Τρία παράθυρα υπάρχουν για διάσωση του συνταξιοδοτικού εισοδήματος από τον κόφτη του 60% σε περίπτωση που ο συνταξιούχος εργάζεται :
1. Ανανέωση σύμβασης εργασίας ή υπογραφή νέας σύμβασης ακόμη και με άλλο εργοδότη χωρίς ούτε μια μέρα κενό. «Κλειδί» στην διαδικασία είναι να φαίνεται πως ο συνταξιούχος εργαζόταν και πριν την 13η Μαίου του 2016. Συνεπώς, συνταξιούχοι που είχαν ενεργή σύμβαση απασχόλησης πριν τις 13/5/2016, η οποία λήγει, εφόσον επιθυμούν να παραμείνουν εργαζόμενοι πρέπει να φροντίσουν να ανανεώσουν την σύμβασή τους ή να υπογράψουν νέα την ημέρα που λήγει η παλιά.
Αν οι δυο συμβάσεις έχουν πάνω από μια ημέρα κενό, τότε θεωρείται πως ο συνταξιούχος αναλαμβάνει νέα εργασία και επέρχεται ο πέλεκυς του 60% στην σύνταξη. Διαφορετικά θεωρείται πως ο συνταξιούχος εργαζόταν από παλιά, οπότε συνεχίζεται το παλαιό καθεστώς. Προσοχή κρίσιμο είναι να μην μεσολαβεί κενό χρονικό διάστημα ούτε μιας ημέρας, μεταξύ της λήξης της σύμβασης και της ανανέωσής της ή της υπογραφής καινούριας σύμβασης.
Σύμφωνα με το παλαιό καθεστώς αν ο συνταξιούχος αυτοαπασχολείται μπορεί να εισπράττει ολόκληρη την σύνταξή του έως του ποσού των 1.570€ (βέβαια πληρώνει «τσουχτερές» εισφορές προσαυξημένες κατά 50%). Διαφορετικά, αν είναι μισθωτός, χάνει ένα τμήμα της σύνταξής του, από τα 785€ και άνω : π.χ. αν η σύνταξη είναι 1.000€ χάνει 150€, αν είναι 1.500€ χάνει 500€ κ.ο.κ.
- Αγροτικό εισόδημα κάτω από 4.923,12 ευρώ το χρόνο.Νέοι συνταξιούχοι ΕΦΚΑ (πρ. ΙΚΑ, ΟΑΕΕ, ΕΤΑΑ, ΕΤΑΠ- ΜΜΕ, Δημοσίου) οι οποίοι δεν ήταν κατ επάγγελμα αγρότες – δηλαδή δεν ασφαλίζονταν στον πρ. ΟΓΑ – και συνταξιοδοτήθηκαν ή υπέβαλλαν αίτηση μετά τις 13 Μαίου του 2016, αν έχουν εισόδημα από αγροτική δραστηριότητα κάτω από κάτω από 4.923,12 ευρώ το χρόνο μπορούν να εισπράττουν στο 100% την σύνταξή τους. Αν το αγροτικό εισόδημα δεν ξεπερνά αυτό το πλαφόν που ισούται με το ελάχιστο ασφαλιστέο εισόδημα του αγρότη, δεν μπορεί να θεωρηθεί επανένταξη στην αγορά εργασίας, αλλά διατήρηση της αγροτικής περιουσίας.
- Δουλειά με μερική ή εκ περιτροπής απασχόληση ώστε ο κόφτης να ψαλιδιστεί. Εφόσον δεν υπάρχει απασχόληση ολόκληρο τον μήνα, η περικοπή εφαρμόζεται μόνο για το διάστημα που αντιστοιχεί στις ημέρες κατά τις οποίες απασχολείται και ασφαλίζεται ο συνταξιούχος. Δηλαδή αυστηρά και μόνο για όσο χρονικό διάστημα προκύπτει υποχρέωση ασφάλισης στον ΕΦΚΑ και στο ΕΤΕΑΕΠ (αντίθετα αν ασκείται ελεύθερο επάγγελμα η σύνταξη περικόπτεται κατά 60% για το σύνολο του μήνα απασχόλησης). Δηλαδή, διαιρείται η σύνταξη δια 25 και κόβονται τόσα 25α όσες και οι ημέρες εργασίας – ασφάλισης. Έτσι, ο συνταξιούχος υφίσταται ανάλογη με τις ημέρες απασχόλησής του περικοπή. Σε κάθε περίπτωση, ως ημέρες απασχόλησης εκλαμβάνονται αυτές που αντιστοιχούν στην ασφάλιση της εργασίας ή δραστηριότητας.
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ
Συνταξιούχος ΕΦΚΑ λαμβάνει κύρια σύνταξη €800 και επικουρική €100 και εργάζεται στον ιδιωτικό τομέα για 2 ημέρες τον μήνα, με πλήρες ωράριο. Στην περίπτωση αυτή, το ποσό της κύριας σύνταξης για κάθε ημέρα ανέρχεται σε €32 (€800/25) και για κάθε ημέρα απασχόλησης το ποσό της κύριας σύνταξης μειώνεται κατά €19,20 (60% x €32). Συνολικά, ο συνταξιούχος απασχολείται 2 ημέρες το μήνα και, συνεπώς, θα λάβει κύρια σύνταξη ύψους €761,60 [€800 – (2 x €19,20)]. Το ποσό της επικουρικής για κάθε ημέρα ανέρχεται σε €4 (€100/25) και για κάθε ημέρα απασχόλησης το ποσό της επικουρικής μειώνεται κατά €2,40 (60% x €4). Συνολικά, ο συνταξιούχος που απασχολείται 2 ημέρες το μήνα, θα λάβει επικουρική €95,20 [€100,00 – (2 x €2,40)].
