Με στόχο να καταστεί η OLAF στενός και αξιόπιστος εταίρος της υπό σύσταση Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας
Η σύσταση Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας σηματοδοτεί την έναρξη μιας νέας φάσης στην καταπολέμηση της απάτης εις βάρος του προϋπολογισμού της ΕΕ.
Στο πλαίσιο αυτό, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε την Τετάρτη, 23 Μαΐου 2018, να τροποποιηθεί ο κανονισμός (ΕΕ, Ευρατόμ) 883/2013 σχετικά με τις έρευνες που πραγματοποιούνται από την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF). Η τροποποίηση αποσκοπεί στο να διασφαλισθεί ότι η OLAF διαθέτει τα κατάλληλα εφόδια ώστε να συνεργάζεται στενά με την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία για τον εντοπισμό και τη διερεύνηση της απάτης σε ολόκληρη την ΕΕ. Οι προτεινόμενες αλλαγές θα αποσαφηνίσουν επίσης τα εργαλεία της OLAF για τη διεξαγωγή διοικητικών ερευνών με σκοπό να διασφαλιστεί η αποτελεσματικότητά τους. Αυτό αφορά ιδίως τους ελέγχους και τις επιθεωρήσεις, την πρόσβαση σε στοιχεία τραπεζικών λογαριασμών, καθώς και τα κατάλληλα μέσα για την καταπολέμηση της απάτης στον τομέα του ΦΠΑ.
Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία θα είναι αρμόδια για τη διερεύνηση και τη δίωξη ποινικών υποθέσεων που αφορούν τον προϋπολογισμό της ΕΕ, όπως η διαφθορά ή η απάτη με πόρους της ΕΕ ή η διασυνοριακή απάτη στον τομέα του ΦΠΑ.
Η πρόταση τροποποίησης του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) 883/2013 αποσκοπεί στο να διασφαλίσει ότι η OLAF καθίσταται στενός και αξιόπιστος εταίρος της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας, και ότι συνεχίζει να διενεργεί διοικητικές έρευνες για να συμπληρώσει το έργο της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας. Η OLAF θα συνεχίσει συνεπώς να διαδραματίζει ουσιαστικό ρόλο στην προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης. Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία και η OLAF θα συνεργαστούν στενά για να διασφαλίσουν, μέσω των διακριτών αλλά συμπληρωματικών εντολών τους, ότι χρησιμοποιούνται όλα τα διαθέσιμα μέσα για την καταπολέμηση της απάτης και την προστασία των χρημάτων των φορολογουμένων.
Στα κράτη μέλη που συμμετέχουν στην Ευρωπαϊκή Εισαγγελία, οι έρευνες της OLAF θα εστιαστούν στη διευκόλυνση των διοικητικών διαδικασιών ανάκτησης και στην αποτροπή περαιτέρω ζημίας στα οικονομικά της ΕΕ μέσω διοικητικών μέτρων. Με τον τρόπο αυτό θα συμπληρωθεί η προσέγγιση ποινικού δικαίου της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας, όπου χρειαστεί, σε στενή διαβούλευση με την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία. Όταν η OLAF διαπιστώνει πιθανά ποινικά αδικήματα, θα τα αναφέρει αμελλητί στην Ευρωπαϊκή Εισαγγελία, και θα στηρίζει τις έρευνες της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας, κατόπιν αιτήματός της.
Η OLAF θα συνεχίσει επίσης να διενεργεί έρευνες για μη δόλιες παρατυπίες (για τις οποίες η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία δεν θα είναι αρμόδια) σε όλα τα κράτη μέλη. Σύμφωνα με μία έκθεση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, το 2016 οι εν λόγω παρατυπίες αντιπροσώπευαν το 93 % του συνόλου των παρατυπιών που κοινοποιήθηκαν, και ο δημοσιονομικός τους αντίκτυπος ανερχόταν περίπου σε 2,58 δισ. ευρώ. Επιπλέον, η OLAF θα συνεχίσει τις έρευνές της σε υποθέσεις απάτης και διαφθοράς στα κράτη μέλη που δεν συμμετέχουν στην Ευρωπαϊκή Εισαγγελία.
Για τον σκοπό αυτό, η πρόταση θεσπίζει τις αναγκαίες διατάξεις στο νομικό πλαίσιο της OLAF προκειμένου να διέπουν την ανταλλαγή πληροφοριών με την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία, να παρέχουν στήριξη στις έρευνες της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας, να εξασφαλίζουν τη συμπληρωματικότητα της δράσης και την αποφυγή επικαλύψεων στο έργο της διερεύνησης. Επιπλέον, η τροποποίηση προβλέπει ορισμένες περιορισμένες αλλά σημαντικές διασαφηνίσεις που θα ενισχύσουν την αποτελεσματικότητα των διοικητικών ερευνών της OLAF, με βάση την πρόσφατη αξιολόγηση που πραγματοποιήθηκε από την Επιτροπή. Η έμφαση δίνεται σε συγκεκριμένους τομείς όπου, σήμερα, η έλλειψη σαφήνειας στον ισχύοντα κανονισμό δημιουργεί εμπόδια όσον αφορά την αποτελεσματικότητα των ερευνών της OLAF. Η τροποποίηση περιλαμβάνει κανόνες για τη βελτίωση της διεξαγωγής επιτόπιων ελέγχων και επιθεωρήσεων, που αποτελούν το κεντρικό στοιχείο των εξουσιών της OLAF και είναι ζωτικής σημασίας για την αποκάλυψη αποδεικτικών στοιχείων που αποδεικνύουν ή διαψεύδουν εικαζόμενη παράνομη συμπεριφορά. Προβλέπει την παροχή στην OLAF πρόσβασης σε στοιχεία τραπεζικών λογαριασμών προκειμένου να εντοπισθούν οι χρηματικές ροές σε όλο και πιο πολύπλοκες μορφές απάτης, και να παρασχεθούν στην OLAF τα απαραίτητα εργαλεία για να εκπληρώσει την εντολή της στον τομέα του ΦΠΑ.
Δήλωση
«Ο προϋπολογισμός αφορά πραγματικά την προστιθέμενη αξία της ΕΕ. Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι κάθε ευρώ δαπανάται προς όφελος των πολιτών μας. Αυτό σημαίνει ότι η καταπολέμηση της απάτης και της διαφθοράς πρέπει να είναι πιο δραστική από ποτέ. Πρέπει να εξασφαλίσουμε ότι η OLAF είναι κατάλληλη για τον σκοπό που υπηρετεί και ότι συνεργάζεται με την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία με ομαλό και αποτελεσματικό τρόπο. Πρέπει να διατηρήσουμε μια ισχυρή OLAF η οποία συμπληρώνει την προσέγγιση ποινικού δικαίου της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας με τεκμηριωμένες διοικητικές έρευνες», δήλωσε ο επίτροπος Προϋπολογισμού και Ανθρώπινων Πόρων, κ. Günther H. Oettinger.
Ιστορικό
Η πρόταση αποτελεί ένα ακόμη βήμα στις προσπάθειες της Επιτροπής να ενισχύσει την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης, μετά την έκδοση δύο σημαντικών νομοθετικών πράξεων το 2017, του κανονισμού (ΕΕ) 2017/1939 για την εφαρμογή ενισχυμένης συνεργασίας για τη σύσταση της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας (EPPO) και της οδηγίας (ΕΕ) 2017/1371 σχετικά με την καταπολέμηση, μέσω του ποινικού δικαίου, της απάτης εις βάρος των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης.
