ 284), της παρ. 2 του άρθρου 91 του Ν. 3386/2005 (Α΄ 212), της παρ. 1 του άρθρου 39 του Ν. 3731/2008 (Α΄ 263) και του άρθρου 138 του Ν. 4251/2014 (Α΄ 80),

αθ) άδεια διαμονής για επενδυτική δραστηριότητα σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 16 του Ν. 4251/2014 (Α΄ 80), εξαιρουμένων των στελεχών της παρ. 2 του άρθρου 1 της κοινής υπουργικής απόφασης αριθ. 53969/22.10.2014 (Β΄ 2928), καθώς και άδεια διαμονής ιδιοκτήτη ακινήτου ή μόνιμη άδεια διαμονής επενδυτή σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 36A του N. 3386/2005 (Α΄ 212) και του άρθρου 20 Κεφάλαιο Β του N. 4251/2014 (Α΄ 80)».

Σημειώνεται ότι οι προαναφερόμενοι τύποι αδειών διαμονής εκδίδονται από τις Δ/νσεις Αλλοδαπών και Μετανάστευσης των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων της Χώρας εκτός από τις άδειες διαμονής για επενδυτική δραστηριότητα, οι οποίες εκδίδονται από την Κεντρική Υπηρεσία του Υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής.

Ειδικότερα, για την άδεια διαμονής επενδυτή, δικαίωμα υποβολής αίτησης κτήσης ιθαγένειας με πολιτογράφηση έχουν μόνο οι βασικοί επενδυτές και όχι τα λοιπά στελέχη τα οποία ρητά εξαιρεί η νέα διάταξη. Συγκεκριμένα τα άτομα που εξαιρούνται είναι τα πρόσωπα που έλαβαν άδεια διαμονής για επενδυτική δραστηριότητα:

-ως υψηλόβαθμα στελέχη, οικονομικοί και νομικοί σύμβουλοι

-ως εμπειρογνώμονες και μεσαία στελέχη

-ως εξειδικευμένο υπαλληλικό ή τεχνικό προσωπικό

III. Προσθήκη παραγράφου 3 στο άρθρο 5 του ΚΕΙ και ταυτόχρονη κατάργηση του άρθρου 25 του ν. 3838/2010

Το άρθρο 5 του ΚΕΙ διαμορφώνεται πλέον ως εξής:

1…

2. …

3. Ο αλλοδαπός που κατέχει κάθε έγκυρο τίτλο διαμονής, εκτός των προσωρινών και πληροί τις τυπικές προϋποθέσεις των περιπτώσεων α, β και γ της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου μπορεί να ζητήσει την πολιτογράφησή του εφόσον διαμένει στην Ελλάδα νόμιμα για δώδεκα συνεχή έτη πριν από την υποβολή της αίτησης πολιτογράφησης»

Η παράγραφος 3 που προστέθηκε στο άρθρο 5 του ΚΕΙ, σκοπό έχει να αντικαταστήσει την καταργούμενη μεταβατική διάταξη του άρθρου 25 ν.3838/2010 (προέβλεπε τη χρονική προϋπόθεση της πενταετούς συνεχούς και νόμιμης διαμονής πριν την 24/03/2010 για όσους αλλοδαπούς κατείχαν, κατά την ημ/νια υποβολής του αιτήματος πολιτογράφησης, οριστικούς τίτλους άδειων διαμονής, εκτός αυτών που προβλέπονταν στο άρθρο 5 παρ. 1 περ.ε΄ΚΕΙ).

Ειδικότερα, βάσει της νέας παραγράφου, από την 5η Απριλίου 2018 (έναρξη ισχύος του ν. 4531/2018) για την πολιτογράφηση αλλογενών αλλοδαπών που κατά την ημερομηνία κατάθεσης της αίτησης πολιτογράφησης, έχουν οριστικό τίτλο νόμιμης διαμονής, εκτός αυτών που αναφέρονται στο 5 παρ. 1 περ. ε΄, απαιτούνται πλέον 12 έτη συνεχούς και νόμιμης διαμονής στην Ελλάδα πριν από την υποβολή της αίτησης.