Επίσης πρέπει να σημειωθεί πως από τον κόφτη διασώζονται :
• Συνταξιούχοι κατ επάγγελμα αγρότες του πρώην ΟΓΑ που συνεχίζουν να ασκούν αγροτική δραστηριότητα και μετά την συνταξιοδότησή τους. Κατ εξαίρεση, ο κόφτης θα ισχύσει για όσους είναι κατ επάγγελμα αγρότες και συνταξιοδοτηθούν από 1/1/2025 και μετά. Διασώζουν το 100% της σύνταξής τους.
- Παλαιοί συνταξιούχοι των πρώην ΙΚΑ, Δημοσίου, ΟΑΕΕ, ΕΤΑΑ, ΕΤΑΠ- ΜΜΕοι οποίοι ήταν ήδη συνταξιούχοι ή είχαν ήδη υποβάλλει αίτηση πριν από τις 12 Μαίου του 2016 και αποκτούν εισόδημα από άσκηση αγροτικής δραστηριότητας. Πρόκειται για συνταξιούχους που δεν ήταν υπόχρεοι καταβολής ασφαλιστικών εισφορών στον πρώην ΟΓΑ και εξακολουθούν για τους ίδιους λόγους να μην είναι υπόχρεοι καταβολής ασφαλιστικών εισφορών στον ΕΦΚΑ αγροτών από 1.1.2017. Διασώζουν το 100% της σύνταξής τους.
- Συνταξιούχοι που αναλαμβάνουν εργασίαή δραστηριότητα για την οποία δεν προκύπτει βάσει γενικών, ειδικών ή καταστατικών διατάξεων υποχρέωση ασφάλισης στον ΕΦΚΑ, ακόμη και εάν από την ασκούμενη επαγγελματική δραστηριότητα προκύπτει εισόδημα (π.χ. μερίσματα, εισοδήματα από ΙΚΕ κλπ). Διασώζουν το 100% της σύνταξής τους.
- Συνταξιούχοι που λαμβάνουν αμοιβές από δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίαςή άλλα συγγενικά δικαιώματα. Διασώζουν το 100% της σύνταξής τους.
- Διορισμένοι σε αιρετά όργανα ΟΤΑ, διοικητές, υποδιοικητές, πρόεδροι, αντιπρόεδροι, μέλη συλλογικών οργάνων διοίκησης ΝΠΔΔ κλπ. εφόσον ο διορισμός έχει γίνει μετά την 13.5.2016 ή αν έχουν παραιτηθεί της προβλεπόμενης αμοιβής. Ομοίως εξαιρούνται όσοι αιρετοί λαμβάνουν αποκλειστικά ποσά ως έξοδα αποζημίωσης ή έξοδα παράστασης.
Εξαιρούνται:
- Παλαιοί συνταξιούχοι, οι οποίοι είχαν καταστεί ήδη συνταξιούχοι στις 12 Μαίου του 2016 και είχαν αναλάβει εργασία ή αυτοαπασχόληση ήδη νωρίτερα από την ημερομηνία αυτή και συνεχίζουν απασχολούμενοι. Εντάσσονται στο παλαιό καθεστώς.
• Οι συνταξιούχοι της Τράπεζας της Ελλάδας οι οποίοι, ανεξάρτητα από το χρονικό σημείο ανάληψης εργασίας μετά την συνταξιοδότηση, εντάσσονται στο παλαιό καθεστώς. Εξαιρούνται.
Παλαιό καθεστώς
Για όσους δεν έχουν συμπληρώσει τα 55 αναστέλλεται στο 100% η σύνταξη.
Μετά τα 55 η μεικτή σύνταξη ή το άθροισμα συντάξεων που υπερβαίνει τα 30 ημερομίσθια ανειδίκευτου εργάτη (σήμερα 785€) καταβάλλεται μειωμένο κατά 70%. Ο αριθμός των 30 ημερομισθίων προσαυξάνεται κατά 6 ημερομίσθια ανειδίκευτου εργάτη (157€), για κάθε παιδί ανήλικο ή σπουδαστή . Σε περίπτωση συρροής συντάξεων, η μείωση γίνεται στο ποσό της μεγαλύτερης κύριας σύνταξης.
Αν ασκούν ελεύθερο επάγγελμα πληρώνουν εισφορές προσαυξημένες κατά 50% και το ποσό της κύριας ή των κύριων συντάξεων που υπερβαίνει τα 60 ημερομίσθια ανειδίκευτου εργάτη (1570€) περικόπτεται.
Νέο Καθεστώς
Οι συντάξεις κύριες και επικουρικές καταβάλλονται μειωμένες σε ποσοστό 60% για όσο χρόνο απασχολούνται ή διατηρούν την ιδιότητα ή την δραστηριότητα. Για το διάστημα αυτό καταβάλλονται οι προβλεπόμενες ασφαλιστικές εισφορές για τον