Ο λόγος της κατάργησης του ως άνω άρθρου οφείλεται στην παρέλευση μεγάλου χρονικού διαστήματος από την ισχύ της ως άνω διάταξης, της οποίας η μεταβατική ισχύ εξαντλήθηκε μετά την παρέλευση 8 ετών από την έναρξη ισχύος της.

ΙV. ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ

Για να διευκρινιστούν καλύτερα οι παραπάνω αλλαγές, ακολουθούν παραδείγματα χειρισμού αιτημάτων πολιτογράφησης με βάση το χρόνο υποβολής του αιτήματος σε συνδυασμό με την κατεχόμενη κατά περίπτωση άδεια διαμονής :

1. Αίτηση Πολιτογράφησης που υποβάλλεται στις 03/04/2018 (ημερομηνία έναρξης της Υπουργικής Απόφασης):

α) έχοντας άδεια διαμονής για επενδυτική δραστηριότητα,

η αίτησή του/της υπάγεται πλέον στις διατάξεις της παρ. 1 περ. αθ του άρθρου 5 του ΚΕΙ, άρα για την πολιτογράφησή του απαιτείται πλέον συνεχής νόμιμη και μόνιμη διαμονή για 7 έτη πριν από την ημερομηνία υποβολής του αιτήματος,

β) έχοντας άδεια διαμονής δεκαετούς διάρκειας και όντας σύζυγος Έλληνα/Ελληνίδας με τέκνο, η αίτησή του/της υπάγεται στην διάταξη της παρ. 1 περ. δ εδάφιο 3 του άρθρου 5 του ΚΕΙ, άρα η χρονική προϋπόθεση για την πολιτογράφησή απαιτεί συνεχή νόμιμη και μόνιμη διαμονή για 3 έτη.

2. Αίτηση Πολιτογράφησης που υποβάλλεται από 05/04/2018 και μετά, με άδεια διαμονής εξαρτημένης εργασίας, υπάγεται στη νέα διάταξη της παρ.3 του άρθρου 5 ΚΕΙ και επομένως απαιτείται 12 ετής συνεχή νόμιμη και μόνιμη διαμονή πριν από την υποβολή της αίτησης.

3. Αίτηση Πολιτογράφησης που έχει ήδη υποβληθεί στις 02/02/2018 με άδεια διαμονής εξαρτημένης εργασίας και η αίτηση είναι εκκρεμής κατά την έναρξη ισχύος της υ.α. και του ν. 4531/2018, συνεχίζει να υπάγεται στο άρθρο 25 του ν.3838/2010 και επομένως απαιτείται για την πολιτογράφησή του συνεχής νόμιμη και μόνιμη διαμονή από 24/03/2005 έως 24/03/2010.

Σημειώνεται ότι, σε περίπτωση απόρριψης του ως άνω αιτήματος από την υπηρεσία σας για τυπικούς λόγους, ο ενδιαφερόμενος δύναται να επανέλθει με νέα αίτησή του, η οποία θα εξετάζεται με βάσει τις νέες διατάξεις του ΚΕΙ ως προς την συνδρομή των απαιτούμενων χρονικών προϋποθέσεων και συγκεκριμένα:

α) αν επανέλθει έχοντας άδεια διαμονής εξαρτημένης εργασίας, τότε η αίτησή του/της υπάγεται στις νέες διατάξεις τις παρ. 3 του άρθρου 5 του ΚΕΙ. Επομένως, για την πολιτογράφησή του θα απαιτείται συνεχής μόνιμη και νόμιμη διαμονή για 12 έτη πριν από την ημερομηνία υποβολής της νέας αίτησης,

β) αν επανέλθει έχοντας άδεια διαμονής αόριστης διάρκειας τότε αυτός θα υπαχθεί πλέον στις διατάξεις της παρ. 1 περ. αη΄ του άρθρου 5 του ΚΕΙ. Επομένως για την πολιτογράφησή του θα απαιτείται η συνεχής μόνιμη και νόμιμη διαμονή για 7 έτη πριν από την ημερομηνία υποβολής της νέας αίτησης.

Τέλος, με την διάταξη της παραγράφου 5 του άρθρου 31 του ν. 4531/2018, η παράγραφος 1 του άρθρου 8 του ΚΕΙ διαμορφώνεται ως ακολούθως:

«1. Η πολιτογράφηση γίνεται με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών, Αποκέντρωσης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Η απόφαση πολιτογράφησης εκδίδεται με τα ονοματεπωνυμικά στοιχεία του αιτούντος όπως αυτά αποδίδονται στην επίσημη μετάφραση της νομίμως επικυρωμένης αλλοδαπής πράξης γεννήσεώς του. Αίτημα για διόρθωση των στοιχείων αυτών ως προς την ορθογραφική ή φθογγολογική τους απόδοση μετά την έκδοση της απόφασης πολιτογράφησης που δεν οφείλεται σε εκ παραδρομής σφάλμα, υποβάλλεται στην υπηρεσία του Δήμου στον οποίο διενεργήθηκε η εγγραφή του αιτούντος συνοδευόμενο με τα απαραίτητα προς τούτο δικαιολογητικά. Η σχετική διόρθωση γίνεται με πράξη του δημάρχου.»

Με την ως άνω προσθήκη παρέχεται η δυνατότητα να εκδίδεται Απόφαση Δημάρχου προκειμένου να διορθωθούν τα ονοματεπωνυμικά στοιχεία του/της πολιτογραφούμενου/ης ως προς το επώνυμο, κύριο όνομα, πατρώνυμο, τα στοιχεία δηλαδή με τα οποία και εκδίδεται η σχετική απόφαση πολιτογράφησης, χωρίς να απαιτείται η τροποποίηση της απόφασης αυτής πριν τη διενέργεια της εγγραφής του ενδιαφερομένου στο μητρώο αρρένων/δημοτολόγιο με τα νέα στοιχεία.

Σημειώνεται ότι η διόρθωση αυτή γίνεται με πράξη του οικείου Δημάρχου αποκλειστικά και μόνο στην περίπτωση που διαπιστώνεται μετά την έκδοση της απόφασης πολιτογράφησης ότι ο τρόπος ορθογραφικής ή φωνολογικής απόδοσης του επωνύμου ή του κυρίου ονόματος ή του πατρώνυμου του πολιτογραφούμενου δεν είναι ορθός με βάση τη μετάφραση του πιστοποιητικού γεννήσεως που είχε προσκομίσει πριν την έκδοση της. Για την περίπτωση αυτή, απαιτείται η προσκόμιση στην υπηρεσία του Δήμου εγγραφής νεώτερης επίσημης μετάφρασης του ιδίου πιστοποιητικού γεννήσεως στην οποία να αποδίδονται με ορθό τρόπο τα υπό διόρθωση στοιχεία.

Διευκρινίζεται ότι με τη συγκεκριμένη διάταξη πραγματοποιείται διόρθωση και όχι αλλαγή ή εξελληνισμός των ονοματεπωνυμικών στοιχείων, η διόρθωση, δε, αυτή αφορά και σε κάθε ανήλικο και άγαμο τέκνο του πολιτογραφούμενου που με βάση το άρθρο 11 του Κώδικα Ελληνικής Ιθαγένειας αποκτά την ελληνική ιθαγένεια και εγγράφεται στο Δήμο.

Παρακαλούμε για την κοινοποίηση της παρούσας Εγκυκλίου σε όλους τους Δήμους που υπάγονται στη χωρική σας αρμοδιότητα, επισημαίνοντας τους ιδιαιτέρως τις προϋποθέσεις εφαρμογής της προαναφερόμενης διάταξης, καθώς και την υποχρέωση τους για κοινοποίηση της σχετικής πράξης του Δημάρχου στην υπηρεσία μας για ενημέρωση του τηρούμενου σχετικού φακέλου.

ΠΙΝΑΚΑΣ

(ΤΥΠΟΣ ΑΔΕΙΑΣ ΔΙΑΜΟΝΗΣ/ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΟΣ ΧΡΟΝΟΣ)

Δείτε αναλυτικά την εγκύκλιο, όπως αναρτήθηκε στη Διαύγεια, εδώ.